* ■ £ / ^ j l ı
Lütfedip telif ve te elimi eser-; jrini bana gönderenlere hemen
şekkür edepıediğim için pek; iîdl’üycrum. Bazıları ihtis. sımaı;
X
u
$
•âmamila dışında olduğundan ¡ ulara dair yazılar yasmağı had. jini bilmemek sayıyorum. Az çek umumî kültüre temas eden eser- | -O ¡en de benden evvel daha salâhi-
\ etli kalemlerin okuyuculara bil-
^ diımiş olduğunu düşünerek su- JSrİ frmörum; fakat bu lûtüfkâr
mü-I
* ve mütercimlere hiç olmazsaderdikleri kitapların elime iii dığını bildirmek bir nezaket borcu olduğunu düşününce bu V sütunlarda onlardan kısaca bah
setmeği muvafık buluyorum. Bu eserlerden bhi doktor Riza evfik’in Ömer Hayyam ve Rü-
f tü teri adlı kitabıdır. Bizim genç-
fe ük zamanımızda «biricik füozo-
^fu m u z» un var .m taşımış olan , fakat şimdi bu unvanda birçok İ şeriki bulunan doktor Riza Tev- fik benim — kendi pek sevdiği tâbir i l 1.— teşehhüt miktarı ya- tii az t r zam n İçin hocam ol- I muştu. Kırk seneden ziy de olu
yor, Tıbbiyede bir.gün pek çok sevdiğimiz büyük teşrih hocası Mazhar paşa, gayet temiz giyin n iş, koltuğunun altında bir ik c.slt kitap, ayaklarında getirli In giliz biçimi ağır fotinleri, vücu dunun kuvveti elbisesini yırtarak dışarıya fırlıyacak ~ibi belli ve yakışıklı bir zat'ile be.aber derse girdi ve bize: «Doktor Riza Tev- fik bey, bize muavenet edecek; kendisinin her sahadaki ilminden istifadeye çalışınız» diye takdim ettikten sonra ona kürsüde ken di yanında bir- yer gösterdi. F a kat Riza Tevfik bey o vakit bize
~3
v.
*> l’Hercule’inki kadar zorlu gözüken d - * • olunu uzattı, büyük hocanın
ö gösterdiği sandalyeyi bir çöp gibi "* "kaldırdı ve kürsünün dibine
ko-yarak talebe ile aynı hizada otur- ^maği tercih etti. İşte o vakitten sonra kemikler, etler, damarlar üzerinde teşrihçilik etmekten zi yade insan aklını ve hissini teşrih etmek istediğini öğrendiğimiz R i za Tevfik’i böyle tanıdım ve her Vakit onun ya’nız bu ilmi ve fik ri cephesi beni alâkadar etti.
Ömer Hayyam’m rübaileri
nakkında bir şey yazmak benim işim değildir. Yalnız bu şair ede bi/at tarihinde rubai’erile meş um olduğundan ziyade ilim tari- «rnc o cebir ve astronomideki bü yük mevkiiyle beni de çok alâka dar etmiş olduğu için kitabı baş tan aşağı okudum. Bilhassa (asıl
î mi hayyamî olan) Hayyamm
fei efesi bahsi ber i pek düşün dü iü. E.ı âlim şairin fataliste olmadığına dair müellifin fikirle-
U rini dikkatle okudum. Bir ese-
X rfnde, Ömer Hayyamdan fatalite * bir rübainin Fitz Gerald tarafm- eten yapılmış tercümesini koyar- ^ jrh n aslını arayıp ona ... akın bir ri.bai bulduğumu söylemiştim. Ş mdi Riza Tevfik beyin kitabma göre bu rübai asla Ömer Hayva
nın olmamak gerektir. Demek
Fitz Gerald de aldanmış, ben de. Eser Ömer Hayyam ve rübaileri hakkında pek açık yazılmış ve kolay anlaşılır bir kitap olduğun dan, müellifin de bir yerinde de diği gibi, talebe ve umumî kül tür meraklıları için çok faydalı dır. Hele daima sisler, hattâ ba zen kesif bulutlar arkasından gös terilen tasavvufî fikirleri pek nıi- ranî ifadelerle anlatan bahsi o bulutlan ve sisleri dağıtan bir tatlı rüzgâr gibidir. Bir de Ömer Hayyam hakkında Arapça vaka yinamelerin o saçma, sapan ma- saller, efsane’erle dolu malûmatı- j nı tenkid eden bahisler bu kay naklara kadar gidebilecek olanlar için pek ibret vericidir. Tercüme ler hakkında bir şey söylemek be nim işim değildir
