DERLEME
İNTRATİMPANİK TEDAVİLER
Dr. Orhan Kemal KAHVECİ
Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, KBB Anabilimdalı, Afyonkarahisar, Türkiye
ÖZET
İntratimpanik tedavi teknikleri son yıllarda medikal tedaviden fayda görmeyen koklear hastalıklarda cerrahi müdahaleye alternatif olarak kullanılmaktadır. Birçok yayın ve kaynakta destrüktif tedaviler başlığı altında derlense de aslında intratimpanik uygulamaların destrüksiyon yapmadan da tedavi edici etkinlikleri bulunmaktadır. Bu makalede amacımız güncel ve gelişmekte olan bu tedavi metodunu tarihçesi, etki mekanizması, uygulama yolları ve başarı oranlarıyla birlikte kapsamlı bir şekilde sunmaktır.
Anahtar Sözcükler: İntratimpanik tedavi, Meniere hastalığı, işitme kaybı, tinnitus, vertigo INTRATYMPANIC THERAPIES
SUMMARY
In recent years, intratympanic treatment modalities are being used as an alternative therapy to surgical intervention in cohlear disorders which do not respond to medical therapy. Although it is classified under the title of destructive tretment, intratympanic therapies do have therapeutic efficacy also without making destruction. In this article we aimed to present this emerging treatment modality regarding its history, mechanisms of action, routes of administration, and current succes rates.
Keywords: Intratympanic therapy, Meniere's disease, hearing loss, tinnitus, vertigo
GİRİŞ
İntratimpanik (IT) tedaviler koklear
hastalıkların medikal tedavisinde kabul görmüş bir
tedavi metodudur. Tedavide kullanıldığı başlıca
koklear hastalıklar; sensörinöral işitme kayıpları (ani
işitme kaybı ve otoimmün işitme kaybı), vertigo
(Meniere) ve tinnitustur.
İlaçları lokal olarak iç kulağa uygulama
çalışmaları ilk olarak 50'li yıllarda başlamıştır. İlk
uygulamalar Meniere Hastalığında orta kulağa lokal
anestezik ve antibiyotik uygulamaları şeklinde
olmuştur
1,2. 1956 yılında Schuknecht Meniere
hastalarında IT streptomisin kullanmıştır. Fakat
streptomisin kullanımına bağlı olarak görülen ciddi
işitme kayıpları bu ilacın kullanımını kısıtlamıştır.
90'lı yıllarda lokal gentamisin uygulamasının
işitmeye fazla zarar vermeden semptomları ortadan
kaldırdığı görüşü popülarize olmuştur
3. 1991 yılına
gelindiğinde ise Itoh ve Sakata Meniere hastalarında
IT steroid tedavisini başarıyla denemişlerdir
4.
Günümüzde IT uygulamalar çeşitli hastalıklarda
temel tedavi seçenekleri arasına girmiştir ve bu
uygulamanın geliştirilmesi için birçok çalışma ortaya
koyulmaktadır.
İletişim kurulacak yazar: Dr. Orhan Kemal Kahveci, Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, KBB Anabilimdalı, Afyonkarahisar, Türkiye, E-mail: orhangs75@hotmail.com
Gönderilme tarihi: 27 Ocak 2016, revizyonun gönderildiği tarih: 11 Mart 2016, yayın için kabul edilme tarihi: 11 Mart 2016
İntratimpanik tedavilerde farmakokinetik
İlaçların intratimpanik farmakokinetiğiyle
ilgili olarak LADME şeması geliştirilmiş ve kabul
görmüştür
5: Liberation (serbestleşme), Absorption
(emilim), Distribution (yayılma), Metobolism
(metabolize olma) ve Elimination (atılma) (Şekil 1).
Serbestleşme: İlacın formülize halinden
serbestleşmesidir. Son yıllarda özellikle az sıklıkta
uygulanıp iç kulağa daha uzun süre etki edebilmesi
için yavaş salınımlı formlar üzerinde çalışılmaktadır.
Emilim: En önemli ve üzerinde en çok
düşünülen aşamalardan biridir. Acaba verdiğimiz ilaç
hangi yolla iç kulağa geçiyor ve ne kadarı
geçebiliyor? Genel kabul edilen görüş geçişin
yuvarlak pencereden olduğudur. Oval pencereden ve
otik kapsülden de geçiş olduğu öne sürülmektedir
6.
Şekil 1: İntratimpanik tedavilerin farmakokinetiğini
Yuvarlak pencere membranı insanlarda,
maymunlarda, kedigillerde ve kemirgenlerde dışta
epitel ortada konnektif doku ve içte perilenfle ilişkide
olan epitel olacak şekilde 3 tabakadan oluşmaktadır
7.
Yuvarlak pencere membranları üzerinde yapılan
diyaliz çalışmaları geçirgenlik açısından türler
arasında farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur
8.
Anestezikler, endo ve ekzotoksinlerin, histaminin,
pencere yakınında aspirasyon yapmanın, ilacın alkol
içermesinin membran geçirgenliğinde artışa neden
olduğu bulunmuştur. Uygulanan maddelerin partikül
boyutu, konfigürasyonu, konsantrasyonu, yağda
çözünebilirliği, elektriksel yükü ve yuvarlak pencere
membranının kalınlığı da geçişi etkilemektedir
5.
Membranın dış epitel hücreleri aktif transportta rol
oynar, aktif transport olmayan maddeler ise hücreler
arası kanallardan geçmektedir
7.
Oval pencereden geçiş tartışmalıdır. Yuvarlak
pencerenin tıkanmasıyla oluşturulan deneysel
modellerde geçişin minimal olduğu gösterilmiştir
9.
Stapesin tabanını ve oval pencere nişini oluşturan
kemiğin çok ince olduğu düşünüldüğünde az
miktarda da olsa bir geçiş olması beklenebilir. Otik
kapsülden geçiş ise deney hayvanları üzerinde
yapılan çalışmalarda gösterilmiştir
6. Fakat insanda
bulunan otik kapsülün çok daha kalın bir kemik
duvarı olduğu düşünüldüğünde bu geçişin olması pek
mümkün gözükmemektedir.
Yayılma: İlacın perilenf içinde, endolenfe ve
diğer dokulara difüze olmasıdır. İç kulağa geçen
maddeler yoğun olarak vestibül ve kokleanın bazal
kıvrımında toplanırlar. Uygulama süresi uzatılsa bile
apikal kıvrımlara ulaşmasında çeşitli zorluklar vardır
ve bu nedenle konu tartışmalıdır
10,11. Yayılımla ilgili
uygulanan ilacın özellikleri, dozu ve süresiyle
dağılım özelliklerini karşılaştıran çalışmalar
yapılmalıdır.
Metabolizasyon: İlaçların dokular veya
enzimler tarafından değişik form ya da alt formlara
dönüştürülmesidir.
İç kulakta ilaçların
metabolizmasıyla ilgili çok az çalışma bulunmakla
birlikte, deksametazon fosfatın aktif moleküllerine
metabolize olduğu gösterilmiştir
12,13.
Atılma: İlacın ya da metobolitlerinin iç
kulaktan uzaklaştırılmasıdır. Atılım kan, BOS veya
orta kulağa atılması yoluyla olabilir. Eliminasyon
yolu ve derecesi doğal olarak ilacın iç kulaktaki
konsantrasyon düzeyini de etkilemektedir.
Gentamisinin perilenfte yarılanma ömrü çinçilyalarda
araştırılmış ve yaklaşık 500 dakika olarak
bulunmuştur
15. Prednizolonun yarılanma ömrünün
deney hayvanlarında araştırıldığı bir çalışmada ise bu
süre yaklaşık 130 dakika olarak bulunmuştur
16.
İntratimpanik tedavi uygulama yolları:
Uygulama tek doz uygulama olabileceği gibi
tekrar eden injeksiyonlar şeklinde (günde 3 defadan,
haftada 1 defaya değişen oranlarda) veya
mikrokateter aracılığıyla sürekli infüzyon şeklinde
olabilir. Steroid uygulamalarında tekrar eden veya
sürekli uygulamalar iç kulakta ilaç yoğunluğunu
artıracağından tercih edilirken, gentamisin gibi
ilaçların işitme kaybı yapma risklerini minimalize
etmek için mümkünse tek sefer uygulama tercih
edilmelidir.
Uygulama sırasında yuvarlak pencere nişinin
tıkalı olması tedavi sonuçlarını etkilemektedir
16.
Silverstein intratimpanik tedavi vereceği 41 hastanın
yuvarlak pencere nişlerini kontrol etmiş ve 5'inde
tamamen, 7'sinde kısmi tıkanıklık bulmuştur
17.
Alzamil ve ark.'nın 202 temporal kemiği inceledikleri
çalışmalarında yuvarlak pencerenin %11 oranında
fibröz veya yağ dokusuyla, %21 oranında da yalancı
membran ile tıkalı olduğu görülmüştür
18. Crane ve
ark. intratimpanik tedavinin başarısız olduğu 8
Meniere hastasında eksplorasyon yapmış ve hepsinde
yuvarlak pencerede obstrüksiyon bulmuştur
19. Bu
tıkanıklıkları açtıktan sonra tekrar gentamisin
uygulamasıyla 6 hastada şikayetler ortadan
kalkmıştır.
Silverstein Mikrowick uygulaması:
Mikrowick adı verilen ekipman bir ventilasyon tüpü
ve bunun içerisinden geçen bir fitil içermektedir
(Şekil 2). Tüp kulak zarına, içerisinden geçen fitil de
yuvarlak pencere nişine denk gelecek şekilde
yerleştirilir (Şekil 3). Bu sistem hastanın düzenli
olarak damlayı kendisinin damlatarak iç kulağa
ulaştırabilmesini sağlar
20. Microwick uygulaması
Meniere hastalarında denenmiş ve günde 3 defa
10mg Gentamisinin hasta tarafından uygulanmasıyla
%70-80 vertigo kontrolü sağlanmıştır
21. Yine bu
hastalarda % 26 oranında işitmede çeşitli derecelerde
bozulma saptanmıştır. Fakat Silverstein Microwick
sistemiyle veya direkt olarak intratimpanik
gentamisin uygulamaları arasında karşılaştırma yapan
yayın bulunmamaktadır.
Yuvarlak pencere mikrokateteri: İlaçları orta
kulağa ulaştırmak için dizayn edilmiş diğer bir cihaz
yuvarlak pencere mikrokatateridir. Katater
timpanomeatal flep kaldırılarak yuvarlak pencere
nişine yerleştirilir. Kataterin diğer ucu helixin yanına
yerleştirilir. Buradan elektronik pompa aracılığıyla
sürekli ilaç infüzyonu yapılabilmektedir (Şekil 4).
İnsanlar üzerinde yapılan çalışmalar oldukça az
olduğundan başarı oranlarına dair yorum yapılamaz.
Hayvan çalışmalarında ise bu yöntemin iç kulakta
oldukça yüksek ilaç konsantrasyonları sağladığı
gösterilmiştir
22. Son yıllarda ticari olarak mevcut olan
RWE-Cath™ (Durect cooperation, ABD) isimli
mikrokatater sistemi içeriğinde bulunan elektrot
yardımıyla infüzyon yapılırken aynı zamanda orta
kulak fonksiyonlarını monitorize etme olanağı
sağlamaktadır (Şekil 5).
Biyolojik olarak çözünebilir materyallerle
uygulama: Polimer
23ve poliksimer
24gibi biyolojik
olarak yavaş
şekilde eriyen materyallerin
kullanılmasıdır. Bu maddelerin içine orta kulağa
verilmek istenen ilaç karıştırılır. Polimer ya da
poliksimerin erimesiyle ilaç yavaş yavaş uzun sürede
iç kulağa uygulanmış olur (Şekil 6). Gelfoama etken
maddenin emdirilmesiyle uygulamalar da
tanımlanmıştır fakat bunlarda uygulama süresi daha
kısa olmaktadır
25.
Nanopartiküller ile uygulama:
Nanopartiküllerin çapı oldukça küçüktür (genellikle
200nm'nin altındadır), hızlı difüzyon ve
membranlardan hızlı geçiş özelliklerine sahiptir. Bu
nedenle nanopartiküllerle birleştirilen ilaçlar
intratimpanik uygulamalarda kolaylıkla iç kulağa
geçebilir (Şekil 7). Nanopartiküllerle birleştirilen
lidokain, silika rhodamine gibi ajanların iç kulakta
perilenfe, endolenfe, tüylü hücrelere, spiral gangliona
ve hatta retrograd yolla santral yolağa hızla
yayıldıkları bulunmuştur
26,27. Bu özellikleri ile
nanopartiküller intratimpanik uygulamalarda ilaç
tedavileri ve gen terapileri açısından oldukça önemli
bir potansiyel göstermektedir.
Şekil 3: Microwick'in uygulanışı
Şekil 4: Yuvarlak pencere mikrokatateri uygulaması
Şekil 5: Yuvarlak pencere nişine oturan
mikrokateterin özel tipinde orta kulağın
fonksiyonlarını ölçebilecek elektrodu görülmektedir
Şekil 6: İlaçların biyolojik olarak çözünebilen
Transtimpanik Uygulama Tekniği: Hasta
operasyon masasına sırtüstü yatırılır. Baş çok hafif
ekstansiyona getirilir. Uygulama yapılacak kulak
üstte kalacak şekilde baş 45 derece çevrilir. Kulak
zarına topikal anestezi (lidokain) uygulanır. Yaklaşık
10 dakika beklendikten sonra 25G branüle eklenen
serum seti ve enjektör sistemi ile arka alt kadrana
(yuvarlak pencere projeksiyonuna) girilerek
uygulama yapılır. Ortalama 0.3-0.7ml (en çok 1ml)
madde orta kulağa verilir. Hasta ağzına acı bir tat
gelirse haber vermesi konusunda önceden uyarılır. Bu
verilen materyalin östakiden reflüye neden olduğu
anlamına gelir ki enjeksiyon bu aşamada kesilmelidir.
Enjekte edilen miktar kaydedilir. Hasta baş
pozisyonunu koruyacak şekilde 20-30 dakika
hareketsiz olarak yatar. Diğer bir uygulama şekli de
tüp takılarak injeksiyonların tüp içinden yapılmasıdır.
Meniere Hastalığında
İntratimpanik
Tedavi:
Gentamisin
Seçici vestibulotoksik bir ilaçtır. Etkisini
endolenf üreten Dark hücrelerini destrükte ederek
gösterdiği düşünülmektedir. Eskiden bilateral
Meniere hastalarında kullanılan sistemik
streptomisine atıfta bulunularak güncel ITG
uygulamaları da kimyasal labirentektomi olarak
adlandırılmıştır. Fakat günümüzde gentamisin
uygulaması ve değişik tedavi şemalarıyla kesin bir
labirent destrüksiyonu olmadığından, labirentektomi
demek çok doğru gözükmemektedir. Çok yüksek
oranlarda başarılı sonuçlar bildirilmiştir. Fakat
araştırmalarda kullanılan doz, tekrar süresi ve toplam
uygulama miktarı farklılıklar gösterdiğinden henüz
standardizasyon mümkün gözükmemektedir
28.
Genel olarak 3 çeşit uygulama göze
çarpmaktadır:
Titrasyon tedavisi her gün günde 1 veya daha
fazla doz 26.7-40mg/ml gentamisinin bikarbonat ile
tamponlanarak verilmesidir. Tedavi, hastada işitme
kaybı (10dB'den fazla) veya vestibüler etkilenme
yakınması (dengesizlik, ataksi, nistagmus, vestibüler
testlerde hipofonksiyon) olana kadar devam ettirilir.
Bu yakınmalar görüldüğünde tedavi kesilir
4. Bu
modalitede hastalık kontrolü çok iyi fakat işitme
kaybı oranı da yüksektir
29.
Haftalık uygulamada, haftada 1 veya 2 kez
tamponlanmış 26.7-40mg/ml gentamisin kullanılır.
Düşük doz tedavisi denildiğinde ise ayda bir
defa 40 mg/ml gentamisinin tamponlanmadan
uygulanması anlaşılır. Bu modalitede işitme
korunması çok iyi olsa da vertigonun kontrolü aynı
oranda iyi değildir
30.
IT gentamisin tedavisi için ideal adaylar,
diyet ve medikal tedaviye rağmen kontrol edilemeyen
vertigosu bulunan ve işitme düzeyi 40-60 dB'den
daha kötü olup karşı kulağı daha iyi olan
hastalardır
29. İşitme kaybı riski bulunduğundan
işitmesi normal olan hastalarda IT gentamisin
tedavisi çok uygun gözükmemektedir. Meniere
hastalığının bilateral tutulum olasılığının yüksek
olduğu da düşünülürse, bu hastaların diğer
kulaklarında da işitme kaybı gelişebilecek ve
hastanın her iki kulağı da duymaz hale gelebilecektir.
Streptomisin
Schuknecht'in IT olarak ilk uyguladığı 8
hastanın 5'inde işitme kaybı yaratması nedeniyle bir
dönem kullanılmamıştır
2. Daha sonra bilateral
Meniere hastalarında sistemik kullanımı gündeme
gelmiş ve tekrar popülarite kazanmıştır
31. Bundan
sonra çeşitli küçük çaplı IT tedaviler verilmiş ve
başarılı sonuçlar bildirilmiştir. Gentamisinden farklı
olarak yan etki profili biraz daha fazladır (el
ayaklarda uyuşukluk, hipotansiyon, ateş gibi).
Steroid
Meniere tedavisinde nasıl etkili olduğu tam
olarak bilinmemekle birlikte sıvı homeostazında rol
oynadığı
32ve olası otoimmün etiyolojiyi baskıladığı
33düşünülmektedir.
Başarı oranları çok farklı ve çelişkilidir.
Uzun dönemde vertigonun düzelmesi açısından
%0-%90 oranlarında başarıdan söz edilmektedir
10. İşitme
kaybının düzelme oranları çok daha düşüktür
(%0-%35). Bu konuda tek yapılmış olan plasebo kontrollü
çalışmada ise plaseboyla steroid arasında fark
bulunmamış ve elde edilen başarılı sonuçların
Meniere hastalığının genel gidişatına bağlı olduğu
öne sürülmüştür
34.
Uygulanacak steroid iç kulakta yüksek
oranlara çıkabilecek olan deksametazon veya
metilprednizolon olmalıdır
35. Deksametazon
10mg/ml dozda (Dekort® ampül, Deva İlaç, İstanbul,
Şekil 7: İlaçlar nanopartikül yüzeyine yüklenerek de
Türkiye), metilprednizolon 40mg/ml (Prednol®
ampül, Mustafa Nevzat İlaç, İstanbul, Türkiye) dozda
uygulanır. Metilprednizolonun mukoza irritasyonu
yapabileceği için lidokainle karıştırılarak verilmesi
önerilir. Yüksek doz IT steroid verilen çalışmalarda
başarı oranları daha yüksek bulunduğundan mümkün
olduğunca yüksek dozlar verilmesi önerilmektedir
36.
Ani İşitme Kayıplarında İntratimpanik
Tedavi:
Ani işitme kayıplarında intratimpanik
kortikosteroid kullanım oldukça tartışmalı bir
konudur. Bazı araştırmacılar tedavide ilk seçenek
olması gerektiğini savunurken bazı yazarlar kurtarma
tedavisi olarak önermektedirler
37.
Başlangıç tedavisi olarak verildiğinde
etkinliği oral steroidler kadar yüksektir
38. Bu nedenle
özellikle sistemik steroid kullanması kontrendike
olan hastalarda öncelikle tercih edilmelidir
39,40. Oral
tedavide başarı sağlanamayan hastalarda
kullanımında ise (kurtarma tedavisi) başarı şansı
düşük olmakla birlikte bir miktar kazanımlar olduğu
görülmektedir
38.
Uygulama
şekli ve dozu Meniere
hastalığında olduğu gibidir. Uygulama süresi hasta
fayda görünceye kadar uzatılabilir.
Tinnitusta İntratimpanik Tedavi
Meniere hastalığında intratimpanik
uygulamaların başarılı sonuçlar vermesi tinnitus
tedavisinde de kullanımını gündeme getirmiştir.
Fakat tinnitusun muhtemelen çok çeşitli
etiyolojilerden kaynaklanabiliyor olması nedeniyle
tedavide beklendiği kadar başarı elde edilememiştir.
Tedavide denenmiş olan ajanlar
41:
-Anestezik ajanlar (Lidokain)
-Ototoksik ajanlar (Gentamisin)
-Steroidler
-Yeni jenerasyon nöroprotektif ajanlar
(Antioksidanlar, vs.)
Görüldüğü kadarıyla literatürde intratimpanik
tedavilerin başarısını gösteren çeşitli çalışmalar
mevcuttur. Fakat başarılı olan çalışmalarda altta yatan
tinnitus genellikle akut tinnitustur ve/veya koklear
kaynaklıdır
42,43. Akut tinnituslar 3 aydan daha kısa
süredir olan genelde akut otitis media veya akustik
travma gibi nedenlere bağlı oluşmuş tinnituslardır.
Refrakter tinnituslarda ise tedavi başarısı yok
denecek kadar azdır.
EK-1'de intratimpanik tedaviler ile ilgili
yapılmış başlıca çalışmalar ve bu çalışmalarda elde
edilen başarı oranları özetlenmiştir.
EK 1: İntratimpanik uygulamalar ve bunların başarı oranlarıyla ilgili özet literatür bilgisi
Referans Protokol Sonuçlar
Meniere’de kullanım
Silverstein (1998) (44) Prospektif, plasebo kontrollü. 20 hasta ve kontrolüne günde 1 defa toplam 3 gün deksametazon uygulanmış
İki grup arasında fark yok. Postema (2008) (45) Prospektif, plasebo kontrollü 28 hasta. Tüp
içinden verilmiş. Tüp uygulamaya başlamadan 4 hafta önce takılmış, 4 kez haftada 1 defa 0,4ml 30mg/ml gentamisin uygulaması yapılmış
Vertigo ve dolgunluk skorları anlamlı derecede düşmüş, tinnitus değişmemiş, işitmede ortalama 8 dB kazanç sağlanmış Hsieh (2009) (46) Prospektif ,kontrol grubu yok, 14 tedaviye
dirençli hasta, 27,7mg/ml gentamisin t tüp içerisinden total 0.6-0.7ml günde 3 defa 4 gün damlatılmış, uzun dönem takip edilmiş
2 yılda %92 , 10 yılda %85 vertigo kontrolü, pure tone 2 yıl sonra %28’inde 10 yıl sonra %42’sinde daha kötü durumda Kyrodimos (2009) (47) Prospektif, kontrol grubu yok, 22 hasta, tek
sefer 40mg/ml gentamisin 0,4ml verilmiş %90 vertigoda tamamen düzelme, %54’de saf ses ortalamsında 10dB veya daha fazla düşüş veya diskriminasyonda %15’den fazla kayıp olmuş
Herraiz (2010) (48) Prospektif , 34 refrakter Meniere hastası, 0.4-0.6ml 40mg/ml metilprednizolon haftada 1 defa toplam 3 defa verilmiş
%81 vertigo tamamen ortadan kalkmış, %92 en azından kısmi düzelme olmuş, %81 tinnitusda rahatlama olmuş, %48 işitmede 10dB veya fazla kazanç olmuş
Derebery (2010) (49) Retrospektif derleme ve meta-analiz; 183 endolenfatik şant ve 203 çeşitli doz ve aralıklarda intratimpanik gentamisin uygulaması (6 çalışmanın derlemesiyle)
Şantlı hastaların %71’inde gentamisin alan hastaların %86’ında vertigo tamamen düzelmiş, fakat işitmesi korunarak vertigosu düzelen hasta oranı şantta daha fazla bulunmuş. Sonuç olarak
Gentamisinin önemli bir seçenek olduğu fakat geliştirilmesi gerektiği söylenmiş Huon (2012) (50) Meta-analiz, 559 hasta (14 çalışmadan), 7
çalışmada belirli doz, 7 çalışmada titrasyon gentamisin tedavisi verilmiş
%87 vertigoda düzelme mevcut. İşitmede kazanç var fakat anlamlı değil. Tinnitusta düzelme anlamlı, dolgunlukta düzelme anlamsız, 11 hastada total işitme kaybı (%1.8) olmuş
Ünlü (2002) (51) Prospektif, kontrol yok. 20 hastaya tüp takılarak 0,5ml (20mg), günaşırı toplam 3 gün (toplam 60mg) gentamisin verilmiş
%75 vertigoda düzelme %10 işitmede bozulma görülmüş
Akkuzu (2006) (52) Prospektif, kontrol yok, gentamisin ile deksametazon karşılaştırılmış. 24 hastaya gentamisin 0.7ml 40mg 1-8 kez 1-10 gün arayla, 21 hastaya deksametazon 0,7 ml 1-10 kez 1-7 gün aralıkla yapılmış
Gentamisin grubunda %92 vertigo kontrolü %8 işitme kaybı. Deksametazon grubunda %67 vertigo kontrolü %5 işitmede düzelme görülmüş.
Ani İşitme kaybında kullanımı
Battaglia (2008) (53) Prospektif, multisentrik, plasebo kontrollü, 51 AİK hastası; Grup A (Oral plasebo + IT deksametazon-21 hasta), Grup B (oral prednizolon + IT plasebo-20 hasta), Grup C( Oral prednizolon + IT deksametazon-19 hasta) Oral steroid 60mg başlanarak azalan dozda 14 gün, IT deksametazon 0.5-0.7ml 12mg/ml haftada 1 defa 3 kez verilmiş
Bütün gruplarda belirgin iyileşme görülmüş. IT deksametazon grubu ve kombinasyon grubunun sonuçları sadece oral steroid grubundan daha iyi bulunmuş.
Ahn (2008) (54) Prospektif, 120 AİK hastası, 60 hasta oral steroid ve IT dexksametazon, 60 hasta sadece oral steroidle tedavi edilmiş. Oral steroid 48mg 9 gün sonra azalarak 5 gün verilmiş. IT deksametazon 0.3-0.4ml 5mg/ml günde 1 defa 3 gün verilmiş
Sadece oral steroid grubunda %70, oral steroid + IT deksametazon grubunda %73 düzelme bulunmuş. IT deksametazon + oral steroid sadece 250Hz’de daha iyi sonuçlar sağlamış.
Han(2009) (55) Prospektif, multisentrik, 114 diabetik AİK hastasının 48’ine oral prednizolon (60mg başlayarak 10 günde azaltarak), 32’sine IV prednizolon (75mg dan başlayıp azaltarak 7 gün), 34’üne IT deksametazon (0.5ml 5mg/ml 2 haftalık süreçte 4 defa uygulanacak şekilde)
İstatiksel olarak tüm gruplarda işitmede kazanç var, fakat gruplar arası fark yok.
Hong (2009) (56) Prospektif, 63 AİK hastası, 32’si IT deksametazon (Günlük 0.3-0.4ml deksametazon 5mg/ml toplam 8 gün uygulama), 31 oral prednizolon (60mg’dan başlayıp azaltarak 8 gün)
Gruplar arası saf ses ortalamaları arasında fark yok. Yüksek frekanslarda oral steroid tedavisi bir miktar daha iyi.
Kara (2010) (57) Prospektif, 60 AİK hastası, 29’una 0.5-0.7ml deksametazon 4mg/ml 10 dakika arayla günde 2 enjeksiyon 5 gün verilmiş. 31 hastaya ise kiloya 1mg’dan azalan dozda 10 gün oral prednizolon verilmiş
10. gün ve 2. ayda yapılan testlerde IT grupta hem saf ses ortalamalarında hem de diskriminasyonlarda daha iyi sonuçlar alınmış
Spear (2011) (38) Sistemik derleme çalışması. Sekiz çalışmada başlangıç tedavisi olarak, 21’inde kurtarma tedavisi olarak IT steroid verilmiş
Kurtarma tedavilerinde ortalama 13.3dB’lik bir kazanç bulunmuş, genel olarak başlangıç tedavisi olarak başlananlarda sonuçlar iyi fakat çalışmaların metodolojileri meta-analiz yapmak ve bu hastalarda kazancı hesaplamak için uygun bulunmamış. Oguz (2005) (58) Kurtarma tedavisi olarak 22 hastaya 15
günde toplam 5 kez 0.5 cc (62,5mg) metilprednizolon yapılmış
1.ay kontrolde hastaların %68’inde ortalama 19 dB kazanç sağlanmış Aydın (2011) (59) Prospektif, karşılaştırmalı çalışma. 25
hastaya 1,3,5,12 ve 32. günlerde 20mg metilprednizolon, 24 hastaya hemodilüsyon ve vazoaktif tedavi kombinasyonu
uygulanmış
İntratimpanik steroid tedavisi alan hastaların işitme kazançları (32.2 dB) diğer gruba göre (22,13 dB) belirgin şekilde daha iyi bulunmuş.
Tinnitusta kullanımı
She (2009) (60) Prospektif, kontrol gruplu 79 hasta. Kontrol grubuna günlük 300mg karbamazepin 4 hafta verilmiş. IT steroid grubu 0.5ml prednizolon 0.25mg/ml ve 0.5ml deksametazon 5mg/ml olarak ikiye bölünmüş ve ilk hafta 2 defa, iki hafta haftada 1 defa şeklinde toplam 3 hafta verilmiş
Tinnitus kontrol oranlarında belirgin bir düzelme 3 grupta da gözlenmemiş. Prednizolonda deksametazona göre biraz daha iyi sonuçlar elde edilmiş
Choi (2013) (61) Prospektif, plasebo kontrollü. Medikal tedaviye dirençli 15 hastaya plasebo saline solusyonu, 15 hastaya deksametazon haftada 2 kez toplam 4 kez yapılmış. 1. ayda kontrol edilmiş.
Tinnitus gürültüsünde bir miktar düşme olsa da kontrol grubuyla arasında anlamlı farklılık saptanmamış.
Topak (2009) (62) Prospektif , plasebo kontrollü, 70 subjektif tinnitus hastası, 0.3-0.4ml 62.5mg/ml metilprednizolon veya plasebo salin haftada 1 defa 3 hafta uygulanmış
2 grupta da tinnitus gürültü skalasında düşüş bulunmuş. Fakat tinnitus ciddiyeti ve total skorlarında değişiklik olmamış Karabulut (2009) (63) 3 aydan daha kısa süredir tinnitus şikayeti
olan 18 hastaya, günaşırı 3 defa 4 mg deksametazon verilmiş.
1. haftada tinnitus şiddetinde belirgin azalma mevcut, odyogramlarda herhangi bir değişiklik yok. Uzun dönem sonuçları yok.
KAYNAKLAR
1. Ersner MS, Spiegel EA, Alexander M. Transtympanic injection of anesthetics for the treatment of Ménière's syndrome. AMA Arch Otolaryngol 1951; 54: 43–52.
2. Schuknecht HF. Ablation therapy for the relief of Ménière's disease. Laryngoscope 1956; 66: 859–870.
3. Blakley BW. Clinical forum: a review of intratympanic therapy. Am J Otol 1997; 18: 520–526.
4. Selçuk A, Soyalıç H, Dere H, Özdem C. Meniere Hastalığında İntratimpanik Uygulamalar. Turkiye Klinikleri J ENT 2004; 4:125-130
5. Salt AN, Plontke SK. Principles of local drug delivery to the inner ear. Audiol Neurootol. 2009;14:350-60.
6. Mikulec AA, Plontke SK, Hartsock JJ, Salt AN. Entry of substances into perilymph through the bone of the otic capsule after intratympanic applications in guinea pigs: implications for local drug delivery in humans. Otol Neurotol 2009; 30: 131–138.
7. Goycoolea MV. Clinical aspects of round window membrane permeability under normal and pathological conditions. Acta Otolaryngol 2001; 121:437– 447.
8. Hahn H, Kammerer B, DiMauro A, Salt AN, Plontke S. Cochlear microdialysis for quantification of dexamethasone and fluorescein entry into scala tympani during round window administration. Hear Res 2006; 212: 236–244. 9. Saijo S, Kimura RS. Distribution of HRP in the inner ear
after injection into the middle ear cavity. Acta Otolaryngol 1984; 97: 593– 610.
10. Bilgen C. Meniere Hastalığı ve Kortikosteroid uygulaması. In Cingi C (ed.). Kulak Burun Boğazda Steroid Kullanımı. EA Organizasyon İstanbul 2006; 93-103.
11. Salt AN, Gill RM, Plontke SK. Dependence of hearing changes on the dose of intratympanically-applied gentamicin: a metaanalysis using mathematical simulations of clinical drug delivery protocols. Laryngoscope 2008; 118: 1793 1800.
12. Hargunani CA, Kempton JB, DeGagne JM, Trune DR. Intratympanic injection of dexamethasone: time course of inner ear distribution and conversion to its active form. Otol Neurotol 2006; 27: 564–569.
13. Plontke SK, Biegner T, Kammerer B, Delabar U, Salt AN. Dexamethasone concentration gradients along scala tympani after application to the round window membrane. Otology Neurotol 2008; 29: 401–406.
14. Plontke SK, Wood AW, Salt AN. Analysis of gentamicin kinetics in fluids of the inner ear with round window administration. Otol Neurotol 2002; 23: 967–974.
15. Plontke SK, Salt AN. Quantitative interpretation of corticosteroid pharmacokinetics in inner ear fluids using computer simulations. Hear Res 2003; 182: 34–42.
16. Bowe SN, Jacob A. Round window perfusion dynamics: implications for intracochlear therapy. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg. 2010;18:377-85.
17. Silverstein H, Rowan PT, Olds MJ, Rosenberg SI. Inner ear perfusion and the role of round window patency. Am J Otol 1997; 18:586–589.
18. Alzamil KS, Linthicum FH. Extraneous round window membranes and plugs: possible effect on intratympanic therapy. Ann Otol Rhinol Laryngol 2000; 109:30–32. 19. Crane BT, Minor LB, Della Santina CC, Carey JP. Middle
ear exploration in patients with Meniere's disease who have failed outpatient intratympanic gentamicin therapy. Otol Neurotol 2009; 30:619–624.
20. Silverstein H. Use of a new device, the microwick, to deliver medication to the inner ear. Ear Nose Throat J 1999; 78:595– 600.
21. Suryanarayanan R, Srinivasan VR, O'Sullivan G. Transtympanic gentamicin treatment using Silverstein MicroWick in Meniere's disease patients: long term outcome. J Laryngol Otol 2009; 123:45–49.
22. Plontke SKR, Wood AW, Salt AN. Analysis of gentamicin kinetics in fluids of the inner ear with round window administration. Otol Neurotol 2002; 23:967–974.
23. Arnold W, Senn P, Hennig M, Michaelis C, Deingruber K, Scheler R, Steinhoff HJ, Riphagen F, Lamm K. Novel slow- and fast-type drug release round-window microimplants for local drug application to the cochlea: an experimental study in guinea pigs. Audiol Neurotol 2005; 10:53–63.
24. Wang X, Dellamary L, Fernandex R, Harrop A, Keithley EM, Harris JP, Ye Q, Lichter J, LeBel C, Piu F. Dose-dependent sustained release of dexamethasone in inner ear cochlear fluids using a novel local delivery approach. Audiol Neurotol 2009; 14:393–401.
25. Jackson LE, Silverstein H. Chemical perfusion of the inner ear. Otolaryngol Clin North Am. 2002 Jun;35:639-53. 26. Ge X, Jackson RL, Liu J, Harper EA, Hoffer ME, Wassel
RA, Dormer KJ, Kopke RD, Balough BJ. Distribution of PLGA nanoparticles in chinchilla cochleae. Otolaryngol Head Neck Surg 2007; 137:619–623.
27. Praetorius M, Brunner C, Lehnert B, Klingmann C, Schmidt H, Staecker H, Schick B. Transsynaptic delivery of nanoparticles to the central auditory nervous system. Acta Otolaryngol 2007;127:486–490.
28. Cohen-Kerem R, Kisilevsky V, Einarson TR, Kozer E, Koren G, Rutka JA. Intratympanic gentamicin for Menière's disease: a meta-analysis. Laryngoscope. 2004 ;114:2085-91.
29. Güneri EA. Meniere Hastalığında Güncel Tedavi. Hipokrat Dergisi 2010;186:260-7.
30. Chia SH, Gamst AC, Anderson JP, Harris JP. Intratympanic gentamicin therapy for Ménière's disease: a meta-analysis. Otol Neurotol. 2004 ;25:544-52.
31. Graham GD. Bilateral Meniere's Disease: Treatment with intramuscular titration Streptomycin sulphate. Otolaryngol Clin of North Am. 1997;6:1097-1100.
32. Rarey KE, Curtis LM, ten Cate WJ. Tissue specific levels of glucocorticoid receptor within the rat inner ear. Hear Res. 1993;64:205-10.
33. Alleman AM, Dornhoffer JL, Arenberg IK, Walker PD. Demonstration of autoantibodies to the endolymphatic sac in Meniere's disease. Laryngoscope. 1997;107:211-5.
34. Silverstein H, Isaacson JE, Olds MJ, Rowan PT, Rosenberg S. Dexamethasone inner ear perfusion for the treatment of Meniere's disease: a prospective, randomized, double-blind, crossover trial. Am J Otol. 1998;19:196-201.
35. Tomoda K, Suzuka Y, Iwai H, Yamashita T, Kumazawa T. Menière's disease andautoimmunity: clinical study and survey. Acta Otolaryngol Suppl. 1993;500:31-4.
36. Barrs DM. Intratympanic injections of dexamethasone for long-term control of vertigo. Laryngoscope. 2004;114:1910-4.
37. Güneri EA. Ani İşitme Kaybı. In Cingi C (ed.). Kulak Burun Boğazda Steroid Kullanımı. EA Organizasyon İstanbul 2006; 104-123.
38. Spear SA, Schwartz SR. Intratympanic steroids for sudden sensorineural hearing loss: a systematic review. Otolaryngol Head Neck Surg. 2011;145:534-43.
39. Kakehata S, Sasaki A, Oji K, Futai K, Ota S, Makinae K, Shinkawa H. Comparison of intratympanic and intravenous dexamethasone treatment on sudden sensorineural hearing loss with diabetes. Otol Neurotol. 2006;27: 604-608.
40. Han CS, Park JR, Boo SH, Jo JM, Park KW, Lee WY, Ahn JG, Kang MK, Park BG, Lee H. Clinical efficacy of initial intratympanic steroid treatment on sudden sensorineural hearing loss with diabetes. Otolaryngol Head Neck Surg. 2009;141:572-8.
41. Özşahinoğlu C. Tinnitus. In Çelik O (ed.). Otoloji ve Nörotoloji. Elit Ofset. İstanbul 2013; 777-788.
42. van de Heyning P, Muehlmeier G, Cox T, Lisowska G, Maier H, Morawski K, Meyer T. Efficacy and safety of AM-101 in the treatment of acute inner ear tinnitus--a double-blind, randomized, placebo-controlled phase II study. Otol Neurotol. 2014;35:589-97.
43. Shulman A, Goldstein B. Intratympanic drug therapy with steroids for tinnitus control: a preliminary report. Int Tinnitus J. 2000;6:10-20.
44. Silverstein H, Isaacson JE, Olds MJ, Rowan PT, Rosenberg S. Dexamethasone inner ear perfusion for the treatment of Meniere's disease: a prospective, randomized, double-blind, crossover trial. Am J Otol. 1998;19:196-201.
45. Postema RJ, Kingma CM, Wit HP, Albers FW, Van Der Laan BF. Intratympanic gentamicin therapy for control of vertigo in unilateral Meniere's disease: a prospective, doubleblind, randomized, placebo-controlled trial. Acta Otolaryngol 2008; 128: 876–880.
46. Hsieh LC, Lin HC, Tsai HT, Ko YC, Shu MT, Lin LH. High-dose intratympanic gentamicin instillations for treatment of Meniere's disease: long term results. Acta Otolaryngol 2009; 129:1420–1424.
47. Kyrodimos E, Aidonis I, Sismanis A. Hearing results following intratympanic gentamicin perfusion for Meniere's disease. J Laryngol Otol 2009; 123:379–382.
48. Herraiz C, Plaza G, Aparicio JM, Gallego I, Marcos S, Ruiz C. Transtympanic steroids for Meniere's disease. Otol Neurotol 2010; 31:162–167.
49. Derebery MJ, Fisher LM, Berliner K, Chung J, Green K. Outcomes of endolymphatic shunt surgery for Meniere's disease: comparison with intratympanic gentamicin on vertigo control and hearing loss. Otol Neurotol 2010; 31:649–655.
50. Huon LK, Fang TY, Wang PC. Outcomes of intratympanic gentamicin injection to treat Ménière's disease. Otol Neurotol. 2012 ;33:706-14.
51. Ünlü M, Yiğit Ö, Çınar U, Akgül G, Alkan S, Turgut S, Dadaş B. Meniere Hastalığında Vebtilasyon Tüpü ile İntratimpanik Gentamisin Uygulaması. KBB ve BBC Dergisi. 2002;10:63-66.
52. Akkuzu B, Özgirgin N, Özlüoğlu LN. Meniere hastalığında intratimpanik tedavi: Gentamisin ve deksametazon vertigo kontrolü ve işitme üzerine etkisi. Kulak Burun Boğaz İhtis Derg. 2006;16:193-199.
53. Battaglia A, Burchette R, Cueva R. Combination therapy (intratympanic dexamethasoneþhigh-dose prednisone taper) for the treatment of idiopathic sudden sensorineural hearing loss. Otol Neurotol 2008; 29:453–460.
54. Ahn JH, Yoo MH, Yoon TH, Chung JW. Can intratympanic dexamethasone added to systemic steroids improve hearing outcome in patients with sudden deafness? Laryngoscope 2008; 188:279–282.
55. Han C-S, Park J-R, Boo S-H, Jo JM, Park KW, Lee WY, Ahn JG, Kang MK, Park BG, Lee H. Clinical efficacy of initial intratympanic steroid treatment on sudden sensorineural hearing loss with diabetes. Otolaryngol Head Neck Surg 2009; 141:572–578.
56. Hong SM, Park CH, Lee JH. Hearing outcomes of daily intratympanic dexamethasone alone as a primary treatment modality for ISSHL. Otolaryngol Head Neck Surg 2009; 141:579–583.
57. Kara E, Cetik F, Tarkan O, Sürmenlioğlu O. Modified intratympanic treatment for idiopathic sudden sensorineural hearing loss. Eur Arch Otorhinolaryngol 2010; 267:701–707. 58. Oğuz H, Aslan N, Demirci M, Kargın S, Şafak MA, Kılıç R.
Rezistan Ani İşitme Kaybında İntratimpanik Steroid Kullanımı. Otoscope. 2005;1:5-7.
59. Aydın S, Şanlı A, Altın G, Eken M, Yılmaz SH. Ani İşitme Kaybında İntratimpanik Steroid Tedavisi ile Hemaodilüsyon ve Vazoaktif Tedavi Kombinasyonun Karşılaştırılması. J Kartal TR. 2011;22:20-24.
60. She W, Dai Y, Du X, Chen F, Ding X, Cui X. Treatment of subjective tinnitus: a comparative clinical study of intratympanic steroid injections vs. oral carbamazepine. Med Sci Monit 2009; 15:135–139.
61. Choi SJ, Lee JB, Lim HJ, In SM, Kim JY, Bae KH, Choung YH. Intratympanic dexamethasone injection for refractory tinnitus: prospective placebo-controlled study. Laryngoscope. 2013;123:2817-22.
62. Topak M, Sahin-Yilmaz A, Ozdoganoglu T, Yilmaz HB, Ozbay M, Kulekci M. Intratympanic methylprednisolone injections for subjective tinnitus. J Laryngol Otol 2009; 123:1221–1225.
63. Karabulut H, Acar B, Babademez MA, Tuncay S, Karaşen RM. Tinnitus Tedaviside İntratimpanik Deksametazon Uygulamasının Etkinliği. Antol J Clin Investig. 2009:3;154-158.