J
ALKIŞLI CENAZE
ENAZE töreni, eğer ille de “tören” demek gerekiyorsa, zaten yeterince ağır bir tö- --- rendir.
Yaslı evin eşiğinden başlayıp bütün bir ömür üzerine toprağın küreklenişine kadar.
Bu ağırlığa eklenecek başka herhangi bir şey (azladır, fazla gelir.
Yakınlara söylenecek sözlerdeki bir abartma, nutuklardaki aşırılık ya da çiçeklerdeki süs... Hep si, hepsi ölümün daha fazla artırılamayacak ağır lığı yanında fazladır.
Hüzünlü bakışlar yeter.
LKIŞ, böyle bir ortamda beklenebilecek en son şeydir.
--- Protesto niteliği taşısa da.
Katlanılmaz bir acının bölünmezliğinde bü tünleşmiş bir büyük kalabalıktan daha büyük pro testo olabilir m i? Cemaatin genişliği, gidenin ge ride bıraktığı en büyük güçtür.
Ama, Muammer A ksoy’un cenazesi alkışlar arasında kalktı.
Faili meçhul bir cinayet için, vehmedilen fa illere karşı bir protesto söz konusu ise, onun da yeri, herhalde bir cenaze töreni değil, başka yer lerdir. Gidenin kişiliğine daha uygun düşecek olan yerler.
Oralarda alkışın da, haykırışın da bir anlamı olabilir. Cenazeye yakışan, sessizliktir.
Çünkü, alkışın ardından slogan, sloganın ar dından çatışma, çatışmanın ardından kan gelir. Cenaze, aynca kana bulaştınlmayı kaldırmayacak kadar dramatiktir.
S U N A bakılırsa, cenaze töreni, tören lerimiz arasında en az düzenlenmiş ola---1 nıdır. En resmisinde bile bir düzensizlik,
i
bir kargaşa olur.
Belki duyguların sonsuzlaştığı ya da, tam ter sine, hiçliğe en yaklaşılan olay olduğu İçin.
Belki de geleneksel biçimlerinden sıyırıp ye ni biçimlere büründürmek İstediğimiz, sonra da
j
beceremeylp melez her şey gibi yüzümüze g ö zümüze bulaştırdığımız için.
Tabut nasıl taşınır? Kjm neresinden, nasıl, ne
i
kadar omuzlar? Başka türlü taşınıyorsa, neresin de nasıl durulur? Cami avlularının sohbet toplan tılarına dönüşmesi nasıl önlenir? Foto muhabir leri çalışacaksa, acılı insanların ne kadar uzağın da, nasıl çalışmalıdır? Bir yığın sorun ki, Diyanet ve protokol yetkililerinin baş başa verip düzen lemesi, disipline bağlaması gerek.
A D EM ki her şeye tersinden başlamak yavaş yavaş ulusal özelliklerimizden biri --- olmaktadır, yaşamın disiplin altına alın masına da ölümden başlamak pek acayip kaç maz. Belki de böyle bir disiplin çabası, ölüm lerin kargaşasından bir şeyler umanların umut larını kıracağı için, beceremediğimiz başka ça balardan çok daha hayırlı olabilir.
Bütün şeametine rağmen.
Taha Toros Arşivi
