Sanatçı Hekimlerimiz/Prof. Dr. Kâzım Arısan
n S »
A . . .
^
bırotefö)
Ressam birJinekolog
Prof. Dr. K Â Z IM ARISAN
Dergimizin bu bölümünde doktor ve eczacılarımızı sanatçı yanlarıyla tanımaya çalışacağız.
İlk söyleşimizi İstanbul Tıp Fakültesi Kadın ve Doğum Hastalıkları Kürsüsü Eski Başkanı
Prof. Dr. Kâzım A nsan’la yaptık. Prof. A nsan uzun yıllardır resim çalışmalarını başarılı ve
istikrarlı bir şekilde yürüten bir hekimimiz. Kendisiyle görüştüğümüz günden tam bir gün
önce emekliye aynlmıştı. 1(5 yıllık başanlı hizmet süresinin ardından emekliye ayrılmanın
verdiği huzurla sorularımızı yanıtladı.
Saym Hocam, kısaca yaşam öykünüzü anlatırmısımz?
1909'da İsparta'da doğdum, ilk ve o r ta okulu İsparta'da tam am ladıktan son ra liseyi K uleli A ske ri Lise sin d e oku dum. 1935 yılınd a A skeri Tıbblye'den mezun oldum. İhtisasım ı G ülhane A s keri Tıp A kad em isind e tam am ladım , İz mit A skeri H astanesinde bir yıl sürey le çalıştım . C eb eci Tıp A kadem isinde iki yıl b a şa sista n lık yap tıktan sonra H aydarpaşa A skeri H astanesinde üç yıl süreyle ça lıştım . C um huriyet tarih im i zin ilk doçentlerinden olduktan sonra, bu başarım dan ötürü Erzurum M areşal Fevzi Ç akm ak H astanesine atanarak cezalandırıldım . Daha sonra C e b e c i' de M uallim M uavin liğ i yaptım ve 1949'- da özel kanundan y ara rlan a rak izinli olarak İstanbul Ü niversitesi Tıp F a k ü l tesine geçtim. 1964 yılınd a P rofesör o l dum. 1972'den bugüne dek Jinekoloji K ürsüsü B a şk a n lığ ın ı yürüttüm. Dün de resm en em ekliye ayrıldım . Evli, iki ç o cu k babasıyım . K ızım arkeolog, şu s ı rada Ja p o nya 'd a a ra ştırm a la r yapıyor, dam adım u lu sla rara sı foto ğ rafçı Reha Günay, oğlum iktisatçıd ır.
Doktorluğu ve ressamlığı seçmenizin ö- zel nedenleri var mı?.
Tam anlam ıyla M oiıe re ’ in zoraki d ok toruyum. T ıbbiyeye a ğ lıya ağlıya g ir dim. O zam an iyi dereceyle mezun o- lan askeri lise öğ ren cilerin e istediği da lı seçm e olanağı veriliyordu. Ben de tıb b iye ’yi 24 saat içinde başka birine satm ak için seçtim . Fakat gerek a rka daşlarım gerekse sın ıf zab itim iz beni engellediler. B öylece kendim i Tıbbiye'de bulm uş oldum. Şim di kendilerini h ayır la anıyorum . D oktorluğu se çm iş olm ak tan çok memnunum. Çünkü ben yok sulluğun en a c ı ko şu lla rın ı yaşadım . A c ı çekm enin ne olduğunu bildiğim i- çin insanların a c ıla rın ı dindirm ek b a na büyük bir m utluluk veriyor. R e s sam lığ a başlam am da annem in ve bazı ra stlan tıların etkisi çok oldu. Annem 10
bife
Prof. A nsan’ın tablolarından
bir örnek
küçükken bizleri oyalam ak için m akas la kâğıttan şe kille r keserdi. Bu ş e k il de biçim konusunda annem den çok e t kilendim . Daha son raları küçük y a ş la r da b abasız kaldığım için öğrenim im in y an ısıra İsparta Ş a rk H alı Şirketinde 60 kuruş h afta lıkla ça lışırd ım . Burada halı m odeli kreasyonları yapm aya baş ladım. Hatta şirketin sahibi Bay Giraud m odelim i ço k beğenip beni m ükâfat landırdı. A skeri lisede h ocaların k a rika türlerini çizer, bunları her hafta sin e ma salonunda gösterirdim . Tıbbiye'ye
girdiğim de anatom i dersinde resim y a pabilen öğrenci aradılar. B öylece beş yıl süreyle m aaşlı olarak anatom i d u var levhaları çizdim . Bu sayede de ge çim im i sa ğ la yıp öğrenim im i sürdürebil- dim. Yoğun b ir şekild e suluboyaya ge çişim kızım Duygu'nun sayesind e oldu. H o ca sı ondan ayva resm i yapm asını istem işti. Duygu becerem eyince benim içim deki re ssa m lık a şkı coştu ve ay vayla başlad ığ ım suluboya ç a lışm a la rı nı bugüne dek sürdürdüm . Y a k la ş ık b i ne yakın çalışm am var.
Çalışmalarınız hangi türde yoğunlaşı yor?.
Bazen doğadan çalışıyoru m , bazen yarı soyut resim ler yapıyorum . Doğa, ressam ı gü cüyle e sir ettiği için onu h iç bir zam an soyu tlayam azsın ız. Tam s o yut ça lışm a la ra çok az girdim.
Etkilendiğiniz ressam oldu mu?.
Ben h içb ir hocadan ders alm adım . A yrıca sa na tçının b ağ ım sız kalab ilm e si, y a ra tıc ılığ ın ın k ısıtlan m am ası için bir hocanın d isip lin i altına girm eyi s a kın ca lı görüyorum . Bu bakım dan d olay sız olarak etkilendiğim bir ressam o l m am ıştır. Ben suluboya literatürüne h ı şım la saldırdım . N e yap ılm ış, kim ler yapm ış, araştırdım . Tekn ik kitaplardan y ara rlan ıp kendi kendim e çalıştım . A y rıca resim benim için günlük yaşam ın ve m esleğim in yorucu ortam ından
u-zaklaşm ak, ruhsal ve bedensel d inlen meyi sağ lam ak için bir a ra ç oluyor. Bu bakım dan daim a ruha ra h a tlık m esajı veren resim ler yapm aya çalışıyorum . Dünyam ız zaten yeterli derecede ka ranlık, bir de resim lerle kara n lıkla ştır- m anın hiç anlam ı yok.
Herhangi bir ekolü izlediniz mi?. Rahm etli Prof. C e lâ l Esat A rseven ’ in Türk S ulu b oyacı R e ssam lar Grubuna dahilim . Nüzhet İslim yeli de aynı grup tandır. Tüm gücüm üzle suluboya resm i, yeni sa na tçı k u şa kla ra sevdirm eye ç a lışıyoruz.
Sergi ve ödülleriniz hakkında bilgi verir- misiniz?.
1964'ten beri sü rekli bir şekild e her yıl veya 2 yıld a bir İstanbul, Ankara, İzmir, A ntalya başta olm ak üzere bir çok sergi açtım , karm a serg ilere k a tıl dım. Tek bir ödülüm var. Dünya C e r rahlar B irliğ in in d oktor ressam lar a ra sın d a düzenlediği resim y arışm asına Prof. Dr. Rauf S ayg u n ’ un ısra rıyla 3 tabloyla katıldım . Yörük K ad ın ları adlı tablom b irin cilik ödülünü kazandı.
Doktor olmanızın ressamlığınıza olumlu veya olumsuz ne gibi katkıları oldu?
Daha çok ressam lığ ım ın doktorluğu ma olum lu k atkıla rı oldu. M esleğim i- cab ı her gün m uzdarip in sanlarla ilg i lenmek, bazen gerçeği gizlem ek zorun dayım . Bu durum insanda büyük bir stre ss oluşturuyor. Ben ne zam an iyi bir resim yap m ışsam belli bir süre bu s tre s s ’den kurtulup huzura kavuşm uş, rahatlam ış olurum . B öylece belki h as talarım ı da daha kolay rahatlatm ış o- lurum.
İleriye dönük ne gibi projeleriniz var?. B eş yıl süren b ir ça lışm a d a n sonra Doğum B ilg isi adlı kitabım ı yayınladım . Şu sırad a K adın H a sta lık la rı adlı k ita bım ı bitirm eye çalışıyorum . Ü n iversite de verdiğim veda dersim y ayın lan acak. Haftada iki gün özel b ir klin ikte m esleki ça lışm a m ı sürdürüyorum . T ab ii ki re- sim e daha fazla vakit ayırabileceğim .
Sayın Hocam, bize bu olanağı sağladığı nız için çok teşekkür ederiz. Biz sizin tıp alanındaki hizmetlerinizi zaten biliyorduk. Bu vesileyle sanatçı yanınızı da tanımış öldük. Size bundan sonraki yaşamınızda mutluluk ve sağlık dileriz.
Ben de size beni hatırlam anızdan do layı teşekkür ederim.
11
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi