13. 159 (1983) 13 159 (1983)
G ü n e y A n a d o l u ' n u n B a z ı Allium T ü r l e r i (Sect.Melanocrommyum) Ü z e r i n d e S i t o t a k s o n o m i k A r a ş t ı r m a l a r
Gytotaxonomic Studies o n S o m e A l l i u m Species ( S e c t . M e l a n o c r o m m y u m ) o f S o u t h A n a t o l i a
Mehmet K O Y U N C U * N e r i m a n ÖZHATAY**
Allium cinsi T ü r k i y e ' d e hemen hemen 150 k a d a r tür ile temsil edilir. Bu cinsin Melanocrommyum seksiyonunda T ü r k i y e ' d e b u l u n a n türlerinin a d e d i ise 13 civarındadır. Bu seksiyondaki türler, yer yüz ü n d e genel olarak Akdeniyüz bölgesinde yayılmışlardır ve yayılış m e r -kezleri D o ğ u Akdeniz, muhtemelen Türkiye'dir ( 1 ) .
Bu ç a l ı ş m a d a G ü n e y A n a d o l u ' d a n t o p l a n a n Melanocrommyum seksiyonundaki türlerin morfolojik özellikleri ve karyotipleri incelen-miştir.
MATERYAL ve YÖNTEM
G ü n e y A n a d o l u ' d a d o ğ a l yetişme o r t a m l a r ı n d a n t o p l a n a n Al-lium örneklerinin bir kısmı kurutularak herbaryum materyali haline getirilmiş, diğer bir kısmı ise bahçeye dikilerek sitolojik a r a ş t ı r m a l a r d a kullanılmıştır. Örnekler A . Ü . Eczacılık Fakültesi H e r b a r y u m u n d a ( A E F ) b u l u n m a k t a d ı r . Sitolojik incelemelerde kullanılan m e t o d Ö Z H A T A Y ' ı n çalışmasında (2) verildiği şekildedir. K r o m o z o m l a r ı n çizimleri L e i t z S M - L u x binoküler mikroskobunda resim çizme t ü b ü y a r d ı m ı y l a yapılmıştır. K r o m o z o m tipleri L E V A N v e a r k a d a ş l a r ı
(3) tarafından verilen aşağıdaki h e s a p l a r a göre saptanmıştır. Redaksiyona verildiği tarih: 3 Haziran 1983
* Farmasötik Botanik Bilim Dalı, Eczacılık Fakültesi, Ankara Üniversitesi. ** Farmasötik Botanik Bilim Dalı, Eczacılık Fakültesi, İstanbul Üniversitesi.
r = 1 /s. 1 = k r o m o z o m u n uzun kolunun boyu, s = kromozo-m u n kısa kolunun boyu. r = 1.0-1.7 ise k r o kromozo-m o z o kromozo-m kromozo-metasentrik, r = 1.7-3.0 ise k r o m o z o m submetasentrik, r = 3.0-7.0 ise k r o m o z o m akrosentrik veya subtelosentriktir. r değeri yardımıyla şekilleri bulu-n a bulu-n k r o m o z o m l a r sebulu-ntromerleri aybulu-nı d ü z l e m d e o l m a k üzere soldabulu-n s a ğ a , metasentrikten akrosentriğe doğru dizilmiş ve 1-8'e k a d a r numaralanmıştır.
BULGULAR
G ü n e y A n a d o l u Bölgesinde seksiyon Melanocrommyum'un k a p -s a m ı n a giren 6 türün yetiştiği -saptanmıştır. Bu türlerin tanıtımı, ya-yılışları ve karyotipleri a ş a ğ ı d a verilmiştir.
1. A. n i g r u m L . , S p . Pl. ed. 2, 430 (1762). Şekil 1 a.
S o ğ a n 2.5-4 cm ç a p ı n d a , o v o i d ; dış tunika koyu gri renkli, ka-buksu, b a z e n soğancıklı. S k a p u s 6 0 - 9 0 cm b o y u n d a , yuvarlak, çıplak. Y a p r a k l a r 3-4, hepsi t a b a n d a , 5-5.5 cm eninde, geniş lanseolat, akut. S p a t a ovat, 3-4 p a r ç a y a ayrılmış, valvler 3 cm k a d a r , dar, triangular, akuminat, kalıcı. U m b e l l a 5-10 cm ç a p ı n d a , yarıküremsi, çok çi-çekli; pediseller 2 5 - 4 5 mm b o y u n d a , h e m e n h e m e n birbirine eşit, çiçeklerin 2-4 katı uzunlukta. T e p á l l e r çiçek a ç m a z a m a n ı n d a yıldız şeklinde, s o n r a d a n geri kıvrık, beyaz veya p e m b e renkli, orta d a m a r yeşilimsi, 6-9 X 1.5-3.5 m m , oblong, dış tepal iç tepallerden biraz geniş, obtus. Filamentlerin hepsi basit, 3-5 mm b o y u n d a , tepallerin yarısı k a d a r , t a b a n d a halka şeklinde birleşik ve geniş, tepeye doğru d a r a l ı r , b e y a z ; anterler sarı, 2 mm b o y u n d a . O v a r y u m küremsi, koyu yeşil v e y a siyahımsı renkli, üzeri tüberküllü, s a p s ı z ; stilus 1-2 mm b o y u n d a ; s t i g m a t a m . K a p s ü l 6-8 m m ç a p ı n d a , küresel; t o h u m l a r 44.5 mm büyüklükte, düzensiz köşeli, üzeri papilli ve karışık. N i s a n -M a y ı s ' t a çiçek açar. 2 0 0 - 1 2 0 0 m'ler arası tarla veya boş, d ü z a l a n l a r d a yetişir.
Y a y ı l ı ş ı : Akdeniz Bölgesi, G ü n e y A v r u p a , K u z e y Afrika, K ı b -rıs, L ü b n a n , T ü r k i y e ( T r a k y a , B a t ı v e G ü n e y A n a d o l u ) .
İncelenen örnekler: C5 İÇEL: Tarsus, Çamlıyayla (Namrun), Belçınar Köyü çev-resi, tarlalar, 950 m,,Koyuncu A E F 5737! C6. ANTAKYA: Dursunlu Köyü çevçev-resi, tarlalar, 200 m, Koyuncu ve ark. AEF 1363! İskenderun, Amanos Da., Akman 245!
Şekil 1. Sect.Melanocrommyum: Tepaller ve Stamenler.
a-Allium nigrum b-A.stenopetalum, c- A.lycaonicum, d- A.cardiostemon,. e- Achryşan-therum, f- A.karamanoglui (x6). a b c d e f
K a r y o t i p i : 2n = 16. A E F 1363 nolu örneğe ait bitkilerin kro-m o z o kro-m özellikleri incelenkro-miştir. 2n = 16, diploid olarak saptankro-mıştır. T e m e l k r o m o z o m sayısı X = 8'dir ve karyotipi, 1-5 nolu kromozom çiftleri metasentrik, 6 ve 7 nolu kromozom çiftleri submetasentrik, 8 nolu k r o m o z o m çifti ise akrosentrik k r o m o z o m l a r d a n oluşmuştur. Akrosentrik kromozomların kısa kollarında satellit gözlenmiştir (Şe-kil 2 a ) .
Şekil 2. Sect.Melanocrommyum: Karyotipler.
a- Allium nigrum 2n=16, b- A.stenopetalum 2n=16, c-A.lycaonicum 2n=16, d- A. chrysantherum 2 n = 16 + 1B, e- A.cardiostemon 2 n = 16, f- A.karamanoglui 2n— 16 (xl500).
B u türün k r o m o z o m sayımı T ü r k i y e d e n (Sivri D a ğ ) toplanmış örneklerden P E D E R S E N ve V V E N D E L B O (6) tarafından 2n = 16 olarak verilmiştir. A v r u p a ' d a yaygın olan bu türün k r o m o z o m l a r ı çeşitli araştırıcılar tarafından da 2n = 16 olarak sayılmıştır (4, 5, 7 - 9 ) .
A. nigrum, A v r u p a ve T r a k y a ' d a yetişen A. cyrilli T e n ve A. at-ropurpureum Waldst.et K i t . türlerine benzemektedir. Tepallerinin lanseolat ve obtus oluşu ile A. cyrilli'den; an terlerinin sarı, tepallerinin b e y a z veya açık p e m b e rengi nedeniyle de A. atropurpureum'dan fark-lıdır.
2. A. s t e n o p e t a l u m Boiss. et K y . E x c i c o . Gillic. K u r d . ( 1 8 5 9 ) . (Şekil 1 b ) .
S o ğ a n 1-3 cm ç a p ı n d a , ovoid veya h e m e n h e m e n globoid, so-ğancık t a ş ı m a z ; dış tunika koyu gri renkli. S k a p u s 8-30 c m , silindirik. Y a p r a k l a r 2 - 5 , hepsi t a b a n d a , 6-20 cm X 5-15 m m , yassı, linear-lanseolat, kenarları hafif skabroz, skapustan kısa veya h e m e n h e m e n o n a eşit, nadiren az uzun, a k u m i n a t . S p a t a 2-4 valvli, valvler ovat, a k u m i n a t , u m b e l l a d a n kısa, s o n r a d a n geriye kıvrık, kalıcı. U m b e l l a 2-3 cm ç a p ı n d a , sık ve çok çiçekli, hemen hemen küresel; pediseller ince, 1.5-2 cm uzunlukta. Perigon çiçek a ç m a z a m a n ı n d a yıldız şek-linde, s o n r a d a n geriye kıvrık; tepaller leylak renginde, 5-6 X 1-1.5 m m , d a r linear, obtus. Filamentler perigonun 3/4 ü uzunlukta, yassı, t a b a n d a geniş, tepeye d o ğ r u d a r a l ı r ; anterler koyu kahverengi. O v a r -y u m küresel -y a d a basık küresel, s t i g m a t a m . K a p s ü l 5-6 m m ç a p ı n d a , küresel; t o h u m l a r 2 m m , üç köşeli, yüzeyi papilli. N i s a n -M a y ı s a y l a r ı n d a çiçek a ç a r . 8 5 0 - 1 8 0 0 m'ler arası, dağlık yörelerde ve tarla içleri ile d ü z taşlı a l a n l a r d a yetişir.
Y a y ı l ı ş ı : E n d e m i k * (Mersin, A d a n a v e I s p a r t a çevreleri). İncelenen örnekler: C3 ISPARTA: Eğridir, Anamas, Zindan Dere, 1300 m, Ko-yuncu ve Coşkun, AEF 6102! C5 İ Ç E L : Kuzucubelen, tarla, 700 m, KoKo-yuncu, AEF 6090! ADANA: Gülek Boğazının kuzey yakası, 1800 m, Hennipman et al. 1276! Tarsus-Çamlıyayla
(Namrun), Belçınar Köyü çevresi, tarlalar, 850 m, Koyuncu, AEF 6072!
* Suriye'de yetiştiği kaydedilmekle birlikte, bunun doğrulanması gerektiğine işaret edilmektedir (10).
K a r y o t i p i : 2n = 16. A E F 6072 nolu örnek üzerinde stiolojik araştırma yapılmıştır. Diploid bir türdür. T e m e l k r o m o z o m sayısı X = 8'dir ve 1-7 nolu kromozomlar metasentrik-submetasentrik, 8 nolu k r o m o z o m çifti ise akrosentriktir ve akrosentrik olan kromo-zomlar kısa kollarında Satellit taşır. 1 ve 7 nolu kromokromo-zomların çiftleri a r a s ı n d a heteromorfi görülmektedir (Şekil 2 b ) . Bu türün k r o m o z o m sayısı ve morfolojisine ait d a h a önce yapılmış bir ç a l ı ş m a y a rastlan-mamıştır.
A. lycaonicum Siehe'a çok benzeyen bu tür soğanının etrafında soğancık taşımaması, tepallerinin dar linear ve leylak rengi, ovaryu-m u n u n da küresel oluşu ile farklıdır.
3. A. l y c a o n i c u m Siehe in Ann. N a t . Hofmus. Wien, 2 8 : 185 (1914). Şekil 1 c.
S o ğ a n 1.5-2.5 cm ç a p ı n d a , ovoid, küçük sarı renkli soğancıklar taşır; dış tunika kabuksu, beyazımsı-gri renkli. S k a p u s 2 0 - 3 0 ( — 50) cm, çıplak, dik, silindirik. Y a p r a k l a r 3-4, hepsi t a b a n d a , 10-25 X
1-2 ( — 3) cm, t a b a n d a dar, oblong lanseolat, çıplak, kenarları d ü z ya da hafif skabroz, skapustan kısa. S p a t a 1-1.5 cm boyunda, 2-3 valvli, valvler ovat, akut, soluk p e m b e renkli, s a y d a m , kalıcı. U m -bella 3-4 cm ç a p ı n d a , sık çok çiçekli, yarı küresel; pediseller ince 2-3 cm uzunlukta, hemen hemen eşit. Perigon yıldız şeklinde; tepaller 5-6 X 1-1.5 m m , lanseolat, obtus. Filamentler perigondan kısa veya hemen hemen perigona eşit, t a b a n d a geniş ovat, tepeye doğru subu-lat, beyazımsı p e m b e renkli; anterler erguvani. O v a r y u m o b o v o i d ; stigma hafif üç loblu. K a p s ü l 5 mm boyunda, ovoid; tohumlar 2-2.5 m m , siyah, hemen hemen böbrek şeklinde. H a z i r a n ayında çiçek açar. 1300-1900 m'ler arası dere kenarlarında, nemli ve çayırlık yerlerde yetişir.
Y a y ı l ı ş ı : Suriye, Türkiye ( T o r o s l a r ) .
İncelenen örnekler: C6 ADANA: Osmaniye, Zorkun Yaylası, çayırlık yerler, 1550 m, Koyumu ve ark., AEF 2153!
K a r y o t i p i : 2n = 16. A E F 2153 nolu örneğe ait bitkilerin kro-mozomları sayılmıştır. Diploid bir türdür. K a r y o t i p i metasentrik-submetasentrik k r o m o z o m l a r d a n oluşmuştur. 8 nolu metasentrik-submetasentrik
k r o m o z o m çifti her iki kısa kolunda da satellit taşır. İncelenen diğer türlerden kromozomlarının d a h a küçük oluşu ve 8 nolu k r o m o z o m çiftinin submetasentrik oluşu ile farklıdır (Şekil 2 c ) .
Bu türün k r o m o z o m sayısı ve morfolojisi ilk kez bu ç a l ı ş m a d a verilmektedir.
A. lycaonicum soğanının soğancık taşıması, tepallerinin beyazımsı p e m b e renkli ve lanseolat oluşu ve o v a r y u m u n u n o b o v a t şekli ile ayır-tedilebilen bir türdür.
4. A. c h r y s a n t h e r u m Boiss.et R e u t . in Boiss.Fl.Or. 5: 280 (1882). Şekil 1 e.
S y n . : A. reflexum Boiss.et R e u t . in Boiss., l . c : 281 (1882). S o ğ a n 2-4 cm ç a p ı n d a , ovoid, soğancıksız; dış tunika gri-siyah renkli. S k a p u s 30-80 cm boyunda, dik, silindirik. Y a p r a k l a r 2-3 (-6), hepsi t a b a n d a , 10-25 X 5-20 m m , linear-lorat, kenarları skabroz, gövdeden kısa. S p a t a 2-4 valvli, valvler ovat, kısa akuminat, umbel-l a d a n kısa, sonradan geriye kıvrık. U m b e umbel-l umbel-l a 3-6 cm ç a p ı n d a , çok çiçekli, yarı küresel; pediseller ince, 1.5-3 cm uzunlukta, hemen he-men birbirine eşit boyda, çiçeklerin ya hepsi sarı ya da bazen orta-dakiler kırmızı renkli. Perigon çiçek a ç m a z a m a n ı n d a yıldız şeklinde, hemen sonra geriye kıvrık; tepaller 2-2.5 X 0.5-0.6 m m , linear, obtus veya akut. Filamentler 2-3 mm uzunlukta, basit, içtekiler d a h a geniş; anterler hemen, hemen filamentlere eşit boyda, sarı renkli. O v a r y u m basık küresel, stilus filamentlerden d a h a kısa, stigma hafif üç loblu. K a p s ü l 5-6 m m boyunda, 6-7 m m eninde; tohumlar 3.5-4 m m , basık, üzeri papilli. Bitki M a y ı s H a z i r a n aylarında çiçek açar. 1 0 0 0 -1750 m'ler arası kuru y a m a ç l a r d a veya tarlalarda yetişir.
Y a y ı l ı ş ı : Kuzey-Batı İran, K a f k a s y a , Türkiye (Güney v e D o ğ u A n a d o l u ) .
İncelenen örnekler: C6 ADANA: Osmaniye-Fevzipaşa arası, Nur Dağı, kuru ya-maçlar, 1000 m, Koyuncu ve Coşkun, AEF 2148!
K a r y o t i p i : 2n = 16 + 1. A E F 2148 nolu örneğe ait bitkilerin kromozomları incelenmiştir. Bitki diploiddir ve bir adet ekstra kro-m o z o kro-m (B krokro-mozokro-m) gözlenkro-miştir. İncelediğikro-miz örnekler a r a s ı n d a B k r o m o z o m u taşıyan tek türdür. K a r y o t i p i n i metasentrik ve s u b m e -tasentrik kromozomlar oluşturur. 8 nolu subme-tasentrik k r o m o z o m çiftinden 1 tanesinin kısa kolunda satellit gözlenmiştir (Şekil 2 d ) .
Bu türe ait d a h a önce yapılmış k r o m o z o m sayısı ve özelliklerini bildiren bir çalışmaya rastlanmamıştır.
A. chrysantherum umbellasında o r t a d a kırmızı, çevrede sarı çiçek-lere sahip olması, tepallerinin geriye kıvrık ve anterlerin filentlerle eşit b o y d a oluşu, o v a r y u m u n basık küresel şekli gibi özellikleri ile kolay tanınabilen bir türdür.
5. A. c a r d i o s t e m o n Fisch. et C . A . M e y . in I n d . S e m . H o r t . Petrop.6: 43 (1840). Şekil 1 d.
Syn. A. trilophostemon Bornm.in feddes R e p . 1 0 : 238 (1911). S o ğ a n 1.2-2.5 cm ç a p ı n d a , ovoid veya hemen hemen g l o b o i d ; soğancık yok; dış tunika koyu gri veya siyahımsı renkli. S k a p u s 20-50 cm, dik, silindirik. Y a p r a k l a r 2-4, hepsi t a b a n d a , 6-20 cm X 3-10 ( — 20) m m , linear veya linear-lanseolat, çıplak, kenarı hafif skabroz, skapustan kısa. S p a t a 2-3 valvli, 10-15 m m , ovat, kısa akuminat, sonradan geriye kıvrık, beyazımsı mor renkli. U m b e l l a 2-3 cm ça-pında, çok çiçekli, sık, hemen hemen küresel; padiseller 10-15 mm uzunlukta. Perigon çiçek a ç m a z a m a n ı n d a yıldız şeklinde, tepaller s o n r a d a n geriye doğru kıvrık, 3.5-4.5 X 0.6 m m , koyu ş a r a p renginde, linear, obtus. Filamentler tepallere eşit veya o n d a n az kısa, koyu ş a r a p ranginde, t a b a n d a birbirleriyle ve tepallerle birleşik, dış filamentler subulat, içtekiler dıştakilerin üç katı genişlikte ve y a n l a r d a kısa küt çıkıntılı; anter ve filamentler vişne çürüğü renginde, anterler 1.5-2 m m . O v a r y u m sapsız, hemen hemen küresel, stilus filamentlerden biraz kısa, stigma t a m . K a p s ü l küresel, 5 mm ç a p ı n d a , tohumlar 3-3.2 m m , hafif basık, üzeri papilli ve kırışık. Bitki H a z i r a n ' d a çiçek açar. 900 ile 2750 m'ler arası kuru y a m a ç l a r d a yetişir.
Y a y ı l ı ş ı : Kuzey-Batı İ r a n , K a f k a s y a , Türkiye ( D o ğ u v e G ü n e y A n a d o l u ) .
İncelenen örnekler: C6 ADANA: Osmaniye-Fevzipaşa arası, Nur Dağı, açık kuru yamaçlar, 1 0 0 0 m, Koyuncu ve ark., AEF 2152!
K a r y o t i p i : 2n = 16. A E F 2152 nolu örneğe ait bitkilerin kro-m o z o kro-m özellikleri incelenkro-miştir. Diploid olan bu türün karyotipinde,
1-7 nolu k r o m o z o m çiftleri metasentrik ve submetasentrik, 8 nolu k r o m o z o m çifti ise akrosentriktir. Akrosentrik k r o m o z o m çift kısa ko-lunun her ikisinde de satellit taşır (Şekil 2 e ) .
D a h a önce de yapılan bir ç a l ı ş m a d a (6) Türkiye'den toplanan bu türe ait örneklerin k r o m o z o m sayısı 2n = 16 olarak verilmiştir.
Bu tür iç filamentlerinin orta kısmında, iki y a n d a kısa ve küt birer çıkıntının varlığı ve tepallerinin koyu ş a r a p rengi ile kolayca ayırt edilebilen bir türdür.
6. A. k a r a m a n o g l u i K o y u n c u et K o l i m . , Isr. J o u r . Bot., 2 7 : 93 (1978). Şekil 1 f.
S o ğ a n 1-1.5 cm ç a p ı n d a , hemen hemen küresel; soğancıksız; dış tunika ince, gri renkli. S k a p u s 15-30 cm boyunda, silindirik, ergu-vani renkli. Y a p r a k l a r 1-2, 10-17 X 0.8-1.4 cm, hepsi t a b a n d a , d a r lanseolat veya linear, çıplak, kenarları hafif skabroz. S p a t a 1 cm uzunlukta, 2-3 parçalı, pedisellerden kısa, t a b a n d a ovat, tepesi akut, kalıcı. U m b e l l a 3-4 cm ç a p ı n d a , yarıküresel, çok çiçekli; pediseller 1.2-1.6 cm uzunlukta, hepsi eşit boyda. Perigon yıldız şeklinde, tepal-ler 13-16 X 2.5-3 m m , beyaz, orta d a m a r yeşil, lanseolat, tepesi aku-minat. Filamentler 4 m m , perigonun 1 /4'ü k a d a r uzunlukta, basit, subulat; anterler koyu erguvani renkli. O v a r y u m siyah ya da koyu erguvanı, tepesi basık, hemen hemen küresel veya obovat, sapsız; stilus filamentlere eşit, stigma t a m . K a p s ü l küresel, 5 mm ç a p ı n d a ; tohumlar 3 mm büyüklükte, üzeri karışık ve papilli. Bitki N i s a n ayın da çiçek açar. K u r u y a m a ç l a r ve çalılıklar arasında yetişir.
Y a y ı l ı ş ı : E n d e m i k
İncelenen örnekler: C6 ADANA: Osmaniye-Fevzipaşa arası, Nur Dağı, 800 m,
Koyuncu, AEF 5688!
K a r y o t i p i : 2n = 16. A E F 5688 nolu tip örneğine ait bitkilerin k r o m o z o m sayısı ve morfolojisi incelenmiştir. Bitki diploidtir. T e m e l k r o m o z o m sayısı X = 8'dir. K a r y o t i p i , 1-7 nolu k r o m o z o m çiftleri metasentrik-submetasentrik, 8 nolu k r o m o z o m çifti ise akrosentriktir. Satellit gözlenmemiştir (Şekil 2 f ) .
1978 yılında yeni olarak isimlendirilen bu türün karyotipi ilk kez verilmektedir.
G ü n e y d o ğ u Anadolu, Suriye ve Filistinde yetişen A. aselepiadeum B o r n m . türüne yakın olan bu tür tepallerinin uzun, lanseolat-akumi-nat, stamen boylarının kısa ve anterlerin koyu erguvani rengiyle kolayca ayırt edilir.
ÖZET
G ü n e y A n a d o l u Bölgesinden t o p l a n a n ve Melanocrommyum sek-siyonu içerisinde yer a l a n A. nigrum L. 2n = 16, A. stenopetalum Boiss. et K y . 2n = 16, A. lycaonicum Sieche 2n = 16, A. chrysantherum Boiss. et R e u t . 2 n = 1 6 + 1B, A. cardiostemon Fisch.et C . A . M e y . 2 n = 16 ve A. karamanoglui K o y u n c u et K o l i m . 2n = 16, türlerinin morfolojik özellikleri, yayılışları ve karyotipleri incelenmiştir.
İncelenen t ü m türlerin mitotik k r o m o z o m sayıları 2n = 16'dır. S a d e c e A. chrysantherum türü bir B k r o m o z o m u taşımaktadır. Bu tür-lerin karyotipleri birbirine benzer ve 7 çift metasentrik-submetasent-rik k r o m o z o m ile bir çift akrosentmetasentrik-submetasent-rik k r o m o z o m d a n oluşmuştur. Ak-rosentrik olan k r o m o z o m çifti kısa kollarının ya ikisinde ya da birin-de Satellit taşır. S a d e c e A. karamanoglui'nin karyotipinbirin-de Satellit göz-lenmemiştir.
SUMMARY
M o r p h o l o g i c a l characteristics, distributions a n d karyotypes of six species, A. nigrum L. 2n = 16, A. stenopetalum Boiss. et K y . 2n = 16, A. lycaonicum Siehe 2n = 16, A. chrysantherum Boiss. R e u t . 2n = 16 + 1B, A. cardiostemon Fisch, et C . A . M e y . 2n = 16 a n d A. karamanoglui K o y u n c u et K o l i m . 2n = 16, collected from S o u t h Anatolia have been reported.
All of them h a d a mitotic c h r o m o s o m e n u m b e r of 2n = 16 a n d the karyotypes were very similar (Fig. 2a-f), consisting of seven pairs of metacentric-submetacentric c h r o m o s o m e a n d one pair of acrocent-ric chromosomes. Satellites were observed on one or both of the short a r m s of acrocentric pair in all investigated species except A. k a r a -manoglui.
L İ T E R A T Ü R
1- Wendelbo, P., Some distributional patterns within the Flora Iranica Area, in P.H. Davis et al., Plant life of South-West Asia, 29-41, Univ. Press, Aberdeen (1971). 2- Özhatay, N., J.Fac.Pharm. Istanbul, 18 (Baskıda).
4- Levan, A., ibid. 20: 289-330 (1935).
5- Dietrich, J . , Inf.Ann.Caryosystem. et Cytogmet., 33-34 (1969). 6- Pedersen, K. and Wendelho, P., Blyttia 24: 307-313 (1966). 7- Dietrich, J . , Inf.Ann.Carycsystem. et Cytogenet., 23-26 (1967). 8- G a r b a r i , F. a n d Tornadore, N., Informatore Bot.Ital. 2: 74-82 (1970). 9 - J o h s o n , M.A.T., Ann.Musei Goulandris 5: 107-119 (1982).
10- Mouterde, P., Nouvelle Flora du Liban et de la Syrie, Tome Prämier Texte, 283, Beyrouth (1966).