Taşımalı ilköğretim uygulaması : (Yasal dayanakları, uygulama süreci işlemleri, uygulama sonuçları)

(1)

BÖLÜM I

GİRİŞ

Bu bölümde, araştırmaya konu olan problem durumu açıklanarak, araştırmanın amacı ve önemi anlatılarak; araştırma ile ilgili tanımlar, kısaltmalar ve taşımalı ilköğretim konusunda yapılan araştırmalara yer verilmiştir.

Eğitim insan yaşamı için çok önemlidir. Küreselleşmenin yaşandığı ve ekonomik anlamda sınırların kalktığı bir çağda, bilgi ve kalitedeki hızlı gelişmeler, Ülkemizle çağdaş ülkeler arasındaki açığı artırmaktadır. Ülkemizin bu anlamda dünya ile bütünleşmesi ve yerini sağlamlaştırabilmesi için eğitimdeki hızlı gelişmeleri ve gelişen teknolojiyi yaşama geçirmesi ile mümkün olacaktır.

Gelişme çabasında olan ülkelerin geleceğinde, eğitim politikalarının özel ve çok önemli bir yeri vardır. Ulusların refah düzeyleri ile eğitim düzeyleri arasında görülen yakın ilişki, bunun gözlenen kanıtlarındandır. Varlıklarını sürdürmek isteyen toplumlar, kalkınmanın gerektirdiği sayıda nitelikli insan gücünü yetiştirmek için eğitime değer vermek mecburiyetindedir. Çünkü çağdaş uygarlık düzeyinin gerektirdiği yüksek bilgi ve teknolojiye ancak bu yolla sahip olabilirler.

Türk Eğitim sistemine çağdaş bir nitelik kazandırmak için; hızla değişen ve gelişen Ülkemizin sosyal, kültürel ve ekonomik ihtiyaçlarını karşılamak ve çağın gereklerine uygun yeni bir yapıya kavuşturulması için atılımlar yapılmaktadır. Ülkemizde eğitim, Cumhuriyetimizin kuruluşundan beri gelişme ve yenileşme aracı olarak görülmüştür. Bu nedenle eğitimin çağdaş uygarlık seviyesine ulaşmasını sağlamak en büyük hedefimiz olmuştur.

Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk, “....Eğitimde hedefimiz, milli toplumun medeni ve sosyal değerini yükseltecek kudretini artıracak vatandaşlar yetiştirmektir.” demiştir. Belirlenen hedefe ve çağdaş uygarlık düzeyine çıkabilmek için fertlerimize daha kapsamlı ve daha nitelikli bir eğitim hizmeti sunabilme arayışları devam etmektedir. Bu yolda sunulan hizmetler yeterli bulunmamaktadır. Bu bağlamda, sekiz yıllık kesintisiz zorunlu eğitimin uygulanabilmesi, Ülke geneline yaygınlaştırabilmesi ve eğitim olanaklarından her yurttaşın yararlanabilmesini sağlamak için taşımalı eğitime duyulan önem daha da artmaktadır.

(2)

Problem

Türk milletinin bütün bireylerini çağdaş uygarlığın yapıcı, yaratıcı, seçkin bir ortağı yapmak milli eğitimin genel amaçlarındandır. Geleceğin bilgi toplumunun bireylerini yetiştirmek eğitim sisteminin görevidir. Bu yolda eğitim sistemine çok önemli görevler düşmektedir. Çünkü, çağdaşlaşma yolundaki en önemli kavşak eğitimdir.

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler, son otuz yılda eğitim sistemlerini geliştirmek amacıyla birçok yenilikler yapmıştır. Bu yenilikler sistem düzeyinde reformları, modern kurumlar oluşturma çabalarını, modern öğretim araç ve gereçlerinin sağlanmasını, öğretmenlerin profesyonel bilgi ve beceri düzeylerinin yükseltilmesini okul yönetiminde yenilikler yoluyla öğretme-öğrenme sürecini geliştirmeye yönelik değişik uygulamaları kapsamaktadır. Türkiye’de gelişmekte olan diğer ülkeler gibi, bir taraftan eğitim sisteminin sayısal olarak geliştirmek için çaba gösterirken, diğer yandan toplumun sürekli değişen bilgi gereksinimlerini karşılayabilmek için, sistemi nitelik yönünden geliştirmeye çalıştırmaktadır (Karip ve Köksal. 1996).

Türk eğitim sisteminde zorunlu eğitim süresinin henüz 1997 yılında sekiz yıla çıkartılmış olması, her kademede okullaşma oranlarında hedeflere ulaşılamaması, eğitim yatırımlarının yetersizliği, eğitim kademeleri arasındaki geçiş oranlarının düşük olması, çağdaş eğitim teknolojilerinden yeterince yararlanılamaması, bazı bölgelerde ve okullarda sınıf mevcutlarının çok kalabalık olması, hızlı nüfus artışı nedeniyle köylerden kentlere göçün artması, nüfusu az ve dağınık olan küçük yerleşim birimlerindeki öğrenci sayısının azalmasından dolayı eğitimde fırsat ve imkan eşitsizliğinin ortaya çıkması ve benzeri sorunların çözümü için eğitimde niteliğin yükseltilmesine yönelik çabalar harcanmaktadır (Ayaz,1993).

Ülkelerin azgelişmişlik nedenlerinden birisi de eğitimdeki yetersizliklerdir. Ülkemizde de eğitimde belirlenen hedeflere ulaşmak için çeşitli projeler geliştirip uygulamaya konulmaktadır. Eğitim sisteminin temeli ilköğretimdir. İlköğretim basamağında Ülkemiz tüm çabalara rağmen istenilen düzeye gelememiştir. Bu durumun bir çok nedeni vardır. Bunlardan belki de en önemlisi dağınık yerleşim yerlerindeki çocuklarımıza ilköğretim hizmetinin yeterince götürülememesidir.

(3)

Bu olumsuzluğun giderilmesi için; 1990-1991 yılından itibaren taşımalı ilköğretim uygulaması başlatılmıştır. Yıllarca sürdürülen bu uygulamanın idari, mali ve sosyal boyutları ile ayrıntılı biçimde ortaya konulması bu araştırmanın temel problemini oluşturmaktadır.

Amaç

Gelişme yolunda, eğitimde belirlediğimiz hedeflere ulaşmak için uygulamaya konulan pek çok yenilikler vardır. 1989-1990 öğretim yılından itibaren uygulamaya konulan taşımalı ilköğretimde bu yeni uygulamalardan sadece birisidir. Taşımalı ilköğretim uygulamasını gerektiren nedenler nelerdir? Taşımalı İlköğretim uygulamasının yasal dayanakları nelerdir? Taşımalı ilköğretim kapsamında taşınan okulların nasıl tespit edilmektedir? Taşımalı ilköğretim uygulamasında merkez okulların seçimi, özellikleri nelerdir? Taşımalı ilköğretim kapsamında öğrencilerin merkez okullara götürülmesi için seçilen servislerin özellikleri, ulaşım ile ilgili kurallar ve uygulamalarda dikkat edilecek noktalar nelerdir? Sorularıma kapsamlı bir şekilde cevap bulmak, bu araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır.

Önem

Türkiye’deki nüfus artışı, göçler, ekonomik ve sosyal sorunlar, en çok eğitim alanında problem yaratmıştır. Kırsal kesimden büyük kentlere göç nedeniyle, bu yerleşim birimlerinde ki okullarda öğrenci azalmıştır. Bu okullar kapatılmakta veya sınıflar tek bir şubede tek öğretmen gözetiminde, birleştirilmiş sınıf programı uygulanmaktadır. Birleştirilmiş sınıf programın uygulandığı bu okullarda eğitim başarısı düşmektedir.

Nüfusu az ve küçük yerleşim birimlerinin çok ve dağınık olmasını, buralara; okul binası ve tesisleri, öğretmen, araç-gereç gibi eğitim hizmetlerinin verilmesini güçleştirmekte, yapılan hizmetler ise oldukça pahalıya mal olmaktadır. Maliyet azaltma çabaları ise eğitimdeki kaliteyi düşürmektedir. Ayrıca, taşımalı ilköğretim uygulaması, sekiz yıllık zorunlu ilköğretimin uygulanmasında ve eğitim sisteminde var olan diğer problemlerin çözümünde önemli roller üstlenmiştir.

(4)

1989 – 1990 eğitim öğretim yılında Kırklareli ve Kocaeli’nde pilot uygulama ile başlayan taşımalı ilköğretim, 1990 – 1991 eğitim öğretim yılından bu yana alanı genişletilerek devam etmektedir. Bu araştırma sonucunda elde edilecek bulguların ve sonuçların, uygulanmakta olan ve tüm yurda yaygınlaşan taşımalı ilköğretim uygulamasının, yasal dayanaklarını, idari boyutunu, gelişimini ve verimliliğini göstermesi açısından önemlidir.

Tanımlar

Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını, Bakan: Millî Eğitim Bakanını, İfade etmektedir.

Kısaltmalar

MEB : Millî Eğitim Bakanlığını, MEM : Millî Eğitim Müdürlüğünü,

(5)

İlgili Araştırmalar

Bilgen, (1986) “İlköğretim Okulu Araştırma” isimli yaptığı araştırması ile kırsal kesimde Taşımalı İlköğretim uygulamasından dolayı bazı okulların ilköğretim okuluna dönüştürülmeleri ve bu sebeple daha önce ilkokul yöneticiliği yapan yöneticilerin, ilköğretim okuluna dönüştürüldüklerinde yaşadıkları sorunları incelemeye yönelik olduğundan bizim konumuzu ilgilendirmektedir. Söz konusu araştırma, Türkiye’deki 414 ilköğretim okulunda yapılan bir araştırmadır. Araştırmanın amacı; ilköğretim okulunu yönetim açısından analiz etmek, bir kurumu çağdaş bir yapı ve davranışa kavuşturmak ve uygulamalara kavramsal bir çerçeve sağlamak maksadıyla, teorik bir model geliştirmektir.

Araştırmanın bulgularında özetle;

a. İlköğretim okullarının, öğrencilerin ilgi yeteneklerini ortaya çıkarıp geliştirmekte etkili olduğu,

b. İlköğretim okulunun, öğrencilerin el çalışması ile zihni çalışmasını birleştirerek, onların çok yönlü yetişmesini sağlamakta çok etkili olduğu anlaşılmıştır.

c. İlköğretim okulu öğrencilerinin teknolojiye yatkınlıklarının, diğer okul öğrencilerine göre fazla olduğu belirtilmektedir.

Araştırmanın sonuçları;

a. İlköğretim okulu; öğrencilerin ilgi ve yeteneklerini ortaya çıkarıp geliştirmekte etkili olduğu,

b. İlköğretim Okulu; öğrencileri, başkaları ile iyi ilişkiler kuran ve işbirliği içinde çalışan vatandaşlar yetiştirmekte etkili olduğu,

c. Mezun ettiği öğrencilerin çoğunluğu üst öğrenime devam edemeyen ilköğretim okullarının, çevre şartlarına uyum gücü yüksek bireyler yetiştirmesi gereği, çevre ile etkileşimin önemini daha da artırdığı,

d. İlköğretim Okulu; öğrencilere, sağlıklı yaşama, evde ve okulda güvenlik kurallarına uyma alışkanlığı kazandırmada etkili olduğu belirtilmektedir.

(6)

M.E.B. İlköğretim Genel Müdürlüğü, (1991). "Dokuz ilde Pilot Olarak Uygulanan Taşımalı İlköğretim Uygulaması'nın İlk Sonuçlarının Araştırılması" adlı çalışma ile M.E.B.'ca 9 ilde. 78 merkez, 258 küçük yerleşim biriminde 3289 öğrencinin taşınmasında ne gibi problemlerin ortaya çıktığı, uygulamaya ilişkin veli, öğretmen, öğrenci ve idarecilerin görüşlerinin neler olduğu ve uygulama sonucu öğrencilerin başarı durumları ve uygulamadan beklenen faydaları belirlenmek istenmiştir.

Sonuçlar:

1.Eğitim Öğretim

Bu uygulama ile eğitimde fırsat eşitliği sağlanmış, birleştirilmiş sınıf uygulaması sona ermiş, öğrenciler normal öğretim yapan ve olanakları daha iyi olan ilköğretim okullarına kavuşmuş, öğretmen sıkıntısı azalmış, öğretmenler arasında bilgi alışverişi başlamış, ortaokulu bulunmayan yerleşim birimlerindeki öğrenciler bu olanağa kavuşmuş, kız öğrencilerin ortaokula girme oranı artmış, öğretmen, yatırım, araç-gereç gibi kaynakla belli yörelere yöneltilerek nitelikli eğitim ortamı hazırlanmıştır.

2.Öğrenci Başarısı

Öğrencilerin başarısı artmıştır.

3.Yönetici, Öğretmen, Öğrenci ve Veli Görüşleri

Yönetici, öğretmen, öğrenciler taşımalı ilköğretim uygulanmasından memnundurlar. Bu uygulamanın yapıldığı yörelerdeki velilerin kimileri, köylerindeki okulun kapatılmasından yakınmaktadırlar; kimileride kendi köylerinin de uygulama kapsamına alınmasını istemişlerdir.

4.Çevrenin Etkisi

Öğrenciler daha kalabalık, toplumsal ve kültürel yönden daha gelişmiş çevreye girdikleri için davranış, giyim, temizlik ve sağlık yönünden olumlu genişmeler olmuştur. Ayrıca merkezdeki spor, kültür, sağlık tesislerinden yararlanma olanağına kavuşmuşlardır.

(7)

5.Ekonomik Yarar

Uygulamaya alınan 250 ilkokuldaki öğretmenler gerekli olan diğer okullarda görevlendirilmiştir, küçük yerleşim birimlerinde okul ve lojman yapımı durdurulmuştur. Kapatılan okulların giderleri için ödenek ayrılmamış, bu okullar öğretmen lojmanı ve Halk Eğitim Merkezi olarak kullanılmıştır, veliler çocuklarını ortaokulda okutmak için il yada ilçe merkezine gönderme masrafından kurtulmuşlardır.

Bursalıoğlu, (1992), “Unesco tarafından Bangkok'da düzenlenen Asya ve Pasifıc Ülkelerinde Eğitim Yaklaşımları toplantısında "Thirteenth Regional Consultation Meeting On The Asia and Pasifıc Programme of Educational Innovation for Development (APEID)" (22-26 June 1992) adlı tebliğinde, Türkiye İlkokullarında Toplu Taşıma” konusunu işlemiştir. Tebliğde bu projenin 1989-1990 öğretim yılında Türkiye'nin 2 ilindeki 5 merkezde uygulamaya konulduğu; 1990-1991 öğretim yılında 9 ilde 3630 öğrencinin küçük yerleşim birimlerinden 8 merkeze her gün taşındığı belirtilmektedir. Projenin; 1990-1991 öğretim yılında 7 milyarlık bir maliyetinin olduğu ifade edilmiştir. Eğitimde daha fazla fırsat eşitliği sağlamak, öğretimin kalitesini yükseltmek, öğrencileri karma sınıflardan tekli sınıflara aktarmak şeklinde amaçlar taşımakta ve giderlerinin Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Genel Müdürlüğünce karşılandığı belirtilmekte ve yerel yönetimler ve gönüllü kuruluşların, giderlerin bir kısmını karşılamaları konusunda isteklendirilmeleri önerilmektedir.

Yıldırım, (1994), “Diyarbakır'da Taşımalı İlköğretim”, isimli araştırmasında 1990-1994 yılları arasında, Diyarbakır İlinde taşımalı ilköğretimin nasıl yürütülmesi gerektiğini belirlemek amacıyla inceleme türü bir çalışma yapmıştır. Çalışmada Diyarbakır'da 39 ilköğretim okulu, 200 ortaokul, 4 yatılı ilköğretim bölge okulu, 81 şehir ve 990 köy ilkokulunun bulunduğu bu okullarda 188.716 öğrencinin öğrenim gördüğü belirtilmiştir. Diyarbakır'da taşımalı ilköğretim uygulaması planlanırken, merkez ve çevre yerleşim birimleri arasındaki ulaşımın her mevsim rahat bir şekilde yapılabilmesine, taşıma merkezi olarak seçilen yerin alt yapı durumu, nüfus ve çeşitli hizmet alanları yönünden merkezi olmasına dikkat edilmeli; iyi bir ulaşım ağı oluşturulmalı; bazı dağınık yörelerde kışın yolların kapalı olduğu zamanların tatil sayılması, öğretim yılının sonuna fazla tatillerin eklenmesi gereği önerilerini getirmiştir.

(8)

Büyükkaragöz, (1994). “Taşımalı İlköğretim, Konya İlinde Bir Araştırma" isimli bir çalışma gerçekleştirmiştir. Çalışmayla Konya İlinde uygulanmakta olan Taşımalı İlköğretimin Uygulaması çalışmalarının durumu, nitelikleri ve sorunlarını tespit etmek ve çözümler getirmek amaçlanmıştır. Bilgi toplamak amacı ile 118 yönetici, 205 öğretmen ve 207 velinin görüşü alınmıştır. Bu araştırmayla elde edilen sonuçlar ve öneriler şöyledir.

Sonuçlar

1. Öğretmen, yönetici ve veliler taşımalı ilköğretim uygulamasının öğrenci başarısını artırdığı konusunda olumlu bir görüşe sahiptirler.

2. Öğretmen, yönetici ve velilerin hemen hemen tamama yakını, taşınılan okullardaki öğretmenlerin yeterli deneyime sahip olduklarını ifade etmektedirler.

3. Öğretmen ve yöneticiler taşınılan okullardaki derslik, işlik ve laboratuarların yeterli olup olmadıklarına verdikleri cevaplarda olumsuzluk eğilimi göstermişlerdir. Bu sonuçtan da işlik derslik ve laboratuarların taşınılan okullara oranla olumlu ama genel standartlara göre olumsuz olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.

4. Öğretmen, yönetici ve veliler taşıma esnasında endişeye kapıldıklarını ifade etmektedirler.

5. Velilerin okul yönetimi ve öğretmenleriyle işbirliği içerisinde olmadıkları; öğretmen, yönetici ve veliler tarafından belirtilmiştir.

6. Öğretmen ve yöneticiler taşınılan okulun araç-gereç yönünden taşınan okullara oranla daha donanımlı bir özelliğe sahip olduğunu ifade etmişlerdir.

7. Uygulamanın amacına ulaşması açısından il, ilçe ve okul yöneticilerinin önemli bir bölümünün sorumluluklarının bilincinde olduğu görülmüştür.

8. Öğretmen ve yöneticiler taşman öğrencilerin sınıf ve okulun kurallarına uymakta güçlük çektiklerini ifade etmişlerdir.

9. Taşımalı ilköğretimin uygulanmadığı bölgelerde taşımalı eğitime bir talep olduğu yöneticiler tarafından belirtilmiştir.

10. Öğretmen ve yöneticiler taşınılan okulda öğrencilere öğle yemeği verilmesi gerektiğini yöneticiler ve velilerin taşımalı eğitim konusunda bilgilendirilmeleri gerektiğini belirtmişlerdi. Ayrıca öğretmenlerin bir kısmı taşınılan okulların bağımsız ilkokul ve ortaokul olmaktan çok ilköğretim okulu olması gerektiğini ileri sürmüşlerdir.

(9)

Öneriler

1. Taşımalı ilköğretimin ülke çapında verimli bir şekilde uygulanabilmesi için yasal düzenlemeler (tüzük, yönetmelik, yönerge ve genelgeler) düzenli bir şekilde yapılmalıdır.

2. Taşınılan okulların araç, gereç ve öğretmen eksiği süratle giderilmelidir.

3. Taşınılan öğrencilerin yeni ortama daha sağlıklı uyum sağlayabilmeleri için rehberliğe yönelik önlemler artırılmalıdır.

4. Taşımalı İlköğretim Uygulamasının başarıya ulaşabilmesi için normal öğretim uygulayan ilköğretim okullarının süratle yaygınlaştırılması sağlanmalıdır.

5. Taşınan öğrencilerin gittikleri okuldaki sosyal ve kültürel faaliyetlerden daha çok faydalanabilmeleri için bu faaliyetlerde taşınan öğrencilere de görev verilmelidir.

6. Taşıma yapılan araçların her türlü güvenlik ve trafik mevzuatına uygunluğu çok iyi bir şekilde denetlenmelidir.

7. Veliler ve mahalli yöneticilerin taşımalı ilköğretim hakkında daha çok bilgilendirilmeleri için gerekli tedbirler alınmalıdır.

8. Öğrencilerin taşındığı okulların 15 kilometreden uzak olmamasına özen gösterilmelidir.

9. Devlet sadece taşıma masrafları ile yetinmemeli, imkanları ölçüsünde öğrencinin karşı karşıya kaldığı okul masraflarını da karşılamalıdır.

10. Özellikle kış aylarında yolların açık olması için gerekli tedbirler alınmalıdır. Taşınılan öğrencilerin öğle yemeklerinden yararlanabilmesi için okullarda gerekli tedbirler alınmalıdır.

Altunsaray, (1996). “Taşımalı İlköğretim Uygulamasının Değerlendirilmesi, Balıkesir İli Örneği” isimli Yüksek Lisans Tezi olarak bir çalışma gerçekleştirmiştir..

Sonuçlar

Taşımalı İlköğretim Türkiye’nin coğrafi yapısı, yerleşim ve sosyo-ekonomik düzeyleri bakımından son derece önemli ve yararlı bir uygulamadır.Uygulama ile hem birleştirilmiş sınıf uygulamasına son verilmekte, hem de eğitime ayrılan kaynaklardan tasarruf sağlanmaktadır.

(10)

Balıkesir ilinde Taşımalı İlköğretim Uygulaması kapsamı geniş olup. Bu kapsama alınan öğrenciler eğitim-öğretim açısından olumlu etkilenmektedirler. Ancak öğrenciler okul ihtiyaçlarını yeterince karşılayamamaktadırlar.

Taşıma merkezi olan okullarla taşınan öğrenci velileri arasında yeterli diyolog kurulamamıştır.Taşınan öğrencilere ve öğretmenlere etkili bir rehberlik hizmeti verilememektedir.

Taşıma merkezi olan okulların sınıf ve okul kitaplıkları ile diğer ders araç-gereçleri yeterli değildir.İşlik ve laboratuvar ihtiyacı had safhadadır.

Milli Eğitim Müdürlüğü ve valilikçe merkez okullarının fiziki durum, finansman ve personel durumu konusunda bir iyileştirme yoluna gidilmemiştir.

Taşınan öğrenciler beslenme konusunda büyük güçlük çekmektedirler. Valilik ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından bu konuda hiçbir ödenek ayrılmadığı gibi, bir ç aba da gözlenmemiştir.

Öğrencileri taşıyan araçların kapasite olarak yeterli olmadığı, kışın araçların yeterince ısınmadığı araç sürücülerinin periyodik sağlık kontrollerinin yapılmadığı ancak öğrencilerin zamanında taşındığı görülmektedir.

Öğrencileri taşınan köylerin bütçelerinin % 10’u yönerge hükümlerine rağmen ilgili taşıma merkezlerine aktarılmamaktadır.

Taşıma merkezi olan okulların memur ve yardımcı hizmetli ihtiyaçları giderilememiştir.

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan Taşımalı İlköğretim Yönergesi hükümlerinin Bakanlık,Valilik ve Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından çeşitli nedenlere bağlı olarak yeterince hayata geçirilmediği anlaşılmaktadır.

Öneriler

1.Taşımalı İlköğretim Uygulamasında taşınan öğrencilerin velileri ile okul- aile işbirliğinin daha kuvvetli bir biçimde oluşturulabilmesi için okul yöneticileri gerekli olan planlamaları yapmalıdırlar. Bu işbirliğinin sağlanabilmesi için ve öğretmen ve yöneticilere ek ders verilmesi ve araç tahsisi konusunda düzenlemelere gidilmelidir.

2.Taşınan öğrencilerin okul ihtiyaçlarının giderilebilmesi için yönergede belirlenen kaynaklar tahsis edilmelidir.

3.Taşıma merkezlerinde öğretmen ve öğrencilere Rehberlik konusunda eğitim almış müfettişler tarafından etkili bir rehberlik hizmeti verilmelidir.

(11)

4.Taşıma merkezlerinin eğitim araçları ihtiyacı Ders Aletleri Yapım Merkezi ile işbirliği yapılarak karşılanmalıdır.

5.Eğitici etkinliklerin öğrencileri taşınan yerleşim birimlerinde de gösterilmesi için, taşıma merkezlerine ek ödenek tahsis edilmelidir.

6.Taşıma merkezlerinin bina ve donanım konularındaki büyük eksiklikleri uygulanabilir planlamalarda giderilmelidir.

7.Taşıma hizmeti veren araçların sayıları arttırılmalı ve özellikle kış aylarında ısınmalarının sağlanması için denetimler sıklaştırılmalıdır.

8.Taşınan öğrenciler sağlık ve beslenme konularında çok önemli güçlüklerle karşılaştıklarından, bu konulara yönelik yönerge hükümleri uygulanmalıdır.

9.Taşımalı İlköğretim Uygulaması yapan okullarda önemli bir finansman güçlüğü yaşandığından, yönerge hükümlerindeki gelir getirici kaynaklar süratle harekete geçirilmelidir.

10.Taşıma merkezlerinin kapasiteleri oranında memur ve yardımcı hizmetli ihtiyaçları giderilmelidir.

11.Taşımalı İlköğretim Yönergesi hükümleri yeterince uygulanamadığından,Valilik ve Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından daha iyi bir koordinasyon sağlanmalıdır.

12.Taşımalı İlköğretimin yaygınlaştırılarak fırsat ve imkan eşitliğini sağlamak için birleştirilmiş sınıf uygulamasına son verilmelidir.

13.Uygulama 8 yıllık zorunlu eğitime geçiş için önemli bir basamak olarak görüldüğünden, taşıma merkezleri 8 yıllık bütünlüğü sağlayacak ilköğretim okullarına dönüştürülmelidir.

14.Taşınan öğrencilerin güvenliği için taşıma hizmeti veren araç sürücülerinin sabıka ve ruh sağlığı yönleri araştırılmalıdır.

15.Özürlü öğrenciler için araçlar dizayn edilmelidir.

16.Taşıma merkezleri çevre halkına sosyal ve ekonomik eğitim hizmetlerini sunabilecek programlarla zenginleştirilmelidir.

17.Taşıma kapsamına alınan öğrenciler ile onların velileri ve taşıma hizmetinde görev alan araç sürücülerinin uygulamaya ilişkin görüşlerinin tespiti için yeni araştırmalar yapılmalıdır.

(12)

Karakütük, (1996). " Taşımalı İlköğretim Uygulaması ve Sorunları, Sincan İlçesi Örneği" isimli Yüksek Lisans Tezi olarak bir çalışma gerçekleştirmiştir.

Sonuçlar

1. Yönetici, öğretmen ve velilerin çoğunluğu taşımalı ilköğretimin sekiz yıllık ilköğretimin yaygınlaştırılmasında etkili olduğu görüşündedirler.

2. Yönetici, öğretmen ve velilerin görüşlerine göre, genelde kızlar ve yoksul aile çocukları eğitim olanağına kavuşmuşlardır.

3. Yönetici, öğretmen ve velilerin görüşlerine göre, öğrencilerin basarı düzeyleri yükselmiş, daha nitelikli öğretmenlere, yeterli sayıda dersliğe, işliğe, laboratuara ve eğitim alanına kavuşmuşlardır.

4. Yönetici, öğretmen ve velilerin görüşlerine göre, öğrenci sayısı artmış, birleştirilmiş, sınıf sayısı azalmıştır ve taşıma ücreti devletçe karşılanmaktadır.

5. Yönetici, öğretmen ve velilerin görüşlerine göre, taşımalı ilköğretim uygulaması ile eğitimin maliyeti azalmıştır.

6. Yöre halkının servis araçlarına binmeleri çocukların ayakta gidip gelmelerine neden olmakta, yine yolların bozuk olması taşıma işini aksatmaktadır.

Öneriler

1. Taşımalı İlköğretim Uygulamasına geçilmeden önce bölgenin toplumsal nüfus, ekonomik, ulaşım, coğrafi ve eğitim durumunu saptamaya yönelik araştırmalar yapılmalı, taşımalı ilköğretim için en uygun merkez okul bu araştırmalar ile saptanmalıdır.

2. Taşımalı ilköğretimle gelen öğrencilerin okula uyumu konusunda, okulda bir rehber öğretmen görevlendirilmelidir.

3. Taşımalı ilköğretimin uygulandığı merkez okulda öğrencilere devletçe öğle yemeği verilmelidir.

4. Taşımalı ilköğretimin uygulanacağı merkez okulun öğretmen eksiği önceden tamamlanmalı, laboratuar, kütüphane, derslik, onarı vb. yetersizlikleri giderilmeli, merkez okula bilgisayar, daktilo gibi araçlar alınmalıdır.

(13)

6. Koşulan uygun olmayan yerlerde ve merkez okullarda bu uygulamaya başlanmamalıdır.

7. Taşımalı ilköğretim uygulamasına devam edilmelidir.

Özkan, (1997). “Taşımalı İlköğretim Uygulamasında Sayısal Gelişmeler, Güçlükler ve Çözüm Önerileri, Çankırı İli Örneği” Yüksek Lisans Tezi olarak bir çalışma gerçekleştirmiştir. Bu araştırmada 1990-1991 öğretim yılından itibaren başlatılan Taşımalı İlköğretim Uygulamasındaki sayısal gelişmeler, güçlükler ve çözüm önerilerinin tespiti amacıyla yapılmıştır.

Sonuçlar

1. Taşımalı İlköğretimde yıllar itibariyle taşınan öğrenciler arasında kız öğrenciler hem sayısal hem de oransal olarak artış göstermektedir.

2. Taşınan öğrenciler sürekli olarak artmasına rağmen bazı illerde uygulama yapılan okul ve öğrenci sayılarında azalma görülmektedir.

3. Karşılaşılan güçlüklerden bazıları:

a. Merkez okulların fiziki mekan, öğretmen ve personel ihtiyaçları, b. Taşınan öğrencilerin öğle yemeği problemi,

c. İklim ve yol şartlarının bozuk olmasından doğan güçlükler, d. Trafik kazası tedirginlikleri,

e. Taşıma merkezi ve taşınan okul öğrencileri arasındaki başarı seviyesi farkları, f. Taşımalı İlköğretim Uygulaması için yapılan taşıma ihalesine istenilen nitelik ve sayıda aracın katılmaması

olarak sıralanmıştır.

4. Anketin uygulandığı deneklerin güçlüklerin aşılması ile ilgili görüşleri:

a. Taşıyıcı firma şoförleri, öğrencilere, yöneticilere, öğretmenlere ve çevreye karşı iyi davranış göstermeleri, sürücülük konusunda daha fazla bilgiye sahip olmaları için eğitimden geçirilmeleri gerektiğini,

(14)

c. Taşımalı İlköğretim Uygulamasının yetkililerce daha sık denetim ve kontrol altına alınması gerektiğini,

d. Taşımalı İlköğretim Yönergesinin günün şartlarına göre yeniden gözden geçirilerek düzeltilmesi gerektiğini,

e. Taşımalı İlköğretim Uygulamasında çevre, diğer kurum ve kuruluşlardan destek alınması gerektiğini belirtmektedir.

5. Taşımalı İlköğretim uygulamasından memnun olduklarını belirterek, öğrencilerin başarı seviyelerinin artığını ve çocuklarının ortaokulu okuma imkanına kavuştuklarını belirtmişlerdir.

Öneriler:

1. Taşımalı İlköğretim Uygulamasının yaygınlaştırılması gerektiği,

2. Taşıma merkez okulların seçiminde öncelikle fiziki kapasitesi yeterli okulların tercih edilmesini,

3. Yıllık yatırım programlarında merkez okulların fiziki ihtiyaçlarına öncelik verilmesini,

4. Merkez okulların öğretmen, personel, araç-gereç ihtiyaçlarının karşılanmasını, 5. Taşımalı İlköğretim kapsamında görevli personelin tamamına eğitim verilmesini, 6. Taşınan öğrencilerin öğle yemeği problemlerinin halledilmesini, bu sorun çözülene kadar bu öğrencilerin ikili öğretim yapan okullara taşınarak yemeklerini evde yemelerini,

7. Valiliklerce, taşımalı uygulanan bölgelerdeki yolların sürekli açık tutulmasını, 8. taşına öğrencilere uyum ve tamamlayıcı kurslar düzenlenmesini,

9. Taşımalı İlköğretim yönergesinin yeniden düzenlenmesini ve mahalli yönetimlere daha fazla yetki ve sorumluk verilmesini, belirtmektedir.

(15)

Büyükboyacı, (1998). “Taşımalı İlköğretim ve Sorunları, Çanakkale İli Örneği” Yüksek Lisans Tezi olarak bir çalışma gerçekleştirmiştir.

Sonuçları

Taşımalı ilköğretimde merkez olarak seçilen yerleşim biriminin seçilirken şu ölçütler dikkate alınmaktadır.

1.Çevresinde bulunan diğer yerleşim birimlerine göre ekonomik açıdan merkezcilik özelliği taşımaktadır.

2.Çevresinde bulunan diğer yerleşimin birimlerine göre toplumsal aç.dan merkezcilik özelliği taşımalıdır.

3.Çevresinde bulunan diğer yerleşim birimlerine göre ulaşımının daha kolay olmasına dikkat edilmelidir.

4.Dışardan göç alıp almadığı ve daha sonraki yıllarda nüfus artışının hesaplanması gerekmektedir.

5.Eğitim açısından gelişmeye açık olmalıdır.

Taşımalı ilköğretimde geçilmeden önce bölgenin eğitim durumu ile ilgili şu ölçütler dikkate alınmalıdır.

1.Bir okul için gerekli olan öğrenci sayısının yeterliği, 2.Boşalan okul binalarının yeterliği

3.Merkez okulun (derslik, donatım, araç-gereç, laboratuar, işlik, tarım uygulama alanları yönünden) yeterliği

4.Varolan öğretmen sayısının yeterliği

5 Bölgede görev yapan branş öğretmeni yeterliği

6.Öğrencilerin taşımada kullanılacak araçların nicelik ve nitelik açısından yeterliği 7.Taşımalı eğitim için yapılacak harcamaların miktarı dikkate alınmalıdır.

Taşımalı ilköğretimin etkili olduğu düşünülen alanlar ve konular konusunda şu sonuçlar elde edilmiştir.

(16)

Yönetici, öğretmen ve velilere göre taşımalı ilköğretim;

1.Sekiz yıllık ilköğretimin yaygınlaştırılmasında ve birleştirilmiş sınıf uygulamasının azalmasında etkili olmuştur.

2.Devletin eğitiminin maliyetini azaltmasında etkili olmuştur.

3. Yoksul ailelerin çocuklarının okula devamlarının artmasında etkili olmuştur. 4.Kızların ve engelli çocukların okula devamında artış olmamıştır.

Taşıma araçları ve sürücülerinde yönergede belirlenen özellikler konusunda yönetici öğretmen ve velilere göre;

1.Taşıma araçları nitelik yönünden yeterli değildirler. Nicelik yönünden yeterlidirler.

2.Taşıma araçlarının sürücülerinin seçiminde kişilik özellikleri dikkate alınmamaktadır.

Taşımalı ilköğretim öğrencilere bir çok konuda olumluluklar kazandırmaktadır. Yönetici, öğretmen ve velilere görüşlerine göre öğrencilerin;

1.Başarıları artmıştır.

2.Türkçe'yi daha iyi konuşup yazmaktadırlar.

3.Sosyal ve kültürel faaliyetlere daha çok katılmaktadırlar.

4.Kişilikleri olumlu yönde gelişmiş, psikolojik ve sosyal yönden de gelişmişlerdir. 5.Ayrıca öğrenciler ilgileri doğrultusunda yeteneklerini geliştirme imkanı bulmuştur.

6.Daha yeterli sayıda öğretmenle eğitim öğretim görmeye başlamışlar, daha yeterli araç-gereç, donanım, derslik, işlik, laboratuar ve oyun alanlarına kavuşmuşlardır.

Taşımalı ilköğretim uygulamasında en çok karşılaşılan sorunlar şunlardır. 1.Öğrencilerin yemek yiyebileceği uygun bir yer yoktur.

2.Taşımalı ilköğretim konusunda yönetici, öğretmen ve velilerin görüşleri alınmamaktadır.

(17)

4.Taşıma araçlarına öğrenciler dışında kimseler alınmamalıdır. 5.Taşımalı ilköğretim velilere ek harcama yükü getirmiştir.

6.Öğrencisi taşman köylerde kapanan okulların araç-gereçleri merkez okula devredilmemektedir.

7.Öğrencisi taşınan köylerde milli bayramlar eski heyecanıyla kullanamamaktadır. Öneriler

1.Taşımalı ilköğretime geçimle den önce yönetici, öğretmen ve velilerin görüşleri alınmalıdır.

2.Taşımalı ilköğretimin uygulanacağı merkez okullara yemekhane yapılmalıdır. 3.Taşımalının yapıldığı yol güzergahları sürekli açık tutulmalıdır.

4.Merkez okulların laboratuar, işlik, oyun alanları, araç-gereç, derslik vb. yetersizlikleri giderilmelidir.

5.Taşımalı ilköğretimin uygulandığı merkez okullara gelen öğrencilerin okula uyumu konusunda, rehber öğretmen görevlendirilmelidir.

6.Taşımalı ilköğretim için devlet tarafından gönderilen ödenekler artırılmalıdır. 7.Öğrencisi taşınan köylerde boşalan okulların araç-gereçleri merkez okullara devredilmelidir.

8.Taşımalı ilköğretimin yapıldığı merkez okul ile öğrencisi taşınan yerleşim birimi arasındaki mesafe 30 km'den daha az olmalıdır.

9.Taşımalı ilköğretimin daha başarılı olması için yasal düzenlemeler yapılmalıdır. Yılmaz, (1998). “Taşımalı İlköğretim Uygulaması, Kırşehir İli Örneği” Yüksek Lisans Tezi olarak gerçekleştirdiği çalışmasında;.

Sonuçlar

1. Yönetici, öğretmen ve veliler, taşınan öğrencilerin basanlarının arttığına dair olumlu görüşe sahiptir.

2.Yönetici, öğretmen ve veliler, öğrencilerin uygulamadan memnun olduklarını düşünmektedirler.

(18)

3.Yönetici, öğretmen ve velilere öğrencilerin tamamının birleştirilmiş olmayan müstakil sınıflara sahip olduklarını belirmekteler.

4. Yönetici, öğretmen ve veliler, taşımalı ilköğretim uygulamasından yararlanan öğrencilerin yeterli sayıda derslik, laboratuar ve oyun alam gibi fiziki imkanları iyi olan okullara kavuştuklarını belirtmektedirler.

5.Yönetici, öğretmen ve veliler, taşımalı ilköğretim uygulamasından yararlanan öğrencilerin ders araç ve gereci daha fazla olan okullara kavuştuklarına dair olumlu görüşe sahiptir.

6. Yönetici, öğretmen ve veliler, taşımalı ilköğretim uygulamasından yararlanan öğrencilerin, taşınan okul ve merkezlerdeki sosyal ve kültürel etkinliklerden faydalandıklarına dair olumlu görüşe sahiptir.

7.Yönetici, öğretmen ve veliler, taşınan öğrencilerin sosyal etkinliklere katıldıkları kanısındalar.

8.Yönetici, öğretmen ve veliler, taşınan öğrencilerin sağlık hizmetlerinden daha çok yararlandıklarını düşünmekteler.

9. Yönetici ve öğretmenler, büyük oranda taşman öğrencilerin kılık, kıyafet/'" harçlık gibi sorunlarla karşılaştıklarını belirtirlerken veliler, yönetici ve öğretmenlere göre bu görüşe daha az katılmaktadır.

10. Yönetici, öğretmen ve velilerin yansından çoğu, taşınan öğrencilerin kitap, kalem, defter gibi araç ve gereçleri ile ilgili masrafların devlet tarafından karşılanmadığını düşünmekteler.

11. Yönetici, öğretmen ve veliler, Taşımalı ilköğretim uygulaması ile öğrencilere 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 8. Maddesinde belirtilen "fırsat ve imkan eşitliği" ilkesinin sağlandığı kanaatindeler.

12.Yönetici ve öğretmenler, araştırmanın yapıldığı tarihte, taşımalı ilköğretim uygulamasından yararlanan öğrencilerin, büyük oranda öğle yemeği sorunlarının bulunduğu kanısındalar.

13.Yönetici, öğretmen ve veliler, taşınan öğrencilerin okul masraflarının azalmadığı düşüncesindeler.

(19)

14. Yönetici, öğretmen ve veliler, taşınan öğrencilerin merkez okullarda ana dillerini daha iyi öğrenip kullandıklarını düşünmekteler.

I5.Araçlarda, refakatçi öğretmen bulunması ile ilgili olarak ortak bir görüş ortaya çıkmamıştır. Yöneticiler bu görüşe daha yakın görünürlerken, öğretmenlerin yaklaşık yarısı, velilerin ise dörtte biri araçlarda refakatçi öğretmene gerek olmadığı görüşündeler.

16.Yönetici, öğretmen ve veliler, refakatçi öğretmenlerin köyde oturmaları konusunda olumsuz görüşe sahipler.

17.Yönetici, öğretmen ve veliler, öğrencilerin geliş ve gidişlerinde öğrenci velilerinin sırasıyla refakat etmeleri konusunda olumsuz düşünmekteler.

I8.Öğrencilerin taşınmalarında kullanılan araçların, çocukların sağlık, güvenlik ve emniyetle taşınmalarına uygunluğu konusunda, yöneticilere göre öğretmen ve veliler daha kaygılıdır.

19.Yönetici, öğretmen ve velilere, taşıma işinde az da olsa aksamalar olduğu kanısındalar.

20.Yönetici, öğretmen ve veliler, taşınan öğrencilerin yeni okullarındaki arkadaşlarıyla uyum içerisinde oldukları görüşündeler.

21.Yönetici ve öğretmenler, taşman öğrencilerin sınıf ve okul kurallarına uymalarında bir sorun olmadığı kanaatindeler.

22.Yönetici ve öğretmenlerin tamamı, taşımalı ilköğretim uygulamasının, 8 yıllık ilköğretim uygulamasına katkıda bulunacağı görüşündeler.

23.Yönetici ve öğretmenlere göre, öğrencilerin taşınmalarından veliler az da olsa endişe duymaktalar.

24.Yönetici ve öğretmenler taşımalı ilköğretim uygulaması ile özellikle kız öğrencilerin, ilköğretim okullarının ikinci devrelerine devamlarının arttığı görüşündeler. 25.Yöneticiler, taşımalı ilköğretim uygulamasını düzenleyen mevzuatın yeterli olduğunu belirtirken, öğretmenlerin dörtte biri aynı görüşü paylaşmamaktadır.

(20)

26.Yöneticiler, Taşımalı İlköğretim Yönergesi'nin uygulamaya ait iş ve işlemlerin yürütülmesinde yeterli olduğunu belirtirken, öğretmenlerin beşte biri bu görüşe katılmamaktadır.

27.Yönetici ve öğretmenlerin tamamı, taşımalı ilköğretim uygulamasının nüfusun az ve dağınık olduğu yerleşim birimlerindeki öğrencilerin eğitim ve öğretimlerini sağladığına dair olumlu görüşe sahiptir.

28.Refakatçi öğretmenlerin, rehber öğretmenlerden seçilmesi konusuna, yöneticilere göre öğretmenler daha sıcak bakmaktalar.

29.Özellikle öğretmenler, merkez okullara araç-gereç takviyesi yapılması gerektiği kanısındalar.

30.Yönetici ve öğretmenler, taşınan öğrencilerin sınıf mevcutlarını artırdıkları görüşündeler.

31.Yönetici ve öğretmenler, taşınan öğrencilerin velileri ile okul yöneticileri ve öğretmenlerinin işbirliği yapmalarında problemlerin olduğu kanısındalar.

32.Yöneticilerin tamamı olmak üzere yönetici ve öğretmenler, öğrenci velilerinin uygulamadan memnun oldukları görüşündeler.

33.Öğrenci sayısı 30'dan fazla olan yerleşim yerlerinin de taşıma kapsamına alınmasına yöneticiler sıcak bakarken, velilerin yaklaşık dörtte biri aynı görüşte değildir.

34.2 kilometreden yakın 30 kilometreden uzak yerleşim yerlerinin de taşıma kapsamına alınmasına yöneticiler sıcak bakarken, velilerin yaklaşık beşte biri bu görüşü paylaşmamaktadır.

35.Yöneticiler, taşıma uygulamasına alınan yerleşim yerlerinin yollarının sürekli açık ve bakımlı olduğunu belirtirlerken, velilerin yaklaşık beşte biri aynı görüşte değildir.

36.Yöneticilere göre, az da olsa uygulamanın yapıldığı merkez okullarda öğretmen ihtiyacı bulunmaktadır.

37.Yöneticilerin çoğunluğu, uygulamaya alınmayan birleştirilmiş sınıflı köy okullarının velilerinden de uygulama kapsamına alınmaları ile ilgili teklif geldiğini belirtirken, öğretmenlerin beşte biri aynı görüşte değildir.

(21)

38.Yöneticilere göre, taşıma işinde kullanılan araçlardan, Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği'nde belirtilen özellikleri taşımayanlar vardır.

39.Yöneticilere göre, taşıma işini yapan sürücülerden, Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği'nde belirtilen özellikleri taşımayanlar vardır.

40.Yöneticiler, il ve ilçelerde kurulan komisyonların, kendilerine yönerge ile verilen görevleri yerine getirdikleri kanaatindeler.

41.Öğretmenler, velilerin öğrencilere yaptıkları okul masraflarının azalmadığını belirtmiştir.

42.Öğretmenler, öğrencilerin yolculuk yapmalarından kaynaklanan yorgunluk gösterdiklerinden derslerde dikkat ve ilginin azaldığı görüşündeler.

43.Velilerin büyük çoğunluğu, çocuklarının taşındıkları merkez okul yönetici ve öğretmenleri ile işbirliği içerisinde oldukları görüşündeler.

44.Veliler, çocuklarının beslenmelerinin taşımalı ilköğretim uygulaması ile daha İyi duruma gelmediği görüşündeler.

45.Velilerin yaklaşık beşte biri, çocukların taşındığı araçların seçiminde gerekli özenin gösterilmediği kanaatindeler.

46.Veliler, çocukları taşıyan araç sürücülerinin seçiminde gerekli özenin gösterilmediği düşüncesindeler.

47.Veliler, taşımalı ilköğretim uygulamasından yararlanan öğrencilerin, okul arkadaşları ve öğretmenleri ile uyum içerisinde bulunduklarını düşünmekteler.

Öneriler

Yönetici, öğretmen ve veli görüşlerinden elde edilen bilgilere göre taşımalı ilköğretimin daha başarılı uygulanabilmesi için şunlarm yapılmasında yarar görülmektedir:

1. Taşıma işine, komisyonların Taşımalı İlköğretim Yönergesinin 6. Maddesinde belirtilen görevleri titizlikle yerine getirmesinden sonra başlanmalıdır.

2. Seçilen merkez okullar kütüphane, yemekhane, revir, spor salonu ve öğrencilerin boş zamanlarını değerlendirebilecekleri mekanlar yönünden eksiksiz olmalı, buralar gerekli araç-gereçlerle donatılmalıdır.

(22)

3. Öğrencilere sunulan rehberlik hizmetleri titizlikle yerine getirilmelidir.

4. Taşınan öğrencilerin sosyal ve kültürel etkinliklere katılmaları sağlanmalı, bu öğrencilerin gösterileri taşıma kapsamına alınan yerleşim birimlerinde de sergilenmelidir.

5. Merkez okullardaki öğretmen nöbet hizmetleri titizlikle yerine getirilmelidir. 6. Taşıma yapan sürücüler çok dikkatli seçilmeli, gerekli eğitimden geçirildikten sonra çalışma izni verilmeli ve ilgililer tarafından sürekli denetlenmelidir.

7. Taşımada kullanılan araçların seçiminde gerekli özen gösterilme:i-araçlar ve sürücüleri Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği'nde belirtiler. nitelikleri taşımalıdır.

8. Taşınan öğrenciler, Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği hükümleri doğrultusunda sigortalanmalıdır.

9. Araç kapasitesi ile öğrenci sayısı uyumlu olmalı ve araçlara öğrenci dışında yolcu alınmamalıdır.

10. Esnafın taşıma yapmaktan kaçındığı yerlerde, merkez okula resmi taş:: tahsisi yapılmalıdır.

11. Taşıtlar, okulun vakit çizelgesiyle uyumlu çalışmalı, okula erken gelzç yerleşim birimlerine geç gitmeleri önlenmelidir.

12. Araçların geldiği saatte okulun açık olması sağlanmalı ve gerekli günlerde ısıtılmalıdır.

13. Öğrenciler belirli aralıklarla sağlık taramasından geçirilmelidir.

14. Öğretmenlerin yaptıkları veli toplantıları mümkün olan yerlerde taşınan yerleşim birimlerinde gerçekleştirilmelidir.

15. Taşımalı ilköğretim konusunda velilere gerekli bilgi verilmelidir.

16. Taşımalı ilköğretim için gerekli kaynak ayrılmalı ve ödenekler zamanında verilmelidir.

17. Yolların açık ve bakımlı olması için gereken tedbirler alınmalıdır.

18. Devlet sadece taşıma masrafları ile yetinmemeli, imkanlar ölçüsünde taşınan öğrencilerin okul masrafları da karşılanmalıdır.

(23)

19. Koşullan uygun olmayan yerlerde pansiyon ve yatılılık gibi diğer alternatifler kullanılmalıdır.

20. Öğretmenler ve değişik sınıflar farklı yerleşim yerlerine taşınarak okulsuz birim sayısı az tutulmalıdır.

(24)

BÖLÜM II

İLGİLİ ALANYAZIN

Eğitim

Eğitim; çocuklara, ergenlere ve yetişkinlere kazandırılacak zihinsel ve bedensel yeteneklerin tümünü kapsayan her çeşit yetiştirmedir (Page, 19971).

Eğitim; bireyi, ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda ve pozitif düşünceye dayalı olarak, toplumun bilgi, değer ve davranış ilkeleri yönünde biçimlendiren; barış, özgürlük ve toplumsal bilince sahip, çağdaş teknolojinin gerektirdiği mesleki bilgi ve beceriyle donatılmış yurttaşlar yetiştiren, ülke kalkınmasını ve gelişmesini doğrudan etkileyerek geleceği belirleyen, ulusal ve evrensel değerleri uyum içinde kaynaştıran psikolojik, sosyal-kültürel ve ekonomik yaşamın vazgeçilmez bir sürecidir (Bostancıoğlu, 2001).

Eğitim; bir ülke insanının geleneklerini ve çağdaş değerlerini kaynaştıran, geçmişle geleceğe köprü kuran ve ülkenin kalkınmasını, gelişmesini doğrudan etkileyen bir süreçtir.

Cumhuriyetin ilanından sonra yapılan araştırma sonunda toplumun %10'nu bile okur-yazar olmadığı için, sosyal, kültürel ve ekonomik alanlarda ki değişikliklerin kitlelere benimsetilmesi ve kökleştirilmesinde eğitimin oynayacağı rol her zamankinden fazla anlaşılmış ve eğitime bu nedenle çok önem verilmiştir. Atatürk 1928 yılında yaptığı bir konuşmada "Bir toplumun % 10'u, %20'si okuma yazma bilir, % 80'i, %90'ı bilmezse, bu ayıptır; bundan insan olarak utanmak lazımdır (Akyüz, 1989).

Tablo 1: 1923-2001 Yılları Arasında İlköğretimde Okul, Öğrenci Ve Öğretmen Sayıları Ve Artış Katları

OKUL SAYISI ÖĞRENCİ SAYISI ÖĞRETMEN SAYISI

YILLAR 1923-₁₉₂₄ 2001-₂₀₀₂ Artış _(kat) 1923-₁₉₂₄ 2001-2002 Artış _(kat) 1923-1924 2001-₂₀₀₂ Artış _(kat)

İlköğretim 5.010 34.993 6 351.835 10.310.844 28 11.292 375.511 32

İlkokul 4.894 - - 341.941 - 10.238 -

Ortaokul 116 - - 9.894 - 1.054 -

KAYNAK:MEB Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı NOT: Sayısal veriler 1 Ekim 2001 tarihi itibariyle alınan bilgilerdir.

(25)

Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana geçen kısa süre içinde eğitim sisteminin her tür ve kademesinde okul, öğrenci ve öğretmen sayısında büyük artışlar olmuş, eğitim olanaklarının yurt geneline dağılımında önemli gelişmeler olmuştur.

Eğitimin Basamakları

1739 sayılı Milli Eğitim Temel Yasası ile belirlenmiş olan eğitim sistemi; örgün ve yaygın eğitim olmak üzere iki alt sistemden oluşmaktadır.

Yaygın Eğitim

Yaygın eğitim; milli eğitimin genel amaçlarına ve temel ilkelerine uygun olarak, örgün eğitim sistemine hiç girmemiş olan veya her hangi bir kademesinde bulunan ya da bu kademeden ayrılmış olan yurttaşlara örgün eğitimin yanında veya dışında eğitim hizmetleri sunmaktır (MEB, 2001).

Örgün Eğitim

Örgün eğitim, amaca göre hazırlanmış programlarla okul çatısı altında, belirli yaş grubundaki ve aynı seviyedeki bireyler için yapılan düzenli eğitimdir.

Örgün eğitim; okul öncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim, yükseköğretim kurumlarını kapsamaktadır (MEB, 2001).

İlköğretim

Eğitim sürecinde ilköğretim; Anayasımıza, kanunlarımıza göre mecburi ve en önemli, vazgeçilmez eğitim kademesidir.

İlköğretim, toplumun milli olarak değerlerini, ideallerini ve duygularını işleyen, geliştiren en etkili güç ve araçtır. Toplumda, millet olmanın en önemli unsurları olarak fertler arasında duygu ve düşünce birliğinin oluşturulması yanında; toplum düzeni ve kanunlara saygı, insanlara sevgi, vatana tutku düşüncesinin ve bilincinin kazandırılıp pekiştirilmesi de ilköğretimin görevidir. Vatandaşlık hak ve sorumlulukların, demokrasinin erdemleri ve yüceliği kavramıyla kaynaştırılarak davranışa dönüştürülmesi ise, ilköğretimin asıl görevidir. Kısaca ilköğretim, hem insan, hem vatandaş, hem de iş hayatına sevgi ve ilgi uyandırma kaynağıdır (Akyol, 1991)

(26)

İlköğretim 6-14 yaş grubundaki çocukların eğitim ve öğretimini kapsar. İlköğretim, kız-erkek bütün vatandaşlar için zorunludur ve devlet okullarında parasızdır. İlköğretim kurumları sekiz yıllık okullardan oluşur, kesintisiz eğitim yapılır.

Hemen her ülkede ilköğretim, eğitim sisteminin temelidir. Bu yüzden ilköğretimi düzenlemek ve ilköğretim olanaklarını insanlara açmak, tüm nüfusa ilköğretimi zorunlu kılmak, devletlerin görevleri arasında sayılmıştır. Türkiye’de de zorunlu eğitim denildiğinde ilköğretim akla gelir (Başaran, 1994).

İlköğretimin Amacı

İlköğretim, insanların yurttaşlık haklarını kullanılabilmesi, görev ve sorumluluklarını bilmesi ile ülke kalkınmasına yönelik davranışlar geliştirilmesinde önemli görevler üstlenmesinin yanında, insan kişiliğinin oluşması ve zihnin biçimlendirilmesi ile toplumun taban kültürünün beslenmesinde de önemli bir rol oynamaktadır (Büyükkaragöz, 1994).

İlköğretimin amacı; her çocuğunun iyi birer yurttaş olabilmesi için gerekli temel bilgi, beceri, davranış ve alışkanlık kazanmasını, millî ahlak anlayışına uygun olarak yetişmesini, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda hayata, bir üst öğrenime hazırlanmasını sağlamaktır.

İlköğretimin Önemi

Eğitim sürecinde; iyi insan iyi vatandaş olmanın gerektirdiği bilgi, beceri, anlayış, değer yargısı ve bunların sonucu kişilik ve kalıcı davranış değişikliklerinin kazandırıldığı basamak ilköğretimdir.

Bilgen, (1986) “İlköğretim Okulu Araştırma” isimli yaptığı araştırma sonucunda elde edilen bulgu ve sonuçlara göre ilköğretimin önemini ortaya koymaktadır.

Araştırmanın bulgularında özetle;

a. İlköğretim okullarının, öğrencilerin ilgi yeteneklerini ortaya çıkarıp geliştirmekte etkili olduğu,

b. İlköğretim okulunun, öğrencilerin el çalışması ile zihni çalışmasını birleştirerek, onların çok yönlü yetişmesini sağlamakta çok etkili olduğu anlaşılmıştır.

(27)

c. İlköğretim okulu öğrencilerinin teknolojiye yatkınlıklarının, diğer okul öğrencilerine göre daha fazla olduğu belirtilmektedir.

Araştırmanın sonuçları;

a. İlköğretim okulu; öğrencilerin ilgi ve yeteneklerini ortaya çıkarıp geliştirmekte etkili olduğu,

b. İlköğretim Okulunun; öğrencileri, başkaları ile iyi ilişkiler kuran ve işbirliği içinde çalışan vatandaşlar yetiştirmekte etkili olduğu,

c. Mezun ettiği öğrencilerin çoğunluğu üst öğrenime devam edemeyen ilköğretim okullarının, çevre şartlarına uyum gücü yüksek bireyler yetiştirmesi gereği, çevre ile etkileşimin önemini daha da artırdığı,

d. İlköğretim Okulunun; öğrencilere, sağlıklı yaşama, evde ve okulda güvenlik kurallarına uyma alışkanlığı kazandırmada etkili olduğu belirtilmektedir.

İlköğretim; bireyin kişiliğinin gelişmesi, insan ilişkilerinin gelişmesi, ekonomik ve toplumsal hayata hazırlanması bakımından önemlidir. Sanayileşme ve demokratikleşme yolunda önemli adımların atıldığı Ülkemizde, vatandaşların eğitim ihtiyacına cevap vermek ve kaliteli eğitim almalarını sağlamak amacı ile çeşitli uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Taşımalı ilköğretimde bu uygulamalardan birisidir.

Taşımalı İlköğretim

Taşımalı İlköğretim Nedir?

İlköğretim okulu bulunmayan veya eğitim-öğretime kapalı olanlar ile birleştirilmiş sınıf uygulaması yapan ilköğretim okullarındaki öğrencilerin seçilen merkezlerdeki ilköğretim okullarına günü birlik taşınarak eğitim-öğretim görmelerini sağlamak amacıyla yapılan uygulamadır (M.E.B. Taşımalı İlköğretim Yönetmeliği, 2000).

Taşımalı İlköğretimin Amacı

İlköğretim okulu bulunmayan, çeşitli nedenlerle eğitim-öğretime kapalı, birleştirilmiş sınıf uygulaması yapan ilköğretim okullarındaki öğrencilerin, taşıma merkezi ilköğretim okullarına günü birlik taşınarak kaliteli bir eğitim-öğretim görmelerini sağlamaktır (MEB Taşımalı İlköğretim Yönetmeliği, 2000)

(28)

Taşımalı İlköğretimin Tarihçesi

Taşımalı ilköğretim uygulaması ilköğretimin yaygınlaştırılması, küçük ve dağınık yerleşim birimlerindeki az sayıdaki öğrencinin ilköğretime kavuşturulması, birleştirilmiş sınıflarda okuyan öğrencilerin bağımsız sınıflarda daha nitelikli öğrenim görmesini sağlamak amacıyla Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Genel Müdürlüğü tarafından uygulamaya konulmuş bir projedir (Kavak, 1997).

Milli Eğitim Bakanlığı: Eğitimde kalitenin arttırılması, fırsat ve imkan eşitliğinin sağlanabilmesi ve kırsal kesimde sekiz yıllık ilköğretime geçiş için nüfusu az ve dağınık yerleşim birimlerinde birleştirilmiş sınıf programı uygulanan öğrencilerin müstakil sınıflı ilköğretim kurumlarına kavuşturulması amacıyla; ilk kez 1989-1990 öğretim yılının II. Yarısından itibaren Kırklareli İlinde üç, Kocaeli İlinde iki merkezde taşımalı ilköğretim uygulamasını başlamıştır. Taşımalı ilköğretim uygulamasına, Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Genel Müdürlüğünün 23 Ekim 1990 tarih ve 26216 sayılı yazısı ile; deneme mahiyetinde yapılan taşımalı ilköğretim uygulamasının başarılı ve verimli görülmesi üzerine, aynı uygulama 1990-1991 yılından itibaren Antalya, Çankırı, Gaziantep, Konya, Van ve Balıkesir illerinde de başlatılmıştır (EK1).

1989-1990 eğitim-öğretim yılının ikinci yarıyılından itibaren Kırklareli ve Kocaeli İllerinde “pilot uygulama” olarak başlatılan Taşımalı İlköğretim uygulaması, her yıl uygulama alanı genişletilerek devam etmiştir. Taşımalı ilköğretim uygulamasına 1997-1998 eğitim öğretim yılında 70 ilde 241.618 öğrencinin taşınması planlanmış, ancak; 16.08.1997 tarih ve 4306 sayılı Kanun gereğince; 6-8. sınıf öğrencileri için taşımalı ilköğretimin yaygınlaştırılması ve çağ nüfusunun zorunlu ilköğretimden geçirilmesi kararlaştırılmıştır. Zorunlu ilköğretim çağında bulunan çocukların okullaşması yönünden hızlı bir gelişme sağlaması için yurt genelinde taşıma merkezli okulların sayıları artırılarak bu uygulamanın yaygınlaştırılması için Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulunca tüm illere gönderilen 1997/53 sayılı genelgede:

“...Gerektiğinde öğrencilerin çok yoğun olduğu çevrelerden, sınıf mevcutlarının az olduğu okullara öğrenci taşınarak; ...iklim, ulaşım durumu uygun ve güvenlik sorunu bulunmayan küçük yerleşim birimlerindeki öğrencilere, eğitim ortamı ve durumu elverişli merkezlerde taşımalı yöntemle öğrenim imkanı sağlanacaktır" denilmek suretiyle uygulamanın tüm yurda yaygınlaştırılması istenmiştir (EK-2).

(29)

Tablo 2: Yıllara Göre İl, İlçe Taşıma Merkezi Okul, Taşınan Okul Ve Öğrenci Sayıları

ÖĞRETİM YILI _SAYISIİL _SAYISIİLÇE _{OKUL SAYISI}MERKEZ _{OKUL SAYISI}TAŞINAN _{ÖĞRENCİ SAYISI}TAŞINAN

1989-1990 2 - 5 12 305 1990-1991 9 35 78 258 3289 1991-1992 29 160 408 1094 18256 1992-1993 43 325 938 2371 53676 1993-1994 56 537 1653 4416 84263 1994-1995 57 493 1630 4683 74981 1995-1996 62 557 2182 5994 95554 1996-1997 64 576 2336 7502 120998 1997-1998 72 740 4803 18213 281833 1998-1999 75 810 5697 27081 521218 1999-2000 75 812 5633 27994 635041 2000-2001 76 791 5249 25967 607918 2001-2002 78 802 5375 27498 629796

KAYNAK:MEB Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı NOT: Sayısal veriler 1 Ekim 2001 tarihi itibariyle alınan bilgilerdir.

Taşımalı ilköğretim uygulamasına 1989/1990 öğretim yılının II. yarısından itibaren Kırklareli ilinde 3, Kocaeli ilinde 2 merkezde deneme mahiyetinde "pilot" uygulama olarak başlanmış.

Daha sonra;

1990–1991 öğretim yılında 9 ilin 35 ilçesine bağlı 258 okul ve yerleşim biriminden 3289 öğrenci 78 merkez okula,

1991 – 1992 öğretim yılında 29 ilin 160 ilçesine bağlı okul ve yerleşim biriminden 18256 öğrenci 408 merkez okula,

1994 – 1995 öğretim yılında 57 ilin 493 ilçesine bağlı 4683 okul ve yerleşim biriminden 74981 öğrenci 1630 merkez okula,

(30)

1995 – 1996 öğretim yı8lında 62 il ve 557 ilçede uygulanmakta olan proje çerçevesinde 5994 okulun öğrencileri 2182 merkezi okula, 95554 öğrenci,

1996 – 1997 öğretim yılında 64 il ve 574 ilçede uygulanmakta olan proje çerçevesinde 7502 okulun öğrencileri 2336 merkezi okula 120998 öğrenci,

1997 – 1998 öğretim yılında eğitimde niteliğin yükseltilmesi, okulu bulunmayan yerleşim birimlerindeki öğrencilerin ilköğretime kavuşturulması ve birleştirilmiş sınıf uygulamasının en aza indirilmesi amacıyla taşımalı İlköğretim uygulaması kapsamında 72 ilin 18.213 köy ve köy altı yerleşim biriminde 281833 öğrenci , 4803 merkez okula,

1998-1999 öğretim yılında 75 ilin 810 ilçesine bağlı 27081 okul ve yerleşim biriminden 521218 öğrenci 5697 merkez okula,

2001-2002 öğretim yılında 78 ilin 802 ilçesine bağlı 27496 okul ve yerleşim biriminden 629796 öğrenci 5375 merkez okula taşınarak devam etmiştir..

Taşımalı ilköğretimin uygulamaya geçildiği; 1990-1991 öğretim yılından, 2000-2001 öğretim yılları arasındaki illere göre dağılımları şöyledir;

Tablo 3: 1990-1991 Öğretim Yılında Taşımalı İlköğretim Uygulaması Yapılan Okul ve Öğrenci Sayısı

TAŞINAN ÖĞRENCİ SAYISI İLLER Taşımalı ilköğretim Yapılan İlçe Sayısı Taşınan Merkez Okul Sayısı Taşınan Okul Sayısı Toplam Erkek Kız ANTALYA 3 6 28 306 230 76 BALIKESİR 6 8 23 327 247 80 ÇANAKKKALE 1 1 4 39 27 12 ÇANKIRI 7 14 55 396 294 102 ESKİŞEHİR 1 1 5 80 55 25 KIRKLARELİ 11 39 56 942 580 362 KOCAELİ 2 4 64 889 634 255 KONYA 2 3 9 207 142 65 VAN 2 2 14 103 80 23 TOPLAM 35 78 258 3289 2289 1000

(31)

TAŞINAN ÖĞRENCİ SAYISI İLLER Taşımalı ilköğretim Yapılan İlçe Sayısı Taşınan Merkez Okul Sayısı Taşınan Okul Sayısı Toplam Erkek Kız ADANA 7 11 43 1126 583 543 AFYON 16 75 101 1842 1202 640 ANTALYA 4 14 55 926 497 429 AYDIN 8 19 34 796 399 397 BALIKESİR 11 27 45 644 363 281 BOLU 12 32 133 2910 2037 873 BURDUR 6 9 16 311 174 137 ÇANAKKALE 5 15 47 418 210 208 ÇANKIRI 12 19 67 523 418 105 ELAZIĞ 1 1 11 111 97 14 ESKİŞEHİR 1 1 4 57 28 29 HATAY 3 3 10 231 161 70 İZMİR 3 3 3 49 28 21 KASTAMONU 3 5 12 164 90 74 KIRKLARELİ 6 34 60 1138 788 350 KIRŞEHİR 6 15 52 382 188 194 KOCAELİ 3 10 75 1554 1084 470 KONYA 11 26 54 1558 838 720 KÜTAHYA 3 3 15 229 119 110 SAKARYA 3 11 29 161 89 72 SİNOP 2 2 8 157 88 69 TEKİRDAĞ 5 24 45 782 374 408 TOKAT 3 3 3 97 72 25 TRABZON 6 9 17 385 270 115 UŞAK 4 6 9 171 85 86 VAN 6 10 67 374 187 187 ZONGULDAK 5 9 30 524 266 258 BAYBURT 3 7 20 635 194 171 BARTIN 2 5 26 271 138 133 TOPLAMI 160 408 1091 18526 11067 7189

Kaynak: MEB İlköğretim Genel Müdürlüğü

TAŞINAN ÖĞRENCİ SAYISI İLLER Taşımalı ilköğretim Yapılan İlçe Sayısı Taşınan Merkez Okul Sayısı Taşınan Okul Sayısı Toplam Erkek Kız ADANA 14 68 190 5500 2875 2625 AFYON 15 41 54 724 373 351 AMASYA 2 2 2 20 7 13 ANKARA 8 13 40 410 218 192 ANTALYA 10 25 90 2050 1206 844 AYDIN 17 70 114 2948 1561 1387 BALIKESİR 13 48 113 1938 1260 678 BİLECİK 2 3 20 240 122 118 BOLU 3 4 9 90 46 44

(32)

TAŞINAN ÖĞRENCİ SAYISI İLLER Taşımalı ilköğretim Yapılan İlçe Sayısı Taşınan Merkez Okul Sayısı Taşınan Okul Sayısı Toplam Erkek Kız BURDUR 5 10 17 318 188 130 BURSA 3 22 66 1512 747 765 ÇANAKKALE 8 24 71 689 363 326 ÇANKIRI 12 24 107 867 709 158 ÇORUM 10 15 47 611 315 296 ELAZIĞ 1 2 10 168 135 33 ESKİŞEHİR 7 12 35 342 175 167 HATAY 6 9 26 768 500 268 ISPARTA 5 7 17 370 192 178 İÇEL 1 1 2 28 16 12 İZMİR 12 39 76 2453 1274 1179 KASTAMONU 11 28 79 821 457 364 KIRKLARELİ 8 40 60 975 525 450 KIRŞEHİR 7 22 69 1214 678 536 KOCAELİ 5 10 79 2335 1325 1010 KONYA 24 70 162 3913 1994 1919 KÜTAHYA 8 14 35 978 536 442 MALATYA 7 14 36 721 369 352 MUĞLA 10 26 44 618 308 310 RİZE 1 6 17 315 205 110 SAKARYA 10 29 91 2506 1277 1229 SİNOP 3 3 9 291 157 134 SİVAS 4 4 19 313 188 125 TEKİRDAĞ 8 53 119 2622 1271 1351 TOKAT 5 8 12 191 131 60 TRABZON 13 45 76 2189 1116 1073 UŞAK 6 29 54 1048 681 367 VAN 7 9 64 1155 924 231 YOZGAT 6 22 41 764 395 369 ZONGULDAK 10 20 55 1869 1215 654 AKSARAY 6 9 23 428 229 199 BAYBURT 3 13 47 879 450 429 KIRIKKALE 6 12 21 305 152 153 BARTIN 3 13 53 5180 3133 2047 TOPLAMI 325 938 2371 53676 29998 23678

TAŞINAN ÖĞRENCİ SAYISI İLLER Taşımalı ilköğretim Yapılan İlçe Sayısı Taşınan Merkez Okul Sayısı Taşınan Okul Sayısı Toplam Erkek Kız ADANA 13 102 265 - - 7022 AFYON 15 54 86 - - 1227 AMASYA 7 5 7 - - 74 ANKARA 16 41 142 - - 1759 ANTALYA 12 47 146 - - 2089 AYDIN 17 85 156 - - 3018 BALIKESİR 15 37 88 - - 1549 BİLECİK 2 5 36 - - 511

(33)

TAŞINAN ÖĞRENCİ SAYISI İLLER Taşımalı ilköğretim Yapılan İlçe Sayısı Taşınan Merkez Okul Sayısı Taşınan Okul Sayısı Toplam Erkek Kız BOLU 12 24 65 - - 1167 BURDUR 7 12 23 - - 407 BURSA 9 41 140 - - 3467 ÇANAKKALE 10 29 93 - - 1023 ÇANKIRI 14 32 151 - - 1200 ÇORUM 12 42 136 - - 2267 DENİZLİ 16 22 32 - - 542 ELAZIĞ 4 5 32 - - 293 ERZURUM 6 10 36 - - 682 ESKİŞEHİR 11 19 53 - - 517 GİRESUN 13 34 67 - - 1263 GÜMÜŞHANE 6 11 23 - - 308 HATAY 7 24 59 - - 1495 ISPARTA 14 25 56 - - 1177 İÇEL 6 16 35 - - 623 İSTANBUL 5 6 19 - - 588 İZMİR 20 51 112 - - 2477 KASTAMONU 18 42 203 - - 2467 KAYSERİ 7 11 37 - - 814 KIRKLARELİ 8 35 58 - - 995 KIRŞEHİR 7 36 97 - - 1390 KOCAELİ 5 18 109 - - 1934 KONYA 28 103 285 - - 6015 KÜTAHYA 10 33 100 - - 1889 MALATYA 5 15 52 - - 681 MANİSA 9 23 37 - - 980 K.MARAŞ 4 5 17 - - 430 MUĞLA 8 49 75 - - 1482 NEVŞEHİR 7 16 24 - - 408 NİĞDE 4 19 24 - - 633 ORDU 6 8 26 - - 702 RİZE 11 27 71 - - 1003 SAKARYA 11 54 140 - - 3636 SAMSUN 13 20 48 - - 975 SİNOP 3 6 13 - - 308 SİVAS 9 15 65 - - 977 TEKİRDAĞ 10 69 128 - 2808 TOKAT 9 13 34 - - 517 TRABZON 15 63 130 - - 2685 UŞAK 6 46 100 - - 1879 VAN 7 12 80 - - 1277 YOZGAT 9 24 52 - - 1076 ZONGULDAK 10 29 97 - - 2259 AKSARAY 8 14 17 - - 822 BAYBURT 3 14 52 - - 996 KARAMAN 6 15 25 - - 403 KIRIKKALE 7 16 33 - - 624 BARTIN 5 24 99 - - 4433 TOPLAMI 537 1653 4386 84243

(34)

TAŞINAN ÖĞRENCİ SAYISI İLLER Taşımalı ilköğretim Yapılan İlçe Sayısı Taşınan Merkez Okul Sayısı Taşınan Okul Sayısı

Toplam I. Kademe II. Kademe

ADANA 11 46 116 2003 1902 101 ADIYAMAN 1 1 5 145 100 45 AFYON 13 21 45 544 322 222 AMASYA 2 5 7 88 65 23 ANKARA 15 36 152 1488 1292 196 ANTALYA 11 40 124 2238 1883 355 AYDIN 17 86 153 2704 2572 132 BALIKESİR 18 74 212 3187 2905 282 BİLECİK 6 10 78 708 654 54 BOLU 9 31 105 1585 1496 89 BURDUR 9 17 39 602 574 28 BURSA 6 24 79 1588 1483 105 ÇANAKKALE 9 38 122 1317 1127 190 ÇANKIRI 14 34 195 1751 439 1312 ÇORUM 12 37 109 1352 857 495 DENİZLİ 13 39 64 1050 1012 38 EDİRNE 2 6 8 113 100 13 ELAZIĞ 4 5 23 250 131 119 ERZİNCAN 3 9 27 259 206 53 ERZURUM 8 16 56 730 426 304 ESKİŞEHİR 10 24 81 878 849 29 GİRESUN 12 26 55 854 751 103 GÜMÜŞHANE 3 4 6 74 74 0 HATAY 6 25 61 1302 1050 252 ISPARTA 10 26 56 1004 910 94 İÇEL 7 45 107 1507 1416 91 İZMİR 20 87 192 3974 3747 227 KASTAMONU 20 51 248 2959 2204 755 KAYSERİ 10 26 88 1021 926 95 KIRKLARELİ 8 33 57 924 783 141 KIRŞEHİR 6 27 80 1109 936 173 KOCAELİ 7 25 206 3609 2950 659 KONYA 20 64 159 2853 2519 334 KÜTAHYA 12 35 111 1415 1131 284 MALATYA 6 8 24 260 220 40 MANİSA 9 24 41 816 812 4 K.MARAŞ 2 5 18 394 322 72 MUĞLA 12 48 82 1529 1363 166 NEVŞEHİR 7 22 46 961 697 264 NİĞDE 3 10 18 357 315 42 ORDU 4 10 32 895 765 130 RİZE 10 22 71 1192 1042 150 SAKARYA 11 40 91 1788 1713 75 SAMSUN 9 21 37 621 576 45 SİNOP 4 7 11 319 287 32 SİVAS 12 26 126 1356 625 731 TEKİRDAĞ 8 67 144 2819 2714 105 TOKAT 3 3 10 170 0 170

(35)

TAŞINAN ÖĞRENCİ SAYISI İLLER Taşımalı ilköğretim Yapılan İlçe Sayısı Taşınan Merkez Okul Sayısı Taşınan Okul Sayısı Toplam Erkek Kız TRABZON 11 47 96 1652 1435 217 UŞAK 6 47 130 2017 1690 327 YOZGAT 8 23 48 763 681 82 ZONGULDAK 9 38 117 2644 2445 199 AKSARAY 7 13 56 714 272 442 BAYBURT 3 14 54 939 806 133 KARAMAN 5 18 38 501 440 61 KIRIKKALE 6 24 59 692 512 180 BARTIN 4 28 118 4432 4336 96 TOPLAMI 493 1638 4693 75016 63860 11156

Toplam I.Kademe II.Kademe

ADANA 11 47 134 1853 1853 0 ADIYAMAN 2 3 25 470 366 104 AFYON 12 25 43 552 335 217 AĞRI 6 12 24 609 609 0 AMASYA 2 6 10 104 99 5 ANKARA 16 45 189 2228 1956 272 ANTALYA 14 54 136 2173 2004 169 AYDIN 17 86 153 2704 2572 132 BALIKESİR 18 74 212 3187 2905 282 BİLECİK 6 10 78 708 654 54 BOLU 9 31 105 1585 1296 89 BURDUR 9 17 39 602 574 28 BURSA 6 24 79 1588 1483 105 ÇANAKKALE 9 38 122 1317 1127 190 ÇANKIRI 14 34 195 1751 439 1312 ÇORUM 12 37 109 1352 857 495 DENİZLİ 13 39 64 1050 1012 38 EDİRNE 2 6 8 113 100 13 ELAZIĞ 4 5 23 250 131 119 ERZİNCAN 3 9 27 259 206 53 ERZURUM 8 16 56 730 426 304 ESKİŞEHİR 10 24 81 878 849 29 GİRESUN 12 26 55 854 751 103 GÜMÜŞHANE 3 4 6 74 74 0 HATAY 6 25 61 1302 1050 252 ISPARTA 10 26 56 1004 910 94 İÇEL 7 45 107 1507 1416 91 İZMİR 20 87 192 3974 3747 227 KASTAMONU 20 51 248 2959 2204 755 KAYSERİ 10 26 88 1021 926 95 KIRKLARELİ 8 33 57 924 783 141 KIRŞEHİR 6 27 80 1109 396 173 KOCAELİ 7 25 206 3609 2950 659

(36)

TAŞINAN ÖĞRENCİ SAYISI İLLER Taşımalı ilköğretim Yapılan İlçe Sayısı Taşınan Merkez Okul Sayısı Taşınan Okul Sayısı Toplam Erkek Kız KONYA 20 64 159 2853 2519 334 KÜTAHYA 12 35 111 1415 1131 284 MALATYA 6 8 24 260 220 40 MANİSA 9 24 41 816 812 4 K.MARAŞ 2 5 18 394 322 72 MUĞLA 12 48 82 1529 1363 166 NEVŞEHİR 7 22 46 961 697 264 NİĞDE 3 10 18 357 315 42 ORDU 4 10 32 895 765 130 RİZE 10 22 71 1192 1042 150 SAKARYA 11 40 91 1788 1713 75 SAMSUN 9 21 37 621 576 45 SİNOP 4 7 11 319 287 32 SİVAS 12 26 126 1356 625 731 TEKİRDAĞ 8 67 144 2819 2714 105 TOKAT 3 3 10 170 0 170 TRABZON 11 47 96 1652 1435 217 UŞAK 6 47 130 2017 1690 327 YOZGAT 8 23 48 763 681 82 ZONGULDAK 9 38 117 2644 2445 199 AKSARAY 7 13 56 714 272 442 BAYBURT 3 14 54 939 806 133 KARAMAN 5 18 38 501 440 61 KIRIKKALE 6 24 59 692 512 180 BARTIN 4 28 118 4432 4336 96 TOPLAMI 582 2194 6018 96279 84877 11217

Toplam I. Kademe II. Kademe

ADANA 9 41 122 2009 - - ADIYAMAN 3 4 27 557 - - AFYON 11 23 33 454 - - AMASYA 3 6 14 280 - - ANKARA 16 58 231 2578 - - ANTALYA 11 38 121 1942 - - AYDIN 17 107 207 3740 - - BALIKESİR 18 94 310 4801 - - BİLECİK 8 18 136 1513 - - BOLU 15 51 240 4005 - - BURDUR 8 16 37 609 - - BURSA 14 92 279 5238 - - ÇANAKKALE 10 51 160 1987 - - ÇANKIRI 12 29 213 1824 - - ÇORUM 13 42 135 1910 - - DENİZLİ 17 78 135 2569 - - EDİRNE 9 44 98 1685 - -