— EN BON » A K K
ä — .’
4
M ART IW»CÜMM
DOKTOR ÜNVER
TÜRK EVl
Türk medeniyetinin güzel sanatlarda meydana getirdiği eserleri üzerlerine titriyen bir âşık hassasiyetiyle ince- liyen ve onların mânevi havasım günümüzde de yaşat mağa çalışan ilim ve sanat adamı Doktor Süheyl Un- verin mimarlık fakültesinde verdiği bir konferansın hu lâsasını dikkatle okudum. Sayın Doktor en iyi mütehassıslarımız dan biri -—zaten sayıları fazla değildir— olduğu süsleme sanatımız dan bahsederken, Türk evinin bugünkü soysuzlaşma sebebim de gözlerimizin önüne seriyor:
— Biz garbın medeniyetine değil, tekniğine muhtacız. Bizim köklü bir sanat ve medeniyet tarihimiz vardır. Biz sanatsız ve zevk siz bir millet değiliz, başka milletler bize ait olan kıymetleri kapışa kapışa bitirememişlerdir.
Doktorun teşbisi> daha ilk hamlede, evlerimizin dış ve iç mi marlık bakımından niçin bugünkü hale düştüğümüzü gerçeğin tam ifadesi olarak aydınlatıyor. Hiç şüphesiz, eski yalıları, eski konakla rı olduğu gibi devam ettiremez ve yaşatamazdık. Bunlar bir impa ratorluğun dünyanın dört tarafından çekip getirdiği servetin ve bu serveti kendilerinde toplayan zümrenin yaptırabileceği binalardı. Sayın Doktor da bunlardan değil, orta halli Türk evinden bahsedi yor; orta halli Türk evi, doktorun konferansında .söylediği gibi, dışı çok basit, içten bir cennetdi. Bu evlere bakınca, bizim hayat ve medeniyet üslubumuz olanca hususiyetile kendini ifşa eder.
Fakat sonradan kıymet hükmünü realite hükmünden ayırandı - yanların dinde Türk mimarlığı da Türk evi de sadece bir tarih ol du. Bugün topraklarımız üzerinde, bizim mimarlığımızın hususiyet lerini taşıyacak ..binalar yükseltilecek yerde, birkaç değerli mimarı mızın himmetiyle tarih olan Türk mimarlık eserlerinin rölövderi - yapılmaktadır. Birler teknik ile medeniyetin biribirine karıştın! - ması yüzünden, hayat üslubumuza, manzara ve iklimimize uyrm- yan, yabancı dergilerden topraklanınız üzerine aktarılmış, şekilsiz ve zevksiz bina bozuntulannda yaşıyoruz. AN AH TAR