Sa¤l›kl› (Non A-C) ve Ko-‹nfeksiyonlu (HBV ve/veya
HCV Seropozitif) Kan Donörlerinde Transfusion
Trans-mitted Virus(TTV) Varl›¤›n›n Araflt›r›lmas› (*)
Özkan GÜLSOY (**), Bekir KOCAZEYBEK (***), Metin TULGAR (****), Abdullah AYYILDIZ (**)
ÖZET
Yafllar› 19-55 aras›nda de¤iflen daha önce hiç kan transfüzyonu yap›lmayan 344'ü (% 66.6) erkek, 172' si (%33.3) kad›n He-patit A virusu (HAV) yönünden 500’ü ba¤›fl›k, 16’s› seronegatif 516 sa¤l›kl› kan donörü ile 192 HBV, 54 HCV, 4 HBV ve HCV seropozitifli¤i olan, 185' i (% 74) erkek, 65'i (%26) kad›n 250 ko-infeksiyonlu kan donörü çal›flmaya al›nm›flt›r. TTV'u arafl-t›rmas› Takahashi ve arkadafllar›n›n önerdi¤i primerler kullan›larak PCR yöntemiyle çal›fl›lm›flt›r. Araflt›rmaya al›nan 516 sa¤l›kl› kan donörün’ün 132' sinde (%25.5), 250 ko-infeksiyonlu kan donörün’ün 75' inde (%30) TTV-DNA pozitif bulunmufl-tur. Sa¤l›kl› kan donörlerinde cinsiyet ve kan verme flekillerine göre TTV-DNA pozitiflik oran› anlaml› bir fark göstermemifl-tir (p> 0.05), yafl gruplar›ndan 19-28 yafl grubu 29-39 yafl grubu ve 40-55 yafl grubu ile karfl›laflt›r›ld›¤›nda TTV-DNA po-zitifli¤i yönünden anlaml› bir fark göstermifltir (p< 0.05). Ko-infeksiyonlu kan donörlerinde cinsiyete göre TTV-DNA pozitif-li¤i anlaml› bir fark göstermemifltir (p> 0.05). Yafl gruplar›ndan sadece 19-28 yafl grubu ile 29-39 yafl grubu aras›nda anlam-l› fark bulunmufltur (p< 0.05). Tafl›y›c›anlam-l›k yönünden TTV-DNA pozitifli¤i HBV ile HCV tafl›y›c›lar› aras›nda çok ileri düzeyde anlaml› bir fark göstermifltir (p< 0.05). Araflt›rmam›z TTV' unun paranteral yoldan baflka cinsel yada fekal-oral yollarla bu-laflabilece¤ini, ancak viral etkenin bulafl ve patolojisiyle ilgili yeni ve genifl serili klinik çal›flmalar›n yap›lmas›n›n gereklili-¤ini düflündürmektedir.
Anahtar kelimeler: Sa¤l›kl› donör ve ko-infeksiyonlu donör, TTV SUMMARY
Investigation of Transfusion Transmitted Virus (TTV) Presence in Healthy (Non A-C) and Co-›nfected (HBV and/or HCV seropositive) Blood Donors
‹n the study we enrolled 500 seropozitive for hepatitis A virus (HAV), 16 seronegative for hepatitis A virus (HAV) , 344 (66.7 %) male and 172 (33.3 %) female healty blood donors who had not recieved any blood transfusion product previously and 192 HBV, 54 HCV, 4HBV and HCV seropositive blood donors. TTV investigation was performed with PCR using primers sup-posed by Takahashi and colliques method. TTV-DNA was found positive in 132 (25.5 %) individuals of the 516 HBD and in 75 (30 %) individuals of the 250 CIBD. TTV-DNA positivity among HBD wasn’t differing significantly according to sex (p>0.05). When comparing 19-28 age group with 29-39 age group and 40-55 age group there is a significant difference in the TTV-DNA positivity. There wasn’t significant difference in the TTV-DNA positivity according to sex in the CIBD (p>0.05). There was significant difference only between the 19-28 age group and 29-39 age group (p<0.05). TTV-DNA positivity showed signifi-cant difference among HBV and HCV carriers (p<0.05). Our study sugest that ,TTV could be transmitted by the fecal-oral route, different from the parenteral and that new and wide spread continuous studies regarding the transmission pattern and pathology of the viral agent should be done.
Key words: Healthy donor and co-infected donor, TTV
G‹R‹fi
Genellikle kan ve kan ürünlerinin transfüzyonu ile bulaflan ve karaci¤er inflamasyonuna neden olan vi-ral etkenlerden Hepatit B virusu (HBV) için 450
mil-yon, Hepatit C virusu (HCV) için ise 100 milyon in-san›n tafl›y›c› olarak bulunmas›, infeksiyonun kro-nikleflmesi ve hepatosellüler karsinomayla iliflkisi, ekonomik aç›dan büyük problemler yaratmas› nede-(*) X Türk Klinik Mikrobiyoloji ve infeksiyon hastal›klar› (KL‹M‹K) kongresi’nde (15-19 Ekim 2001 Adana) poster olarak sunulmufltur.
(**)Kadir Has Üniversitesi, Florence Nightingale Hastanesi, Mikrobiyoloji ve Kan Ünitesi, fiiflli, ‹stanbul.
(***) ‹stanbul Üniversitesi, Cerrahpafla T›p Fakültesi, Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal›, Cerrahpafla, ‹stanbul. (****)Gaziantep Üniversitesi T›p Fakültesi, Biyofizik Anabilim Dal›, Gaziantep.
niyle viral hepatitler dünyan›n en önemli sa¤l›k so-runlar›ndand›r (1,2). Hepatit A, B, C, D, E, F, G gibi hepatotropik majör etkenlerin primer, Cytomegalo-virüs (CMV), Varicella Zoster virus (VZV), Epstein-Barr virus (EBV) gibi non-hepatotropik etkenlerin sekonder olarak hepatositleri tutmas›yla meydana gelen viral hepatitin klinik tablolar› etkenin nitelikle-ri ve kona¤›n immünitesiyle iliflkili olarak akut ve kronik hepatit tarz›na kadar de¤iflkendir. Viral hepa-titler temelde halsizlik, ifltahs›zl›k, bulant›, kusma ve sar›l›k gibi karaci¤er inflamasyonuna ba¤l› belirtiler-le karakterizedir. Bilinen bu hepatotropik ve non-he-patotropik virüslerin etken olarak gösterilemedi¤i pek çok hepatit olgusunun gösterilmesi, HBV ve HCV içermeyen kan ürünleri transfüzyonu sonras› hepatitin meydana gelmesi baz› akut, kronik, fulmi-nan hepatit olgular›nda ve siroz olgular›nda etyoloji-nin saptanamamas› araflt›rmac›lar› baflka virus ara-y›fllar›na itmifltir (3). Son y›llarda kan ve kan ürün-leriyle bulaflt›¤› ve hepatit yapt›¤› ileri sürülen Hepa-tit G virusu (HGV) ve bunu takiben hepaHepa-tit virus ol-du¤u düflünülen Transfusion Transmitted Virus (TTV) ile ilgili çal›flmalarda bir art›fl gözlenmekte-dir.
Biz bu çal›flmam›zda serolojik ya da moleküler test yöntemleriyle etyolojik olarak non-A-C olan sa¤l›k-l› kan donörleriyle (SKD), HBV ve/veya HCV sero-pozitifli¤i olan ko-infeksiyonlu kan donörlerinde (K‹KD) TTV'nin varl›¤›n› araflt›rmay› amaçlad›k. GEREÇ YÖNTEM
06.04.2000-02.11.2001 tarihleri aras›nda kan ünitesi-ne baflvuran yafllar› 19-55 aras›nda de¤iflen, daha ön-ce hiç kan transfüzyonu yap›lmayan 344'ü (% 66.6) erkek, 172' si (%33.3) kad›n Hepatit A virusu (HAV) yönünden 500’ü ba¤›fl›k, 16’s› seronegatif, HBV ile HCV’leri negatif, son bir y›l içerisinde riskli bir cin-sel iliflki ve karaci¤er rahats›zl›¤› ile ilgili bir öykü-sü bulunmayan, 516 SKD’ leri ile HBV yönünden se-ropozif 192, HCV yönünden sese-ropozif 54, HBV ve HCV yönünden seropozitif yafllar› 19-55 aras›nda de-¤iflen 185' i (% 74) erkek, 65'i (%26) kad›n, 250 K‹KD’ lerinden al›nan serum örneklerinden TTV-DNA çal›flmas› yap›lm›flt›r.
A)Serolojik Testler
Anti-HAV IgG, HBeAg, Anti-HBe testleri IMX
ciha-z›nda (Abbott-ABD) floresan polarizasyon yönte-miyle; Anti- HAV IgM, HBsAg , HBs, Anti-HBc (Total) ve Anti-HCV testleri ise Access cihaz›n-da (Beckman Coulter-ABD) kemiluminesans yönte-miyle araflt›r›lm›flt›r.
B) Nükleik Asit Testleri: Çal›flmam›zda Takahashi ve ark. (4) önerdi¤i primer çiftlerinin oligo dizileri T801 (5’ GCT ACG TCA CTA ACC ACG TG 3’)sense primer nukleotid 6-25 ve T935 (5’ CTG CGG TGT GTA AAC TCA CC 3’) antisense nukleo-tid 204-185 primerleri kullan›larak polimeraz zincir reaksiyonu yöntemi uygulanm›flt›r. Buna göre “SKD ve K‹KD’lerinden al›nan serum örnekleri ile elimiz-de bulunan pozitif ve negatif kontrollerelimiz-den, fenol-kloroform yöntemi ile DNA ekstraksiyonu yap›lm›fl-t›r. Ekstrakte edilen DNA’ lar›n kalitesi spektrofoto-metrik yöntemlerle kontrol edilmifltir. Daha sonra nükleik asit amplifikasyonu amac›yla bir PCR mas-ter miksi haz›rlanm›flt›r. Haz›rlanan masmas-ter miks, dis-tile su, 10x buffer (100mM Tris-HCL pH 8.3 ve 500 mM KCL), 1.5 mM MgCl2 , 10nM dNTP miks, pri-merler ve Taq polimerazdan oluflmufltur. Haz›rlanan miks üzerine ekstrakte edilen DNA örnekleri eklene-rek thermal cyclere konmufltur. Amplifikasyonun so-nucunda PCR ürünleri ethidiyum bromide ile boya-narak %2’ lik agaroz jel-elektroferezinde yürütül-müfltür. Marker olarak ØX174/Hae III kullan›lm›flt›r. Sonuçlar pozitif ve negatif kontrollerle birlikte mar-ker eflli¤inde UV transilluminatörde gözlenerek de-¤erlendirilmifltir.” Araflt›rmam›zda serumlarda ger-çek pozitifli¤i saptamada ve pozitifliklerin konfir-masyonu için ekstraksiyon aflamas›nda ikifler adet pozitif ve negatif kontrol serumu kullan›lm›flt›r. Yine master miks aflamas›nda da pozitif ve negatif olduk-lar› bilinen DNA’ lar çal›flmaya eklenmifltir. Ayr›ca her bir örnek, hem kontrol hem de hasta grubu, iki-fler kez tekrar edilmifltir. Yani test hem bafltan sona ikifler kez tekrar edilmifl, hem de her bir çal›flmada gerek ekstraksiyon gerekse master miks aflamas›nda pozitif ve negatif kontroller kullan›lm›flt›r (fiekil 1). ‹statistiki hesaplamalarda Epi ‹nfo Version 6.0 prog-ram›nda ki-kare testi kullan›lm›flt›r.
BULGULAR
‹ncelenen 516 SKD’ nün 132’sinde (%25.6), 250 K‹KD’ nün 75’inde (%30) TTV-DNA pozitif
bulun-mufltur. Araflt›rmam›zda SKD’ ler cinsiyet ve kan verme flekillerine göre TTV-DNA pozitifli¤i yönün-den incelendi¤inde aralar›nda istatistiksel olarak an-laml› bir fark bulunmam›flt›r p>0.05 (Tablo1,2). SKD’lerinde TTV-DNA pozitifli¤i yafl gruplar›na göre de¤erlendirildi¤inde, 19-28 yafl grubu 29-39 ve 40-55 yafl grublar› ile karfl›laflt›r›ld›¤›nda aralar›nda anlaml› bir fark bulunmufltur p<0.05 (Tablo3). K‹KD’ lerinde TTV-DNA pozitifli¤i cinsiyete göre da¤›l›m› incelendi¤inde anlaml› bir fark bulunma-m›flt›r p>0.05 (Tablo 4), K‹KD’ lerinde TTV-DNA pozitifli¤i yafl gruplar›na göre de¤erlendirildi¤inde 19-28 yafl grubu ile 29-39 yafl grubu aras›nda anlam-l› fark bulunmufltur p<0.05 (Tablo5) K‹KD’ lerinde tafl›y›c›l›k yönünden TTV-DNA pozitifli¤i sadece HBV ile HCV tafl›y›c›lar› aras›nda çok ileri düzeyde anlaml› bir fark bulunmufltur p< 0.05 (Tablo6). TARTIfiMA
Günümüzde, bilinen viral etkenlerin gösterilemedi¤i akut ve kronik hepatitlerin varl›¤› devam ederken et-yolojiden sorumlu olas› farkl› viral ajanlar›n
araflt›-r›lmas› moleküler biyolojik yöntemler ile gerçek-lefltirilmektedir. Japonya’da 1997 y›l›nda ne A ne G’ li TT isimli bir hastadan izole edilen, zarfs›z tek iplikli bir DNA virusu olan TTV’ nin epidemiyo-lojik ve etyoepidemiyo-lojik rolü üzerinde çal›flmalar h›z ka-zanm›flt›r. Özellikle post transfüzyon hepatitli (PTH) befl olgunun üçünün serumlar›ndan TTV-DNA’n›n gösterilmesi ve bunun ALT düzeyleriyle iliflkili olmas› PTH’ de bu virusun sorumlu olabile-ce¤ini gündeme getirmifltir (5). Kronik B ve C he-patitli, kriptojenik kronik aktif hepatit, fulminan hepatit gibi çeflitli karaci¤er hastal›klar›nda, sa¤-l›kl› kan donörlerinde de¤iflik oranlarda TTV-DNA elde edilmifltir (6,7,8). TTV-DNA’n›n serumda saptand›¤› miktar›n›n 10-100 kat›n›n karaci¤erde belirlendi¤i bununla TTV infeksiyonunun ve repli-kasyonun karaci¤erde oldu¤u bildirilmifltir (9). Hiç transfüzyon almam›fl kan donörlerinde TTV-DNA’n›n yüksek oranda olmas›, paranteral yolla bulafl riski olmayan kiflilerde de infeksiyonun be-lirlenmesi ve d›flk›lar›nda DNA’n›n saptanmas› non-paranteral yolla bulafl ihtimalini
düflündür-TTV-DNA Cinsiyet Erkek Kad›n Toplam Kan Donörleri n 336 180 516 p de¤eri p>0.05 % 65,1 34,9 100 pozitif n 84 48 132 % 25.0 26.6 25,6 Tablo 1. SKD’lerin TTV-DNA yönünden cinsiyete göre da¤›l›m›.
Kan Donörleri n 236 194 86 516 Yafl gruplar› 19-28 29-39 40-55 Toplam p de¤eri p<0.05 p<0.05 % 45.7 37.5 17.8 100 pozitif n 77 38 17 132
Tablo 2. SKD’lerin TTV-DNA yönünden yafl gruplar›na göre da¤›l›m›.
*19-28 yafl grubu s›ras›yla 29-39 ve 40-55 yafl grubu ile karfl›laflt›r›ld›¤›nda aralar›nda anlaml› bir fark bulunmufl (p<0.05), 29-39 ile 40-55 yafl gruplar› aras›nda anlaml› bir fark bulunmam›flt›r.
% 32.6 19.6 19.8 25,6 Kan Donörleri n 185 65 250 Cinsiyet Erkek Kad›n Toplam p de¤eri p>0.05 % 74 26 100 TTV-DNApozitif n 56 19 75
Tablo 4. K‹KD’lerinin TTV-DNA yönünden cinsiyete göre da¤›l›m› % 30.3 29.2 30 Kan Donörleri n 192 54 4 250 Hepatit B ve Hepatit C tafl›y›c›l›k durumuna göre HBsAg (+) HCV(-) HBsAg (-) HCV(+) HBsAg (+) HCV(+) Toplam p de¤eri p<0.05 % 76.8 21.6 1.6 100 TTV-DNA pozitif n 42 32 1 75
Tablo 6.K‹KD’lerinin TTV-DNA yönünden tafl›y›c›l›k durumuna göre de¤erlendirilmesi
*Tafl›y›c›l›k durumuna göre sadece Hepatit B ile Hepatit C aras›nda çok ileri düzeyde anlaml› bir fark bulunmufl(p<0.05), di¤er tafl›y›c›lar ara-s›nda anlaml› bir fark bulunmam›flt›r(p>0.05).
% 21.9 59.3 25 30 Kan Donörleri n 256 175 85 516 Kan verme flekli
‹lk defa kan verenler 2-5 aras› kan verenler Profesyonel kan verenler
Toplam p de¤eri p<0.05 % 49.6 33.9 16.5 100 pozitif n 72 43 17 132
Tablo 3.SKD’lerin TTV-DNA yönünden kan verifl flekillerine göre göre da¤›l›m›.
*Kan verme fleklilerine göre aralar›nda anlaml› bir fark bulunmam›flt›r. % 28.1 24.6 20 25,6 Kan Donörleri n 128 78 44 250 Yafl gruplar› 19-28 29-39 40-55 Toplam p de¤eri p<0.05 % 51.2 30.4 18.4 100 TTV-DNA pozitif n 45 18 12 175
Tablo 5.K‹KD’lerinin TTV-DNA yönünden yafl gruplar›na göre da¤›l›m›
*19-28 yafl grubu 29-39 yafl grubu ile karfl›laflt›r›ld›¤›nda aralar›nda anlaml› bir fark bulunmufl (p<0.05), di¤er gruplar aras›nda anlaml› bir fark bulunmam›flt›r. % 35.2 23 27.3 30
mektedir (9,10).
Japonya’ dan bildirilen bir çal›flmada kan ve kan komponentlerinin, özellikle Faktör 8-9 ve immung-lobulin preparatlar›nda TTV-DNA’ n›n PCR ile sap-tanmad›¤›, kronik karaci¤er hastal›kl› 50 hastan›n dokuzunda, 21 fulminan hepatitli hastan›n dördünde TTV infeksiyonun saptand›¤›, bu oran›n gönüllü do-nörler aras›nda ise % 7 oldu¤u bildirilmifltir (10). Charlton ve ark. (6) geçmifllerinde kan ve kan ürünü taransfüzyonu hikayesi olan sirozlu hastalarda TTV-DNA oran›n›n % 18, non-transfüze olgularda % 4, kan donörlerinde ise % 1 oldu¤unu bildirmifllerdir. 2000 y›l›nda Sugiyama ve ark. (12) Okamoto ve Ta-kahashi primerleriyle yapt›klar› çal›flmalarda kan transfüzyonu yap›lan çocuklarda TTV-DNA oran›n› % 31.6, % 78.9, transfüzyon yap›lmayanlarda ise % 6.7, % 60 olarak bulmufllar, transfüzyon yap›lan gru-ba göre yap›lmayanlarda da oran›n yüksek olmas›, parenteral bulafl›n yan›nda, enteral bulafl›n da müm-kün olabilece¤ini bildirmifllerdir . Brezilya’da non A-C grubu hepatitli ve kan donörlerinde birbirine ya-k›n oranda TTV-DNA pozitifli¤i bulunmufl, TTV’ nin Brezilya’da yayg›n bir infeksiyon oldu¤u bildi-rilmifltir (13). Ülkemizde Türko¤lu ve ark. (14) non A-G akut viral hepatitlilerde %0, kontrol grubunda %9, kan donörleriyle yap›lan bir çal›flmada da %4.5’lik TTV-DNA pozitifli¤i bulunmufltur (15). Erensoy ve ark. (16) yapt›klar› çal›flmada TTV infek-siyonunun kan donörlerinde yayg›n oldu¤unu sapta-m›fllar ve buradaki TTV genotipinin G1 ve G2 geno-tipleriyle ilgili olabilece¤ini göstermifllerdir. Araflt›rmaya ald›¤›m›z 516 SKD’ nün 132’sinde (%25.5), TTV-DNA pozitif saptanm›flt›r. Charlton ve ark.(6) non transfüze sa¤l›kl› kan donörlerinde
TTV-DNA oran›n› %1,
Desa-i ve ark. (17) %12, NDesa-iel ve ark. (18) %62, Tsuda ve ark. (19) %13.6, Shcroter ve ark. (20) TTV prevalan-s›n› de¤iflik oranlarda bulmufllard›r. Verdi ve ark. (21) %8, Erensoy ve ark. (16) %45 olarak saptam›fl-lard›r. Çal›flmam›zda SKD’ lerinde cinsiyete göre TTV-DNA oran›; erkeklerde %25, kad›nlarda %26 bulunmufltur. Türko¤lu ve ark. (22) TTV-DNA oran›-n› erkeklerde %0, kad›nlarda %9.5 saptam›fllard›r. Çal›flmam›zda 19-28 yafl grubunda di¤er yafl grubla-r›na göre anlaml› olarak yüksek oranda TTV-DNA pozitifli¤i saptanmas› ilginçtir. Bu sonucun sosyal
davran›fl ve cinsel iliflkinin yo¤un oldu¤u bu grupta olmas› ak›llara cinsel temasla bulafl sorusunu getir-mekte ve bunun baflka çal›flmalarla desteklenmesi gerekmektedir. Tanaka ve ark. (23) yapt›klar› çal›fl-mada yafl ve cinsiyet yönünden 100 SKD’ de TTV pozitif ve negatif olgular aras›nda fark saptayama-m›fllar. Çal›flmam›zda SKD’ lerin de kan verifl flekil-lerine göre TTV-DNA oran›; ilk defa kan verenlerde %28.1, iki ile befl defa kan verenlerde %24.6, pro-fesyonel kan verenlerde %20.0 bulunmufltur. Çal›fl-ma sonuçlar›m›z transfüze bulafl d›fl›nda enteral bu-lafl›n ve ayn› zamanda asemptomatik TTV tafl›y›c›l›-¤›n›n olabilece¤ini ileri süren literatür görüflleriyle uyumluluk göstermifltir.
Araflt›rmaya ald›¤›m›z 250 K‹KD’ lerinin 75’inde (%30) TTV-DNA pozitif saptanm›flt›r. Çal›flmam›zda K‹KD’ lerini tafl›y›c›l›k yönünden de¤erlen-dirdi¤i-mizde, hepatit B tafl›y›c›lar›nda %21.9, hepatit C ta-fl›y›c›lar›nda %59.3, hepatit B ile hepatit C tafl›y›c›la-r›nda % 25 TTV–DNA pozitifli¤i saptanm›flt›r. Tana-ka ve ark. (23) hepatit B tafl›y›c›lar›nda %21, hepatit C tafl›y›c›lar›nda %10, hepatit B ile hepatit C tafl›y›-c›lar›nda ise %100, Vivek ve ark. (26) hepatit C tafl›-y›c›lar›nda %26.6, ‹rving ve ark. (24) kronik hepatit C’ li hastalarda %11.5, Berg ve ark. (25) taraf›ndan %12, Akarca ve ark. (11) taraf›ndan fulminan hepa-titlilerde %36, Türko¤lu ve ark. (22) taraf›ndan kro-nik B hepatitlilerde %13.6, krokro-nik C hepatitlilerde %7.2 bulmufllard›r, Watanabe ve ark. (28) çal›flmala-r›nda HCV ko-infeksiyon ile TTV’ nin birlikteli¤i-nin karaci¤erde defektler meydana getirdi¤ini bildir-mifllerdir, nitekim bu çal›flmam›zda da ko-infeksi-yonlu kan donörlerinde TTV-DNA oranlar›m›z bildi-rilen literatür görüflleriyle bir parelellik göstermekte-dir. K‹KD’ lerindeki çal›flmam›zda erkeklerde %30.3, kad›nlarda %29.2 TTV-DNA pozitifli¤i bulu-nurken, Vivek ve ark. (26) erkeklerde %23, kad›nlar-da %19.9 olarak bildirmifllerdir. Çal›flmam›zkad›nlar-da K‹KD’ lerinde yafl grublar›na göre; 19-28 yafl gru-bunda %35.2, 29-39 yafl grugru-bunda %23.0, 40-55 yafl grubunda %27.3 TTV-DNA pozitifli¤i bulunurken. Nishizawa ve ark. (27)K‹KD’lerinde TTV-DNA ora-n›n› 2 yafl alt›ndakilerde %8.3, 2-6 yafl grubu aras›n-da %23.3, 7-12 yafl grubu aras›naras›n-da %13.6, 13-18 yafl grubunda %8.5, 19-44 yafl grubunda %24.4, 45 yafl üzerindekilerde %3.3 olarak bildirmifllerdir.. Gerek
kendi sonucumuzu gerekse literatür irdelemeleri TTV’ nin yüksek düzeydeki de¤iflkenli¤i ve konakta-ki viral populasyonun karmafl›kl›¤› nedeniyle çal›fl-malarda seçilen primerleri ya da reaksiyona giren nükleik asit miktar› DNA ekstraksiyonuyla iliflkili kullan›lan yöntemler farkl›l›klar göstermekte, bu da son derece de¤iflken TTV-DNA sonuçlar›n›n bulun-mas›na neden olmaktad›r.
Sonuçlar, TTV’nin, gerek transfüzyon gerek non-transfüzyon yollarla bulafl›n olabilece¤ini düflündü-ren viral etkenin, epidemiyolojik özelliklerinin ve hepatik-ekstra hepatik patolojilerinin daha net tan›m-lanabilmesi için karaci¤erdeki patogenezi ve klinik önemine yönelik yeni, genifl serili klinik çal›flmalar›n yap›lmas›n›n gereklili¤ini düflündürmektedir.
KAYNAKLAR
1. Moradpour D, Wands JR: Understanding Hepatitis B virus infection. N Engl J Med 332: 1092 (1995). 2. Brunetto MR, Capra G, Randone A: Wild-type and HBeAg-minus HBV fluctuations. Cause or effect of chro-nic hepatitis B pathogechro-nic mechanisms? “Nishioka K, Su-zuki H, Mishiro S, Oda T, (eds): Viral Hepatitis and Liver Disease”, p261, Springer-Verlag, Tokyo (1994).
3. Linnen J, Wages J Jr, Zhang-Keck ZY, Fry KE, Krawczynski KZ, Alter H, Koonin E, Gallagher M, Al-ter M, Hadziyannis S, Karayiannis P, Fung K, Nakat-suji Y, Shih JW, Young L, Piatak M Jr, Hoover C, Fer-nandez J, Chen S, Zou JC, Morris T, Hyams KC, Ismay S, Lifson JD, Kim JP.: Molecular cloning and disease as-sociation of hepatitis G virus: A transfusion-transmissible agent. Science 271: 505 (1996).
4. Takahashi K, Hoshino H, Ohta Y, Yoshida N, Mishi-ro S: Very high prevalance of TT virus (TTV) infection in general population of Japan revealed by a new set of PCR primers. Hepatol Res 12: 233 (1998).
5.Nishizawa T, Okamoto H, Konishi K, Yoshizawa H, Miyakawa Y, Mayumi M: A novel DNA virus (TTV) as-sociated with elevated transaminase levels in posttransfu-sion hepatitis of unknown etiology. Biochem Biophys Res Commun 8: 274 (1997).
6. Charlton M, Adjei P, Poterucha J, Zein N, Moore B, Therneau T, Krom R, Wiesner R.: TT-Virus infection in North American blood donors, patients with fulminant he-patic failure and cryptogenic cirrhosis. Hepatology 28: 839 (1998).
7. Gimenez Barcons M, Forns X, Ampurdanes S, Guile-ra M, Soler M, Soguero C, Sanchez Fueyo A,Mas A, Bruix J, Sanchez Tapias JM, Rodes J, Saiz JC.: Infecti-on with a novel human DNA virus (TTV) has no pathoge-nic significance in patients with liver diseases. J Hepatol 30: 1028 (1999).
8. Tangkijvanich P, Theamboonlers A, Hirsch P, Kulla-vanijaya P, Suwangool P, Poovarowan Y: TT virus infec-tion in chronic liver disease. Hepatogastroenterology 46: 1053 (1999).
9. Okamoto H, Nishizawa T, Kato N, Fukuda M, Tsuda F, Miyakawa Y, Mayumi M.: Molecular cloning and cha-racterization of a novel DNA virus (TTV) associated with posttransfusion hepatitis of unknown etiology. Hepatol Res 10: 1 (1998).
10. Okamoto H, Akahane Y, Ukita M, Fukuda M, Tsu-da F, Miyakawa Y, Mayumi M: Fecal excretion of a no-nenveloped DNA virus (TTV) associated with posttransfu-sion non-A-G hepatitis. J Med Virol 56: 128 (1998). 11. Colombatto P, Brunetto MR, Kansopon J, Oliveri F, Maina A, Aragon U, Bortoli ML, Scatena F, Baicchi U, Houghton M, Bonino F, Weiner AJ.: High prevalence of G1 and G2 TT-virus infection in subjects with high and low blood exposure risk: identification of G4 isolates in Italy. J Hepatol 31: 990 (1999).
12. Sugiyama K, Goto K, Ando T, Mizutani F, Terabe K, Kawabe Y, Yokoyama T, Wada Y.: Prevalence of TTV DNA among children with a history of transfusion or liver disease. J Med Virol 60: 172 (2000).
13. Niel C, de Olivera JM, Ross RS, Gomes SA, Rog-gendor M, Viazov S: High prevalence of TT virus infecti-on in Brezilian blood dinfecti-onors. J Med Virol 57: 259 (1999). 14. Türko¤lu S, Çakalo¤lu Y, fientürk H: Çeflitli hasta gruplar›nda yeni bir DNA virusü (TTV)’ nün araflt›r›lmas›, IV. Ulusal Viral Hepatit Simpozyumu s. 201 (4-6 Kas›m 1998).
15. Tunçbilek S, Coflkun D, Çetinkaya F, H›zel N, Ta h-tak›l›ç P: ‹stanbul’ da kan donörlerinde TT Virusü (TTV) prevalans›n›n araflt›r›lmas›. Flora 4: 273 (1999).
16.Erensoy S, Say›ner AA, Akarca US, Yazan Sertöz R, Özacar T, Bilgiç A: TTV infection in Turkish blood do-nors. J Microbiol Met 38:232 (1999).
17. Desa-i SM, Muerhoff AS, Leary TP: Prevalence of TT vDesa-irus Desa- in-fection in US blood donors and populations at risk for ac-quiring parenterally transmitted viruses. J Infect Dis 179:1242 (1999).
18. Niel C, de Olivera JM, Ross RS, Gomes SA, Rog-gendor M, Viazov S: A novel DNA virüs (TTV) associa-det with elevated transaminase levels in posttransfusion hepatitis of unknown etiology. Biochem Biophys Res Commun 241:92 (1997).
19. Tsuda F, Okamoto H, Ukita M, Tanaka H, Miyaka-wa Y, Mayumi M: Determination of antibodies to TT vi-rus (TTV) and application to blood donors and patients with posttransfusion non-A to G hepatitis in Japan. J Virol Methods 77:199 (1999).
20.Schroter M, Feucht HH, Schafer P : TT virüs viremi-a viremi-and liver trviremi-ansplviremi-antviremi-ation : No significviremi-ant increviremi-ase of the prevalence. Blood 92:4877 (1998).
21. Verdi H, Uzunalimo¤lu Ö, Çags›n H: Türkiye’de kan donörleri, hemodiyaliz, talasemi major, Behçet ve Lichen Planus hastalar›nda TTV prevalans›, III Ulusal Hepatoloji
kongresi Bildiri Kitap盤› s.35 (1999).
22. Türko¤lu S, Önel D, Bozac› M ve ark: TT virus in-fection in turkish patients with fulminant hepatic failure and cryptogenic liver disease. Acta Microbiol Immunol Hungarica 46:465 (1999).
23. Tanaka H, Okamoto H, Luengrojanakul P, Chainu-vati T, Tsuda F, Tanaka T, Miyakawa Y, Mayumi M.: Infection with an unenveloped DNA virus (TTV) associa-ted with posttransfusion non-A to G hepatitis in hepatitis patients and healthy blood donors in Thailand. J Med Vi-rol 56: 234 (1998).
24. Irving WL, Ball JK, Berridge S: TT virus infection in patients with hepatitits C: Frequency, persistence, and sequence heterogeneity. J Infect Dis 180:27 (1999).
25. Berg T, Schreier E, Heuft HG: Occurrence of a no-vel DNA virüs (TTV) infection in patients with liver disea-ses and its frequency in blood donors. J Med Virol 59:117 (1999).
26. Vivek R, Cora L, Hien T, Lance T, Pong K: Lack of Association between Acquisition of TT Virus and Risk Be-havior for HIV and HCV ›nfection in Vietnam. Infect Dis 4:181 (1999).
27. Nishizawa T, Okamoto H, Konishi K, Yoshizawa H, Miyakawa Y, Mayumi M: A novel in posttransfusion he-patitis of unknown etiology. Biochem Biopys Res Com-mun 241:92 (1997).
28. Watanabe H, Shinzawa H, Shao L, Saito T, Taka-hashi T: Relationship of TT virus infection with prevalen-ce of hepatitis C virus infection and elevated alanine ami-notransferase levels. J Med Virol 58: 235 (1999).
