Hükümette Helsinki kavgası

+

3

ü Ö Y tJS Ç

Türkiye ^ ¡¡p

Türklerindir ^ 12 A ralık 1999 Pazar K urucusu: S edat S im a vi 1896-1953

y<oL ı% M | ğ y yjJJy yjJ

f Kuran'daki İslam

f İslam'da büyük günahlar i 400 somda İslam

BUĞUN

Bu değerli eserlerin hepsi, sadece

19

TARİH Ga/etesi'yle TARİH Gazetesi H ü r r iy e tle B irlik le TO.OOO İ l i

T h e F i n n i s h P r e s i d e n c y o f t h e EU

E U R O P E

i z

r n

m to them lew V'illen-ium

Jfe-11 ^ rcr

? J

ï -1

AB ilk kez bir Müslüman ülkeyi tam üye adayı ilan etti. Helsinki’de geleneksel aile fotoğrafında Türkiye de yer aldı. Platforma ilk olarak Başbakan Ecevit, Devlet Bakanı Mehmet Ali İrtemçelik ve Dışişleri Bakanı İsmail Cem geldi. Finlandiya Cumhurbaşkanı Ahtisaari, Ecevit’i karşılayıp fotoğraftaki yerini

arihi fotoğraf

bulmasına yardımcı oldu. Daha sonra başta Yunan Başbakanı Simitis olmak üzere liderlerin hepsi Ecevit’i tek tek kutladı. Başbakan Bülent Ecevit, tarihi aile fotoğrafında Slovakya Başbakanı Mikulas Dzurinda (solda) ile Litvanya Devlet Başkanı Valdus Adam kus’un arasında yerini aldı.

Türkiye, 36 yıl sonra Avrupa fotoğrafında yer

aldı. Clinton’dan sonra Avrupa’nın liderleri de

Helsinki’de Ecevit’i kutlamak için sıraya girdi.

Liderler ne dedi:

CHİRAC: Tarihi ve arzusu ile Avru­

palI Türkiye’nin eşit hak ve sorumlu­ lukla AB’ve demir atmasını sağladık.

BLAİR: Çok önemli bir geüşme. Çok

memnunuz. Türkiye, diğer adaylarla eşit şekilde değerlendirilecek.

SCHRÖDER: Tarihi bir karar alın­

mıştır. Şimdi üyelik için gereken Ko­ penhag kriterleri yerine getirilmeli.

AB ADAYLIĞI İLE İLGİLİ HABERLER 2 0 - 2 1 - 2 2 - 2 3 . SAYFALARDA

B iz im m illen n iu m u m u z

B

AŞKALARININ yılba­

şı, hatta binyıl (millen­ nium) başı bundan üç hafta sonra gelse de bizimki 10 Aralık 1999ü 11'e bağla­ yan gece yansı, tam da saat­ lerin OO'ı gösterdiği dakika­ larda başladı.

Ve dün bu yeni binyılın ilk gününü yaşadık.

Kimliği tartışılmayan bir

Avrupalı olarak.

■ Devamı 2 9 . sayfada

GÜNÜN

YAZISI

Tüm dünyada yankı

Helsinki’deki AB Zirvesi’nde Türki­ ye’nin aday ülke ilan edilmesi, tüm dünyada yankı uyandırdı. Gazeteler haberi manşet yaptı, TVTer ilk sıra­ da duyurdu. Helsinki’de birçok lide­ re, Türkiye sorulan yöneltildi.

Anahtar ülke

Başbakan Ecevit de, dün Helsinki’ye giderek AB liderleriyle buluştu, aile fotoğrafı çektirdi. Ecevit, Helsinki’ de dünya basınına, “Avrupa ile As­ ya'nın birleşme sürecinde, Türkiye, anahtar ülke konumuna geldi” dedi.

Yunan basını: A ttila

Avrupa’ya ayak bastı

■ KATÎMERİNÎ: Yunanistan istediği­ ni, Türkiye ise Avrupa biletini aldı. ■ TA NEA: Atina memnun. Ankara’

da Kıbrıs ve Lahey hoşnutsuzluğu. ■ APOYEVMATÎNİ: Attila, Simitis’in

aracılığıyla Avrupa’ya ayak bastı. ■ELEFTEROS TİPOS: Atina antide­

mokratik Türkiye’nin pasaportunu damgaladı. Ankara 15’leri yalvarttı.

Ankara’da o gece

I Muharrem SARIKAYA • 27'de

Avrupa Birliği’rıin aile fotoğrafı çekilirken liderler, Başbakan Bülent Ecevit’i tek tek kutladı. En sıcak an Ecevit'le, Kostas Simitis'in tokalaşmasında yaşandı.

Simitis'ten Ecevit'e

B A Ş B A K A N D AN D Ü N Y A B A S IN IN A

önemli

mesaj

Üyelik çabuk olacak

İnanıyorum ki biz tam üye’liğe toplumumuzun dinamizmi ve de­ mokrasiye bağlılığı ile çok kısa sürede erişebiliriz.

İdam cezası kalkacak

a b ye tam üyelik ile idam cezası bağdaşmaz. En kısa zamanda uzlaşmayı sağlayıp idamı kaldırmaya çalışacağız.

Kıbrıs’ta taviz yok

Kıbrıs’ta iki ba­ ğımsız devlet vardır. Bu görmemezlikten geline­ mez. Ancak bu gerçek üzerinde çözüme varılabilir.

zeytin fidanll jest

D e n k ta ş s ık ın tılı

* * ■ Np w Y n r k ’t f i k i K ı b r ı s e fir iis m p lp r in d p R u m Y ö n p ti lYunan Başbakanı, Helsinki’de

Ecevit’e çarpıcı bir jest yaptı. Si­ mitis, Finlandiya’daki Yunan Elçi-si’nden, Ecevit’i havaalanından uğurlamasını ve kendisi adına bir “zeytin fidanı” vermesini istedi.

I Havaalanına giden Yunan Büyü­ kelçisi, Simitis’in “AB adaylığınız hayırlı olsun” mesajım, zeytin fi­ danıyla birlikte Ecevit’e iletti. Ecevit, barışın simgesi zeytin fida­ nını Bursa’da dikeceğini söyledi.

New York’taki Kıbrıs görüşmelerinde Rum Yöneti­ mi, Helsinki Zirvesi’nden çıkan kararı sevinçle kar­ şılarken, KKTC cephesinde sıkıntı yaşanıyor. Tür­ kiye’nin adaylığını tehlikeye atmamak için New York’a giden Denktaş’m görüşmelerden çekileceği, ancak Türkiye’den haber beklediği belirtiliyor.

Zeyna'nın

Kanal D'nin sevilen dizisi

Zeyna, artık her j pazar dünya TV'leriyle aynı anda yeni bölümleriyle ekrana

gelecek. Savaşçı Prenses Zeyna'yı Yeni ZelandalI Lucy Lawless'ln oynadığı dizi saat

1 8.1 0'da başlayacak.

Tarih dersinin yeniden yükselişi

Tarih, son yıllard a kıym ete bindi. Eski y a zıy ı öğrenm ek isteyenler arttı. Soya ğacı ve tuğra m odası başladı. V e tarihçiler popüler oldu: CEMAL KUTAY: Laikliğin ve METE TUNÇAY: Tarihi sağın

Atatürkçülüğün tekelinden kurtaran yükselen sesi. solcu yazar.

ILBER ORTAYLI: Salonları hıncahınç dolduran akademisyen. MURAT BARDAKÇI: Tarih tekerrürden ibarettir dedirten gazeteci. D il y I n I t (1 « İl i s t o y f n i

Çu En Lay'dan sonra Ecevit

A

B genişleme sorumlusu Verheugen, AB Dışişleri ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Solana ile birlikte, önceki gün gece yarısı Başbakan Ecevit tarafından kabul edildi. Verheugen 'İki kez gece yarısı hükümet başkanıyla buluştum. Biri Alman eski Dışişleri Bakanı Genscher'in danışmanıyken Çin Devlet Başkanı Çu En Lay ileydi. Diğeri de Ecevit'le oldu' dedi.

Ecevit ayakta karşılandı

Z

İRVEYE damgasını vuran Başbakan Bülent Ecevit'in ilk basın toplantısı, AB Dönem Başkanı Finlandiya'nın Başbakanı Paavo Lipponen ve AB Komisyonu Başkanı Romano Prodi'ye özel ayrılan "B aşk an lık ' salonunda

gerçekleşti. Salona giren Ecevit, önce Prodi ve Lipponen tarafından ayakta karşılandı.

DİPNOT

FERAI TINC

☆ ☆

PAZAR, 12 Aralık 1999

Avrupa'da

günün adam ı

Ecevit

A

VRUPA koridorları

dünden itibaren yeni bir odaya kavuştu. Kapısın­ da Türk bayrağı dalga­ lanan ilk oda, dün Hel­ sinki Zirvesi'nde açıldı.

1995’te, Doğu ve Orta Avrupa ülkele­ ri, Kıbrıs ve Malta ile birlikte Torino'da- ki zirvede Avrupa’ya ilk adımlarını at­ tıklarında Türkiye'nin adı bile geçmiyor­ du.

Lüksemburg'daki hayal kırıklığının ardından ise sadece iki yıl sonra dün Türkiye 13'üncü aday olarak Avrupa ge­ nişleme sürecinde yerini aldı.

Bütün Avrupa Birliği liderleri tarafın­ dan, 'Avrupa'nın tarihi kararı' diye nite­ lenen bu adımda, Ecevit hükümetinin siyasi cesaretinin önemini hiç gözardı et­ memek gerekiyor.

Bugüne kadar Avrupa Zirveleri'ni, sadece yabana ülkelerin yetküileri tara­ fından yapılan açıklamaları dinleyerek izlemek zorunda kalan bir gazeteci ola­ rak dün ilk kez rahatladığımı hissediyo­ rum.

Türkiye'nin konuşulduğu, yaşadığı­ mız bölgeyle ilgili önemli kararların

alındığı Avrupa platformunda olup bi­ tenleri bundan böyle Türk yetkililerin yorumuyla öğrenmek, Avrupa ile daha yakınlaşmamızı sağlayacak.

☆

AVRUPA Birliği Zirvelerinde dün ilk kez bir Türkiye Başbakanı, dünya bası­ nına Avrupa konteksti içinde seslendi.

AB'nin genişleme tarihinde de ilk kez ,bir aday ülkenin başbakanı, dönem baş­ kanlığı tarafından düzenlenen basın top­ lantıları için kullanılan ana salonda ilk konuşmasını yapıyordu.

Bu Türkiye'nin adaylığına verilen önemin bir başka sembolik ifadesiydi.

Üstelik, Başbakan Ecevit, Dönem Baş­ kam sıfatıyla son konuşmasını yapan Finlandiya Başbakanı Paavo Lipponen ve AB Komisyonu Başkam Romano Pro- di'nin yaptıkları son basın toplantısının ardından kürsüye çıkıyor ve salona giri­ şinden itibaren Lipponen ve Prodi tara­ fından ayakta karşılanıyordu.

İki günden beri, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleri, sürekli olarak bu nok­ tayı vurguluyor ve Avrupa kapılarının Türkiye'ye açılmasının önemini kendi basın mensuplarına, radyo ve televiz­ yonlar aracılığıyla kamuoylarına anlat­ maya çalışıyorlardı.

HELSİNKİ Zirvesi, çağımızın son duvarını da yıktı. Bu duvar, koşulan- mışlıklardan, ön yargılardan oluşan zi­ hinsel bir duvar.

Çocuklarım 'Türkler geliyor' diye kor­ kutan Avrupa, bugün Türkiye'ye kapıla­ rını açıyor ve bunun getireceği değişik­ lik iklimini konuşmaya başlıyor. Diğer birçok üye ülkenin liderleri gibi bu İtal­ yan Başbakanı D'Alema'da buna inanı­ yordu. Ama bu konudaki en çarpıcı ifa­ de D'Alema'nınkiydi, 'Bir zamanların büyük düşmam, Avrupa'ma bir kısmım işgali altında tutan Türkiye bugün, dost bir ülke olarak Avrupa üe bütünleşmek istiyor. Bu açıdan değerlendirdiğinizde, Avrupa'nın bugün aldığı karar tarihi bir karardır' diyordu D'Alema.

Helsinki kararı, Türkiye'de zihinsel duvarları yıkacak. Düne kadar vazgeçil­ mez gördüğümüz saplantıların, çözül­ mez sanılan sorunların aşılmasında ak­ lımıza gelmeyen yöntemlerin de olabile­ ceğini düşünmeye başlayacağız.

Avrupa ile entegrasyon kararlılığı, Türkiye'nin değişim kararmm ilam olu­ yor.

Ecevit, ve bu kararı alan hükümeti dün Avrupa'da büyük sükse yapıyor.

Zirveye Bülent Ecevit dam gası

Simitis ten zeytin fidanı

B

AŞBAKAN Bülent Ecevit, dün "13'üncü aday ülke"

lideri sıfatıyla Helsinki'ye gelerek 36 yıl sonra AB adayı olan Türkiye'nin Başbakan! olarak da tarihe geçti. Ecevit AB liderleriyle aile fotoğrafı çektirdi ve 28 üyeli AB'nin ilk provasına katıldı. Zirvenin en çarpıcı olayı ise, Yunanistan Başbakam Kostas Simitis'in Ecevit'e gönderdiği barış mesajı içeren "zeytin fidanı" oldu. Simitis, Finlandi­ ya'daki Yunanistan Büyükelçisinden, Ece- vit'i Helsinki Havaalanfndan uğurlaması ve kendisi adına Türk Başbakam’na bir "zeytin fidanı" vermesini istedi. Bunun üzerine Yunan Büyükelçi havaalanına gide­ rek Simitis’in "AB adaylığınız hayırlı ol­ sun" mesajını, uzattığı zeytin fidanıyla bir­ likte iletti. Ecevit de elçi aracılığıyla Simitis'e en sıcak duygularım iletti. Ecevit, bu fidanın zeytinleriyle ünlü Bursa'ya ekileceğini bildirdi.

Özel bir ilgiyle karşılanan ve 2000'den fazla basm mensubunun tek ilgi odağı olan Ecevit, beraberinde Dışişleri Bakam İsmail Cem ve AB ve İnsan Haklarından sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Ali İrtemçelik ile birlikte iki kez basın toplantısı düzenledi. Ecevit'in ilk basın toplantısı, AB Dönem Başkam Finlandiya'nın Başbakam Paavo Lipponen ve AB Komisyonu Başkam Romano Prodi'ye özel ayrılan "Başkanlık' salonunda gerçekleşti.

İDAM KALKACAK

Başbakan düzenlediği iki ayrı basm toplantısında idam cezasının kaldırılmasına yönelik sıcak mesajlar verdi ve koalisyon içinde uzlaşma sağlanması için çaba göste­ rileceği kaydetti. Ecevit, "Üyelik ile idam cezası bağdaşmaz" dedi. Ecevit bu konuda içinin rahat olduğunu, partisinin Öcalan konusu gündemde değilken idam cezasının kaldırılması için çaba gösterdiğini belirtti.

A

skerler etki

'

y a p m a z

Ecevit'e sorulan sorulardan biri de Türkiye'de ordunun siyaset üzerindeki etkisini nasıl azaltacağı yönündeydi. Ecevit, her açık toplumda olduğu gibi Türkiye'de

de askerlerin çeşitli konularda görüş bildirdiklerini ama bunun parlamento

üzerinde doğrudan etkisi olmadığım, bu açıklamaların parlamento kararlarını bağlamadığını söyledi.

T

ü

RKİYE

k ö p r ü

Ecevit aynca, Türkiye’nin üyeliğine coğrafi ve kültürel nedenlerle karşı çıkanlara da cevap verdi. Başbakan Türkiye'nin doğu ile batiyı birleştiren ülke olarak görülmesi gerektiğini şu sözlerle ifade etti: "Rudyard Kipling gibi doğu ile batinın hiçbir zaman bir araya

gelemeyeceğini söyleyen veya Samuel Huntington gibi uygarlıklar çatışmasının kaçınılmazlığım düşünenlerin kehanetle­ rini de boşa çıkaran tek ülke Türkiye'dir. Türkiye yalnız Avrupa ile Asya arasında

I I

değil, Hıristiyanlık ve Musevilik'le İsla­ miyet arasında canlı bir köprüdür1.

Uı

Ekonomi dünyası memnun

TÜRKİYE1nin Avrupya Birliği'ne aday ülke olarak açıklanmasını son derece olum lu bulan iş dünyası, bundan sonra tam üyelik

yolunda hızla koşmak için topun hükümette olduğu konusunda birleşiyor. İş dünyasına göre, bundan sonra Türkiye'nin Avrupalı gibi davranarak, demokratikleşme ve insan hakları gibi konularda hızla yol alması gerekiyor. • Nurten ERIÜEKONOMİ

SINAN AYGUN (ATO Başkanı)

LERLERSEK

G IKLARI

Ç IK M A Z

* B’ye girme kararım veren

JL

JLT ürkiye'nin önündeki süreci iyi değerlendirip, tüm İratlarıyla Avrupalı gibi davranan bir ülke olmayı amaçlaması gerekiyor. Adaylığı aslanın ağzından aldık. Birkaç yıl içinde

ekonomik sorunlarımızı çözer, demokratikleşme ve insan haklan konusunda ilerlesek kimsenin gıkı çıkmaz. FUAT M İRAS (TOBB Başkanı)

KREDİLERİN

GELMESİ

LAZIM

T

ürkiye'nin, AB'ye tam üyeliği için bütün

eksiklerimizi

tamamlayıp, bu sürenin kısaltılmasını ve bu kısaltılan süre içinde AB'ye tam üye olarak katılması en büyük arzumuz. Türkiye bir Müslüman ülke olarak bu hakkı elde etmiştir. Artık dış kaynaklı kredilerin stand-by anlaşması imzalandıktan sonra gelmesi lazım.

ZAFER ÇAĞLAYAN (ASO Başkam)

B Ü TÜ N

GÖZLER

BİZDE

T

ürkiye’nin Avrupasız, Avrupa'nın da Türkiyesiz olmayacağı konusunda karar verildi. Türkiye bundan sonra dev

projektörlerin altında devamlı izlenecek. AB’ye tam üyelik, Türkiye'nin elinde olan bir süreçtir. Bunu Türkiye isterse 4 yılda da yapabilir 14 yılda da yapabilir. Bütün mevzuatı ve yasaları gözden geçirmek lazım.

REFİK BAYDUR (TİSK Başkanı)

KOŞULLAR

BENCE

BİRAZ AĞIR

T

ürkiye’nin geleceği için güzel bir adım atıldı. Ancak buna fazla sevinmemek gerek. Önümüzde uzun yıllar var. Türkiye'nin muha­ lefet ettiği koşulların olanaklar ölçüsünde ye­ rine getirilmesi gereki­ yor. AB'ye aday ülke olarak kabul ed ibnesi için getirilen koşulları ağır bulmuyorum. Yu­ nanistan da AB'ye üye olurken belirli

fedakarlıkta bulundu.

BAYRAM MERAL (Türk-İş Genel Başkanı) H Ü S A M E T T İN K A V İ (İS O Başkanı)

TEMEL SORUNLAR DURUYOR

D Ü N Y A SERMAYESİ GELECEK

T

ürkiye'nin AB'ye üye ülke olarak kabul edilmesi beklenen bir gelişme. Türkiye'nin tam üye olabilmesi için yapılması gerekenlerin bir an önceye hükümet tarafından masaya yatırılması gerekiyor. Türkiye'nin AB'ye aday ülke olarak kabul edilmesi tie her şey bitmiyor. Temel sorunlar çözüm bekliyor.

T

ürkiye'nin yeni dönem için gerekli değişiklikleri yapma arzusu var. Bunları uygulamak için belli zamana ihtiyaç var. Birkaç yılda bunları uygulamak ve toplumun sahip çıkması lazım. Tam üyeliğin Türkiye için büyük önemi vardır. Dünya sermayesinin bundan sonra daha etkin biçimde ülkemize gireceğine inanıyorum.

için insan haklan ve demokrasi bakımından bazı eksikliklerimiz olduğunun ve ekonomimizdeki bazı olumsuzlukların bilincindeyiz. Bunlardan büyük ölçüde uzun yıllardır dış destekle sürdürülen bölücü terör sorumludur. Ama dış etkenlerin tüm bu olumsuz

yansımaları ne olursa olsun her alandaki eksikliklerimizi süratle tamamlamak öncelikle bizim sorumluluğumuzdur.'

*YELİK ÇABUK OLACAK

Ecevit, "AB Türkiye'nin tam üyelik koşullannı sağlamasının uzun yıllar alacağını düşünüyor. Fakat ben inanıyorum ki biz bu hedeflere Türk toplumunun dinamizmi ve demokrasiye bağlılığı ile çok daha kısa sürede

erişebiliriz. Tabii bunun için Türkiye'nin ve AB'nin üstlenmiş oldukları

sorumlulukları iyi niyetle yerine getirmeleri gerekir" dedi.

Ecevit özetle şöyle devam etti: "Artık Türkiye'ye tam üyelik kapısı da açılmış olmaktadır. Türkiye'nin AB üyeliği en az Türkiye'nin yararına olduğu kadar, AB'nin de yararınadır. Tam üyeliğimiz

OlMITIS'LE GÖRÜŞÜRÜM

Ecevit, Türkiye için özel ayrılmış olan ve Türk bayrağı ile AB bayrağının yer aldığı salonda Türk basm mensuplarına ayrı bir basm toplantısı düzenledi. Yunanistan Başbakam Kostas Simitis'le görüşme yapıp yapmayacağı şeklindeki soruya Ecevit şu yaratı verdi: "Görüşmeyi temenni ederim. Bunun için Simitis'in mahkemeye

gitmekten başka yollan da içine sindirmiş olması gerekir' dedi. Ecevit bununla ilgili bir soruya karşılık, "Komşularla ilişkilerde bir sorun çıkarsa, bunun hemen mahkeme yoluyla çözümüne gitmeyi uygun

görmem. Benim anlayışım bu. Türkiye ve Yunanistan sorunlannı diyalog ve karşılıklı anlayış yoluyla çözebilirler' yaratım verdi.

Yunanlı gazeteciler Başbakan Ecevit'e Kıbns sorununa ilişkin sorular yönelttiler. "Tam üyelik görüşmelerine başlamak için Kıbns sorununu çözmek zorunda olduğunuzu biliyor musunuz?" sorusuna Ecevit'in yaratı şu oldu, "Kıbrıs'ta iki bağımsız devlet vardır. Kıbrıs'ta ancak bu gerçek üzerinde çözüme vanlabilir. Bu gerçek görmezlikten gelinemez. Kıbns'ta çözüm ancak gerçekçi temelde sağlanır'.

V

eto KULLANIRIZ

AB'nin kendi güvenlik ve savunma kimliğini oluşturması ve karar mekanizmasında AB dışı ülkelerin görüşmelerini almayacak bir sistem

kurması konusunda ise Ecevit, bu durumda NATO üyesi olarak Türkiye'nin "Veto' hakkım kullanacağım açıkça dile getirdi. Ecevit, "NATO askerlerini kullandırtma- yız. AB ya Türkiye'yi tam olarak karar sürecine alır, ya da NATO askerlerini kullanma hakkını elde edemez' dedi.

• Zevnel LÜLE, Ünsal TURAN, Uğur ERGAN / HELSİNKİ

Yazı dünyasında,

meraklı bir

yolculuğa çağrı!

Ülkesini yanna hazırlayan yazarlar yetiştirmek amacıyla başlattığımız “Yazma Sem inerlerim iz” 13 Ocak 2000 talihinden itibaren devam ediyor,

• Yazma Semineri

• Felsefeye Giriş - Felsefe Yazın İlişkisi • Sinema Tarihi ve Senaryo Yazma Teknikleri • Şiir Yazma Semineri

Dünyayı ve toplumu herkesin gördüğünden farklı görüp algılamak, düşüncelerinizi yazıyla güzel bir biçimde ifade etme yeteneğinizi geliştirmek, her biri kendi alanında deneyimli eğitimcilerle yazı dünyasında meraklı bir yolculuğa çıkmak istiyorsanız, seminerlerimizle ilgili daha geniş bilgiyi Vakfımız’dan edinebilirsiniz. Son başvuru tarihi 7 Ocak 2000’dir.

U Ç J U İA R A Ş T IR M A C I

» M I ■GAZETECİLİK

mumcu

Paris Caddesi No: 14 06540 Kavaklıdere ANKARA Tel: (0312) 417 77 20 pbx Faks:(0312)417 57 46 e-posta: umag@umag.org.tr

H açlı seferi diyem ezler

T

ÜRKİYE'nin adaylığının kabul edildiği gece Helsinki kulislerinde AB liderleri, "Artık bundan sonraki zirvelerde AB'nin Türkiye'ye 'Haçlı seferi yaptığı! düşünülemez" diyordu. Avrupalı liderler şu düşüncedeydi: "Hem Yunanistan'ı hem de Ankara’yı anlamak gerekiyor. Neyse

ki, iki tarafta bu esnekliği göstererek tarihi bir adım attılar.’

HELSINKI ÖZEL

Çeçenistan a insani yardım

A

B Rus ordusunun Çeçenlere karşı giriştiği büyük operasyonun başlangıcından beri Moskova'ya en ağır uyarıyı yaptı. AB liderleri, Rusya'ya ticari yaptırımlar uygulama kararına yanaşmadı, ancak Rus ekonomisini beslemeye çalışan AB fonlarından ayrılan bazı payların bütünüyle insani yardım çalışmalarına aktarılacağını bildirdiler.

Papandreu'nun

2 1

PAZAR, 12 Aralık 1999

Hf •

Hürriyet'e tarihi açıklamaları

Yunanistan Dışişleri

Bakanı, Türkiye’yle

yeni ufuk açacağımıza

inandım. Risk aldım.

Ufuk açtık. Bu ufukta

yürümeliyiz. Kıbrıs

sorununu çözmek için

tarihi bir fırsat yakaladı!

Kıbrıs AB'ye tam üyelik

yoluna girdi. Türkiye,

Avrupa ailesine alındı.

Şimdi Kıbrıslı Türkler'i <

alma yolunu bulmalıyız'

diye konuştu.

Y

unan Dışişleri Bakanı Yor

Papandreu ile Hürriyet vı

CNN Türk için yaptığımız

söyleşi şöyle: Arkadaşımız Nur Batur Yorgo Papandreu ile adaylık sonrasında ilk röportajı yaptı. SORU: Yunanistan'da diyalogu

savunmak b,y,k bir siyasi risktir. Siz bu riski aldınız ve bütün eleştirilere rağmen yılmadınız. Bugün ne hissediyorsunuz?

PAPANDREU: Ben Türkiye'yle

Yunanistan'ın artık krizler dönemini kapatması gerektiğine inandım. Krizleri dondurmalıydık. Dondurduk. Ama yeni bir ufuk da açmamız gerekiyordu. Bu kolay değildi. İnanmak ve inançla mücadele etmek gerekiyordu.

Türkiye'yle farklı bir yaklaşımın başardı olacağım göstermek gerekiyordu. Sonunda ispat ettik. Türkiye ile yeni bir ufuk açtık.

- Avrupa Birliği'nde nasıl bir işbirliği düşünüyorsunuz?

- Türkiye artık Avrupa ailesine katıldı. Avrupa ailesinin bir parçası oldu. Ama Avrupa Birliği’nin hukuki normlarına ve ilkelerine uyması için önünde bir yol var. Bu kolay değil ama biz de Yunanistan olarak 20 yıldır böyle bir süreç içindeyiz. Tecrübelerimizi paylaşmaya hazırız.

- Türkiye'ye yapılacak ekonomik yardımlar üzerindeki vetonuzu kaldırıyor musunuz?

- Ben böyle bir aşamada veto kullanmak ya da kullanmamaktan söz

etmek istemiyorum. Hakkımız var ama vetodan söz etmeyelim. Biz Türkiye'ye yardım etmek istiyoruz.

- Kıbrıs'a askeri müdahalede bulunan siyasetçi olduğu için Yunanistan'da Başbakan Bülent Ecevit'e soğuk bakılır. Siz Ecevit'le Kıbrıs sorununu

çözebileceğinize inanıyor musunuz?

- Ben Kıbrıs sorununu çözmek için tarihi bir fırsat yakaladığımıza inanıyorum. 25 yıldır ilk kez böyle bir fırsat önümüze çıktı. Bunu mutlaka kullanmalıyız. Kıbrıs AB'ye tam üyelik yoluna girdi. Türkiye biraz önce de söylediğim gibi Avrupa ailesine katıldı,

aday oldu. Şimdi Kıbrıs Türkleri'ni de içeriye alarak bir yol bulmalıyız.

Denktaş'la Klerides arasinda New York'ta başlayan müzakerelerin başardı olmasını ümit ediyorum.

- AB kararlatma gt're, 2004 yılma kadar Türk- Yunan sorunları

çözülmezse Uluslararası Lahey Adalet Divam'na gidilmesi öngörülüyor. Bu bağlayıcı bir karar mı sizce?

- Karar açık. Ben yorumlamak istemiyorum.

- Ama sizin yorumunuz da önemli.

- Fakat siz de benim kadar iyi İngilizce biliyorsunuz. Zaten

birkaç yıl sonra da AB'nin resmi dilleri araşma Türkçe girince sorun tamamen ortadan kalkacak. Ama şunu

söyleyeyim. Biz Türkiye ile sorunlarımızı barışçı yöntemlerle çözmek istiyoruz. Eğer 2004 ydına kadar ilerleme olmazsa AB Konseyi durumu gözden geçirecek.

- İçte Türkiye'yle diyaloğu

savunduğunuz için ağır eleştiri altında kaldınız. Şimdi en güçlü muhalifiniz Pangalos bile sessiz. Ne dersiniz?

- Bu politikanın bir gereği ve parçası. İnanmak ve inançlarınız uğrunda risk

almak ve mücadele etmek gerekiyor. Kolay değil. Ama Türkiye ile bir ufuk açtığımıza inanıyorum. Diyaloğu sürdürmeliyiz. 9 anlaşma imzalanmaya hazır bekliyor.

- Anlaşmaları imzalamak için yılbaşından önce Ankara'ya tarihi ziyaretinizi yapacak mısınız?

- İlke olarak gitmem söz konusu, ama yübaşmdan önce olacak mı bilemiyorum. Ama açtığımız yeni ufukta yürüyeceğiz.

‘K tfTL

Türk düşmanının

oğlu Yorgo

^ #UNANİSTAN Dışişleri Bakanı Yorgo Y Papandreu, yıllarca fırtınalar kopartan,

JL

Türkiye düşmanlığını slogan yapan ve Batı'ya meydan okuyan karizmatik Yunan Başbakanı Andreas Papandreu'nun oğlu.

Yunan siyaset dünyasmda 18 yıl boyunca, ona Yorgaki (küçük Yorgo) dediler. Babası gibi masaya yumruğunu vurabilen bir lider olmadığmı

söylediler, gölgede kaldığım savundular. Pangalos gibi Papandreu'nun siyasi kaderini çizen isim 'Öcalan' oldu.

Öcalan fiyaskosu patladığı zaman masaya ilk yumruğunu vuran herkesin Yorgaki dediği Yorgo Papandreu olunca herkes şaşkındı. Papandreu 'Öcalan fiyaskosuna yol açanlar derhal istifa etmelidir' diyerek Başbakan Simitis'e ilk mektubu yazan bakandı. Dönemin Dışişleri Bakam Teodoros Pangalos Papandreu'yu 'kendisini sırtından bıçaklamakla' suçluyordu.

Pangalos istemeye istemeye Dışişleri koltuğunu Papandreu'ya bıraktığı zaman, yine de Andreas Papandreu'nun büyük oğlunun kurtlar sofrasında fazla yaşamayacağını düşünenler çoktu. Pangalos da Papandreu'yu hafife almaya devam etti. Ama Papandreu, herkes Türkiye'yle yeni kriz

çıkmasından korkarken diyalogu başlatınca ikinci kez herkesi şaşırttı.

Papandreu'nun babası Türkiye'yle kavga eden siyasetçi olarak tarihe geçti. Genç Papandreu ise, Türkiye'yle dostluk dönemini açan siyasetçi olarak tarihe geçeceğe benziyor.

ÜÇimdir

DENKTAS:

_g

Helsinki kararı

bölünmeyi

kesinleştirdi

K

KTC Cumhurbaşkanı Rauf

Denktaş Helsinki zirvesinden çıkan karara sert tepki göstererek, "Kıbrıs Rum yönetimine

üyelik tanıyan bu karar Kıbns'ta bölünmeyi kesin ve kalıcı bir hale getirdi" dedi. Denktaş, "Bu karar

bizim için büyük darbe oldu. Bir taraftan BM'de Rumlarla eşit koşulda müzakereleri sürdürürken, öte yanda Avrupa Rum kesimine üyelik tanıdı. Yunan şantajıyla alınmış yanlış, hatalı, uzlaşma yolunu kapayan bir karardır"

diye ekledi. Bir Yunan gazetecinin,

"Ankara AB kararım kabul etti. Siz Türkiye ile ters düşmüyor musunuz? Kızgın mısınız" sorusuna, Denktaş,

"Ankara, Kıbrıs Rumlarının üyeliği şartına rezerv koydu. Kabul etmedi, onaylamadı. Kimseye kızgın değilim"

diye kısa yanıt verdi. Ocak ayında yapılacak yeni görüşmeler gelip gelmeyeceği sorulduğunda Denktaş,

"Ada'ya dönüp konuyu hükümetim ve meclisimle görüşüp karar vereceğiz"

dedi. Denktaş, ayrıca yazılı bir açıklama yaparak, "AB'nin Kıbns

konusunda izlediği yanlış tutum Türkiye ile aramızdaki özel bağlann ve ilişkilerin daha da geliştirilmesini zorunlu kılmaktadır. Bunun adı entegrasyondur. AB Rumları Kıbns adı altında üyeliğe alırsa Ada'yı kalıcı olarak bölmenin ağır sorumluluğunu taşıyacaktır. Bu karar uyuşmazlık yolunda Rumlan daha da

cesaretlendirdi. Ama ezilmedik, çözülmedik" şeklinde görüş belirtti.

• Doğan ULUÇ • Hüseyin ALKAN

Cifte standart sona erdi

3

T

ÜRKİYE'nin AB üyeliğine aday olarak ilan edilmesi, dış basmda geniş yankı buldu. Avrupa gazeteleri konuyla ilgili haberleri manşetlerden verdi. Türkiye'nin adaylığı genelde memnunlukla

karşılanmakla birlikte iyimser olmayan yorumlara da yer verildi.

The Independent: Türkiye'de, bin

yıldan uzun süre Hıristiyanlığa merkez olan bir kent bulunuyor. Üstelik Türkiye, bir yandan Avrupa sınırlarını Suriye, Irak ve İran'a taşırken, bir yandan da

Yunanistan'la birlikte birliğin güneydoğu sınırlarında istikrar sağlayabilecek kilit bir ülke özelliği taşıyor.

The Guardian: Türkiye’ye uzun

süreden sonra yapılan adaylık teklifi Avrupa'da memnuniyetle karşılandı.

The Daily Telegraph: Türkiye, AB'nin

özel elçisi Javier Solana’dan istediği garantileri aldıktan sonra adaylık teklifini kabul etti. Türkiye, birliğin Hıristiyan olmayan ilk üyesi olacak.

The Times: Türkiye’nin

adaylığı kabul etmesi

öncesinde ABD Başkanı Bili

Clinton, Başbakan Bülent

Ecevit’i arayarak, "Teklifi

kabul edin" dedi.

A

lm a n y a

Kölner Express: Türkler iyi bir

Avrupalı'dır. Ancak, Türkiye'nin AB’ye kesin olarak alınması için görüşmeler yapılırken, Türkiye'deki insan

haklarının ihlal edilmeyeceği ve azınlıkların korunması konularına garanti alınması gerekir.

Die Welt: Türkiye AB'ye tam üyelik

için adaylığı hak etti. Türkler bu şansı iyi değerlendireceklerdir.

mmmm m aaamm m mmmm m «m m a a— —t a aaaaaı a aaanna ■ o m b b a aaaaaa

Süddeutsche Zeitung:

Türkiye’ye karşı çifte

standart sona erdi, ancak

kararın Türkiye’yi tam

üyeliğe götürecek bir

garantisi de yok. Türkiye

halen üçüncü sınıf bekleme

odasında tutulurken, en lüks

odaya Polonya, Çek

Cumhuriyeti ve Macaristan

alındı.

■■naaı a aaaaaa a •mmmm a aaaaaı a aaaaaa a mmmm m aaaaaa a aaaaaa a aaaaaa

Westdeutsche Zeitung: Gelecek on yıl

içinde AB’ye alınacak diğer aday ülkeler içerisinde Türkiye'nin girebilme şansı pek yok.

Bild: Türkiye'nin adaylığı gerçekten öne ablan adım.

Frankfurter Allgemeine Zeitung:

Türkiye'ye tarihsiz adaylık.

Frankfurter Rundschau: AB

Türkiye'ye kapıyı açıyor.

F

r a n s a

Liberation: Avrupa umudu Türk

toplumunu güçlendiriyor. Adaylığın kabulü 'küçük devrimi' hızlandıracak.

Le Figaro: Helsinki'de Kıbns sorun yarattı. Siyasi çözümün adaylık için ön koşul olmadığı ifade edilmekle birlikte nihai kararm tüm faktörler gözönünde bulundurularak verileceği kaydediliyor.

İSVEÇ

Dagens Nyheter: Tarihi basamak.

Ankara ile AB arasmda başlayan gerginlikten Türkiye galip çıktı. Ecevit, AB'nin diplomatik açığını iyi kullandı ve Helsinki'de saygm bir şekilde

karşılanmayı hak etti.

A

v u s t u r y a

Der Standard: Türkiye kararmda AB

çok dikkatli davrandı, sevindirici bir sonuç çıktı.

Die Presse: Ankara'nın karara ilk

tepkileri fazla olumlu olmadı. Solana'nın apar topar Ankara'ya gitmesi ve

Ecevit'ten olumlu cevap alması çok önemli bir gelişme.

Kurier: Türkiye'nin istediği oldu fakat Ankara çok dikkatli davrandı. Helsinki kararlarını Türkiye'nin

gerçekleştirmesi durumunda daha yeni gelişmeler olacak.

B

el ç îk a

Le Soir: Türkiye sorunu genişleme

kutlamalarını gölgeledi. Cuma günkü tek endişe, nihayet geç saatlerde Türkiye'den gelen "evet" cevabı ile son buldu.

La Libre Belgique: Helsinki'de Türkiye

için Avrupa kapıları açıldı.

Le Matin: Birlik doğuya açılıyor ve

Türkiye'yi kabul ediyor.

New York Times : Karar,

Türklerin Avrupalı olup

olmadığı yolundaki

tartışmaca son verdi.

W ashington Post:

AB, zengin ticaret kulübüne Türkiye'yi de aday yapb, ancak bunu daha çok belirsiz, kesin olmayan bir şekilde açıkladı. AB'nin, Almanya'dan sonra en geniş ikinci nüfuslu ülkesi olacak olan Türkiye ile görüşmelere, demokrasi ve insan haklan konularında gelişme sağlaymcaya kadar

başlanmayacak.

H

o l l a n d a

De Telgraaf: Yunanlılarin istediği oldu ve Kıbrıs'ın AB'ye üyeliğinde Kıbrıs sorununun çözümü şartı kaldırıldı.

De Volkskrant: Türkiye

artık kendini AB’ye aday

ülke olarak tanıtabilir.

Ancak AB liderleri bu

teklifi o kadar çok koşulla

donattılar ki, Türk

hükümeti davetin

kabulünde tereddüt etti.

FİNLANDİYA

Helsingin Sanomat: Türkiye,

adaylığının oybirliğiyle kabul edilmesine rağmen uzun süre AB'nin tam üyeliği için uzun süre bekleyecekmiş gibi gözüküyor. Ankara'nm daha adım atması gerek.

W ÊÊÊSSÊÊÊÊÊÊÊIB ÊÊÊÊÊÊSÊStÊB SÊi

AB Ankara'ya rest çekmiş

F

inlandiya Dışişleri Bakanı Tarja Halonen AB ülkeleri'nin Ankara'ya nasıl rest çektiğini şöyle anlattı: 'Solana

Ankara'ya adaylık konusunda ciddiyetimizi göstermek için gitti. Ancak bu Türkiye'nin son şansıydı. Biz Türkiye'ye şu mesajı ilettik. 'Kabul et veya etme. Reddersen, yakın bir zamanda adaylık konusunda bir görüşme yapılmasını bekleme. Bu son teklif.'

...

PKK adaylık için çalışmış

P

KK’nın yayın organı Özgür Politika PKK'nın siyasi kanadı ERNK'nin İskandinavya Temsilcisi Havin Güneşer ile Finlandiya Kürt Barış Formu Başkanı Prof.Görün von Bonsdorff'un Türkiye için diplomasi yaptığı yazıldı. PKK temsilcisi­ nin AB Dönem Başkanı Finlandiya Dışişleri Bakanlığı yetkilileriyle Türkiye'nin adaylığına Kürtler'in destek verdiğini söylemiş.

PAZAR, 12 Aralık 1999

‘Artık AvrupalIyız’ diyorsak,

bazı şartları yerine

getirmeliyiz. Başbakanlık

insan Hakları Üst Kurulu

raporu Türkiye'nin ‘ev

ödevleri’ nelerdir sorusuna

cevap aradı.

I

* NSAN hakları konusunda yurtiçi ve yurtdışında ağır eleştirilere maruz kalan Türkiye'nin, bu eleştirilerden kurtulmak için yapması gereken 'ev ödevleri' belirlendi. Başbakanlık İnsan Haklan Üst Kumlu tarafından hazırlanan rapor, ölüm cezasının sadece savaş zamanında verilmesini ve AİHM kararlarmm Türkiye'de icrasının sağlanmasını öngörüyor.

11 aylık çalışma sonunda ortaya çıkan 'insan Hakları Gündem 2000' raporunda 'yasalann yanısıra

kafaların da' hızla değiştirilmesi görüşü ağırlık kazanıyor. 67 sayfalık raporda, Genelkurmay Başkanlığı insan haklan eğitimi üzerinde duruyor. Başta kamu görevlileri olmak üzere toplumun her kesiminde bu eğitimin yoğunlaştırılması ve ulusal sorumluluk duygusu ile dengelenmiş biçimde sunulması öneriliyor. Genelkurmay, özellikle 'zor kullanma yetkisine sahip

kamu görevlileri' için etkin bir idari denetim sistemi, MGK ise bu kişilerin yurtiçi ve yurtdışında ihtisas eğitimi görmelerini istiyor. Bağımsız olarak Şikayetleri Soruşturma Birimi

kurulmasını da tavsiye eden MGK’nm önerileri arasmda, 'İnsan haklan ihlali

yapmamanın ödüllendirildiği bir

sistem kurulması' da bulunuyor.

Raporda, Türkiye'nin 'İnsan haklan

uygulanmıyor7 suçlamalarından

kurtulmak için 'öncelikle' yapması gerekenler şöyle sıralanıyor:

■ Anayasa’nın özgürlüğü esas

alması, kişinin dokunulmaz,

devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve özgürlüklerini kullanmasına sınırlar koyan hükümlerin ayıklanması

■ Herkesin düşünce ve kanaatlerini açıklama ve yayma hakkını özgürce kullanmasını engelleyici düzenlemelere son verilmesi, basın özgürlüğünü engelleyen hükümlerin ayıklanması

■ Toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkını kullanılmaz hale getiren hükümlerin değiştirilmesi, örgütlenme hakkı üzerindeki kısıtlama ve yasaklamalara son verilmesi

■ Grev hakkının özünü ortadan kaldırıcı nitelikteki hükümler ve lokavtın hukuk sisteminden çıkarılması

■ Tüm siyasal düşüncelerin parlamentoya yansımasının

sağlanması, siyasal partiler rejiminin demokratikleşmesi

■ Yerel yönetimlerin güçlendirilmesi

■ Yargı bağımsızlığını sınırlayan hükümlerin ayıklanması.

■ idareye karşı yargı yolunu kapatan Anayasa hükümlerinin tadili

■ 12 Eylül ürünü hükümlerin Anayasa ve yasalardan çıkarılması

■ Savunmanın güçlendirilmesi, AİHM kararlarmın Türkiye'de icrası, özellikle iade-i muhakeme yolunun işletilmesini engelleyen hükümlerin kaldırılması

■ Türkiye'nin henüz taraf olmadığı insan haklarını koruyucu

sözleşmelerin imzalanıp onaylanması

■ Ölüm cezasımn sadece savaş zamanmda verilmesi,

■ İnsan haklan konusunda

deneyimli uluslararası örgütler ve sivil' toplum kuruluşlarıyla işbirliği

olanaklarının araştırlması,

■ İnsan haklan sorunlannın uluslararası bir boyut kazandığının unutulmaması.

• Şehriban OĞHAN / ANKARA

FP: Yunanlılar memnun,

demek biz kazık yedik

F

P, AB adaylığının kabulü karşılığında, Kıbrıs ve Ege'deki adalar konusunda ciddi tavizler verildiğim savunarak, hükümet hakkında gensoru vermeye hazırlanıyor. Genel Başkan Yardımcısı Ertan Yülek, Yunan Hükümet Sözcüsü

'Çok mutluyuz ki, Kıbns dahil bizim tekliflerimiz

kabul edildi' derken Genel Başkan Yardımcısı

Veysel Candan da, 'Gelinen durum Enosis'in

başlaması, Kıbrıs'ın elden gitmesidir. Kıbrıs

davamıza darbe vurmak Ecevit, Bahçeli ve Yılmaza

nasip oldu' dedi. • Turan YILMAZ / ANKARA

Ç iller: Emeği geçen

herkesi kutlamak lazım

Ecevit: Hürriyet Helsinki gazetesi büyük hizmet

Başbakan Bülent Ecevit ve Dışişleri Bakanı İsmail Cem, Hürriyet Başbakan Ecevit ‘H ürriyetin burada böyle güzel bir hizmet ve Turkish Daily Nevvs'un hazırlayarak Helsinki'de dağıttığı özel sunması bizi çok sevindirdi. Bu nüshayı kendime saklıyorum. İngilizce gazeteyi arkadaşımız Ünsal T u ra n la birlikte inceledi. Ankara’ya gider gitmez de birkaç tane isteyeceğim' dedi.

'V o c

D

YP Genel Başkanı Tansu Çiller, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne (AB) aday ülke ilan edilmesini memnuniyetle karşıladıklarını belirtti. Çiller, 'Önümüzde şimdi çok daha zorlu, çok daha zahmetli günler vari dedi. Çiller, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye'nin Helsinki'de resmen AB üyeliğine aday ülke ilan edilmesinin memnuniyet verici olduğunu ve emeği geçen herkesin kutlanması gerektiğini ifade etti. 'Helsinki'de Türkiye için tarihi bir gün yaşandı. Hepimiz Türkiye'nin Avrupa ile bütünleşmesi doğrultusunda atılan adımı memnuniyetle

karşılıyoruz' diyen Çiller, Türkiye'nin AB’ye aday üye olmasının çok olumlu sonuçlar doğuracağım kaydetti.

A N A P : Ö zal haklıym ış

NAP Genel Başkan Yardımcısı Ahat

Andican, Avrupa Birliği'nde Türkiye'nin bugün geldiği noktanın Özal ve ANAP felsefesini haklı çıkardığım bildirdi. Andican, Türkiye'nin AB'ye aday olmasının öneminde işaret ederek, bu olayı Türk milletinin tarihinde 'dönemeç

noktalarından biri' olarak değerlendirdi. 1983 yılında Turgut Özal'm AB'ye üyelik için yaptığı girişimlere bazı çevrelerin karış çıktığım hatırlatan

Andican, şunları söyledi: 'AB'de bugün gelinen

nokta Özal'ı ve ANAP felsefesini haklı çıkardı. Bugün AB'ye kimse girmeyelim demiyor. 'Dini, milli, kimliğimizi ortadan kaldırır' diyenler, bugün 'AB'ye girmemiz lazım' diyor.'

A Nj

/V

Ya

X J L A r

Lipponen'nin Ecevit'e

tarihi mektubu

Ankara'nın 'Bu şartlarla olmaz' tepkisi üzerine AB dönem

başkanı FilandiyaBaşbakanı Paavo Lipponen'in

Ankara'ya ilettiği ve çözüme götüren mektubun tam

metnini Hürriyet ele geçirdi:

Attila, Simitis sayesinde

Avrupa'ya ayak bastı

Hükümette

Helsinki

kavgası

H

ELSİNKİ ile Ankara

arasmda önceki gece yaşanan yoğun diplomasi trafiğinin geç saatlere kadar

sürmesinin arkasmdaki bir diğer önemli nedenin, koalisyonun MHP kanadından kaynaklandığı ortaya çıktı.

Diplomatik gelişmelerde hükümetin en deneyimli ismi olan Devlet Bakam Mehmet Ali

İrtemçelik, Bakanlar Kurulu'nda Helsinki'den gelen taslak metnin ne anlama geldiğini anlatırken, MHP’li bakanların AB’nin taslağına, özellikle Kopenhag Kriterleri ve Kıbrıs maddeleri yüzünden sert ifadelerle karşı çıktıkları öğrenildi. MHP'li ] bakanlar, Kopenhag Kriterleri koşulu

yüzünden Öcalan'm idamının tamamen gündemden kalkacağım belirterek, bunun şehit yakınlarına karşı işlenmiş bir "ihanet" olacağmı söylediler.

ı Bakan İrtemçelik, ince diplomatik I bir dille yazılmış metnin Türkiye'nin ; istemleriyle son derece denk

düştüğünü belirterek, "Bu, Türkiye

açısından tertemiz bir metindir"

dedi. İrtemçelikjn bu sözlerine ] MHP'li bakanlar sertYepki gösterdi.

Bazı bakanlar el ve kol hareketleriyle ! tavırlarını daha da sertleştirerek

"Şehitlerin kanlarını unutmayalım"

diye bağırdılar.

Ortamın iyice elektriklenmesi üzerine devreye giren MHP Genel [ Başkam Devlet Bahçeli, bakanlan

uyararak sakinleşmelerini istedi. |: Başbakan Bülent Ecevit de, bir konu ;! ile ilgili görüş bildirmenin veya bilgi

almanın son derece doğal bir hak ' olduğunu söyledi, ancak kullanılan ! üsluba dikkat edilmesi gerektiğim

hatırlattı. Ecevit ve Bahçeli'nin bu | uyarılarından sonra, İrtemçelik

1 metinle ilgili görüşlerini anlatmaya

; devam etti.

İrtemçelik'in sözlerini

] tamamlamasından sonra Başbakan | Ecevit AB adaylığına onay

verilmesini istedi. Ecevit 11 konuşmasmı bitirir bitirmez

!' Başbakan Yardımcısı Bahçeli hemen söz alarak, "Tamam Sayın Başbakan,

i biz de bu metni kabul ediyoruz"

I diyerek Bakanlar Kurulu'ndaki sert

1 tartışmalara son noktayı koydu.

Başbakan Ecevit'in dün | Helsinki'de düzenlediği basm j toplantısında, "Bazıları istemese de

AB üyeliği ile idam cezası

| bağdaşmıyor" sözlerinde yeralan, | "bazıları" ifadesi ile MHP'li

bakanları kastettiği öne sürüldü.

• Uğur ERGAN/HELSİNKİ

Sayın Başbakan

B u g ü n A v ru p a Birliği T ürkiye C u m h u riyetiyle ilişkilerine yeni bir yö n verm iştir. T ü rkiye'ye d iğ er a d a y ülkeler statü sü n d e ad aylık v e rm e y olu n d a oybirliğiyle alm an k ararı size resm en tebliğ etm ek ten ö tü rü so n d erece m u tlu yu m .

A v ru p a K on seyi'n d e, bu m ek tu b a ilişik k arar taslağını g ö rü ştü ğ ü m ü z d e , hiçbir itirazla k arşılaşm ad an 12. p arag rafta K o p en h ag'd ak ilere eklenm iş yeni bir k riter olm adığını söyledim . A ynı şekilde, itirazla k arşılaşm ad an 4. v e 9a. p arag raflara atıfta b u lu n ulm asının üyelik kriteriyle ilgili olm adığını, siyasi d iy alo g u n im a edildiğini söyledim .

O rtak lığa kabul K onsey'in b u g ü n k ü k ararları tem el alın arak

gerçekleşecektir.

4. p arag rafta 2 0 0 4 tarihi, U lu slararası Lah ey A d alet D ivam n ezd in d e

anlaşm azlıkların çö zü leceği son tarih değil, A v ru p a K onseyi'nin d u ru m u yeniden gözd en geçireceğ i tarihtir.

Kıbrıs'a gelince, politik bir çö zü m A v ru p a Birliği'nin am acıd ır. Kıbrıs'ın üyeliğe kabulüne gelince K o n sey k a ra r alırken tü m ilgili fak törler g ö z ön ü n e alınacaktır.

Bu açık lam aların ışığında sizi d iğ er ad ay ülkelerle birlikte yarın

H elsinki'ye çalışm a y em eğin e d av et ed iy o ru m .

P aa v o L ip p on en

Y

U NAN basını, Türkiye'nin

AB'ye adaylığının ilan edildiği Helsinki

Zirvesi'nde adaylığın kabulunun açıklanm asından Ankara'nın 'evet' dem esine kadar geçen 12 saatlik sürede nefeslerin tutulduğu yorum unu yaptı.

Atina'nın Kıbrıs Rum kesiminin adaylığının A da’daki siyasi sorundan bağım sız olarak ele alınmasını ve Ege'deki sorunların uluslararası Lahey Adalet

Divam'na götürülmesini

sağladığını belirten gazetelere göre Başbakan Kostas Simitis sonuçtan memnun. Yunan gazetelerin başlıkları ve yorum ları özetle şöyle:

•K atim erini: Yunanistan

istediğini, Türkiye ise Avrupa

biletini aldı Gazete, Türkiye'nin

Ege ve Kıbrıs'ta gerginliği sürdürm ek ya da Avrupa geleceği ikilemi karşısında kaldığını ve sonuçta Avrupa'yı seçtiği yorum unu yaptı.

Katimerini, bu gelişmenin

Türkiye kadar Balkanlar için de tarihi bir anlam taşıdığını vurguladı.

• Ta Nea: Atina memnun.

Ankara'da Kıbrıs ve Lahey hoşnutsuzluğu.

• Eksusia: Yunanistan'ın Helsinki'de tarihi başarısı. Türk-Yunan ilişkilerinde yeni

dönem. Gazete Helsinki

zaferinden sonra iki ülke arasmda geçm işin

gerginliklerinden uzak, başrolü dostluk ve işbirliğinin aldığı yeni bir sayfa açıldığı

değerlendirm esinde bulundu.

• Elefterotipiya: AB'nin tarihi karan, Türkiye'de kararsızlık, Ankara geceyansı evet dedi • Apoyevmatini: Attila, Simitis'in

aracılığıyla Avrupa'ya ayak bastı

• Elefteros Tipos: Yunanistan anti demokratik Türkiye'nin

pasaportunu dam galadı Sağ

eğilimli gazete. Simitis'in esaslı bir karşılık alm adan Türkiye’ye Avrupa yolunu açtığını

savundu. Türkiye'nin daha fazlasmı elde etm ek için zirve kararmı olumlu bulm akla birlikte önce reddettiğini öne süren gazete, Ankara'nın 15'leri yalvarttığı değerlendirm esinde bulundu.

Ooel

2 0 0 0 www.opol.com I

WtnTmiWJmnWMÊ

Yeni Vectra. Yollar aynı, Vectra farklı!

Yollar aynı yollar; çukurlar, yola fırlayan hayvanlar, hesapta olmayan engeller... Yeni nesil ABS ve gelişimimi? fren sistemi ile, farklı olan Yeni Vectra, Daha da güvenli geliştirilmiş fren sisteminin yanı sıra Vectra’yı farklı

yapan yeniliklerden bazılan; 10 yıl paslanmazlık garantisi, yeni direksiyon sistemi ve ekonomik ECOTEC motor seçenekleri"'. Yenilikler Vectra’nm içinde olduğu kadar, hayatın da içinde. Her zaman yolculuk yaptığınız yollara

yeni bir Vectra ile çıkınca, ne demek istediğimizi çok daha iyi anlayacaksınız...

" ECOTEC m otor seçenekleri: 1.6i 16V - 1.8i 16V

2.0i 16V - 2.5i 24V - 2.0 D TI16V - O '

Schröder1 in uçağı olmadı

A

B'nin Dışişleri ve Savunma Yüksek Temsilcisi Solana ile ge­ nişlemeden sorumlu AB Komisyonu üyesi Günter Verhe- ugen'in ikna için Ankara'ya gitmesi kesinleşince önce Al­ manya Başbakam Schröder'in uçağı tahsis edildi. Ancak bu uçak, fax ve telefon konusunda daha yetersiz olduğu için, bu kez Fransa Cum­

hurbaşkanı Chirac'm özel uçağıyla heyet yarım saat içinde yola çıktı.

HELSINKI ÖZEL

PAZAR, 12 Aralık 1999

A B et krizini çözem edi

A

VRUPA Birliği Helsinki zirvesinde gündeminde bulunan tüm konularda bir sonucu ulaştı. Ancak Fransa ile İngiltere arasındaki 'İngiliz eti' sorunu, Fransa'nın ambargosuna takıldı. İngiltere Başbakanı Tony Blair, Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac ile yaptığı tüm görüşmelere rağmen sonuç alamadı. Et sorununun iki ülke arasında çözülmesi kararlaştırıldı.

Avrupa: Türkiye hosgeldin

Başbakan Bülent Ecevit'i de aralarına alan Avrupa'nın önde gelen liderleri,

Türkiye'nin adaylık teklifini kabul etmesinden büyük memnuniyet

duyduklarını ifade etti. Liderler Türkiye'nin ‘Avrupa ailesi’ ne katılmasını

tarihi bir adım olarak değerlendirdi.

Nüfusu; 63.7 milyon Alan: 779.452 km2 Milli gelir: 204 milyar $

Nüfusu: 3.7 milyon Alam: 65,000 km2 Milli gelir:13.3 milyar $

Nüfusu: 1.4 milyon Alaru: 45.100 km2 Milli gelir. 4.2 milyar $

Nüfusu: 1.9 milyon Alam: 20.251 km2 Milli gelir: 16.2 milyar $

.

Nüfusu: 8.3 milyon Alam: 111.000 km2 Milli gelir: 43.2 milyar $

Avrupa

1

Avrupa Birliğinin, 6 ülke ile tam üyelik görüşmesi sürüyor. 6 yeni adayla da

görüşmelere başlama kararı alan AB, Türkiye'yi 13'üncü aday ilan etti.

Böylece birlik haritasını iki misli büyütmüş oldu.

15 Üye ülke (üyelik tarihi ile)

Müzakere halindeki 6 ülke

20Q0'de müzakereye oturacak 6 ülke

--- D a n i m a r k a

1973

İsveç

1995

Finlandiya

1995 c ,

_Estonya

İrlândâ

1973

Letonya

B. Kıra|lık

1973

Portekiz

1986

H ollanda

~TT'

1958 Almanya

Polonya

1

y

Belçika,...

1958

ÇekCum.

Sl° vakya

1958 ,fL o em AUr®,

---1 9 j8 ', \'ul!- UrVa Macaristan Romanya

Fransa

1995

slovenya

J V manya

195o -

i

lt alya

1958

Bulgaristan

fspanya

1986

■

p

ı

Yunanistan TÜRKİYE

G. Kıbrıs

Nüfusu: 5.4 milyon Alam: 49.000 km2 Milli gelir: 39 milyar $

Nüfusu: 22.6 milyon Alam: 237.000 km2 Milli gelir: 105.7milyar i

Nüfusu: 400 bin Alam: 310 km2 Milli gelir: 4.4 milyar $

Nüfusu: 38.6 Alam: 312.677 km2 Milli gelir: 135.1milyar$

Nüfusu: 10.2 milyon Alam: 78.864 km2 Milli gelir: 39.9 milyar $

Nüfusu: 10 milyon Alam: 93.030 km2 Milli gelir: 44.1 milyar $

Nüfusu: 2.4 milyon Alam 65 bin km2 Milli gelir: 14.7 milyar $

Nüfusu: 700 bin Alanı:9.250 km2 Milli gelir: 8.6 milyar $

T

ÜRKİYE'nin, AB'nin adaylık teklifini kabul etmesi, Avrupa'nın önde gelen liderlerini sevindirdi. Bütün liderler, Başbakan Bülent Ecevit'i aralarında

görmekten büyük memnuniyet duyduklarını dile getirdi.

C hİRAC: TÜRKİYE AVRUPALI'DIR

Helsinki Zirvesi tarihe geçti. Aldığı kararlar, savunma, genişleme ve özellikle Türkiye ilişkileri konusundadır. Genişleme çerçevesinde ilk kez 13 ülkeyle görüştük. Türkiye'nin adaylığı son derece stratejik bir karardı. Bu kararla Türkiye'nin eşit hak ve sorumluluklar çerçevesinde AB'ye demir atmasmı sağladık. Türkiye, tarihi ve arzusu ile Avrupalı'dır.

T oNY BLAİR: ÇO K MEMNUNUZ

Adaylık kararı hem Türkiye için hem de AB için büyük önem taşıyor. Çok önemli bir gelişme. Çok memnunuz. Türkiye, diğer adaylarla eşit şekilde değerlendirilecek. Diğer adaylardan talep edilenler, Türkiye'den de talep edilecek. İnsan hakları konuşunda Türkiye’nin atacağı adımlar var. Ancak terör konusu ayrı. Öcalan'm bağlı bulunduğu grubun yaptıkları unutulmamak. Bu konuda Türkiye'nin hassasiyetini anlamak gerekir.

S cH R Ö D E R : TARİHİ BİR KARAR

Tarihi bir karar alınmıştır. Şimdi üyelik için gereken şartlar yerine gelmeli. Bu şartlar da Kopenhag kriterleridir. Türkiye'den bu kriterleri yerine getirmesini bekliyoruz. Ayrıca Yunanistan Başbakan'ı Simitis'in de bu kararın alınmasında büyük rolü olmuştur.

J

a

VVIER SOLANA: EŞİT

\

DAVRANILACAK

Türkiye'ye diğer adaylarla eşit

davranılacak. Hem Yunanistan Başbakam Simitis'i, hem de Ecevit'i olumlu tavırlarından ötürü kutluyorum. Türkiye, diğer adaylara tanınan tüm olanaklardan yararlanacak. Katılım müzakereleri hemen başlayacak, mekanizmalar, takvimler, strateji

belirlenecek.

G öRAN PERSSEN: TARİHİ SAHNE

Türkiye'nin adaylığından çok memnun oldum. AB zirvesi aile fotoğrafında Yunanistan Başbakam Kostas Simitis ve Başbakan Bülent Ecevit'in el sıkışmaları tarihi bir sahnedir. Türkiye'deki insan hakları ve demokrasi konularım da çok geniş şekilde ele aldık.