S e m a '; D ore H oyer, M e v le v i Sema'ından esinlenen "Dönm e Dansı"nda nü elde ettim. A yrıca Türki -
ye'ye gelen yabancı ressam lardan özellikle Jean-Baptia- te Van Moor, Antoine Laurent Castellan , François - Marie Rosset'nin Mevlevi sema'ı re sim leri bunların en bilinenle rid ir. Çağdaş Türk ressamla r ı da, sema'lardan etk ilen - m işlerdir. Özellikle Çallı İb - rahim'in ünlü tablosu
buara-da sayılabilir .
Biz burada daha çok Os manlI minyatür ressamların dan örnekler verdik. Musta fa Ali'nin, Topkapı Sarayı'n - da ( H. 1365) 41 minyatürden oluşan "Nusretname" yazma sındaki bir minyatür ilginç - tir."N u sretn am e"K ıbrıs fa tihi Lala Mustafa Paşa ' nm Gürcistan, Azerbaycan ve
Şirvan seferlerini anlatın Bu raya aldığımız minyatür yaza rın (beyazlar giyinmiş olanı), eserini Mustafa Paşa'ya sunu şunu göste rmektedir.Aynı za manda da bir Mevlevi sema' ı gösterilmektedir. Tasavvufü- zerine ve 600üaşkın mutasav vıfın yaşam öyküsünü veren Cami'nin "Nefahât-ül-üns"ad- lı eserinin Dublin'deki Ches
-İran Ulusal Balesi mahalli danslarının yorumu ile M e v le v i Sem a’ı
ZS/üJ* ( A
Jr
V
*»J
i/U
Ji ~
¿U J
) <
/ ' l/
ter Beatty kitaplığının Türk minyatürleri .koleksiyonun - daki 9 minyatürlü yazmasın - dan (No. 474) buraya aldığı mız minyatür de 16. yüzyıldan bir Mevlevi sema'ını göster - m ektedir.B ir zamanlar E. N , A d ler'in özel koleksiyonunda
bulunan bir başka minyatür ise, - pencereden Sarayburnu gözüktüğüne göre-Galata Mev levihane si olduğunu sandığı - mız yerde, bir Mevlevi sema1 ı resm idir.
KOREOGRAFLARA ETKİSİ Mevlevi sema’ı yalnız ressam ları değil, koreograf la rı da geniş ölçüde etkilé- m iştir. Bunlardan örnekler verelim . Söz gelim i M olière'- in ünlü " L e Bourgeois Gentil - hoome"unun Türk balesi bölü mü 13 haziran 1704'te oynan - dığmda bunun Mevlevi sem a ma benzetildiğini Trablus'tan gelen elçi Hacı Mustafa doğ - rulam ıştır . C. S. F avart' ın "Kanuni Süleyman" adı kome disinin 9 nisan 1761'de oyna - nışında bale kesiminde bir Mevlevi sema’ı yer almıştı. 20 aralık 1788 'de P a ris ’ te Théâtre du Grands Danseurs du R o i'da "L e s Derviches"ad- l ı bir bale oynanmıştır. Ünlü koreograf Jean Borlin A lex
-(Devamı. 13. sayfada)
®
İstanbul Şehir Üniversitesi KütüphanesiTaha Toros Arşivi
