Azerbaycan yeşiller partisi eşbaşkanı Mais Gülaliyev “ Gardian” İngiliz gazetesinde çıkan petrol boru hattı ile ilgili problemlere ilişkin yazı üzerine durarak Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının Azeri kesiminde artık ekolojik kriz
meydana geldiğine işaret etti.
Mesele şudur: ABD özel yatırım sigorta Ajansı, boruların kaynak yerlerinden ve borularda çatlaklar meydana gelmesi ve petrolün dışarı akması olasılığından dolayı tedirginlik duyduğunu bildirdi. Uzmanların kanısınca petrol boru hattı üzerinde tam monitoring uygulanmıyor.Mais Gülaliyev’in belirttiğine göre hükümetdışı İngiliz, Alman, İtalyan, Azeri, Gürcü ve Türk örgütleri üç yıldır bundan söz ediyor. Toprakları üzerinden petrol boru hattı geçtiği üç ülkenin
hükümetdışı örgütler Koalisyonu daha üç yıl önce inşaatın operatör şirketi Britiş Petroleum’dan boru hattının inşaatı üzerinde moratoryum uygulanmasını, acele olarak monitoring gerçekleştirmesini ve kaliteli olmıyan borular yerine yeni borular döşemesini istedi.
Pertol boru hattının işletilmesine başlandıktan sonra bugün bunu yapmak çok güç olacak. Fakat Azerbaycan sivil girişimler Merkezi,ilgili umudunu kaybetmiyor ve mahkemeye başvuruda bulunmak üzere Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı döşenirken toprak sahiplerinin haklarının ve ilgili ekolojik ve teknik standartların kabaca çiğnenmiş olduğunu gösteren belgeleri topluyor.Bu ihlaller sonucu 422 kilometre uzunluğundaki ve 58 metre genişliğindeki alanda toprak imha edildi. Eksperlere göre bu toprağı onarmak artık mümkün olmıyacaktır.
Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattı döşenirken Britiş Petroleum şirketi tarafından gerçekleştirilen eylemler daha önce de ciddi olarak protesto ediliyordu. 2004 Kasımında İngiltere parlamentısunda Bakü-Tiflis-Ceyhan projesinin uygulanması sırasında bu kampanya tarafından gerçekleştirilen eylemler konusunda araştırma yapıldı.”Sandi tayms” gazetesine göre İngiliz Milletvekillerinin duydukları tedirginlik, Gürcüstan’daki istikrarsızlıktan ve Tiflis-Abhazya ve Tiflis- Güney Osetya ihtilaflarından kaynaklanıyordu. Doğaldır ki iş çevreleri ve parlamentoda onların çıkarları lehine lobi faaliyetlerini südüren milletvekilleri pek haklı olarak şu soruyu soruyorlardı: Bu bölgeye uzun süreli yatırım yapılması riski büyük mü? Petrol boru hattı boyunca güvenlik sağlanmasına ve Gürcüstan’ın özel çevre koruma bölgesi olan Borjomi dağboğazı bölgesinde ekolojik ve sosyal programların uygulanmasına ek sülvansyonlar ayrılması ile ilgili olarak protesto belirtiliyordu.
Anlaşılan, projenin uygulanması aşamasında Bakü-Tiflis-Ceyhan pertol boru hattının inşaatının operatör şirketi Britiş Petroleum karşısında öne sürülen sorunlar bu şirket tarafından çözülmedi. Bu da, şimdi teknik, ekolojik ve hukuksal standartların kabaca çiğnendiğine ilişkin yeni olayların açıklanması için vesile oldu. Eksperler, bu ihlallerin boru hattının normal şekilde işletilmesini önemli derecede güşleştirebileceği kanısındadırlar.
21.02.2007
