TT
Babıâli h a r i k m d a n sonra(l) şurayı d vlet dairesi maarif nezaretinin üst katı
na nakledilmişve buranın z ı y k l ı ğ m d a n nâşi babı lıümayun dahilinde darphane! âmire
dairesine götürülmüş ise de iki gün so^ra yine maarif dairesine getirilmiştir.
Mektebi mülkiyenin dördüncü sınıf 1295 senesi Zilhiccesinin yisrnıi bilinci
Cumartesi günü kiişat olunarak derslere başlanmış ve ilmi servet muallimi meşahiri
mualliminden Sakız Ohanes Ef. tarafından takrir edilen ilk ders berveçhi hülâsa
Vakit gazetzsiyle neşredilmiştir.
(l)Taıihi 0 smanî encümeni mecmuası, C S 449 .
" 1295 senesi Cemazilevveihinin 21 inci Perşenbe gecesi ”25 Mayıs 1878" nısful- leylden sonra "zevali saat alt-'da" alârivayetin odacıların teseyyübündeki nâşi Babıâli binasının vasatına tasıdüf eden kısmının balâsında bulunan şurayı devlet dairesinde harik zuhuriyle altı saat imtidat etmiş b u daire ve alt nda bulunan ahkâmı adliye dairesi ve dahiliye ve hariciye nezaretlerine mahsusji devairin ekser akşamı muhterik olmuş ve v u k u bulan ihtimamati azâme sayesinde dairei sadaret
tahlis edilebilmiştir.
Ahkâmı adliye dairesi Ayasofyadaki meclisi meb'usan dairesine nakledilmiş ve hey'eti şura hitamı inşaata kadar elyevm maarig nezaretinin bulunduğu dairenin üst katında ifayı vazife eylemiştir.
~
8
~t
1896 senesi vekayii maazifinden en raiihimmi huzufu Osmaniyenin ittisal ve infi- sal ve terkip tefrik cihetiyle ve bahusus ekser harekatım fıkdan*' sebebiyle malûm olan müşkülâtın çaresi aranılmak üzre bir komişyon teşekkül etraesidiz.
Buna
'
Buna ötedenberi pek çok çareler düşünenler ve hatâû çarelerini alafranga y o l l a »
ra kadar sevkedemek Latin harflerinin kabulünü bile tavsiye edenler bulunmuş idi.
Yafcâ Dünyada her şeyin iptidası elifba olduğu cihetle bir milletin hurugu hare
kâtı nekadaz mükemmel olursa anın göreceği hizmet dahi okadar mükemmel olmak
lâzım gelir.
•t
Fakat 13 asırdanberi biz milletin yani umuraen İslâmın ve İslam arasında bulunan
bazı akvamın kullandığı elifbayı öyle konak değiştirir gibi tahvil nakabil oldu
ğ u gibi cihetle bunun yine kendi dairesinde bittedriç İslah-1 elbette ehven biz
tedbiz olacağından erkânı hazbiye dairesi şu emri raülıimmi nazarı dikkate alarak
haritaların suhuletle okunması ioin"vuayel" yani harekeleri! dahi dahil olarak
katiyen eşkâli malûmeyi bozmaksızın fakat maktaat suretiyle yeni biz elifba tan
zimine mübaderet eylemiş ve maarif nezareti çelilesi dakîlînbe dairesinde Nazır
Münif Ef. nin riyaseti altında biz encümeni müzakere aktedilmiş ise de maatessüf
mes'ele esaslı bir surette hallolunamamıştır.
Maarif nezareti t rafından idare edilmekte olan bilcümle Vaktf kütüpiıanelerAfcıde
mevcut kitapların yeniden toöıkik ve tetkikiyle cümlesinin esamisini ve
hangi fenne müteallik olduklarını mübeyyin muntazato deftezlezinin tab ve neşri
zımnında biz komisyon teşkil ve Tuna merkez mutasarrıflı esbak- Tahsin Ef. de
-
9
-2
Şaban tarihinde mekâtibi rüşdiye müdürlüğü raeslisi maarif âzasından Selim,Ahmet H a m e l _
Telif ve tercüme odası müdürlüğü meclisi maarif azasından Mttsfcaia
Mekfttibrt-âiiye-ffiüâüa?İHğü mekâtibi iptidaiye müdürlüğü meclisi maar
âliye müdürlüğü Meclisi maarif âzasından Aristoklis
if âaas-.ndan M u s t a f a / Mekâtibi
.
Matbaalar müdürlüğü Meclisimaarif âzasından A r t i n Ef.lere tevcih olunmak suretiyle dairei nezaretçe tebeddülü
Mektebi Mülkiyeyo gelecek senei tec£risiye için talebe almak vakti hulul eyle
diği cihetle mektebi mezbura dahil olacak talebenin h e2 hafta Cumartesi ve Pa z a r
tesi ve Perşenbe günleri mektebi mezkur idaresine müracaatla isimlerini kaydettir
meleri iktiza edeceği ve duhul imtihanlarına Ağustosu ruminin birinci Çarşanba
gününden itibaren bidi' olunarak hor çarşanba günleri icra olunacağı 12 Şaban
talihli evrakı havadisle ilân edilmiştir. Şeraiti imtihan aynen naklolundu: •t
"Mektebi Sultanîden şahadetnamesi olahlar bilâ imtihan dördüncü sınıfa kabul
olunduğu gibi zirde muharrer programda görüldüğü üere talebenin vereceği- imtihana
göre ikinci ve üçüne' ve dördüncü sınıflara dahi kabul edilir.
-
10
-Duhul imtihanı
Türkçe, muhtasar tarihi Osraanî, coğrafya, hesap,mebadii hendese.
Birinci sene dersleri
Türkçe kavait ve usulü inşa,Fransızca gramer,
tarihi umumî{kurunu ula kısmı)»coğrafya(mukaddime ile raufassalan Avrupa kıtası)
hesabı nazarîve tatbikatı, hendese.
İkinci sene dersleri
Türkçe usulü k i t abet,Fransızca,tarihi umıımiiKurunu Yusta kısmı), coğrafya
( k ı t a a t s a i r e ),cebir, hendese, hikmeti t a b ü y e ,kimyayı gayrı uzvı.
Öçüncii sene dersleri
Türkçe ééebiyftt»Fransızca»tarihi umumî(kurunu ahire kısmı),cebir ve müsellesat,
ilmifhajrvanat, ziraata t at bıkan ilörfyfoebatat, usulü defterî.
Dördüncü sene dersleri
Fransızca tercüme ve inşa,memaliki Osmaniyenin mufassal coğrafyası,
istatistik, etnografya,tabakatülârz ve ma d e n i y a t ,ilmi servet»usulü idarei umumiye
ve idareye müteallik mevad, usulü maliye ve varidat ve tekâlif»methali hukuk ve
Maarifi umumiye nezaretinin 26 Zilkade 96 tarihli bit ilânı resmisi şayanı kayt görülerek aynen naklolundu:
19 Zilkade 96 tarihli Salı günü çıkar lan gazetenizde /
gazetesin
den naklen Mektebi Sultanı dahilinde bulunan hukuk ve turuku ineabir mekteplerinin
|i ,ı ınıımm ıw J n»nur ı' rmmr-ı ar—rmıı ıııB W u X
lâğvedil!iği yazılmıştır. (l) Muahharar icra olunan tenkihat münasebetiyle mezkûr
mektepler hakkında bazı m ü ş k ü a t tekevvün etmiş ise de sayei mealîvayei hazzeti
Padişfchlde bekaları çaresi bulunarak güraalcân ipka kılınmıştır.Fakat mühendisini
mülkiye mektebinin ikinci ve üçüncü sınıflarında şakirt bulunmaması hasebiyle
yalnız b u mektebin işbu sınıfları lâğvedilerek yalnız birinci sınıfı/ bırakılmış
ve biminhi teâlâ ileruda bunun hali sabıkına iadesi mümkün o l a c a ğ ı m memuU ederiz.
Tashih ve ilân olunması rai it emennadır. "
(l)Maarif nazırı Münif Ef. Hz. nin emri üzerine Galatasarayındaki hukuk mektebi ile turuku meabie mektebi lağvedildiğtve buna sebep ise tenkihat olduğu
gazetzsinde muharrerdir.
"Vakit"
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
