14 Tem muz 19G7 CUMHURİYET
•
■
Nâzım ve Süleyman!
N âzım H ikm et ve Süleym an D em irel a d la rım ^ n y a n a ?etir- m ek çoğu kişide belki şaşkınlık y a ra ta c a k tır. D oğrusunu « ‘ ersen» “ k ra y azarlığ ın ın b ir san at, da böyle b irb irin e benzem ,yen iki şe yi b ir a ra y a k o y m ak tır. N âzım ile S üleym an b ır b ın n e nasıl ben- z e rle r ki? B irisi sair, öteki m ühendis., b iri şiir san atın ın y
r u i ö tek i m ühendislik san atın ın düz b ir tepesi.. kom ünizm e kaym ış, ötek in in yüreği k a p ,ta l i* « '.. J t r i lik te n çelip p ro le ta ry a tü rk ü s ü tutturmus otekı k o ıd e n çıkıp b ju v a şa rk ıla rın a özenm iş., biri R usyada eç. ım çorm uş otek A m ^ lik a d a öğretim ., biri T ürkçeyi u sta la rın u s t a l ı y l a k u llanm ış, ote ki T ürkçeyi acem ilerin acem iliğiyle b erb at ediyor» .
N eresinden baksanız, ne yanından ele alsanız. b r b ır'n e benz m iyen iki kişi. Ne v a r ki, bu iki kişiyi b ir yazı başlığında b ir ara ya getirm em ize Bay Süleym an D em irel sebep o lm u ştu r. Ada P a rtisi G ençlik K o lların d a yaptığı bir konuşm ada Bay D em irel ed eb iy a ta da debinm iş ve d em iştir ki . XT ,
M illetim iz neden ted irg in oluyor? Biz v a ta n şa iri N am ık K em al’i biliriz. Ö y led ir de. H ü rriy e t şairi » ■ ” * * * ? £ 1 1 am a oğlunu T ü rk iy e K om ünist P a rtisin e em anet etm iş N azım ıH k m et v a ta n şairi olam az. Ben bu hâdiseden ted irg in „ • T urnosol kâğıdı diye b ir şey v a rd ır, b ilir m ısınız. E ğer b irtri çı kıp N âzım H ikm et v a ta n şairid ir, diyorsa işte o turn o so l kagıd daki a sittir. Bu gibi sap ık ların T ü rk cem iyetinde y e n y o k tu r. Be nim asıl v atan ım R usya diyen b ir adam ın ark asın d an gidecek
y Bay S üleym an D em irel’in sözleri b u n lar.. Ne v a r ki hiç kimse çıkıp da A dalet P a rtisi B aşkanına :
— Benim asıl vatan ım R usya diyen adam ın a rk a sın d a n gidelim .. dem em iştir. Böyle b ir şeyi söylem ek için insanın deli, y a d a vatan haini olm ası gerek. Bay S ü ley m an ’a söylenen şu d u r .
— Benim asıl v atan ım R usyadır diyen adam ın ard ın d an g it m e: benim asıl v atan ım A m e rik a d ır diyen adam ın ard ın d an da g it me I
H erkes biliy o r ki Bay D em irel kom ünist d eğ ild ir ve R usyaya karşı k u ş k u lu d u r; am a h erk es biliy o r ki Bay D em irel k a p ita listtir ve A m erikaya karşı fazla eğ ilim lid ir. Bu eğilim ve kapitalizm e karşı duyduğu aşk yüzünden şairlerle uğraşm aya kalkışm ak Baş b akanlık k o ltu ğ u n d a o tu ran b ir kişiye y ak ışır m ı? Biz N âzım Hik- m e t’in siyasi görüşlerini T ü rk iy e açısından doğru bulm uyoruz. Ama Bay Süleym an D em irel’in görüşleri de en azından Nâzım H ikm et’inki k ad ar T ü rk iy e için sakıncalıdır.
Bay Süleym an D em irel’in b ir gerçeği de öğrenm esi zam anı a r tık g e lm iştir: B aşbakanlık k o ltu ğ u n d a o tu ra n kişiler, şa irle r h a k kında k a ra r v erem ezler. N am ık K emal h a k k ın d a ne A bdülham it in k a ra rla rı geçerli o lm u ştu r, ne de Âli P a şa ’nm .. T üz yıl önce vatan haini say ılan , z in d an lara a tılan , sü rü len , F ran say a kaçan Namık K em al için b ugün B aşbakanlık sıfatını taşıy an kişi «V atan şairidir» diyor.
A m a ne A b d ü lh am it, ve ne de Âli Paşa, N am ık K em al’e bu sı fatı y ak ıştıram am ışlard ı.
O ysa h a ta e tm işlerd i. N am ık K em al’den M ehm et  kif’e ve T u nus E m re’dcn Nâzım H ik m et’e k a d a r tü m ü bu v atan ın şairid ir. Nâzım k o m ü n isttir, M ehm et Âkif Ş eriatçıd ır, Nef’î padişahçıdır. H epsi edebiyatım ızın o zan la rıd ır. Bazı sıfa tla r v a rd ır, in san ların elinden alınam az. B ir Süleym an D em irel değil, bin Süleym an D em irel gelse T ü rk şairi olm ak sıfatından N âzım ’ı soyam az. S ü leym an Dem irel b irk aç yıl sonra koltu ğ u n d an düşecek ve u n u tu laca k tır. Ama ed eb iy at ta rih le ri ve an sik lo p ed iler yüzlerce yıl sonra N âzım ’a say faların ı a y ıra c a k la rd ır. Ş iirleri elden ele geze cek tir. A.P. B aşkanınm ve hepim izin y etk isi dışında b ir iş tir bu.. Ş airlerin d ünyasında siyasi k a n u n la r işlem ez. B ir adam T ürkçeyi Nâzım gibi k u lla n ıy o rsa ; A m erikan, F ran sız veya R us şairi o la m az; T ü rk şairi o lu r.
Nâzım H ikm et öldürüleceği için R usyaya kaçm ış, ö m rünün son y ılların ı Sovyet v atan d aşı o larak geçirm iştir. B unun ayıbı hepi mize düşer. A m erikan v atan d a şlığ ın a çeçen bilim adam larım ız. F ransız v atan d a şlığ ın a geçen ünlü ressam larım ız v ar. A dam ları T ürk iy ed e yaşatm ıy o ru z, k açtık ları zam an da suçluyoruz. Oysa T iirkiycde yaşayıp T ü rk iy ev i söm üren ve A m erikan k u m p an y ala rıy la b irle ştird ik le ri gay rim illî ç ık a rla rın ı m illî m en fa a tle rd e n ü s tü n tu ta n nice satılm ışı v a ta n haini sayacak y erd e k o ltu k lard a ağı rlıyoruz.
Bizim p o litik acılarım ız sairlerle, sa n a tç ıla rla u ğ raşm ak ta n vaz geçm elidirler. A k ılların ın erm ediği k o n u lard a in san ları konuşm a ya zorlıyan b îr k anun y o k tu r. Bay Süleym an D em irel’in Nâzım H ik m et’Ie ne d erd i v a r ki? B akınız 50 m ilyonluk porselen kaçak çılığı Meclise geliyor, y arım m ily arlık telefon işinin eli kulağında, son kotanın ard ın d a n devalüasyon dedikoduları aldı y ü rü d ü »
Bu iş le r d u ru rk e n b ir şairin kişiliğiyle u ğ raşm ak niye? Bay S üleym an D em irel, N âzım için ;
« Benim asıl v atan ım R usya diyen b ir şairdir..» diye iddiada bulu n u y o r.
D oğrusunu istersen iz Nâzım böyle b ir şey söylem em iştir, ama T ü rk iy e için şu şiiri yazm ıştır :
Sen benim h ü rriy e tim ve esaretim sin, Sen,
Ç ıplak b ir yaz güneşi a ltın d a y anan etim sin, Sen, m em leketim sin...
E lâ gözlerinde yeşil h areler, B üyük, m a ğ ru r ve m uzaffer, U laşılm adıkça ulaşılm ıyacak olan
Hasretimsin.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Ta h a To ros Arşivi
