ORT İnfeksiyonları
• mortalite
•
ıskarta oranları
• yumurta üretimi
•
yumurta kabuğu
kalitesi
• kuluçka verimi
•
tedavi masrafları
büyük
ekonomik
kayıplar
Hindi ve tavuklar
Ornithobacterium rhinotracheale
Gram negatif, pleomorfik,
sporsuz, hareketsiz, çomak
In vitro üremesi yavaş
(özellikle üremenin 24. saatinde kolonilerin çok küçük olması nedeni ile E.coli, Proteus vePseudomonas türleri gibi hızlı üreyen bakteri türleri
tarafından üreme maskelenebilmekte bu nedenle de rutin incelemelerde etkenin izolasyonu gözden kaçabilmekte)
O.rhinotracheale ‘nin optimal üremesi • 37°C de,
•
• %5-10 koyun kanlı agarda, • • %5-10 CO2’ li ortamda, • • 48 saatlik inkübasyonla
18 serotip
Serotip A-R
Serotip A, B, D, E en yaygın
• Tavuk ve hindiler duyarlı (beç tavuğu, ördek, devekuşu, kaz, sülün, keklik ve ekin kargalarında)
• Mortalite %2-11 • Genç – Ergin
• İnfeksiyon genellikle erkeklerde dişilerden daha şiddetli seyretmekte, aynı cinsiyet içinde ise besili hayvanlar daha fazla etkilenmektedir
**İnfeksiyonun
yayılmasında
en
önemli
yol
horizantal bulaşmadır
solunum yolu
**yumurtalık ve yumurtalık kanalından etkenin izole
edilmesi
yumurta yolu ile bulaşma
**Hastalığın tüm dünya üzerinde hızlı bir şekilde
Broylerlerde 4-6 haftalık yaşta *yem tüketiminde azalma *depresyon
*sinüzit
*burun ve göz akıntısı *solunum bozuklukları
*Bazı olgularda subklinik seyir Damızlık broylerlerde
*çoğunlukla 24-52 haftalık yaşta
*yumurta veriminin pik seviyede olduğu dönemde ya da yumurta üretimine girmeden hemen önce görülür
*Ölüm oranı değişken olup komplike olmamış olgularda düşüktür
Broylerlerde
• Akciğerlerde pnömoni,
• Plöritis
• Hava kesesi yangısı
• Hava keselerinde çoğunlukla “yoğurt benzeri“
ya da kaymak gibi bir eksudat birikimi
Subklinik infeksiyonlarda
Hindilerde lezyonlar
genellikle akciğerlerde
(fibrinopürülent eksudatla + akciğerlerin tek ya da çift
taraflı sertleşmesi + ödem)
Perikarditis, airsakkulitis, peritonitis, enteritis
İnfeksiyon Tavuk kolerası, İnfeksiyöz Bronşitis, Klamidyoz, Hindi rhinotracheitis, İnfeksiyöz laringotracheitis, Newcastle infeksiyonları ile karışabilir.
Kesin tanı etkenin izolasyon ve identifikasyonu
(Etken izolasyonunun infeksiyonun ilk 10 günü içerisinde daha başarılı
olduğu belirtilmiştir)
Bakteriyolojik ekim için en uygun dokular
trachea, akciğerler ve hava keseleridir
Subklinik infeksiyonlarda
Örneklerden izolasyon
%5-10 gentamisinli ve/veya
gentamisinsiz koyun kanlı agara ekimler 37oC de, %5-10 CO
2 (mumlu kavanoz)
48 saat inkübasyon
İzole edilen koloniler
Gram boyama, katalaz veoksidaz testleri
Mac Conkey agarda üreme. biyokimyasal test besiyerlerine ekim
API 20 NE
API ZYM, gibi ticari test kitleri önerilmiştir RapiD NF Plus
• Serolojik tanı
ELISA ve AGP testi
• Serotiplendirme
AGP
AŞI
• İnaktif aşı Hollanda’da geliştirilmiş ve deneysel
olarak yapılan çalışmalarda genç broylerlerin inaktif
aşı ile aşılanması etkili bulunmuştur.
• Damızlıkların ölü aşı ile ve bu damızlıklardan elde
edilen civcivlerin ise yaklaşık 3 haftalıkken canlı aşı
ile aşılanmasının broylerlerde O. rhinotracheale
infeksiyonuna
karşı
en
iyi
koruma
sağladığı
bildirilmiştir
Bordetellozis
Genç hindiler (2-6
haftalık)
Düşük mortalite & yüksek morbidite
Okulonasal
akıntı, aksırık, solunum güçlüğü,
yüzde
şişlik, hırıltılı solunum, trakeal kollaps ve
ağırlık kaybı, üst solunum sistemi hastalığı
Ticari hindiler oldukça
duyarlıdırlar
• Bordetella avium
Gram negatif kokobasil,
hareketli,
sporsuz,
kapsülsüz,
nonfermentatif, aerob
•
Kanlı agar, MacConkey agar, TSA, BHI
Temas, aerosol, indirekt kontak
Sindirim, solunum
İnkubasyon periyodu: 7-10 gün
• Öksürük,
•
Burun akıntısı,
•
Yüzde şişkinlik,
•
Hırıltılı solunum,
• Tüylerde kabarma,
• Durgunluk,
•
İştahsızlık,
• Depresyon
Nekropsi
• ÜSY lokalize
•
Burun deliklerinde mukoid salgı
• Sinüzit
• Laringit
• Trakeit
• Pnömoni
Etken izolasyonu
Serolojik testler
ELISA
IFAT
MAT
Sağaltım / Koruma
• Antibiyogram (
Tetrasiklin, Oksiterasiklin, Niasin
)
•
AŞI: İnaktif ya da aktif aşı
• Genel önlemler
İnsan ve hayvanların intestinal içerik, mide ve iç
organlarında bulunan ve birçok hastalığa neden
olduğu saptanmış helikal ya da spiral şekilli
mikroorganizmalardır.
Helicobacter pullorum
• Gram negatif,
• Sporsuz,
• Kapsülsüz,
• Monopolar k
ıl
ıfs
ız
flagellaya sahip,
• Safraya dirençli,
• Hafif k
ıvr
ıml
ıçomaklar
Asemptomatik etçi tavukların sekumundan,
vibrionik hepatitli yumurtacı tavukların karaciğer ve intestinal içeriğinden, gastroenteritli insanların dışkı örneklerinden
“Campylobacter Like Organism” (CLOs)
Dot-Blot DNA hibridizasyon metodu ile diger Campylobacter’lerden ayrıldığını
16S rRNA gen dizisini incelediklerini, sonuçları relatif DNA homoloji testleri ve total protein modelleriyle destekleyerek bu izolatların
Helicobacter cinsi
“Helicobacter pullorum”
1 mm çap
Inda
pigmentsiz
yar
I-
Şeffaf
gri-beyaz
α-hemolitik
Marmara bölgesinin farklı illerinde yetiştirilen ve kesime
sevk edilen
96 tavuğa ait sekum ve kolon örneklerinde
H. pullorum
’ un izolasyonu ve DNA ‘sının varlığının
Örneklerin her birinden bir gram içerik ve doku kazıntısı
Birebir oranında FTS ile sulandırıldı
BHI broth (At serumu ve glukoz katkılı)
Brucella agar (%5 koyun kanı katılmış) 0.65 µm filtre bu karışımdan 150 µl
37°C 1 saat mikroaerobik
Filtre kaldırıldı, filtrat yayıldı Anaerobik jarda
Campygen kit ( % 5 CO2, % 90 N2, % 2 H2 )
Şüpheli koloniler Brucella agarda saflaştırıldı.
• Gram boyanma özellikleri,
• Katalaz ve oksidaz aktiviteleri, • Üreaz ve DNaz aktiviteleri,
• Hippurat ve İndoksil asetat hidrolizi, • Nitrat redüksiyonu,
• TSIA’ da H2S oluşumu,
• 25°C, 37°C ve 42°C de üreme özelliği,
• % 1 safra katkılı Brucella agar, % 1 glisin katkılı Brucella agar, % 3.5 tuz katkılı Brucella agar, % 7 koyun kanlı agarda üreme özellikleri
• Çeşitli antibiyotiklere duyarlılıkları saptandı. • Şüpheli izolatların identifikasyonunda kontrol
PCR –
DNA Ekstraksiyonu
PCR –
DNA Amplifikasyonu
• Her örnekten
alınan 4 µl kalıp DNA, 16 µl PCR karışımına
ilave edildi.
PCR
karışımı:
1 µl Primer R,
1 µl Primer F,
2 µl 10X Buffer,
0.8 µl dNTP,
0.4 µl MgCl2,
10.6 µl RNaz, DNaz free Distile Su,
0.2 µl Taq Polymerase
• 94°C
de
5
dakika
ön
denatürasyonu takiben,
• toplam 35 siklus 94°C de 1 dakika
(denatürasyon),
60°C
de
90
saniye (baglanma),
72°C de 90 saniye (sentez)
•
siklusların sonunda 72°C de 5
dakika final sentez
aşaması
PCR –
PCR –
Elektroforetik Separasyon ve
DNA’ n
ın Saptanmas
ıPCR –
Sonuçların Yorumlanması
Pozitif kontrolde 447 bp moleküler ağırlığında spesifik bantın oluşumu, negatif kontrolde ise bantın olmaması yapılan PCR testinin doğruluğunu gösterdi.
Örneklerin H. pullorum spesifik DNA pozitif olarak değerlendirilmesi, 447 bp’ lik DNA bandının varlığına göre yapıldı.
İzolasyon ve İdentifikasyon Bulgular
ı
İncelenen
sekum ve kolon örneklerinden
M N P 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 M
96 tavu
ğun 53’ ünde (% 55.21) 447 bp’lik bantlar saptandı.
H. pullorum’
un prevalansı etçi
tavuklarda
% 55.21
Avian chlamydiosis
Evcil ve yabani kuşlarda görülen
sistemik, bulaşıcı, zoonoz, nadiren ölümcül
infeksiyondur
• kuşlarda Klamidyoz,
• insanlarda ise Psittakoz
terimi tercih edilmektedir
Kanarya ve nonpsittacine ... Ornithoz
Psittacidae fam
. kuşlarda... Psittakoz
Klamidyoz
Morfolojik formları
(üreme siklusunda görülen fazlardameydana gelirler)
1. elementer cisim (EB)
2. retiküler cisim (RB)
3. Ara cisim (IB)
Chlamydia psittaci
Gram negatif kokoid
Obligat
intraselüler bakteriler
Direct fluorescent antibody stain of a mouse brain impression smear showing C. psittaci.
duyarlı hücre kültürleri
McCOy, HeLa, Vero ve L929
embriyolu tavuk yumurtaları
6-7 günlük SPF
laboratuvar hayvanları
Fare, kobayÜreme
• C. psittaci
–
kümes hayvanları
– Psittacidae
familyasına ait kuşlar
(papağan türleri vemuhabbet kuşları)
– Güvercinler, kumrular, kanaryalar, hindi, ördek, sülünler, su
kuşları, deniz ve sahil kuşları
(infekte doğal taşıyıcılar)infekte etmektedir
•
Sığırcık gibi kuşlar bazı tür kumrular intermitent konakçı
(bu kuşlar infekte doğal taşıyıcılarla kısa süreli temasla ara sıra infekte
olarak kısa zaman periyodu boyunca taşıyıcı olurlar ve organizmayı
*Yavruların beslenmesi sırasında anne-babadan yavruya oral, tracheal ya da nasal eksudatlarla da bulaşma olabilmekte
** indirekt olarak etkenle bulaşık yem, su, kümes ekipmanları ve yabani kuşlar da hastalığın yayılışında önemidir
BULAŞMA
Duyarlı sağlam hayvanlara etken
fekal-oral
solunum yoluyla
Vertikal bulaşma
•Yabani
hayvanların klinik bulgu göstermeden hastalığı
taşıdıkları ve diğer hayvanlara bulaştırdıkları bildirilmiştir.
•En
duyarlı hindi ve ördekler !
İnfekte hayvanlar ve portörler
dışkı ve burun akıntıları
Çalışma : İstanbul ve yöresindeki pet kuşlarında C. psittaci varlığı
ve prevalansı saptandı.
Dışkı örnekleri C. psittaci’nin izolasyonu ve spesifik DNA’sının
saptanması amacıyla kullanıldı.
İzolasyon amacıyla dışkılardan hazırlanan inokulumlar altı günlük
embriyolu tavuk yumurtası sarısına inokule edildi.
Üç kör pasajdan sonra yumurta sarısı zarlarından hazırlanan preparatlar Modifiye Gimenez boyama ve direkt FAT ile incelendi. Dışkıda spesifik DNA’nın saptanması için PCR kullanıldı.
İncelenen 96 dışkı örneğinin 33’ü (%34.4) PCR,
21’i (%21.9) Modifiye Gimenez,
29’u (%30.2) FAT ile pozitif PCR ile pozitif saptanan 33 örnekten 28’i FAT ile,
20’si MGB ile pozitif bulundu
çalışma sonucunda kanatlı Chlamydiosis’inin prevalansının pet kuşları arasında oldukça yüksek olduğu, Chlamydial izolasyonda karşılaşılan zorluklar nedeniyle PCR’ın tarama testi olarak uygulanabileceği, pozitif olgularda gerekiyorsa izolasyon yöntemlerinin de tanıyı desteklemek amacıyla kullanılması
72 saat inokulasyondan sonra embriyolu tavuk yumurta sarısı
zarında görülen hemorajiler.
72 saat inokulasyondan sonra açılan embriyolu tavuk
yumurtalarında saptanan allantoik sıvıdaki bulanıklık.
**İnfekte evcil kuşlar, kümes hayvanları ve güvercinler insanlar için önemli infeksiyon kaynakları olup, özellikle bu hayvanlarla bir şekilde temas kuranlarda infeksiyon (Psittacosis) görülmektedir
C. psittaci kuşlardan insanlara bulaşma
nazal ya da göz sekresyonlarından
gelen
damlacıkların
ve
dışkı
tozlarının
İnsanlarda
görülebilen
semptomlar;
•
Ateş
•
Üşüme titreme
nöbetleri
•
Baş ağrısı
• Fotofobi
• Öksürük
•
Yaşamı tehdit
eden atipik
pnömoni
EN RİSKLİ;• pet kuş sahipleri ve üreticileri • karantina merkezinde çalışanlar • veteriner hekimler,
• veteriner teknisyenler, • laboratuvar çalışanları,
• kanatlı kesim ve işleme fabrikalarında çalışanlar,
• hayvanat bahçesi çalışanları,
• güvercin tutkunları ve yabani kuşlarla temas halindeki işçiler