11) OSMANLI DAĞILMA - Islahatlar.pdf

OSMANLI DEVLETĠ

DAĞILMA DÖNEMĠ

Islahatlar

II. MAHMUT 1808 – 1839

Alemdar Olayı 1808

 Rusçuk Ayanı (Bulgar Ayanı), Alemdar (Bayraktar) Mustafa PaĢa’nın

Kabakçı Mustafa PaĢa isyanını bastırmasıdır.  IV.Mustafa tahttan indirip yerine II.Mahmut’u

baĢa geçirdi.

Sened-i Ġttifak 1808

- II.Mahmut’un, Ayanlarla imzaladığı sözleĢmedir.  PadiĢah ayanların varlığını tanıdı

 PadiĢah vergi konusunda adaletli olacak

 Ayanlar padişah emirlerine uyacaklar

 Yapılacak ıslahatlara destek olacaklar

 Eyaletlerden asker toplanmasına yardımcı olacaklar



Ġlk padiĢahın yetkileri demokratik olarak kısıtlanmıĢtır.



1215 Magna Charta’ya benzer

A- ASKERĠ ALANDA

Sekban-ı Cedit 1808



Nizam-ı Cedit’in Sekban-ı Cedit adıyla yeniden kurulmasıdır.



Durumdan hoĢnut olmayan IV.Mustafa ve adamları yeniçeri sarayını basıp Alemdar’ı öldürdüler.



KADI ABDURRAHMAN PAġA, 3000 kadar

yeniçeriyi öldürmesine rağmen yeniçeriler üstün

geldi.



Sekban-ı Cedit dağıtılmak zorunda kaldı.

EĢkinci Ocağı 1825

 Yeniçeriocağını kaldırmak isteyen II.Mahmut, ocağın yerine alması için kurdu.

 Bunu bir tehdit olarak gören yeniçeriler ayaklanarak eĢkinciocağını kaldırdı.

Vaka-i Hayriye 1826

 SADRAZAM SELĠM PAġA halkında desteği ile At Meydanına çekilen Yeniçeriocağını topa tuttu.

 6000 kiĢi öldü, 20.000 kiĢi sürgüne yollandı.  II. Mahmut yayınladığı fermanla Yeniçeriocağını

kaldırdığını duyurdu.

1826 Asakir-i Mansure-i Muhammediye

Muhammed’in Zafer KazanmıĢ Orduları

 Yeniçeriocağının kaldırılmasından sonra kuruldu.

Seraskerlik: Ordunun baĢkomutanlığını yürütmek için Yeniçeriağasının yerine kuruldu.

Bil bakalım… 

- Tımarlı Sipahilerin ortadan kaldırılmasıyla

eyaletlerdeki askeri boĢluğu doldurmak için

ANADOLU

’da kuruldu.

REDĠF BĠRLĠKLERĠ

1834

Bil bakalım… 

- Tımarlı Sipahilerin ortadan kaldırılmasıyla

eyaletlerdeki askeri boĢluğu doldurmak için

RUMELĠ

’de kuruldu.

- Redif Birlikleri Müşirliklere bağlandı.

MÜġĠRLĠKLER

1836

B- ĠDARĠ VE YÖNETĠM

ALANINDA



Divan-ı Hümayun kaldırıldı. Yerine

NAZIRLIKLAR

kuruldu.



Hükümet iĢleri için yerine

HEYET-Ġ VÜKELA

kuruldu.

BoĢluklara uygun açıklamaları

yazınız… 

MECLĠS-Ġ MAARĠFĠ UMUMĠYE ADEVĠ NEZARETĠ

BAġ VEKALET HARĠCĠYE NAZIRLIĞI MALĠYE

DAHĠLĠYE NAZIRLIĞI BAB-I MEġĠHAT DAĠRESĠ

 Sadrazam :

BAġ VEKALET

 NiĢancı:

DAHĠLĠYE NAZIRLIĞI

 Reis’ül Küttap:

HARĠCĠYE NAZIRLIĞI

 Defterdar:

MALĠYE

 Kazasker:

ADEVĠ NEZARETĠ

(adalet)

MECLĠS-Ġ MAARĠFĠ UMUMĠYE

(meb)

 ġeyhülislam:

BAB-I MEġĠHAT DAĠRESĠ



Kanun, Tüzük ve Yönetmelik için

MECLĠS-Ġ VALAYI AHKÂM-I ADLĠYE

(Yargıtay) kuruldu.



ABDÜLAZĠZ döneminde 8 Mart 1868’de

DĠVAN-I AHKÂM-I ADLĠYE

kuruldu



KuruluĢ esasına göre

MECLĠS-Ġ VALAYI AHKÂM-I ADLĠYE

ġuray-ı Devlet’

e dönüĢtü.

(DanıĢtay)



ġuray-ı Devlet’

in görevi 1922’de sona erdi.

Cumhuriyet döneminde yeniden kuruldu. 1927’de çalıĢmaya baĢladı.



1879’da II.ABDÜLHAMĠT döneminde İSTİNAF MAHKEMELERİ kuruldu. (Yeniden baĢlama anlamına gelir, ilk

mahkemenin verdiği kararı bir üst mahkemenin incelemesidir.)



DĠVAN-I AHKÂM-I ADLĠYE,

1879’da



TBMM tarafından Sivas’ta

MUVAKKAT TEMYĠZ HEYETĠ

kuruldu.



Bu heyet EskiĢehir’e taĢındığında

TEMYĠZ MAHKEMESĠ

adını almıĢtır.



1924 Anayasasına göre adı

YARGITAY

oldu

AH MEMURUM

CANIM MEMURUM 

Bil bakalım… 

- MEMURLARIN terfi ve yargılama iĢlemleri için kurulmuĢtur?

DARÜġ ġURAY- BABI ALĠ



MEMURLUKLAR, Dâhiliye ve Hariciye olmak

üzere ikiye ayrıldılar.



MEMURLARIN, Rütbe ve NiĢanları ile ilgili

düzenlemeler yapıldı.



MEMURLUKLARA, maaş bağlandı.

Tımar ve Zeamet kaldırıldı.



MEMURLUKLARIN üzerindeki

MÜSADERE USULÜ

kaldırıldı. Özel Mülkiyet güvence altına alındı.



MEMURLUKLARIN, Kavuk, Sarık, ġalvar ve Çarık giymeleri yasaklandı. (1829)



MEMURA, Setre (Ceket), Fes, Pantolon

giyme mecburiyeti getirildi.



1826 EVKAF-I HUMAYUN NEZARETİ (Vakıf Bakanlığı)



Ġlk Muhtarlık teĢkilatı kuruldu.



Devlet dairelerine padiĢah resimleri asılması gelenek haline geldi.



Ġlk nüfus sayımı yapıldı.



Askeri ve ekonomik amaçlı yalnızca erkekler

sayıldı



Mülk sayımı yapıldı.



Kadınlarında sayıldığı ilk modern anlamda

Bil bakalım… 

- Milli Savunma Bakanlığı ve Genel Kurmay BaĢkanlığı’nın yaptığı görevleri yerine getirdi. - Görevleri daha sonra Erkân-ı Harbiye’ye verildi. - Askerlik iĢlerinin düzenlenmesi için kuruldu.

DARÜ’ġ ġURAY-I ASKERĠ

Bil bakalım… 

- Yeniçeriocağı ile birlikte kapatılan

TULUMBACILAR OCAĞI yerine kuruldu.

- Kurulmasında 1828 BÜYÜK HOCA PAġA

YANGINI etkilidir.

YANGINCI TABURU

1828

Bil bakalım… 

- Ġlk kez diplomat yetiĢtirmek için açılmıĢtır. - Fransızca eğitim verilmiĢtir

TERCÜME ODALARI

1821

XVIII. Yüzyılda alınan yenilgiler sonrası antlaĢmalarda zorluk yaĢanması üzerine

TERCÜME HEYETLERĠ

kuruldu

Bil bakalım… 

- Ġstanbul’a giriĢ / çıkıĢlarda uygulanan zorunlu

VĠZE UYGULAMASIDIR.

MÜRUR TEZKERESĠ

Bil bakalım… 

- Ġlk kez diplomat yetiĢtirmek için açılmıĢtır. - Fransızca eğitim verilmiĢtir

TERCÜME ODALARI

1821

Bil bakalım… 

- Karantina Servisi uygulamak için açıldı. - Amaç salgın hastalıkları önlemek

MECLĠS-Ġ TAHAFFUZ

1838

C- EĞĠTĠM ALANINDA

 Ġstanbul’da ilköğretim zorunlu oldu.



1913 Ġptidaiye Kanun-u Mavafakati ( İlköğretim geçici kanunu)

TÜM ÜLKEDE ZORUNLU HALE GELDĠ - V.MEHMETREŞAT –

 Avrupa’ya EĞĠTĠM AMAÇLI ilk kez öğrenci gönderildi.



Avrupa’ya ĠNCELEME AMAÇLI ilk kez LALE DEVRĠ’nde elçilik açılan ülkelere gönderildi.



MEHTERHANE-Ġ HÜMAYUN

kaldırıldı. 1826



Avrupa standartlarında kurulan Asakir-i Mansure-i Muhammediye’ye uymadığı için kaldırıldı.



II. Abdülhamit döneminde eski ihtiĢamı canlandırmak için tekrar kuruldu.



MIZIKA-Ġ HÜMAYUN

kuruldu (Bando Okulu) 1826



KuruluĢun baĢına, 17 Eylül 1828’de bir Ġtalyan müzik adamı olan; DONĠZETTĠ PAġA getirildi.



1924’te kurulan Cumhurbaşkanlığı Senfoni

Orkestrasının çekirdeği sayılır.



TIPHANE-Ġ AMĠRE

açıldı. (Tıp Mektebi) 1826



Ordunun tabip ve cerrah ihtiyaçlarını karĢılamak amacıyla kuruldu.



Tıp eğitimi Fransızca yapıldı



MUSTAFA BEHÇET EFENDĠ bu mektebin

nizamını hazırlamıĢ ve Türkiye’de modern tıp mektebinin kurucusu olmuĢtur.



CERRAHNAME

açıldı. 1836



1836’da Tıphane-i amire ve Cerrahname birleĢtirildi.



1839’da Galatasaray’a taĢındı. (Abdülmecit)



TaĢındıktan sonra adını

MEKTEB-Ġ TIBBIYEYĠ ADLĠYEYĠ ġAHANE olarak değiştirildi.



BaĢına Avustralyalı doktor

 İlk Resmi Gazete

TAKVĠM-Ġ VEKÂYĠ

çıkarıldı. 1 Kasım 1831



Mısır valisi Mehmet Ali PaĢa’nın Mısır’da çıkardığı Resmi Ġlk Türkçe Gazete

VEKÂY-Ġ MISRĠYYE’dir.

Bestelenen

MarĢ Kullanılan Dönem Bestekar

Bestelenen PadiĢah Mahmudiye 1808-1839 Guiseppe Donizetti - Gaetano Donizetti II.Mahmut Mecidiye 1839-1861 Guiseppe Donizetti Abdülmecit Aziziye 1861-1876 Callisto Guatelli Abdülaziz Hamidiye 1876-1909 NECĠP PAġA II.Abdülhamit Reşadiye 1909-1918 Italo Selvelli Mehmet ReĢat

Önemli:

- Tanzimat Devri(1839 – 1876) sırasında bestelenen Mecidiye Marşı ile bugün Türkiye Cumhuriyeti’nin kullanıdığı “BEYAZ AY YILDIZLI BAYRAK” resmi bayrak olarak kullanıldı.

Bil bakalım… 

- RüĢtiyelere öğrenci yetiĢtirecek Sıbyan Okullarına hazırlık sınıfı olarak açıldı

- Daha sonra Mektebi Tıbbiye ve Mektebi Harbiye gibi yüksek okullara askeri hazırlık sınıfı olarak açıldı.

MEKTEBĠ ĠDADĠ

1838

Bil bakalım… 

Asakir-i Mansure-i Muhammediye’nin

asker

ihtiyacını karĢılamak için

açılmıĢ harp okuludur?

MEKTEB-Ġ FÜNUN-U HARBĠYE

1834

Bil bakalım… 

- Eğitim sistemimizin düzenleme iĢleriyle ilgili ilk yapılanmasıdır.

- Eğitimin çeĢitli kademelerinden olup meslek edindirmeye yönelik çalıĢmalar yapmıĢtır.

MECLĠS-Ġ UMÛR-U NÂFĠA

1838

Bil bakalım… 

- Sıbyan Mektebinin devamı sayılır.

- Osmanlı’da açılan

ĠLK RÜġTĠYE MEKTEBĠ

’dir.

MEKTEBĠ MAARĠFĠ ADLĠYE

1839

Bil bakalım… 

- Osmanlı’da açılan RüĢtiye Mekteplerinden sorumlu bakanlık

MEKATĠP-Ġ RÜġTĠYE NEZARETĠ

1838

Bil bakalım… 

- 18 yaĢına kadar eğitim gördüler - Evkaftan maaĢ alırlardı.

- PadiĢah huzurunda imtihandan sonra isteklerine göre çeĢitli devlet dairelerinde görevlendirildi.

MEKTEBĠ ULUMU EDEBĠYE

1839

Öğretmen Bilgisi:

- Zamanla bu iki kurum yeniliklere ve Tanzimat reformlarına ıĢık tutamadı.

- Bu nedenle rüĢtiyelerin yeniden yapılanmasına karar verildi.

- 1867’den itibaren ilk kez gayri Müslim çocukların

alınması prensipte kabul edildi.

D- EKONOMĠ ALANINDA

 YERLĠ MALI KULLANIMI zorunlu hale getirildi.



I.Abdülhamit de zorunlu hale getirmiĢtir.



III. Selim döneminde geniĢletildi.

 1839 BALTA LĠMANI TĠCARĠ SÖZLEġMESĠ

imzalandı.



Lonca Sistemi çöktü.



Yabancı mallar ülkeyi istila etti.

 YED-Ġ AHĠT (Devlet Tekeli) kaldırıldı.



Balta Limanı sözleĢmesi ile kaldırıldı.



Tahıl, yün, haĢhaĢ, zeytinyağı, ipek, meyan kökü gibi malzemelerin sadece devlet tarafından belirlenmiĢ kiĢiler tarafından ithalatının veya ihracatının yapıldığı sistemin kaldırılması

 Yerli üreticiye GÜMRÜK KOLAYLIĞI getirildi.



Amaç, yerli üretimi arttırmak



Yabancı mallarla rekabet edebilmek.

 Ġzmit’te ÇUHA (KUMAġ) FABRĠKASI açıldı.



Amaç, yerli kumaş kullanımı arttırmak



Dışarıya para çıkışını engellemek

 Bakırköy’de  BEZ Beykoz’da  DERĠ Eyüp’te  ĠPLĠK fabrikaları açıldı.

 Özel teĢebbüsler desteklendi.

 BAYTAR MEKTEBĠ açıldı. Uzmanlar Prusya’dan getirildi.

 YOL YAPIMINA önem verildi.



Amaç, ekonomik kalkınma, merkezi otorite

Önemli…

- III.SELĠM: Avrupa’yı örnek alıp inkılâp niteliğindeki ilk köklü ıslahat giriĢimini yaptı.

- II.MAHMUT: En kapsamlı ıslahatları yaptı

TANZĠMAT DÖNEMĠ

ISLAHATLAR

1839 – 1876

ABDÜLMECĠT 1839 – 1861

ABDÜLAZĠZ 1861 – 1876

TANZĠMAT FERMANI

3 Kasım 1839



Abdülmecit

döneminde ilan edildi.



Mustafa ReĢit PaĢa

tarafından hazırlandı. 

Gülhane Parkı’

nda halka okundu.



Osmanlıcılık,

Tanzimat’la baĢlar, Balkan harbi

ile biter.

Nedenler:

 Avrupalı devletlerin içiĢlerimize karıĢmasını engellemek

 Dağılmayı engellemek

 Azınlıkları devlete bağlamak

 Mısır meselesine destek sağlamak

Maddeler

 Herkesin can,mal ve ırz güvenliği sağlanacak



Tanzimat’tan önce bunu ilk sağlayan padişah

FATĠH (II. Mehmet)

 Müsadere usulü tamamen kaldırıldı. Herkes Mal, mülk sahibi olabilecek

 Askerlik, VATAN HĠZMETĠNE dönüĢecek (5yıl)

 Mahkemeler açık olacak ve kimse yargılanmadan cezalandırılmayacak  RüĢvet ve iltimas kaldırılacak

Bilmen gerekenler var…

 Yayınlanmasında

DIġ BASKI YOKTUR.

 Abdülmecit,

kendi hakkını

kendi sınırladı 

Hukukun üstünlüğü

ilkesi benimsendi.  Mısır sorunu için

Londra Konferansında

ilan

edildi.



Anayasalcılık

hareketinin baĢlangıcıdır.  MeĢrutiyet’e

- Anayasal Düzene -

atılan

İlk adımdır.



Müslüman / Hıristiyan

eĢitliği sağlanmaya çalıĢıldı.

ISLAHAT FERMANI

18 ġubat 1856



Abdülmecit

döneminde ilan edildi. 

Mehmet Emin Ali PaĢa

tarafından

hazırlandı.

Maddeler

 Gavur sözcüğü yasaklanacak

 Azınlıklar bir defaya mahsus bedel ödeyerek askerlikten muaf tutulacak



Cizye vergisi

kaldırılacak



Nakd-i Bedel

ve

Ġane-i Askeriye

tahsil edildi.

 Ġltizam Usulü, kaldırıldı.



Muhassıllar

vergi toplamaya baĢladı.



Ġltizam Usulünü

-

FATĠH ilk uyguladı

- ABDÜLMECĠT kaldırdı.



MUHASSIL:

İltizam Usulü kaldırıldıktan sonra

salyaneli eyaletlerde vergi toplayan kişi

 Gayr-i Müslimler;

BANKA / ġĠRKET / OKUL / KĠLĠSE açabilecek DEVLET MEMURU olabilecek

ĠL GENEL MECLĠSĠ ÜYESĠ olabilecek

KAZANDIKLARI ĠLK SĠYASĠ HAK

Bilmen gerekenler var…

 Yayınlanmasında

DIġ BASKI VARDIR.



Paris BarıĢ Konferansında

etkili olmak için

ilan edildi.

 Gayr-i Müslimler

Mülk

edinebildiler. 

Tanzimat Fermanı

ve

Islahat Fermanı

milliyetçilik isyanlarını engelleyemedi.



Tam VatandaĢlık

için rejimin değiştirilmesine karar verildi.

A- HUKUK ALANINDA

AÇIKLAMALARA UYGUN YAPILAN

YENĠLĠKLERĠ BELĠRTĠNĠZ? 

 Devlet yönetmeliklerini hazırlamak için kuruldu.

MECLĠS-Ġ ALĠ TANZĠMAT

1854

 ġeriat Mahkemelerinin yanında Avrupa Hukuk

kurallarına göre işleyen Laik sistemde açılan

yeni mahkemelerdir.

 1864 Vilayet Nizamnamesiyle ilk olarak

BAĞDAT

’ta açıldı.

NĠZAMĠYE MAHKEMELERĠ

1864

 Bugünkü

YARGITAY

’dır.

 Ġlk kez yasama ile yürütme birbirinden ayrılmıĢtır.

 Yasama yürütmeyi denetleme hakkı elde etmiĢtir.

DĠVAN-I AHKAM-I ADLĠYE

1868

- “Meclis-i Valayı Ahkâm-ı Adliye”

II.Mahmut döneminde açılmıştı.

 Bugünkü

DANIġTAY

’dır.  Fransa’dan alındı.



Conseil d’Etat (Fransız DanıĢtayı)

kurumundan etkilenerek kuruldu.

 Devlet görevlilerine karĢı açılan davalara bakar.

ġURAY-I DEVLET

1868

 Osmanlı’da

Ġlk Medeni Kanundur.

 16 Bölüm, 1851 Maddeden oluĢur.  Sadece

Hanefi Mezhebinden olanlar

yararlanabildi.

 17 ġubat 1926

Medeni Kanunu

’na kadar yürürlükte kaldı.

MECELLE

1876

B- MALĠ ALANDA

AÇIKLAMALARA UYGUN YAPILAN

YENĠLĠKLERĠ BELĠRTĠNĠZ? 

 Basılan

Ġlk kağıt para’

dır.

 Rağbet görmediği için MADENİ PARA usulüne geçildi.

KAĠME-Ġ NAKDĠYE

1843

 20 KuruĢ değerindeki

GümüĢ Sikke

(MADENİ PARA)

MECĠDĠYE

1844



ÇağdaĢ bir arĢiv

oluĢturmak ve

Belgeleri arĢivlemek

için açılmıĢtır.

HAZĠNE-Ġ EVRAK NEZARETĠ

1846

 Osmanlı’da açılan

ilk bankadır.



Levanten / Galata Bankerleri

tarafından açıldı.

BANK-I DERSAADET

1847

 1854’ten 1945’e kadar Boğaziçi’nde yolcu ve yük taĢımacılığı yapan…

Ġlk Anonim Ortaklığı ġirketi’

dir.  Ġlk Seferini

Üsküdar’

a yaptı.  ġirkette

TÜRK

olarak ĠLK çalıĢan

Beykozlu RIZA ÖMER KAPTAN

ġĠRKET-Ġ HAYRĠYE

1854

 Osmanlı’da açılan

Ġlk yabancı sermayeli

banka’

dır.

 Tanzimat döneminde açılan ĠNGĠLTERE destekli ilk bankadır.

BANK-Ġ OSMANÎ

1856



Kırım Harbi sonrası İngiltere’den ilk dış borç alındı. 200.000 Sterlin

 Tanzimat döneminde açılan ĠNGĠLTERE ve FRANSA destekli bankadır.

BANK-Ġ OSMANÎ ġAHANE

1863



1863’te,

MEMLEKET SANDIKLARI

açıldı.



1868’de

ĠSTANBUL EMNĠYET SANDIĞI

açıldı.

TANZĠMAT DÖNEMĠ DIġI



1883’te Menafi Sandıkları, Memleket Sandıklarının yerini aldı.



1888’de ZĠRAAT BANKASI kuruldu.

- II.ABDÜLHAMĠT -

 Osmanlı yayınladığı kararname ile

dıĢ borçların faizlerini yarıya indirdi.

(MORATORYUM)

 Avrupalı devletler bu kararnameye Ģiddetle karĢı çıktı.

 Duyun-u Umumiye’ye zemin hazırladı.

RAMAZAN

KARARNAMESĠ 1875

C- EĞĠTĠM ALANINDA

Bilmen gerekenler var…

 Tanzimat döneminde eğitim alanında

FRANSA

ve

PRUSYA

’dan yararlanılmıĢtır.



Batılı anlamda müzik dersi alan ilk padiĢah

ABDÜLMECĠT



1856’da Topkapı Sarayı’ndan

DOLMABAHÇE SARAYINA

taĢınıldı. ABDÜLMECİT DÖNEMİNDE



17 Kasım 2011’de TBMM tarihinde ilk kez hangi padiĢah için Dolmabahçe Sarayı’nda anma töreni düzenlendi?

ABDÜLMECĠT

AÇIKLAMALARA UYGUN YAPILAN

YENĠLĠKLERĠ BELĠRTĠNĠZ? 



Fener Rum Patrikhanesinin din adamı yetiĢtirmek için açtığı özel okuldur.

HEYBELĠADA RUHBAN OKULU

1844



Eğitim iĢlerini düzenlemek için açıldı.



Sıbyan Mektebi’nin ıslahı, dayağın yasaklanması gerçekleĢti

MECLĠS-Ġ MAÂRĠF-Ġ UMÛMĠYE

1846



RüĢtiyelere

ERKEK ÖĞRETMEN

yetiĢtirmek için açıldı.

DARÜL MUALLĠM

1848



Avrupa tarzında inşa edilen ilk eğitim kurumu



Bezm-i Alem Valide Sultan’ın katkılarıyla devlet memuru yetiĢtirmek için açıldı.



Daha sonra idadi (Lise’ye hazırlık) oldu.

DARÜL MAARRĠF

1850



Ġstanbul’da

Kadı

ve

Naip

yetiĢtiren okul

MUALLĠMHANE-Ġ NÜVVAP

1853

TANZĠMAT DÖNEMĠ DIġI



1884’te

Mekteb-i Nüvvap



1911’de

Medresetü’l Kuzzat

(Kadılar Medresesi) adını aldı.



1851’de açılan

Bilim kuruludur

.



Kurucusu

Mustafa ReĢit PaĢa



Fransız Ġlimler Akademisi

örnek alınarak kuruldu.



Kurulun en önemli baĢarısı

AHMET CEVDET PAġA’ya yazdırılmıĢ

Tarih-Ġ Cevdet

ENCÜMEN-Ġ DANĠġ

1851 – 1862



Yahudilerin açtığı

Ġlk modern Okul

MUSEVĠ ASRĠ MEKTEBĠ

1854



Meclis-i Vükelaya bağlı bir Nâzır tarafından yönetilmesi için kuruldu.



Bugünkü

MEB



Ġlk Maarif Nâzırı

Abdurrahman Sami PaĢa



Ġlk MüsteĢar

Hayrullah Efendi

MAARĠFĠ UMUMĠYE NEZARETĠ

1857



Fransa’ya gönderilecek askeri öğrencilerin Fransızca öğrenmeleri için

Paris’

te açıldı.

MEKTEBĠ OSMANĠ

1857



Kaymakam ve Nahiye Müdürü yetiĢtirmek için

açıldı.



Bugünkü SĠYASAL BĠLĠMLERĠN temeli olan okuldur.



Ġlk Sivil Yüksek Okuludur.



Ġlk Kız RüĢtiyesidir.

ÇEVRĠ KALFA KIZ RÜġTĠYESĠ



Sultan Ahmet’te açıldı.

NAS RÜġTĠYESĠ

1859

TANZĠMAT DÖNEMĠ DIġI



Kız RüĢtiyelerinden mezun olanların artması ile bir üst okulda okumaları için 1911’de

ĠNAS ĠDADĠSĠ

adıyla açıldı. (Ġlk Kız Ġdadisi)



1922’de ĠSTANBUL KIZ LĠSESĠ adını aldı.



Mithat PaĢa tarafından,

Tanzimat döneminde öksüz, yetim, kız ve erkek

çocukların korunup eğitilmesi sanayi alanında teknik eleman eğitimi verilerek topluma kazandırılması amaçlandı.



Sonraki adı

Ġnas Sanayi Mektebi 1914

ISLAHANE

1860

TANZĠMAT DÖNEMĠ DIġI



1914 Ġnas Sanayi Mektebi (Kız Sanayi Mektebi)

Kızlara zanaat ve el işi öğretmiştir.

- V.MEHMET REġAT -



Amerikan usulü

eğitim vermek için süresi beĢ yıl olup karma eğitim sistemi olan okuldur.

ROBERT KOLEJĠ

1863

TANZĠMAT DÖNEMĠ DIġI



Osmanlı’da açılan ilk yabancı okuldur



Cizvit tarikatı tarafından Beyoğlu’nda açılan en eski Latin Katolik Okuludur.



III. Murat döneminde açıldı.

SAĠNT BENOĠT

1583

(Sen Benuva)



Devlet Görevlilerin yabancı dil eğitimi için açıldı.



Sultan Ahmet’te açıldı.

LĠSAN MEKTEBĠ

1864



Fransızların teklifi ile Fransızca eğitim vermek amacı ile açılmıĢtır.



Mekteb-i Osmani’nin maliyetli olması sonucunda açıldı.



AçılıĢı sonrası Mekteb-i Osmani kapatıldı.

MEKTEBĠ SULTANĠ

1868

GALATASARAY SULTANĠSĠ



1869’da hazırlanan nizamname ile RüĢtiye ve Ġdadiler birleĢtirilip

SULTANĠ

adıyla

sınıflandırdı.



Askeri tıbbiye ve Harp Okullarına hazırlayacak idadiler (Liseler) açıldı.



Aynı yıl idadilerin bütün vilayetlerde açılmasına karar verildi.



Vilayetlerde Müslüman / Gayr-i Müslüman yan yana okudu.



Klasik Osmanlı medrese eğitiminden vazgeçildi.



Fransa örnek alındı.

MAARĠFĠ UMUMĠYE

NĠZAMNAMESĠ 1869



Kız RüĢtiyelere

bayan öğretmen

yetiştirmek için açıldı.



Ġlk kadın müdürü

FATIMATÜZZEHRA HANIM

DARÜLMUALLĠMAT

1870



Osmanlı eğitim kurumlarındaki bölümler

- Ġbtida-i (Sıbyan)  Ġlkokul - RüĢtüye  Ortaokul - Ġdadi (Sultani)  Lise - Darülfünun  Üniversite



1870’te Ġlk Üniversite açıldı. 1900’de Ġstanbul Darülfünun’u 1933 Reformuyla Ġstanbul Üniversitesi oldu.

TANZĠMAT DÖNEMĠ DIġI



Ġnâs Darülfünun 1914 – 1915 (İlk kızlar Üniversitesi)

Kızların yükseköğrenim görebilmesi için açılan üç yıllık yükseköğrenim kurumu

- V.MEHMET REġAT –



Evli yada dul kadınlar alınmadı.



1920’de Darülfünun’a bağlandı.



1920 – 1921 dönemi Hukuk Fakültesi ilk kez kız öğrenci aldı.



Abdülaziz döneminde kimsesiz çocuklar için açılan eğitim okuludur.

DARÜġġAFAKA

1873

(ġevkat Evi)

Hatırlatma:

-

Darülaceze, 1895’te

II.Abdülhamit tarafından din, ırk ve cinsiyet farkı gözetmeksizin bakıma muhtaç, kimsesiz, yaĢlı ve sakat insanların ihtiyaçlarının karĢılandığı yer

- Darüleytam, 1914’te

V.Mehmet ReĢat

döneminde açıldı. Yetim ve öksüz kalan çocukların bakımının yapıldığı yer

DĠĞER GELĠġMELER



Abdülmecit döneminde kuruldu.



Jandarma TeĢkilatı’nın kuruluĢu

olarak kabul edilir.

UMUR-U ZAPTĠYE

1839



Ġltizam sisteminin kaldırılmasıyla sancak

merkezlerinde halkın seçimi ile kuruldu.



Mahalli seviyede halk yönetime katıldı.



MeĢrutiyet Meclisi’

nin temellerini oluĢturur.

MUHASIL MECLĠSLERĠ

1840



1840’ta POSTA NEZARETĠ kuruldu./Abdülmecit



1863’te ĠLK POSTA PULU kullanıldı./ Abdülaziz



Ġlk POSTA NAZIRI AGÂH EFENDĠ



Ġlk

TELGRAF HATTI

kuruldu

- Ġlk telgraf hattı ĠSTANBUL / EDĠRNE döĢendi.

-

Daha sonra EDĠRNE / VARNA / KIRIM - 1860’ta ĠSTANBUL / ANKARA HATTI - Ġlk Çekilen telgraf “KIRIM HARBİNDE

RUSLARIN SİVASTOPOL’U BOMBALAMASI”

TANZĠMAT DÖNEMĠ DIġI



II.Abdülhamit döneminde telgraf hatları Yemen’den Hicaz’a kadar uzatıldı.



Telgrafçılık öğrenimi için Fransa’ya öğrenciler gönderildi.



1867’de Abdülaziz döneminde

WASHINGTON’da Ġlk Osmanlı Büyükelçiliği açıldı.



10 Nisan 1845

POLĠS NĠZAMNAMESĠ

yayınlanarak günümüz polis teĢkilatının temeli kuruldu.



ĠHTĠSAP NEZARETĠ,

1826 Yeniçeriocağının kaldırılmasıyla Seraskerle birlikte Ġstanbul’un güvenliğinden sorumlu idiler.

1845’te görevlerinin bir kısmı polis teĢkilatına bırakılınca görevi sadece

esnafı ve fiyatları

denetleme

olarak kaldı.

Cep Bilgi

YARMAK: Tespit edilen

ilk zabıta görevlisi

Tudun, Şad(yüksek rütbeli komutan) ve

Subaşıların zabıta işlerinden sorumludur.

Mecma-ı Âsâr-ı Atika (1846)

(Eski Eserler Koleksiyonu)



Abdülmecit’in Yalova gezisi sonrasında Bizans eserleri 1846’da Aya Ġrini’de toplatıldı.



1869 Abdülaziz döneminde düzenlenerek Müze-i Humayun olarak adlandırıldı.



Ġlk Müze Müdürü

Dr.Good

(Galatasaray Lisesi Öğretmenlerinden)



Bir ara kapandıysa da Ahmet Vefik baĢkanlığında yeniden açıldı.



BaĢına Alman asıllı

DETHĠER

getirildi.



1874’te

asar-ı atika nizamnamesi

çıkarıldı.



Eserler Çinili KöĢke taĢındı.



Aya Ġrini askeri müze olarak kullanıldı.

TANZĠMAT DÖNEMĠ DIġI



Dethier’in ölümü üzerine Çinili KöĢk Müze Müdürlüğüne 1881’de OSMAN HAMDĠ BEY atandı.

ĠLK TÜRK MÜZE MÜDÜRÜ

- II.ABDÜLHAMĠT -



Ġlk Bayındırlık Bakanlığıdır.



Osmanlı Devletinde döĢenen ilk demir yolu hattı

KAHĠRE / ĠSKENDERĠYE

HATTI

1854



Anadolu’da döĢenen “Ġngiliz destekli” ilk demir yolu hattı

AYDIN / ĠZMĠR

HATTI 1860



Osmanlı Devleti’nin kendi döĢediği ilk demir yolu hattı

HAYDARPAġA / ĠZMĠT

HATTI

1873



Osmanlı’da kurulan Ġlk sahil güvenlik örgütü

RUSUMAT EMANETĠ

1859



Topraktan alınan vergilerin kaldırılıp % 10

oranında vergi konulmasıdır.



Tapu Nizamnamesi çıkarılarak mülk ve arazilerin yazımı yapıldı.



Özel Mülkiyete güvence konuldu.

ARAZĠ KANUNNAMESĠ

1858



Türk basın tarihinin “YARI RESMĠ ĠLK TÜRKÇE GAZETESĠ”



WILLIAM CHURCHILL adında Ġngiliz tarafından kuruldu.



1860’a kadar devam etti.

CERĠDE-Ġ HAVADĠS

1840



AGÂH EFENDĠ ve ġĠNASĠ tarafından çıkarılan

ĠLK ÖZEL GAZETE

TERCÜMAN- AHVAL

1860



Dili Türkçe olan ilk cemiyet ve çıkardığı derginin adı nedir?

CEMĠYET-Ġ ĠLMĠYEYĠ OSMANĠYE

1860

Mecmua-i Fünun



Osmanlıda basılan ĠLK TÜRK DERGĠSĠ



Meslek Dergisi Özelliğinde

VEKAYĠ TIBBIYE

1862



Münif PaĢa ve Fuat PaĢa ilim ve fennin yurda yayılması için kurdu.



Veka-i Tıbbiye’den sonra açılan dergidir.



Abdülaziz kapatmıĢtır. Bunun üzerine Münif PaĢa Ruzname-i Ceride-i Havadis’in yazarlığını yaptı.

MECMUA-Ġ FÜNUN

1862



ġinasi tarafından yayımlandı.



1865’te ġinasi, Fransa’ya gittikten sonra Namık Kemal çıkardı.



Oda Avrupa’ya gidince Recaizade Ekrem yayınladı.



1866’da kapandı.

TASFĠR-Ġ EFKAR

1862



William Churchill’in ölümünden sonra oğlunun Ceride-i Havadis’i kapatmasından sonra açtığı gazetedir.



Yazarı MÜNĠF PAġA’dır.

RUZNAME-Ġ CERĠDE-Ġ HAVADĠS

1864



Ali Suavi’nin çıkarmıĢ olduğu hükümeti sert bir

dille eleĢtirdiği gazetedir.



Kısa bir süre sonra kapatıldı.

MUHBĠR

1867



Ġlk kadın dergisidir.



BaĢ yazarı FATMA ALĠYE TOPUZ

İlk kadın romancı

TERAKKĠ-Ġ MUHADDERAT

186

Kadınların YükseliĢi

TANZĠMAT DÖNEMĠ DIġI

TERCÜMAN-I HAKĠKAT 1878



Ahmet Mithat Efendi’nin baĢarılı ve tenkit

etmeyen, Ģantaj içerisinde olmayan ciddi haberciliği ile en uzun en itibarlı gazete oldu

TANZĠMAT DÖNEMĠ DIġI

NĠSVAN-I ĠSLAM 1892



FATMA ALĠYE TOPUZ’un Avrupalı kadınlara Ġslam’da kadını anlatmıĢtır.

- II.ABDÜLHAMĠT -



Ġlk Mizah Dergisidir.



Teodor Kasap ve Namık Kemal’in çıkardığı dergidir.

DĠYOJEN

1869

TANZĠMAT DÖNEMĠ DIġI

ĠKDAM 1894



1894 – 1928 arası günlük yayımlanan gazete

- II.ABDÜLHAMĠT -



Ġlk Hukuk Gazetesi

CERDĠE-Ġ MEHAKĠM

1874

TANZĠMAT DÖNEMĠ DIġI

CERĠDE-Ġ ADLĠYE 1909



Hukuk alanında yayımlanan diğer gazete

- II.ABDÜLHAMĠT -



Kanunların yayımlandığı gazetedir.



Bugünün resmi gazetesi

DÜSTUR

1874



I.Dünya SavaĢında Ali Kemal tarafından çıkarılan PEYAM GAZETESĠ ile birleĢtirilmiĢ PEYAM-I SABAH adını almıĢtır.



Ġlk Miladi takvimi kullanan gazetedir.



Milli mücadeleyi olumsuz etkiledi.



1922’de kapatıldı.

SABAH

1876



Osmanlıda ĠLK YURT DIġI GEZĠSĠ yapan padiĢahtır.



Yavuz’dan sonra MISIR’I ZĠYARET EDEN

ĠKĠNCĠ Osmanlı PadiĢahıdır.



Süleyman Seyyid ve ġeker Ahmet PaĢa’yı resim öğrenimi için yurt dıĢına gönderdi.



Osmanlı’da HEYKELĠNĠ YAPTIRAN ĠLK ve TEK PADĠġAHTIR

ABDÜLAZĠZ

1874



Abdülaziz’in baĢ pehlivanıdır.



Abdülaziz’in baş pehlivanı Kel Aliço ile 1885’te başlayan mücadele akşam sona erdi.



Abdülaziz’in baĢpehlivanı oldu



Amerika’da onu yenebilen Türk olmadı.



Terrible Türk (Korkunç Türk) olarak tanındı.



ABD dönüĢü 21 Mayıs 1898’de bindiği Fransız bandıralı gemi, Ġngiliz bandıralı gemiyle çarpıĢtı.



Kurtulan olmadı

KOCA YUSUF

1857 / 1898



Kırkpınar Yağlı güreĢleri ilk defa

I.MURAT

döneminde yapıldı

ĠDARĠ

BĠRĠM

YÖNETĠCĠ GÜVENLĠK ADALET

Eyalet Beylerbeyi SubaĢı Kadı

Sancak Sancakbeyi SubaĢı Kadı

Kaza Kadı SubaĢı Kadı

Köy _Kethüdası Köy YiğitbaĢı Kadı Naibi

ĠDARĠ BĠRĠM

YÖNETĠCĠ

Eyalet MüĢir

Sancak Mutasarrıf

Kaza Kaza Müdür

VĠLAYET NĠZAMNAMESĠ 1842



Abdülmecit döneminde hazırlandı



Eyaletlere atanan yöneticiye

müĢir

denir.



Islahat Fermanı ile

iltizam sistemi

kaldırıldı



Sancaklardan vergileri

MUTASARRIF

topladı.

- ABDÜLMECĠT –

ĠDARĠ BĠRĠM

YÖNETĠCĠ

Vilayet

Vali

Liva

Mutasarrıf Kaza Kaza Müdürü Köy Muhtar

VĠLAYET NĠZAMNAMESĠ 1864



ABDÜLAZĠZ döneminde hazırlandı



Bütün eyaletler

VĠLAYET

oldu.



Ġlk kez

TUNA

’da uygulandı



Sınırların daralması nedeniyle

VĠLAYET SĠSTEMĠNE

geçildi.  Vilayetlere merkezden VALĠ atandı.

 Sancakların yerini LĠVA aldı.

- ABDÜLAZĠZ -

ĠDARĠ BĠRĠM

YÖNETĠCĠ

Vilayet Vali Liva Mutasarrıf Kaza Kaza Müdürü

Nahiye

Nahiye Müdürü Köy Muhtar

VĠLAYET NĠZAMNAMESĠ 1871



Nahiye adı verilen kaza ile köy arasındaki idari

birim oluĢturuldu.



1913’e kadar yürürlükte kaldı

II. ABDÜLHAMĠT

Maarif Perver / Kızıl Sultan

1876 – 1909



Camiden çok okul yaptırdığı için MAARRĠF PERVER olarak anıldı.



Ermenilere karĢı aman vermeyen II.Abdülhamit’e karĢı Fransız akademisi “La Sultan Rouge” tabirini kullandı.



Ermenilerle birlikte hareket eden ittihatçılar “KIZIL SULTAN” diye tabir etti.



Doğu’da Kürt AĢiret Reislerinin Ermenilere karĢı örgütlendiği düzensiz milis birliklerine

HAMĠDĠYE

ALAYLARI

denir.



1905’te Ermeniler II. Abdülhamit’e Yıldız Camisinde Cuma selamlığında suikast düzenlediler.



II.Abdülhamit muhalifi Tevfik Fikret

“ Ey Ģanlı avcı, tuzağını boĢa kurmadın / attın yazık ki, yazık ki vuramadın “ dizelerini

kaleme aldı.



II.Abdülhamit, 31 Mart olayı ile tahttan indirilerek

SELANĠK’

e sürgüne gönderildi.



Selanik’in savaĢsız Bulgaristan’a geçmesi sonrası Ġstanbul’da

BEYLERBEYLĠĞĠ

SARAYI’

na getirildi.



- II.Abülhamit’in yönetimi Dolmabahçe Sarayından buraya taĢıdığı yerdir.

- II.Abdülhamit Dolmabahçe’de sadece 236 gün kaldı.

- Suikast Ģüphesiyle buradan devlet yönetimini taĢıdığı yer

YILDIZ

SARAYI

’dır.



- Necip PaĢa tarafından II. Abdülhamit için bestelenmiĢtir.

- 1876 – 1909 arası kullanılmıĢtır.

HAMĠDĠYE

MARġI

TERSHANE KONFERANSI

23 Aralık 1876



Osmanlı’nın Balkanlardaki Bulgar isyanını bastırmasındaki yöntem sonrası Avrupa Kamuoyunun baskısıyla Ġstanbul’da yapılan ve kağıt üzerinde kalan konferanstır.



Osmanlı kararları kabul etmedi.



Rusya, Osmanlıya saldırdı. (93 Harbi)



Osmanlı, konferans kararlarını etkisiz kılabilmek için “Kanuni Esasi” yi ilan ettiğini açıkladı.

I.MEġRUTĠYET

23 Aralık 1876 / 13 ġubat 1878

Ġlanı Öncesi Bilinmesi Gerekenler



Anayasal Devlet Düzeni

’ne geçildi.  Halk,

Ġlk defa

yönetime ortak oldu  Kanuni Esasi,

BELÇĠKA

ve

PRUSYA

Anayasalarından etkilenerek oluĢturuldu.  1876 Anayasası ve 1961 Anayasası ile çift

meclisli yapı benimsendi.

1876 Anayasası:

Meclis-i Mebusan / Meclis-i Ayan

1961 Anayasası:

Seneto Meclisi / Temsilciler Meclisi

 Mithat PaĢa’nın Kanuni Esasi için hazırladığı taslak metin

KANUNU CEDĠT

Öğretmen Bilgisi:

- Mithat paşacı grup tam vatandaşlık için

Abdülaziz’i tahttan indirdi. V.Murat’ı tahta çıkardı.

- Tahttan indirenler arasında Ali Suavi, ġinasi,

Namık Kemal, Mithat PaĢa gibi önemli Jön Türkler

bulunmaktadır.

- Ancak Akıl sağlığı yerinde olmadığı için yaptığı antlaşma ile II.Abdülhamit’i tahta çıkardı.

 Rusya ile 93 Harbi sonrası Osmanlı – Alman yakınlaĢması yaĢandı.

 Bu yakınlaĢma orduda Alman etkisine neden oldu.

MÜġĠR WONDER GOLTZ

 Ġlk Olumlu sonucunu 1897 Osmanlı – Yunan

 93 Harbi sonrası imzalanan Edirne Mütarekesi (31 Ocak 1878)’den sonra 13 gün sonra

13 ġubat 1878’de II. Abdülhamit meclisi süresiz

olarak tatil etti.

 Halepa Fermanı, Çırağan Vakası

II. Abdülhamit döneminde yaĢandı.

KANUNĠ ESASĠ MADDELER

 Herkes kanun ve devlet karĢısında eĢit haklara sahip

 Herkese eğitim-öğretim, mülkiyet hakkı basın, yayın ve din özgürlüğü verildi.

 Yasama yetkisi, Âyan ve Mebusan Meclisine aittir.

 Ayan Meclisi üyeleri, padiĢah tarafından ömür boyu seçilebilirdi.

 Mebusan Meclisi üyelerini ise dört yıllığına halktan erkekler seçebilecekti.

 Yürütme yetkisi baĢında padiĢahın bulunduğu (Heyet-i Vükela) bakanlar kurulluna aittir.  PadiĢah hükümeti kurma yetkisine sahiptir.  Gerekirse hükümeti görevden alabilir. Hükümet

padiĢaha karĢı sorumludur.

 PadiĢah istediği zaman meclisi açıp kapatabilir.  Kanun teklifi hükümete aittir. PadiĢah istediği

yasayı veto edebilir.

 Yasalar padiĢahın onayı ile yürürlüğe girebilir.  PadiĢah sürgün etme yetkisine sahiptir.

 Yeniden baĢlama anlamına gelir.  Ġlk Mahkemenin verdiği kararı, bir üst

mahkemenin yeniden incelemesidir.  1879’da II. Abdülhamit döneminde açıldı.

ĠSTĠNAF MAHKEMELERĠ

 Ġlk noterlik teĢkilatıdır.

 Fransız Noterlik Kanunu esas alındı.

MUKAVELAT

MUHARĠRLERĠ NĠZAMNAMESĠ

 II.Abdülhamit’in 93 Harbi sonrası kurduğu Osmanlı tarihinde ilk defa geniĢ kapsamlı

polis ve istihbarat teĢkilatı

YILDIZ ĠSTĠHBARAT

TEġKĠLATI

1880

Öğretmen Bilgisi:

- Bu teşkilatı kurmasında amcasının esrarengiz

ölümü, SHERLOCK HOLMES dedektif

hikâyelerinden etkilenmesidir.

- Aynı zamanda siyasi rakipleri hakkında bilgi toplamak kendisi için hazırlanan darbe ve suikast girişimlerini önleme amacını taşır.

 Bu kararname ile borçlar konusunda

Osmanlı iflasını açıklamıĢtır.

 Bu kararnameye göre;

- Osmanlı vergilerine el konulmuĢ - Ekonomik bağımsızlık sona ermiĢtir. - Avrupalı Devletler tarafından vergilerin toplanması ve denetimi için,

DUYUN-U UMUMĠYE

kuruldu.

1881

MUHARREM

KARARNAMESĠ



Duyun-u Umumiye idaresinde yer alan

ülkeler,

ĠNGĠLTERE / FRANSA / ALMANYA / ĠTALYA

AVUSTURYA / OSMANLI /

GALATA BANKERLERĠ’

nden olmak üzere yedi temsilciden oluĢmaktadır.

Cep Bilgi:

Duyunu-u Umumiye Binasını, 1897’de

FRANSIZ LEVANTEN ALEXANDRE VALLAURY

inşa etti. ATATÜRK’ün emriyle bina

Ġstanbul Lisesi’nin emrine verildi.

 1875 Ramazan Kararnamesi ile ilan edilen

Moratoryum’dan 1881 Muharrem

Kararnamesine kadar geçen süredir.

RUSÛM-I SĠTTE

ĠLK TÜRK MÜZE MÜDÜRÜ

 Deither’in ölümü üzerine Çinili KöĢk Müze Müdürlüğü’ne

1881

’de

OSMAN HAMDĠ BEY

atandı.

 Osman Hamdi Bey’in II. Abdülhamit tarafından MÜDÜR olarak atanmasıyla resmen kuruldu.  Paris’teki

Ecole Des Beaux – Art

okulu

örnek alınarak kuruldu.

SANAYĠ NEFĠSE

MEKTEBĠ

1882

Güzel Sanatlar Akademisi

 1853’te Abdülmecit döneminde 1853’te kurulan

Kadı ve Naip yetiĢtiren “ MUALLĠMHANE-Ġ NÜVVAP ”,

II.Abdülhamit döneminde

MEKTEB-Ġ

NÜVVAP

adını aldı.

 Menafi Sandıkları ve Memleket Sandıkları’nın yerine kuruldu.

ZĠRAAT

BANKASI 1888

 1887’de JAPON ĠMPARATORU KOMEĠĠ’nin yeğeninin savaĢ gemisiyle Ġstanbul’u ziyaret etmesinin ardından iade-i ziyaret olarak bu fırkateyn ile Japonya’ya ziyaret etmiĢtir.  Fırkateyn 11 ayda varabildi.

 DönüĢ yolunda KUġĠMOTO açıklarında tayfuna yakalandı.

 KAYALARA ÇARPARAK BATTI  16 Eylül 1890

ERTUĞRUL

FIRKATEYNĠ

 Fatma Aliye Topuz, Avrupalı kadınlara Ġslam’da kadını anlatmıĢtır.

NĠSVAN-I ĠSLAM

1892

 1894 – 1928 arası yayımlanan günlük siyasi gazete

ĠKDAM

GAZETESĠ

1894

 Din, ırk ve cinsiyet farkı gözetmeksizin bakıma muhtaç, bakıma muhtaç, kimsesiz, yaĢlı ve sakat insanların ihtiyaçlarının karĢılandığı bakım evidir.

 Ahmet Rıza, kurdu. Fransızca ve Türkçe yayınlandı. Yazılarında meĢrutiyeti ilerleme aracı olarak gördü.

MEġVERET

GAZETESĠ 1895

 Ġlk Çocuk Hastanesidir.

 II.Abdülhamit’in yedi aylık kızı Hatice Sultan’ın 14 ġubat 1898’de difteri hastalığından ölümü üzerine üzüntüye düĢen II:Abdülhamit, dört gün sonra Dr. Ġbrahim Bey’e bir etfal (Çocuklar) hastanesi kurmakla görevlendirdi.

ġĠġLĠ ETFAL

HASTANESĠ

1895

 1902’den 1929’a kadar çıkan Jön Türk

dergisidir.

ġURAY-I ÜMMET

DERGĠSĠ

1902

 Özürlüler için açılan ilk okuldur.  ĠĢitme engelliler için açılan il okuldur.

YILDIZ SAĞIRLAR

OKULU

1902

 Osmanlı’da saray yada Bab-ı Ali’de görevli dilsizlerdir.

BĠZEBANLAR

 ġam ile Medine arasına inĢa ettirilen projenin baĢında Alman Mühendis Meissner

bulunuyordu.

 Kutsal topraklarla iletiĢimi sağlamak için yapıldı.  Proje asıl hedefteki Mekke’ye kadar

uzatılamamıĢtır.

HĠCAZ

DEMĠRYOLU PROJESĠ

1900 – 1908

 Konya’dan, Bağdat’a ulaĢmak için 1600 km uzunluğundaki projedir.

 1930’larda tamamlandı.

 Tren Hattının inĢası lisansını, Alman Bankası ’a verdi.

 Ġlk seferini 1940’ta İSMET İNÖNÜ’nün CumhurbaĢkanlığı döneminde yapmıĢtır.

BAĞDAT

DEMĠRYOLU PROJESĠ

1903- 1930

 Sultan Ahmet Meydanında bulunan Bağdat

Demiryolu projesinin Alman firmalara verilmesi

üzerine Alman Ġmparator II.Wilhelm tarafından Almanya’da yaptırıp Ġstanbul’da yerine monte ettirilen çeĢmedir.

 NEO – BĠZANTEN ÜSLUBU’nda yaptırılmıĢtır.

ALMAN

ÇEġMESĠ

1901

 Emperyalist Ülkeler çıkarları için bu projeye önem verdiler.

 I.Dünya SavaĢında en çok kullanılan demiryolu hattıdır.

 Bu demiryolu projesini ortaya atan

ALMAN ĠMPARATORU II.WILHELM

3 B

PROJESĠ

(BERLĠN – BASOF – BAĞDAT)

1894

 ĠSANBUL / BAĞDAT DEMĠRYOLU HATTI’nın baĢlangıç noktasıdır.

 Gâr TCDD’nin ana istasyonudur.

HAYDARPAġA TREN GÂRI

1908

 Kız çocuklarının eğitimi için ZEKĠYE HANIM tarafından SELANĠK’te kullanıldı.

CEMĠYET-Ġ HAYRĠYEYĠ NĠSVANĠYE

1908

 HUKUK ALANINDA yayımlanan gazete

CERĠDE-Ġ ADLĠYE

1909

 Fransa’da düzenlenen Dünya BaĢ Pehlivanlığı ġampiyonasında rakibi Paul Pons’u yenerek ġAMPĠYONLAR ġAMPĠYONU UNVANI aldı  Ġstanbul’a döndüğünde

II. ABDÜLHAMĠT

tarafından OSMANÎ NĠġANI ile ödüllendirildi.  1902’de henüz 32 yaĢında vefat etti.

 II. Abdülhamit’in MeĢrutiyet dönemine son verdikten sonra 24 Temmuz 1908’e kadar uyguladığı baskı dönemine denir.

BASKI ve ĠSTĠBAT

DÖNEMĠ

1878 – 1908

 1889’da kuruldu.

 II.MeĢrutiyet’in ilanında etkili olmuĢtur.  Ġdeolojik olarak Türkçülük düĢüncesini

benimsedi

 Genç Osmanlıların devamı niteliğinde sayılır.  Avrupalılar JÖN TÜRK diye bahseder

(Yeni Osmanlılar)

ĠTTĠHAT ve TERAKKĠ (Birlik ve Ġlerleme)

1889 – 1918

ĠTTĠHAT ve TERAKKĠ’nin

OLUġUMU 27 Eylül 1907

 Ġshak Sukuti Ġbrahim Temo Abdullah Cevdet Çerkez Mehmet ReĢit

Tarafından 12 kişinin katılımı ile Edirne’de bir bağda 2 Haziran 1889’da Ġnciraltı toplantısı veya 12’ler toplantısı adıyla

ĠTTĠHAT-Ġ OSMANĠ

kuruldu.

 Cemiyet Ġtalyan Carbonari Mason TeĢkilatı’nı örnek aldı. Hücreler halinde yapılandı. Her üyeye bir sıra numarası verildi. Birinci hücrenin birinci üyesi ĠBRAHĠM TEMO

 Selanikli Nazım cemiyet tarafından Paris’e gönderildi. Burada eski Maarif Müdürü Ahmet Rıza Bey’i cemiyete üye yapıp buradaki muhaliflerle Paris’te;

OSMANLI TEREAKKĠ ve ĠTTĠHAT CEMĠYETĠ adı altında birleĢtiler.

Üyeler:

Selanikli NAZIM / Ahmet RIZA Bey ġerafettin MAĞMUMĠ / Milaslı HALĠL Bey 1895’ten itibaren MEġVERET GAZETESĠNĠ çıkardılar.

 Cemiyetin kurucularından değildir.

 Jön Türk düĢüncesinde ve gruplaĢmasında etkilidir.

 Mizan Gazetesindeki eleĢtirileri nedeniyle gazete kapatıldı

 Reform düĢüncesi ne padiĢahtan nede Paris’teki Ahmet Rıza’dan ilgi görmedi.

MĠZANCI MURAT BEY

 Harp Mektebi öğrencileri Askeri Mektepler

Nâzırı Zeki PaĢa’ya suikast giriĢiminde bulundular.

 II. Abdülhamit, 630 kiĢiyi tutukladı, 74 kiĢiyi Fizan’a sürgüne yolladı.

 Sürgüne yollananlar

ġEREF

KURBANLARI

olarak anıldılar.

 Adem-i Merkeziyet fikrini savunan PRENS SABAHATTĠN’in Paris’te yaptığı kongredir.  Ahmet Rıza ve grubu katılmadı. Kongre ilgi

görmedi.

I.JÖN TÜRK

KONGRESĠ

4 ġubat

1902

 1906’da SELANĠK’te istibdat yönetimini yıkmak isteyen

OSMANLI HÜRRĠYET CEMĠYETĠ

kuruldu.

 1906’da ġAM’da MUSTAFA KEMAL,

VATAN ve HÜRRĠYET CEMĠYETĠNĠ

kurdu. Selanik’te bu cemiyetin Ģubesini açtı.

 Osmanlı Hürriyet Cemiyeti önce

Vatan ve Hürriyet Cemiyeti ile birleĢti.

 Dr. Nazım Bey’in çabaları ile Paris’te bulunan OSMANLI TERAKKĠ ve ĠTTĠHAT CEMĠYETĠ ile resmen birleĢti. (27 Eylül 1907)

 BirleĢme sırasında Cemiyetin adı da değişti.

“ ĠTTĠHAT ve TERAKKĠ CEMĠYETĠ “

 Mustafa Kemal, 29 Ekim 1907’de Fethi

Okyar’ın ısrarı ile 322 numaralı üye olarak derneğe girdi.

 I.Dünya SavaĢı baĢladığında Ġttihat ve Terakki’nin Genel BaĢkanı

TALAT

PAġA

 9 Ekim 1918’de Ġttihat ve Terakki’den ayrılanlar, FETHĠ BEY’in baĢkanlığında…

OSMANLI HÜRRĠYETPERVER AVAM FIRKASI’nı kurdular. Mustafa Kemal, bu fırkanın üyesidir.

 AHMET RIZA, PRENS SABAHATTĠN,

ERMENĠ DEVRĠMCĠ FEDERASYONU ve MALUMYAN katıldı.

 Toplantı sonu bildirgesi:

“II.Abdülhamit’i tahttan indirmek ve Meclis-i Mebusanı açmak “

II. JÖN TÜRK

KONGRESĠ

1907

REVAL GÖRÜġMELERĠ

9 Haziran 1908

 Günümüz Estonya’nın baĢkenti TALİN’de eski adıyla

Reval

’de yapıldı.

 Ġngiltere Kralı VII.Edward ile Rus Çarı Nikola arasında yapıldı.

 1907 Üçlü Ġtilafın kurulması ile her iki devlet aralarındaki sorunları gidermek Osmanlı’yı paylaĢmak üzere toplandı.



İngiltere, Reval sonrası Balkanlarda Rusya’yı serbest bıraktı. Bu durum I.Balkan Harbi’ne neden oldu.

1908 DEVRĠMĠ

 Ġngiltere’nin, Makedonya sorununu bahane edip bölgeye müdahale etmesini istemeyen

RESNELĠ NĠYAZĠ, 200 asker ve 200 sivil ile dağa çıkarak isyan etti.

 II. Abdülhamit’ten meĢrutiyet’i yeniden ilan etmesini istedi.

 23 Temmuz’da ĠTC MeĢrutiyeti, MANASTIR’da 21 Pare top atıĢıyla ilan etti.

 Durum Yıldız Sarayı’na bildirildi. 23 Temmuz’u 24 Temmuz’a bağlayan gece Kanuni Esasi’nin yürürlüğe konmasına karar verildi.

II. MEġRUTĠYET

24 Temmuz 1908 / 11 Nisan 1920

 ĠTC, gizli Selanik toplantısı sonrası cemiyet, Fırka’ya dönüĢmeye karar verdi.

 ĠTC, ġubat 1909’da KAMĠL PAġA Hükümeti’ni güvensizlik oyu ile düĢürdüler.

 II. MeĢrutiyet’in ilanı sonrası,



Bulgaristan

, Bağımsızlığını ilan etti. 

Girit

, Yunanistan’a bağlanma kararı aldı. 

Avusturya – Macaristan

, Bosna-Hersek’i ilhak etti.



23 Nisan 1920 / 29 Ekim 1923

arasındaki

TBMM Rejimini, III.MeĢrutiyet dönemi olarak

adlandıran Türk siyaset adamı ve tarihçi kimdir.

MAHMUT GOLOĞLU

1915 – 1982

31 MART OLAYI

13 Nisan 1909

 ĠTC’ye muhalif SERBESTĠ GAZETESĠ’nin yazarı Hasan Fehmi Bey’in kimliği belirsiz kiĢilerce Galata Köprüsünde öldürülmesi  Ahrar Fırkası’nın ĠTC’ye karĢı muhalefeti

 Volkan Gazetesi yazarı DERVĠġ VAHDET’in isyancılara destek vermesi

 Avcı Taburları’nın isyancılarla hareket etmesi

31 Mart Olayı’na neden oldu.

 Ġsyana karĢı Selanik’te 1 günde, Hareket Ordusu toplandı. Trenle YeĢilköy’e gelindi.  Ordu Komutanı Mahmut ġevket PaĢa,

Tümen’in Kurmay Subaylarından biri de Mustafa Kemal’dir.

 Ġsyanın bastırılması sırasında 300’den fazla insan öldü.

 DerviĢ Vahdet, Ġzmir’de yakalandı. Ġstanbul sıkıyönetim mahkemesinde yargılandı. Ayasofya meydanında asılarak idam edildi.

31 MART OLAYI SONRASI…

 II.Abdülhamit tahttan indirildi. Yerine kardeĢi

V.Mehmet Reşat getirildi.

 Hüseyin Hilmi PaĢa Hükümeti kuruldu. Bu hükümet Divan-ı Harbin II.Abdülhamit’in yargılamasına izin vermedi.

 Kanuni Esasi’nin maddeleri değiştirildi.  II.Abdülhamit, Selanik’e sürgüne gönderildi.

Selanik’in savaş yapmadan Bulgaristan’a teslim

olmasıyla II.Abdülhamit BEYLERBEYĠ SARAYI’na getirildi. Ölümüne kadar (1918) burada kaldı.

KANUNĠ ESASĠ’NĠN DEĞĠġTĠRĠLEN

MADDELERĠ…

 Meclis-i Mebusan, Heyet-i Vükelayı güvensizlik oyu ile düĢürebilecek.

 Heyet-i Vükela (Bakanlar Kurulu) güvensizlik oyu ile düĢürülebilecek

 Sadrazam’ı PadiĢah atayacak, Bakanları sadrazam atayacak

 Uluslararası antlaĢmalar, Meclis-i Umumi’nin onayına bırakılacak

 Kanun teklif etmek için padiĢahın iznini alma Ģartı kaldırıldı.

 PadiĢahın Veto ettiği yasaları Meclis-i Umumi 2/3 çoğunlukla kabul ederse padiĢah kanunu tastik etmek zorunda kalacak

 PadiĢahın sürgün yetkisi kaldırıldı.

 Kanun dıĢı tutuklama yasağı getirildi.Sansüre yasak konuldu.

FIRKALAR

ÖZELLİKLERİ VERİLEN PARTİLERİ

CEVAPLAYINIZ





Ġbrahim Temo, Ġshak Sukuti, Abdullah Cevdet, Mehmet RaĢit, Hikmet Emin kurdu.



MeĢveret, Mizan ve Ġçtihat gazeteleri bu partiyi destekledi.

ĠTTĠHAT ve TERAKKĠ

FIRKASI 1889



Liberal Jön Türk kanadı Prens Sabahattin Ġstanbul’da kurdu.



Volkan ve Serbesti gazeteleri bu partiyi destekledi.

AHRAR

FIRKASI 1908



Ġbrahim Temo kurdu.



1911’de Hürriyet ve Ġtilaf fırkasına katıldı.

OSMANLI DEMOKRAT

FIRKASI 1908



Arap Asıllı Osmanlılar kurdu.

FEDAKARAN-I MĠLLET

CEMĠYETĠ 1908



Gümülcine Mebusu Ġsmail Bey kurdu.



1911’de Hürriyet ve Ġtilaf fırkasına katıldı.

OSMANLI AHALĠ

FIRKASI 1910



ĠĢtirak Dergisi’ni yayınlayan HÜSEYĠN HĠLMĠ

kurdu.



Türkler tarafından kurulan ilk sosyalist partidir.

OSMANLI SOSYALĠST

FIRKASI 1910



Ġttihat veTerakki’ye karĢı kurulmuĢ en önemli

muhalefet partisidir. Parti Liderleri Damat Ferit, Refik Halit Karay, Ali Kemal



Türkler tarafından kurulan ilk sosyalist partidir.

HÜRRĠYET ve ĠTĠLAF

FIRKASI 1911



1912’de ALAYLI SUBAYLAR tarafından

SOPALI SEÇĠMLER sonrasında kurulan

Ġttihatçıların suikastlarına karĢılık veren, Hürriyet ve Ġtilaf yanlısı silahlı örgüt.

HALASKÂR

ZABĠTAN 1912

Kurtarıcı Subaylar



1918 Mondros Mütarekesi sonrasında Ġttihat ve Terakki’nin son kongresinde kendisini fesh ederek kurduğu partidir.

TECEDDÜT

FIRKASI 1918

 Osmanlı’da Ġlk defa ÇOK PARTĠLĠ HAYATA II. MEġRUTĠYET ile geçildi.

 II.MeĢrutiyet’in ilanı sonrasında bütün partilerin aynı anda gittiği seçim