İstanbul Divanyolu'ndaki tarihi eserleri gezerek var olan
durumu görüntüledik. Mirasımıza ne kadar sahip çıkıldığını
fotosrafladık. İste Daha biçilemeyen yapıların son durumu
AfiflPQR
Ne ararsan var
II. Mahmut Türbesi'nin içinde müstah dem kulübesi var. Bekçiler piknik tü püyle çay yapıyorlar. Mezarlar bakım sızlıktan dökülürken, türbenin çevre sini çöpler kuşatmış. Önündeki cola dolabı ise görülmeye değer (!) İlk Türk müzecisi Ahmet Fethi Paşa'nın kabri de burada (üstte).
Her yer dökülüyor
Medrese'nin bir bölümü büfe olarak çalıştırılıyor (en üstte, sağda). Girişin arkası tam bir mezbelelik (en üstte solda) ve çöplük (solda). Türbenin girişi (üstte) bakımsızlıktan dökülüyor. Mezarlar yıkılmış ya da baş kısımları koparılmış. Taş işçiliğinin eşsiz örnekleri mezar taşları kırık, bazıları yerinden sökülmüş. Türbenin açık ve kapalı bölümleri içler acısı. Kapısı açık olan bir yapının içinde kırık dökük bir soba, buzdolabı, masalar ve iskemleler var (altta).
Tarihi
ironi
Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Türbesi'nin pen- c e r e s i n d e k i "Çevreyi temiz tutalım, yeşili koruyalım" yazılı ^ levha, çevrenin görünümüyle te zat oluşturuyor. Türbenin ahşap kapısı çürümeye terk edilmiş.biyat Eserleri Sahipleri Meslek Birliği İstanbul Bölge Şubesi ve Lokali” ile “Balkan Türkleri Da yanışma ve Kültür Derneği Genel Merkezi” yazılı türbenin iki sene evvel fırtınadan yıkılan duvarı hâlâ onarılmamış. Mezar taşları nın kişinin unvanını, cinsiyetini ve mesleğini belirten baş kısımları koparılmış. Taş işçiliğinin (taş ü- zerine yazı yazma ve süsleme yap ma sanatı) eşsiz örneklerinin bu lunduğu mezar taşları kırık, yıkık, bazıları yerinden sökülmüş.
Koca Sinan Paşa’nın kilitli ka pısının önü tam bir mezbelelik. Türbenin açık ve kapalı bölümle ri içler acısı. Kapısı açık olan bir yapının içinde kırık dökük bir so ba, buzdolabı, masalar ve iskem
Mezarları otlar bürümüş
Çorlulu Ali Paşa Camisi'nin avlusunda halı tamir atölyeleri bulunduğun dan nispeten temiz. Ama caminin mezarlık bölümü için aynı şeyi söyle mek mümkün değil. Büfe esnafı, otların bürüdüğü mezarların arasına meşrubat kasalarını ve iskemleleri yığmış.
YÜKSEL ÖZBEK
tölyeleri bulunuyor. Bu nedenlede nispeten bakımlı. Caminin me zarlık bölümlerine büfe esnafı, meşrubat kasalarını ve iskemlele ri yığmış. Otların bürüdüğü me zarlar arasına merdiven, masa ve sandalyeler atılmış. Bir sürü çöp oradan oraya uçuşuyor.
Keşhane gibi
Bu eserin hemen karşısındaki Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Medresesi’nin bahçesi ise ayakka bıcı esnafı tarafından işgal edil miş. Yapıların ahşap bölümleri çürümüş ama bugüne kadar tamir edilmedi.
Girişinde “T.C. Kültür Bakan lığı Koca Sinan Paşa Türbesi” ve “İLESAM, Türkiye İlim ve
Ede-leler var. Her yer pislik içinde. Çayhane haline getirilmiş bahçe duvarı, yapının bütünlüğüne ve mimari tarzına aykırı şekilde süs lenmiş.
Berbat görüntü
içerideki büyük avlu ise tam bir keşhane görünümünde, “ilim, edebiyat eserleri” lokali olduğu i- çin şark kahvesi haline getirilme ye çalışılmış, fakat görüntüsü ese rin bütünüyle uyum arz etmiyor. Girişte nargile için hazırlanmış kor tenekesi ve çöp kutuları, bu tuhaf dekoru tamamlayan ana un surlar. O güzelim havuzun etrafı ise tam bir rezalet. Ortaya bir branda gerilmiş. Kovalar, teneke ler, süpürgeler berbat görüntüyü
lunuyor. Türbenin, Türbedar So- kak’a açılan büyük ahşap kapısı harap. Türbenin içinde ise bir ge cekondu var; müstahdem kulübe si. Görevliler piknik tüpü üzerin de çay yapıyorlar.
Kimler sorumlu
Vakıflar İstanbul Müdürlü- ğü’nün verdiği bilgiye göre, bölge deki eserlerin mülkiyeti, bakım ve onarımı Vakıflar’a ait. II. Mah mut ve Koca Sinan Paşa Türbele ri de Bakanlar Kurulu kararıyla belirli süreler için “Eserin işlet mesi, bakımı ve onaranının yapıl ması şartıyla” Kültür Bakanlığı’na tahsis edilmiş.
Çorlulu Ali Paşa Camii, Merzi fonlu Kara Mustafa Paşa Medre men karşısında ve Divanyolu’nun
başındaki II. Mahmut Türbesi’nin girişinde, seyyar satıcıların masa ve sandalyeleri bulunuyor, ilk Türk müzecisi Ahmet Fethi Pa- şa’mn da yattığı ve Mimar Gara bet Balyan’m yaptığı türbenin bahçesindeki Osmanlı büyükleri nin mezarları, ne yazık ki zamanın tahribine terkedilmiş, bazıları kı rılmış.
Bir çoğu kirlilik nedeniyle sim siyah, mezarlar arasında pet şişe ve çöp paketlerinin yanında, gaze te kağıtları uçuşuyor. OsmanlI’nın Batılılaşma sürecinin en önemli padişahlarından II. Mahmut, Ab- dülaziz ve II. Abdülhamit’in bu lunduğu türbenin girişinde, çeş me haline getirilmiş iki bidon bu
sesi, Koca Sinan Paşa Türbesi, A- tik Ali Paşa Camii, II.Mahmut Türbesi ve diğer eserlerle ilgili ya pılması gerekenleri Vakıflar İstan bul Abide Şube Müdürü irfan Ka- buman ile konuştuk. Kabuman, bakımsızlığın nedeni olarak büt çeden ayrılan payın düşüklüğünü gösterdi. Yalnız İstanbul’da Vakıf- lar’a ait bin 874 eser olduğunu be lirten Kabuman, şunları söyledi:
“Bütçeden bize ayrılan pay son derece az. 1999 yılı için 275 milyar lira. Bu bütçeyle on eserle ilgili inşaatımız devam ediyor. 2000 yılı bütçemiz ne olur, onu bi lemiyorum. Tahsis edilmiş eserle rin bakım ve onarımı ise tahsis a- lan kurumlara aittir, işlemler yine Vakıflar’ın denetiminde yapılır.” tamamlıyorlar.
Atik Ali Paşa Camisi’nin açık namazgâhının mihrabı; çimento, kireç torbaları ve mermerden ya pılmış pencere taşları ile dolu- Depremde meydana gelen kubbe içi çatlakları öylece duruyor. Bah çenin orasına burasına inşaat malzemeleri yığılmış. Mezarlık bölümü ise bakımsız. Caddenin karşı tarafında bulunan ve aynı camiye bağlı medrese en bakımlı eser. Birlik Vakfı’na Bakanlar Ku rulu kararı ile tahsis edilmiş med- rese pırıl pırıl, işlevsel hale getiril miş. Gençlere bilgisayar ve inter net kursları veriliyor. Isıtmada kalorifer kullanılıyor. Elektrik ke silince devreye jeneratör giriyor.
Eminönü Belediyesi’nin he Faks: (0 2 1 2 ) 5 0 S 6 8 02
İ
stanbul’da Osmanlı imparatorluğumdan miras ka lan eserleri gezenler, içler acısı bir duruma tanıklık ediyor lar. Osmanlı’mn açık hava müzesi olarak nitelendirilen Divanyolu ve Yeniçeriler Caddesi’ndeki medrese, türbe ve mezarlar, ilgi sizlik ve bakımsızlıktan harap du rumda. Hepsi birer sanat eseri olan mezar taşlan ise kırık; birço ğu da yerinden sökülmüş.Divanyolu Caddesi’nin uzantı sı olan Yeniçeriler Caddesi’nin başındaki Çorlulu Ali Paşa Ca misi’nin avlusunda hah tamir a
