TÜRK KÜLTÜRÜ VE
HACI BEKTAŞ VELÎ ARAŞTIRMA DERGİSİ
Turkish Culture and Haci Bektash Veli
Research Quarterly
Haziran/June
2018/86
Yaz
Summer
©Gazi Üniversitesi
Türk Kültürü Açısından Hacı Bektaş-ı Velî
Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi
Yabancı Dil Editörleri/Foreign Language Editors
On Behalf of Gazi University Turkish Culture and Hacı Bektaş Velî Research and Application Center, Owner Gazi Üniversitesi Türk Kültürü Açısından Hacı Bektaş-ı Velî Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Adına Sahibi
/ TKHBVD Turk re an ktash Velî Research Quarterly
•
Yıl/Year: 25 • Sayı/Issue: 86 Yaz (Haziran)/Summer (June) 2018 •
ISSN: 1306-8253 E-ISSN: 2147-9895 •
•
Dr. Orhan KURTOĞLU
Dr. Abdülvahit ÇAKIR/Gazi Üniversitesi Dr. Muhammet KOÇAK/Gazi Üniversitesi Arş. Gör. Batuhan SELVİ/Gazi Üniversitesi
/Gazi Üniversitesi • • • Dr. Abdullah Orman •
Dr. Ayşe ÇAMKARA ERGİNER
• Sekreterya/ Damla KAYA Vedat DEMİROK • Yayın Türü/ • Language • •
Y Merk Adr Headquarter
Gazi Üniversitesi Türk Kültürü Açısından Hacı Bektaş-ı Velî Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Emniyet Mah. Abant 1 Cad. Gazi Üniversitesi TOKİ Blokları. E Blok, 3. Kat. Yenimahalle / ANKARA Tel/Phone: +90 312 202 23 46
Elektr Posta/ : v u.tr web: www.hbvder u.tr
Baskı/P ted By: Kapak Tasarımı Harun Alabay Basım Y ve T Ankara, 2018
Dr. Abdurrahman Güzel Başkent Üniversitesi Dr. Abdülkadir Emeksiz İstanbul Üniversitesi Dr. Abdülkadir Sezgin Esenyurt Üniversitesi Dr. Ahmet Bican Ercilasun Gazi Üniversitesi Dr. Ahmet Taşğın
Necmettin Erbakan Üniversitesi Dr. Ahmet Yaşar Ocak TOBB ETÜ
Dr. Ali Yakıcı Gazi Üniversitesi Dr. Ali Yaman
Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dr. Ayşe Yücel Çetin Gazi Üniversitesi Dr. Bahar Akarpınar Hacettepe Üniversitesi Dr. Bayram Durbilmez Erciyes Üniversitesi Dr. Cemal Kurnaz Gazi Üniversitesi Dr. Eva Csaki
Pazmany Peter Catholic University, Hungary Dr. Fatma Ahsen Turan
Gazi Üniversitesi Dr. Gabriel Piricky
Institute of Oriental Studies of the SAS, Slovakya Dr. Halil Çeltik
Gazi Üniversitesi Dr. Hamiye Duran Gazi Üniversitesi Dr. Harun Yıldız Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dr. Heath W. Lowry Bahçeşehir Üniversitesi, Türkiye York University, Canada Dr. İsmail Görkem Erciyes Üniversitesi Dr. İsmet Çetin Gazi Üniversitesi Dr. Kazım Sarıkavak Gazi Üniversitesi Dr. Krassimira Mutafova
St. Cyril and St. Methodius Veliko Turnovo University, Bulgaria Dr. M. Fatih Köksal Amasya Üniversitesi Dr. M. Öcal Oğuz Gazi Üniversitesi Dr. Mehmet Şeker Düzce Üniversitesi Dr. Marcello Mollica Fribourg University, Switzerland
Danışma Kurulu/Advisory Board
Dr. Michel Balivet Aix Marseille University, France Dr. Murat Karabulut Gazi Üniversitesi Dr. Mustafa Kara Uludağ Üniversitesi Dr. Mustafa Sever Gazi Üniversitesi Dr. Naciye Yıldız Gazi Üniversitesi Dr. Nurten Gökalp Gazi Üniversitesi Dr. Orhan Kemal Tavukçu Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Dr. Ömür Ceylan İstanbul Kültür Üniversitesi Dr. Özer Şenödeyici Dokuz Eylül Üniversitesi Dr. Özkul Çobanoğlu Hacettepe Üniversitesi Dr. Pakize Pervin Aytaç Gazi Üniversitesi Dr. Pervin Ergun Gazi Üniversitesi Dr. Refik Turan Gazi Üniversitesi Dr. Salahaddin Bekki Ahi Evran Üniversitesi Dr. Sadullah Gülten Ordu Üniversitesi Dr. Taner Lüleci Gazi Üniversitesi Dr. Tufan Gündüz Hacettepe Üniversitesi Dr. Türker Eroğlu Gazi Üniversitesi Dursun Gümüşoğlu Araştırmacı-Yazar Dr. Ali Duymaz Balıkesir Üniversitesi
86. SAYI HAKEMLERİ/
REFEREES of the 86
thISSUE
YURT DIŞI TEMSİLCİLİKLERİ/
REPRESENTATIVES ABROAD
Almanya/ Germany Dr. Özgür SAVAŞÇI Ali Duran GÜLÇİÇEK Amerika/ USA Dr. Mark SOILEAU Arnavutluk/Albania Dr. Hysen KORDHA Edmond BRAHIMAJ Azerbaycan/Azerbaijan Dr. Eldeniz ABBASOV Bulgaristan/Bulgaria Dr. Krassimira MUTAFOVA Veysel BAYRAM Fransa/ France Dr. Michel BALIVET Hollanda/ Holland Erol SANBURKAN Mustafa Fuat DOĞAN İran/Iran
Dr. Ebul Hasan MÜNFERİD İsveç/Sweden Eraslan ÖRGÜN İsviçre/Switzerland Dr. Marcello MOLLICA Kanada/ Canada Dr. Irene MARKOFF Kazakistan/Kazakhstan Dr. Dossay KENZHETAYEV Macaristan/Hungary Dr. Éva CSÁKI Makedonya/Macedonia Dr. Metin İZETİ Dr. Arben SULEJMANI Kırgızistan/Kyrqyzstan Dr. Bilgehan GÜLCAN Slovakya/ Slovakia Dr. Gabriel PİRİCKY Çin/China Dr. Küreş TAHİR Dr. Abdulkadir DÜNDAR Ankara Üniversitesi Dr. Ayşe YILDIZ Gazi Üniversitesi Dr. Bayram Ali KAYA Sakarya Üniversitesi Dr. Güljanat KURMANGALİYEVA ERCİLASUN Gazi Üniversitesi Dr. Harun YILDIZ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dr. Hatice İÇEL Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Dr. Hayati BEŞİRLİ Gazi Üniversitesi Dr. Hüseyin GÜNEŞ Şırnak Üniversitesi Dr. İhsan ÇAPÇIOĞLU Ankara Üniversitesi Dr. Mehmet Saffet SARIKAYA Süleyman Demirel Üniversitesi Dr. Mustafa ALKAN Gazi Üniversitesi Dr. Mutlu ER Hacettepe Üniversitesi Dr. Onur KAYABAŞI Aksaray Üniversitesi Dr. Serdar SAĞLAM Gazi Üniversitesi Dr. Tattugul KARTAEVA Al-Farabi Kazakh National University Dr. Ünsal Yılmaz YEŞİLDAL Akdeniz Üniversitesi Dr. Yasin YILMAZ Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
•
Okuyucu Mektupları/Letters
Lütfen yayımlanan yazılar hakkındaki görüş, yorum ve önerilerinizi Yazı İşleri Müdürlüğüne gönderiniz. Readers are most welcome to express their views, comments or suggestions on published articles, to the editor. hacibektasveli@gazi.edu.tr
Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, uluslararası hakemli bir dergidir. Kış/Aralık, Bahar/Mart, Yaz/Haziran,
Güz/Eylül sayısı olmak üzere yılda dört defa yayımlanır. EBSCO HOST, SCOPUS, MLA, TÜBİTAK/ULAKBİM, DOAJ, OAJI, Index Copernicus (ICI), ERIH PLUS, Index Islamicus gibi ulusal ve uluslararası indeks ve veritabanları tarafından taranmakta ve dizinlenmektedir. Dergide yayımlanan yazılardaki görüşlerin sorumluluğu yazarlarına aittir.
Turkish Culture and Haci Bektash Velî Research Quarterly is an international and refereed journal. The owners of the article
account for the legal and scientific responsibility. It is published quarterly in Winter/December, Spring/ March, Summer/June, Autumn/September. It is indexed in EBSCO HOST, SCOPUS, MLA, TÜBİTAK/ULAKBİM, DOAJ, OAJI, Index Copernicus (ICI), ERIH PLUS, Index Islamicus. The authors are responsible for the opinions stated in the articles published in the journal.
İÇİNDEKİLER
EDİTÖRDEN ...7 MAKALELER
ZÜLFİKAR: EFSANEVİ BİR KILICIN TARİHİ SERÜVENİ
ZULFIQAR: A LEGENDARY SWORD’S HISTORICAL ADVENTURE
Hüseyin GÜNEŞ ...9
HALVETİYYE GELENEĞİNDE ETVÂR-I SEBA/NEFSİN MERTEBELERİ
AL-ATWAR AL-SAB’A/THE SEVEN LEVELS OF THE SOUL IN THE TRADITION OF KHALWATIYYA
İsa ÇELİK / Birol YILDIRIM ...21
NUSAYRÎLİKTEKİ AMCALIK GELENEĞİNİN YORUMLANMASI
THE INTERPRETATION OF UNCLE CUSTOM IN NUSAYRISM
Gökçen ÇATLI ÖZEN ...45
IRAK TÜRKMENLERİ ARASINDA MUHARREM AYI RİTÜELLERİ ÇERÇEVESİNDE OLUŞAN SÖZLÜ HALK EDEBİYATI ÜRÜNLERİ VE BU ÜRÜNLERİN GELENEKSEL ANLATICILARI
PRODUCTIONS AND NARRATORS OF ORAL FOLK POETRY ABOUT MONTH OF MUHARRAM RITUALS AMONG IRAQI TURKMEN
Necdet Yaşar BAYATLI ...61
SÜNNİ MUTASAVVIFLARDA HZ. ALİ VE EHL-İ BEYT ALGISI EŞREFOĞLU RUMİ ÖRNEĞİ
THE PERCEPTION OF SUNNI SUFIS ON HZ. ALI AND AHL AL-BAYT: ESHREFOGHLU RUMI’S SAMPLE
Ahmet ÖZKAN ...83
TÜRK HALK DİNDARLIĞI VE EVLİYA İNANCI: SOSYOLOJİK BİR YAKLAŞIM
TURKISH FOLK RELIGION AND SAINT BELIEF: A SOCIOLOGICAL APPROACH
Muammer AK ...95
YEDİ SAYISININ KÜLTÜREL ARKAPLANI ÇERÇEVESİNDE GARÎBNÂME MESNEVİSİ’NİN YEDİNCİ BÖLÜMÜ ÜZERİNE BİR İNCELEME
A REVIEW OF THE 7TH CHAPTER OF THE MESNEVI GARÎBNÂME WITHIN THE SCOPE
OF THE CULTURAL BACKGROUND OF NUMBER SEVEN
Sevda ÖNAL KILIÇ ... 111
P. J. PIGURE’ÜN GRAMMATİK DER TÜRKİSCH-OSMANİSCHEN UMGANGSSPRACHE ADLI ESERİNDEKİ TÜRK ATASÖZLERİ
TURKISH PROVERBS IN THE GRAMMATIK DER TURKISCH-OSMANISCHEN UMGANGSSPRACHE OF P.J. PIQURE
BALKANLAR’DA MERKEZİ BİR TEKKE: HARABATİ BABA BEKTAŞİ TEKKESİ
A CENTRAL TEKKE IN BALKANS: HARABATİ BABA BEKTASHI TEKKE
Erdal AKSOY ... 153
LINGUOCULTURAL CHARACTERISTICS OF GUEST HOSTING TRADITIONS OF KAZAKH AND TURKISH PEOPLE
KAZAKLARIN VE TÜRKLERİN MİSAFİRLİK GELENEGİNİN LİNGUO-KÜLTÜREL ÖZELLİKLERİ
Zubaida SHADKAM / Yktiyar PALTORE ... 169
YAZAR REHBERİ ...187
