LÍ ' '
y //»
BÎR BAŞBAKAN
< DAHAJ^-^
o >4
^
OKTAY AKBAL
fe
k
Evet
Hayır
B ir B aşbakan d ah a...Bu kaçıncısı? Yaşı elliye gelen b ir k u şa k kaç b aşb ak an
i& T'S a y s a k m ı? İsm e t P aşa, C elâl B ay ar, R efik S aydam , I ı »fökrü Saraçoğlu, Recep P ek er, H aşan S aka, Ş em settin
Gü-n a lta y , A dGü-naGü-n M eGü-nderes, geGü-ne İsm et P aşa, Ü rg ü p lü , D em irel, N ih at E rim , F e rit M elen...
On iki b aşb ak an ta n ıd ık şu yarım y ü zyıllık y aşan tım ız da. H er b iri b irşe y le r h a tırla tır o g ü n le ri b ilen lere. İsm et Paşa- d e r Jeraez d em iry o lları gelir akla. B ay ar deyince Moda koym adaki k o tra y a rışla rı, S aydam deyince, «A’dan Z ’ye k a d a r h erşey bozuktur» sözü, Saraçoğlu deyince efece d a v ra n ışla r, P e k e r deyince m u h alefettek i d e m o k ra tla ra koy duğu «psikopatlar» teşhisi, S aka deyince çok p a rtili dem ok rasin in tavizciliği, G ü n altay deyince en d ü rü s t seçim yasası... A dnan M enderes, on y ıllık yönetim iyle b ir çok şeyi ha tırla tıy o r. B aşarılı b aşarısız, iy i kötü... A m a acıklı sonu belleklerde yaşay açak hep. H e rh a ld e geleceğe k alac ak y an ı, A n ay asa’yı çiğnediği için asılm asıd ır. İk in ci İsm et P aşa ik tid a rı deyince A y d em ir a y a k la n m a la rı k a rşısın d a k i güçlü d ire n işid ir h a tırla n a n . İh tilâ l sonrası k a rışık lık la rın ı b astı rıp çok p a rtili düzeni yeniden ra y a o tu rtm a sı... Ü rg ü p lü de yince, D em irel ad lı b ir p o litik acın ın o rta y a çıkışı...
Y a so n rak iler... S üleym an D em irel ad ın ı d u y u n ca a k lın ı za ilk gelen n ed ir? «Va m ı b u n u n izah tarzı?»ndan b aşk a ne h a tırlıy o rsu n u z ? B ir yığın «seçm e saçm alar! D ün b aşk a, b u g ü n d ah a b a ş k a d ır gibi özdeyişler»... Ş im dilik b u n la r. Y a kın b ir zam anda y eniden b aşb ak an lığ a döneceğine göre bu kez n eler b ıra k a c a k geleceğe göreceğiz...
S ayın E rim ’in eski b aşb ak an y ard ım cılığ ın d an b ir «Şalcı» lığı k alm ıştı. Y anıltm adı bu adı ta k a n la rı, yine b ir ta k ım şallarla ö rttü ik tid a rı süresince ö zg ü rlü k leri... B ir de «Lüks A nayasa» sözü k a lır geleceğe... Ama ik tid a ra gelm eden ne söylediyse, neyi sav u n d u y sa tam te rsin i y a p m ak ta re k o r k ır m ası da a n la tılır ö rn ek olarak ... Bay M elen çok y en i daha, ondan ne k a lır bilm em , b elk i de hiç b ir şey kalm az!..
E vet şim di yeni b ir B aşbakan v ar karşım ızda sayın N a- lm Talu... B ir bankacı, b ir maliyeci. K ısacası r»r hesap a d a m ı. Neye göre, kim e göre, ne gibi şeylere dayanarak yapacak hesaplarını? Birinci E rim kabinesindeki o n o ir cakanla ç a tış m ası bütün canlılığıyle yaşıyor.. K araosm anoğlu ve a rk a d a ş ları o zam an M erkez Bankası Genel M üdürü olan sayın T a- lu ’yu «reform cu davranışları» önlem ekle, kendilerine y ard ım cı olm am akla suçlam ışlardı. Bay T alu da a rk a la rın d a n on lara epey ağır b ir karşılık verm işti. Şim di’ik h atırlan an bu. Y arına ne kalır? Bilmem orasını. Hem Bay T alu’r u n «yann»ı çok yakın. Ekim seçim lerinden sonra iktidarda kalacağı pek beklenm ez. Gelip geçici b ir hüküm etin başkanı.. R eform ları yapacakm ış, seçim leri yapacakm ış, sonra gidecekmiş! Bir ga zetecinin «reform ları gerçekleştirecek misiniz?» sorusunu «Ga yet tabii» diye yanıtladığına göre b ir şeyler vanm avı d ü şü n ü yor. A dına reform yasası denilen b ir iki yasa çık artm ak zor değil elbet! B akın to p rak ve ta rım reform u tasarısı Meclis gündem inde, onu ç ık a rttırır, adı reform cu başbakan olur. A m a o reform yasası uygulanam azm ış, uygulanm ası olanağı yokm uş, çünkü elde yeteri k ad ar to p rak bulunm uvorm uş r e form tasarısındaki isteklere uyan! Yani yasa b ir vaııdan bir şeyler önerirken, ö te yandan ustalıklı oirkaç m addeyle o ö n e rile ri o rtad an kaldırıyorm uş, orası ayrı!.
Evet, yeni b ir B aşbakan var karşım ızda Gene b ir adam . P olitikacı değil, b ir teknisyen, görünürde bağımsız. Ama ger çekte bağım lılardan d aha da bağım lı belki de. Kesin düşünce lerine, inançlarına, k arşı çıktığı eğilim lere. . ive demi b aşa rılı olur, bilem em . Bu yurt, bu ulus için y ararb işler yapm a sını dilem ek görevim izdir. U m ut olm asa da, bugüne dek üze rin d e yürüdüğü çizgiden b ir y a ra r beklenm ese de. U m ut f a k irin ekmeği, ye M emet ye, dem iş şair... Öylesine b ir um ut işte!..