BİR BOŞLUK
KARŞISINDA
Ahmed Emin YALMAN
E
ski M aarif Bakanı, değerli akıncı Haşan A li Yücel’in ö- lümünü duyduğum zaman yalnız çok sevdiğim, çok kıymet verdiğim bir insanın yaşayanların Aleminden uzaklaşmasına ağlam ak la kalmadım. B ana öyle geldi ki fikir varlığımızdan bir parça kop muştur, ortalıkta bir boşluk peyda olmuştur ve bu büyük boşluğun ta- mamıyle aynı neviden bir şahsiyet le dolmasına ihtimal yoktur.E vet, memleket fikir ve kültür bakımından çok ileri gidebilir ve gidecektir, medenî dünyanın ruhu nu kavrayan ve bize aksettirmeği bilen yeni yeni nesiller, parlak ze kâlar yetişecektir. F a k at Haşan A li gibi, eski devirlerin takım ta kım baskıları içinde manevi varlığı şekil alan, nice felâketli günün ıztı- rabını yakından duyan, Balkan boz gununun yarattığı isyan histeriyle ruhu şahlanan, dertlerimize dinamik çareler aram ak hasreti İçinde kıvra nan, eski edebiyat ve musikinin, eski tekke âleminin havasını tenef füs eden, oradan da nasibini alan, bunu en modern bir zihniyetle bağ daştırmağı bilen bir şahsiyete ka vuşm ak kolay olmayacaktır. E sk i den kalm a zevklerimizin, âdetlerimi zin, renk ve havamızın güzellikle rine sahip çıkan, İleri görüş ve fi kirleri bunların çerçevesinde karşı lam ağı bilen orijinal, örnek şahsi yetlerin nesli bu gidişle inkıraz bul m ağa mahkûmdur. Her giden, ar kasında dolması güç olan bir boş luk bırakacaktır.
H
aşan Ali YÜcePin B atıya doğ-j
ru yönelmeğe dair olan sonyazısı "Dünya** arkadaşımı zın dünkü sayısında çıkmıştır. Bu yazıda gerilik ile ilerilik arasındaki bocalamaların, yapılan hatâların, düşülen gafletlerin, varılması lâzım- gelen hedeflerin, gerçeğe çevrilmesi icap eden iyi Örneklerin tam bir levhası çizilmiştir. Else sıralarında iken, Balkan bozgununa, muhacir kafilelerinin akınma şahit olan, has- tahanelerde gönüllü hizmetlere ko şan, dünyaya uymak, bir düziye e- zilmekten kurtulmamıza çare ara m ak için kör lâmbanın ışığında ge*- ce geç saatlere kadar kitap okuyan, Japonya’nın yaptığını bizim neden yapam adığım ıza akıl erdirmeğe ça lışan genç Haşan A li; giiniin birin de M aarif Vekili olunca, içinde mem leket hesabına biriken bütün has retleri, şahlanan bütün İlerleme ar zularını akıncı hareketlere çevirme ği bilmiş, İkinci Cihan Harbinin y a rattığı zorlukları yenmiş, ilk öğre tim e yeni bir ruh vermiş, Köy Ens titüleri gibi memlekete şeref veren, anlayışlı, orijinal, yaratıcı bir hare keti başarı ile yürütmüş, meslek e- ğitimini ilerletmiş, klâsik eserlerin yüziercesini tercüme ettirmek sure tiyle Batı dünyasına geniş pencere ler açmıştır.
N
e yazık ki İlerleme hareke timizdeki İstikrarsızlık, H a şan Ali Yücel 'i n gtizel eser leri hakkında da kendini göstermiş tir. Memleketi kendi cüce seviyele rine uygun bir seviyede tutmağa g a ye bilenler ve her esaslı ilerlemeği yadırgayanlar; İlk fırsatta Köy Ens titüleri gibi hareketlerin üzerine sal dırmışlar, baltalama hareketlerine girişmişler, siir’atle İlerlemek ihti yacında olan fikir hayatımızı geri letmek İçin. sathileştirmek, hızını kesmek için ellerinden geleni yap mışlardır.Bil gibilerin elinden kurtulmanın çaresi ne? Haşan Ati Yücel bunu da son yazısında belirtmiştir; Ja ponya’nın tuttuğu yolu tutmak, B a tı âleminin fikir ve teknik varlığını yarı yarıya değil, bir bütün halinde benimsemek, en İleri gidişlerden na sibimizi alarak, dünyaya ayak uy durmak, bekamızı sağlama bağla mak, fakat aynı zamanda yine Ja ponların yaptığı gibi, milli hayatı mızda kendi rezık ve zevklerimizi muhafaza etmek, bunlardan sekil taklitçiliği tarzında lüzumsuz feda kârlıklarda bulunmamak...
Hasat! Ali Yücel in bu iki İhtiya cı birblriyle cn Ahenkli bir surette bağdaştırmağı bilen, hos, cazip, cana yakın bir şahsiyeti vardı, her bulunduğu yere derhal renk, haz, nes'e saçar, bir rahatlık hissi yara tırdı.
Haşan Ali Yücel aramızdan git ti. Fakat bizim olan bir çerçeve içinde yer alan modern şahsiyeti, ideal bir Türk vatandaşının en iyi bir örneği, bir proto tipi ile hatı ralarımızda yasayacak ve hepimiz için bir ilhanı ve akın kaynağı ha linde kalacaktır.