r
/V *5.
DÜŞÜNENLERİN DÜŞÜNCELERİ
Bir Amerikan üniversitesindeki Ermeni
eylemleriyle ilgili gözlemler
Ermenilerin gizli hesaplan
I w -! I RMENİLER, Türk tarihine T j "jenosit" damgası vurdurt- --- * 1 2 3 maya Türkler ve Türki
ye hakkındaki görüşleri ve politi kaları kendi tekelleri altında tutma ya yönelik çalışmalarını üniversite lerde geniş ve etkin bir örgütlenme içinde yürütmekteler. Üniversiteler deki faaliyetleri genel ideolojileri nin ve stratejilerinin ufak bir mo deli gibi. Üniversiteler ise, sadece toplumun beyin takımını yetiştir dikleri için önemli değil. Amerikan yapısında, üniversiteler bankalarla, şirketlerle, vakıflarla ve basınla ya kın ilişkiler içinde. Bunları yerin de gördükten sonra bazı sorular ge liyor insanın aklına ister istemez. Örneğin, Ermeni konusundaki bilgi ve ilgi derecesi Türk insanı arasın da ne düzeydedir? Bizim eğitim sis temimiz ve tarih derslerimiz Türk insanını, Ermeni sorunu ile çağ daş 'boyutları ve koşullan içinde —örneğin, Amerikan siyasal ve sosyal yapısı içinde— ilgilenmeye hazırlar mı? Konu, son on yılda, devlet bürokrasisinin düşünce sınır- lannın dışına çıkmakla beraber, Türkiye’nin resmi diplomasisi dışın daki çabalar olumlu bir Türk ve Türkiye imajı yaratma yolunda ne kadar yol almışbr? Dış dünya, Türk insanının Ermeni sorunu hakkın- daki görüşünü ve bilgisini, Türk ga zetecisinden, üniversite öğretim üyesinden, şairinden, ressamından, buluş adamından ve öğrencisinden duyabUmekte midir, diplomatına ek olarak?
Bir örnek Ekim 1984’ten bu yana Columbia Üniversitesi, Ulus lararası İlişkiler Yüksekokulu’nun Sovyetler Birliği Enstitüsü’nde gö revli bulunduğum için, üniversite deki Ermeni eylemlerinin en yoğun olduğu çevre içindeydim. Sovyet Ermeni Cumhuriyeti Sovyetler Bir- liği’ne dahil olduğu için, Ermeni ça- bşmalan adı altındaki ihtisas dalı kendisine bu akademik bünye için de güçlü bir yer bulmuş. Seçkin bir üniversitenin ayrıca prestijli bir yüksekokulunda kurumsal bir ye re sahip olunca da çeşitli bilimsel ve siyasal avantajlar doğal olarak beraberinde geliyor. Ermeni dili kültürü ve tarihi öğrencilere sunu lan ders programında sürekli ola
rak yer almaktadır.
Üniversitedeki Türk Çahşmalan Merkezi’ne gelince: İdari örgütlen medeki yeri dil çalışmaları bölümü içinde. 1950’lerin başında Prof. Fu at Köprülü’nün teşviki ve Türk Devleti’nin mali desteği ile kurul muş. 1980 başlarında Türkiye’nin desteği kesilmiş. Bu destekle Tür kiye’den misafir profesör gelebilir ken, şimdi bu imkân ortadan kalk mış. Doğal olarak Türk
Çalışma-Türkiye'nin sesi resmi
kuruluşlar tarafından sürdürülen
çabalara özgü kaldığı sürece
etkisinin ve inanılırlığının çok
sınırlı kalması kaçınılmaz gibi
görünüyor. Halbuki Ermeniler
içinde bulundukları toplamların
etkinliklerinden yararlanıp
çevrelerine seslenebiliyorlar ^
DOÇ. Dr. Duygu B. SEZER
C o lu m b ia ü n iv e r s it e s i- g ö r e v lis i
lan Merkezi’nde ağırlık dil öğreti mine veriliyor. Her bakımdan ol dukça cıbz, kenarda kalmış bir ko numda. Temelde yatan olay, çağ daş Türkiye’ye karşı duyulan bilim sel ilginin Amerika’da neredeyse sı fır olması. Türkiye, genellikle Os manlI kültürü ve tarihi içinde ele alınıyor. Arada sırada “ 16. yüzyıl da Anadolu’da kadın kıyafetleri" veya “ Anadolu’da halk şüri” gibi konularda konferanslar düzenliyor. Ortadoğu ile ilgilenen bölümler, İt tihat ve Terakki tarihi, İslam sa natı ve antropoloji belli başlı ilgi alanlan.
ERMENİLERİN ÖRGÜT ÇALIŞMALARI
Ermenilerin kampustaki örgüt leri epeyce geniş çapta: Ermeni Merkezi, Ermeni Kulübü ve Erme ni Etütleri Columbia Üniversitesi programı ilk bakışta isimleri mey danlarda görülenlerden. Bunların ortaklaşa vaptıklan kültür gösteri lerinin içinde siyasal amacı ve etki si en güçlü olanı her sene ilkbahar da düzenledikleri bir dizi konferans •
FON DESTEĞİ
Bu senenin iki konferansının da konuşmacısı, New York Milli Kü tüphanesinin Başkanı olan Dr. Vartan Gregorian’dı. Milyonlarca okuyucunun yararlandığı bu zen gin ve değerli kütüphane New York Belediyesine ait. Ayrıca büyük şir ketlerce, zengin ailelerin vakıfların ca ve federal hükümet fonlarınca desteklenir. Dr. Gregorian bu güçlü gruplarla sürekli ilişki halinde bu lunmak zorundadır, görevi gereği. Bu kişinin gücü bir yandan genel kültür ve genel eğitim olanağı sağ layan, öte yandan uygarlık tarihi ni ileri nesiller içiu koruyan bir ku rumun başı olmasından gelmek tedir.
Nitekim, son olarak Amerika’nın 4 Temmuz Bağımsızlık Günü’nü kutlama şenliklerinin Amerikan - Fransız kültür faaliyetleri bölümü nü örgütleyen komite üyesi oldu ğunu yazdı gazeteler.
UZUN VADELİ STRATEJİ
Böyle faal ve girişken bir kişi olan Dr. Gregorian’m konferans larında ifade ettikleri fikirler Tür kiye açısından duyulmamış suçla malar ve iddalar değil. Yalnız, ko nuşmalarında vurguladığı bazı nok talara bakıldığında, Ermenilerin uzun vadeli stratejilerinin ince he saplarının ipuçlarını daha açıklık la görmek mümkün. Bu kişinin ko nuşmasında belirttiğine göre:
1. Sovyetler Birliği “jen o sif’i resmen tanımıştır. (ABD’ye kapa lı mesaj ve serzeniş: Senin de tanı ma zamanın çoktan gelmiştir! Bi zim bildiğimiz kadarıyla Sovyetler Birliği’nin böyle bir bildirisi yok tur ve iddia ABD’ye baskı yapmak için ortaya atılmıştır.)
2. Sovyetler Biıiiği, 2. Dünya Savaşı sonunda Ermeni toprakla rım geri almak için ciddi baskı yap mış fakat soğuk savaş nedeniyle ge rilemek zorunda kalmıştır. Sovyet ler Birliği’ne, topraklarımızı geri al ma mücadelesi veremediği için gü cenmeyelim, kızmayalım, çünkü onun elini tutan nedenler var. Onun güç durumunu anlayalım ve bize kendi kültürümüzü yaşatabil diğimiz bir cumhuriyet olma hak kı tanıdığı için şükran duyalım.
3. Sovyet Ermeni Cumhuriyeti tüm kurulularıyla ayaktadır. Ko münist rejim altında yaşıyorlar di ye onlara kızmak ve Ruslaşünlıyor- lar diye onlardan yabancılaşmak yerine onları anlamab ve destek ol malıyız. Çünkü, Ermenilik ruhu her yabancı baskıya karşı dayanık lıdır; Ermenilik
komünistleştirile-mez ve Ruslaştırılm az.
4. Türkiye’deki topraklarımızı geri alabilmemizin tek çıkar yolu Kürt kurtuluş savaşıdır. Türkiye’ nin sınırlarının değiştirilmesi olası- hğı kurt hareketinin başarısına bağ lıdır.
Bu noktalardan her birisi hak kında derin düşünmek gerektiği gi bi, hepsini topluca ve birbirleriyle etkileşim içinde de değerlendirmek kaçınılmaz gözüküyor Türkiye açı sından.
Ermeniler için gerçek öneınb ta rih 24 Nisan olduğu için, Colum- bia’da duvarlara beklenen bildiri ler asıldı. “ Jenosit: 1.500.000 Er- meni’nin Katledilmesi” manşeti al tında. bildiğimiz iddialar tekrarla nıyordu. Ayrıca, üniversite düze yinde mücadelenin en vurucu bir silahım kullanıp, bağımsız bilim ki şilerini, kötüleme ve lekeleme yo luyla korkutularak Türk çalışma larını tümüyle üniversiteden silme amaçlarını ortaya koyuyorlardı.
SONUÇ
Sonuç: Türkiye’nin sesi, resmi kuruluşlar tarafından sürdürülen çabalara özgü kaldığı sürece, etki sinin ve inanılırlığının çok sınırh kalması kaçınılmaz gibi görünüyor. Batı’daki Ermeniler çoğulcu top- lumlarda fikir özgürlüğünü ve tar tışma tekniklerini öğrenerek yetiş mişler; kitle haberleşme araçların dan yararlanmayı, reklamın etki sini, grup psikolojisini, memleke tin dilini ve kurumlann nasıl işle diğini öğrenerek, görerek büyümüş ler. Ünlü bestecileri, ressamları, bo calan, yazarlan toplumun içinde ler. İçinde bulunduklan kurumlar dan çevrelerine sesleniyorlar. Türki ye ise, toplumun güçlerinin dina mik etkilerinin dışında kalıyor gi bi ister istemez. Batı’da Ermeni varlığının belirmesinin tarihi eski. Bu nedenle kökü var; çevresi var. Türkiye’nin ve Türklerin sesi aşa ğı yukan 1970’lerde diplomatları nın öldürülmesiyle çıkmaya başla dı. Ancak, başanya ulaşabilmek için çabaların hem resmi düzeyde, bem de toplumun düzeyinde yürü tülmesi kaçınılmaz gibi gözüküyor Ermenilerin mücadele stratejileri ne bakınca. Örneğin, 50 milyon luk Türkiye’den ve Amerika'da 300.000 civannda olduğu söylenen Amerikalı Türk’ten çağdaş anlam da bilim adamı, meslek adamı, ga zeteci, televizyon habercisi, sanat çı ve öğrenci yetiştirilip, toplumda saygınlığı ve inanıhrhğı olan iyini- yet elçisi olarak yararlamlamaz mı? Kısacası, siyasal yapı içine girme, nüfuz etme çabalan diğer çok güçlü sosyal kurumlara nüfuz etme ça balan ile desteklenemez mi?
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi