SAN AT EDEBİYAT M A G A Z İN
# Romancının Dünya
sı - Kerime Nadir,
İnkılap ve Aka, 200
lira-Doğan HIZLAN
Karim« Nadir, okur çoğun luğunun romon beğenisini et kilemiştir. Cok solon roman larıyla, romana İlgi duvan bir okur yığını yaratmış, onların başko romanlara geçmesinde aracılık yapmıştır.Onun kahramanlan hayal dünyasının kişileridir. Roman tik, duyarlı bir dünyanın İnsa nıdır oniar.
Kerime Nadir, anılarını Ro mancının Dünyası adıyla y a yınladı, Bu anılar demetinde Kerime Nadirin yazdığı ro- manfar üzerine bilgi edinmek ten cok, onun çeşitli kişilerle olan ilişkilerini öğreniyoruz. Ro manları ve Türk romancılığı üzerine söylediklerinden cok daha İlgi eskicisi, Türk filmci liği üzerine düşünceleri. Ro mancı Kerime Nadirin senar yocu serüvenler! tek başına b*r Veşllçom senaryosu olabi lir.
Kerim* Nadir, hio kuşkusuz bir kuşağın edebiyata vt ra- şama karşı olan tavrım öze? Ilyor. Değişik belki de şimdi hio kalmamış hanımeiieri ko kan sokaklar gibi.
Bir aile k i » nasrt romancı olur? Alllesl, «Hislerinin baş kaları tarafından öğrenilmesi ne» naşı! rıza gösterebilir? BU tün bu sıkıntıları yaşayan bir Kerime Narilr'ln duygulu anı lan, bugünün gene kuşağı i- cin bir önem taşımasa da es kiden kalma İzlenimler olarak İlgi derleyebilir.
Kertme Nodirim omlarının bence sövlenllmesl gereken gü zelllğl: İçtenliğidir, övgülerini ve yergilerini içinden geldiği gibi kaleme dökmesi anılan sı cak kılıyor.
Yazariar loln alçakgönüllülük şart mıdır? Ya da İnsanın ken dilerin! aşın bir övgü seline kaptırması zararlı mıdır? Bu nun yanıtlarının tartışılacağı yer herhalde bir kitap tanıtma sının sımriı yeri değ!!. Kerim# Nadir, bozan aiçokgönüllükten uzaklaşıyor v e romanionmn tei riko edildiği her gazetenin bit Ira) patlaması vaptığını yazı yor. Gazetenin sahibinden, ya- zılşieıl müdürüne kadar her kademeden yetkin ona binler ce teşekkür sunuyor. Kerime Nadir. Tcm'don Cumhurtyst’e, Vatan'a kadar çeşidi gazete lerin trafmı artırırken, bugün kİ) durumdan yakınıyor.
Eskl-Xertme NADİR
den romanlar, gazetelerin b a lını artırırdı, şimdi İse reklam lar artırıyor, diyor.
Kerime Nadirin yazdtktarın- Jan garip bir Babıaii panora ması oluşuyor, Öyle bir pano rama kİ kim! zaman cart renk ler bir oraya gelmiş kimi za man da en soğuk renklerden oluşan bir
tabio-Kerime Nadirin tik romanını kim düzeltmiş, yayına kim ha zırlamış bilir misiniz? Ndzım Hikmet
Anıların bir yerinde anlatılan bir olay Türkiye'de edebiyat tarihi yazılır, antolo|Hsr dü zenlenirken «bilimselliğe say g ı» £() ne orandadır? sergili yor.
Kerime Nadir, M. Behçet Ya- zo rln kitabında kendisi hak kında şöyle bir cümleye rast lamış. «Asıl adı Neriman olan ve Kerime Nadir İmzasını kul lanan!,,» Bunu görünce şaşır mış Yasada bunu nereden al dığını sorunca yanıt daha da
Kerime Nedir: Okuyucularım
benden yeni eserler bekliyor
Kerime Nadir eomiarımıa yonrtiad*
- -Yeni yazarl&rdsa beğendiniz,
adlareserleri tkmrin*
düşündükleriniz?»
• Yazarlar arasında b ir a ynm yapmak istemiyorum. Y e d i lerden eserleri ile bana hitap edenler de va r etmeyenler de. Gerçekten hoşlandıklarım da oluyor.
— «Yeni çalışmalarmtz? Konulan,.
• Çatışmalarımı sürdürm ekteyim . O kuyucularım ın »evdi-
ği ve beğendiği konulan seçiyorum .
— «Birçok romanmış filme «lin k . Türk flbnolU ğ^a du-
romu nasıl?»
• 10 rom anım fibne abadı. Bunlardan beşi tekrarlandı Böylece toplam $4 romanım beyazperdeye geçm iş oldu,
Bunların içinde başlangıçta birkaçım a senaryolarım ben
yozdun. B u film lerde üzüntüm olmadı. Ancak, daha son raM leri başka senaristlere yazdırdılar. Eserlerim değiştin! di. Aslına uygun olarak çekilmedi. Hatta bazılarım her hangi b ir hikâyeye sadece ad olarak kullandılar. Tahrip et tiler. Bu çok üzücü oldu. Bugünkü film cilik hakkında bir şey diyem iyorum . U zun zamandır aralarında değilim .
— «Şimdiki yaşarmışız?»
• Faal durumdayım. Y e n i çahşnvtionm var Okuyuştuks- n m her zaman benden yeni eserler bekliyor. Bu ea benim için büyük hir mutluluk.
şaşırtıcı eimuş, Meğer Yazar da bu bilgiyi Murat Uraz'ın ki tabından «iktibas» etmiş, Mu rat Uraz’a Kerime Nadir baş vurduğunda Murct Uraz da bu bilgiyi Meîahöt adındaki bir öğretmen arkadaşından aldığı nı söylemiş.. Biz bu serüveni burada kesiyoruz yoksa anılar dan öğrendiğimize göre hu «bilimse! serüven» daha trafik boyutlara ulaşmış.
Karime Nadir, bu olaydan anılarında şöyle söz ediyor:
«Sonradan bir süre İstanbul Maarif Müdürlüğü yapmış o- ian bu zat, Türk kitaplığına ab ğişm ez ve öim ez bir rehber o- tarafr bıraktığı bu antolojinin e- ğer her satırım bu çeşit örsü? ve esassız bilgilere dayanarak yozmış idiyse, hem kendisine
hem bizlere, hem de bu eser den yararlanmak gafletine dü şenlere yazık.»
Bir romancının okurunu etki lemesi, onun yaşamını değiş tirmesinden olağan ne olabi lir? Bu da romancılığın cllvel-s ri. Ama bundan romancı so rumlu tutulabilir mi? Güneh Bende mİ? romanının yayınlan masını İzleyen günlerdeki bu gazete haber! bugün İçin tu haf gelebilir ama o günler tein boğandı.
Günlük bir gazeteden bir ro- bıta haberi:
«Dün Marmara açıklarında boş bir sandal bulunmuştur. Sahibi bilinmeyen bu sandalda - «e n sayfası açık duran - Gü nah Bence mi? adındaki ro man dikkati çekmiştir. Anor mal ruh bunalımlarını işleyen, ve bir intiharla biten bu ro man, şüpheli durumla ilgili g ö rülmektedir.»
Kerim* Nadlr’ln antlarında; BabIali’nin bir cok ünlü kişisi ne, film dünyasının tanınmış adlarına rastlamak olası. Bu açıdan da anılar rahatça oku nuyor
Romancı Kerime Nadlr’ln bn sından geçen serüvenler se naryocu Kerime Nadirin ba şından geçenlerin yanında hlc kalır. Kerime Nadir, hlc bir senaryosunun tam olarak ç e kildiğini görememiş Hele bir gün öylesine bir öneri yapılmış kİ. şaşırmış kalmış. Siz yorul mayın demişler, senaryo yaz mak zahmetine bile katlanma nız gerekmez, sadece eserini zin adını kullanacağız,
Kerime Nadir bugünkü m inancılar için ne düşünüyor onu da öğrenelim: «Bugün ro man diye yayınlanan eeerier. hakiki roman kavramıyla bağ daşmıyor hiç... Bunlar - daha öne# de kaydettiğim gibi « ço ğunlukta katı, çirkin, kaba, iğ renç, utanmasız, korkuna v » sinir bozucu birtakım gerçekçi İlk öm ekieri,. »
Kerime N adirin anttan gerçekten renkli bir dünyayı sergiliyor gözlerinizin önünde Cok satan bir romanamm düşündükleri, yaşadıktan...
O romanların dünyası da gs cip gitti, yazan da bu gerçeği anlamış: «Bu dünya bizim dün yamız bile değil artık! Yaşan tımızda başkalarının zevki ve iradesi egem en.,;»