64
Mühendis ve Makina Cilt : 47 Sayý: 555Newnes Mühendislik Tasarým Ýlkeleri;
Bileþim Yayýnlarý, Ken Hurst
Bu kitap Newnes serisinin diðer kitaplarýnda olduðu gibi alanlarýndaki teknik bilgileri güncellemek ve pekiþtirmek isteyen teknik adamlara, mesleki bilgilerini geliþtirmeleri ve geliþen teknolojileri izleyebilmeleri amacýyla yapýldý. Kitaplarýn tasarýmý, sadece konuyla ilgili asgari bilgiye sahip meslek adamlarý dýþýnda farklý disiplinlerden de gelen teknik adam ya da öðrencilerin de rahatlýkla takip edebileceði bir biçimde, adeta kurs kitabý olarak düzenlendi. Kitabý “Hull Üniversitesi Mühendislik Okulu”nda dersler veren Ken Hurst hazýrladý. Ken Hurst, ayný zamanda Ýngiltere'de ve tüm dünyada ünlü ve yetkin tasarýmcýlarýn bir araya gelip deneyimlerini paylaþtýklarý, “Mühendislik Tasarýmýnda Deneyim Paylaþým Grubu” olarak Türkçeleþtirilebilecek (SEED Sharing Experience in Engineering Design) bir grubun baþkanlýðýný da yapmýþtý. Bu kitap, hemen tüm teknik adamlarýn iyi bir tasarýmcý olmasý için gerekenleri vermek üzere hazýrlanmýþ iyi bir kaynak.
Kitap Bileþim Yayýnlarý tarafýndan yayýnlandý; Türkçe'ye kazandýran Faruk Ýnaltekin, ODTÜ mezunu bir arkadaþýmýz.. Tasarýmcýlýk hakkýnda Hurst oldukça açýk, inandýrýcý ve yararlý bilgiler sunuyor: “Bilimsel çalýþmalarda doðal olgularý açýklayan teoriler geliþtirmek için araþtýrýrýz. Bilimsel teoriler; ideal ya da teorik sistemi tanýmlayan ifadeler içerir. Mühendislik tasarýmý ise oldukça farklýdýr, çünkü teoriler ve varsayýmlar laboratuvar deneyleri ile geliþtirilemez ya da test edilemez. Mühendislik tasarýmý, insanlarýn ve organizasyonlarýn ele alýnmasý gibi daha geniþ olaylarý içerir. Bu yüzden mühendis, tasarýmý, bir çeþit teknoloji olarak kabul eder. Bu durumun böyle olmasýnýn sebebi; hem tasarým kararlarýný hem de tasarým uyuþmalarýný içeren bir probleme ait kesin ve tek bir cevabýn bulunamamasýdýr. Mühendislik tasarýmýnýn tanýmýna gelince; Mühendislik tasarýmý, önceden çözümlenmemiþ problemlere çözüm üretmek için ya da önceden baþka yollarla çözümlenmiþ problemlere yeni çözümler getirmek için gerekli olan çalýþmalarýn tamamýdýr. Mühendislik tasarýmcýsý zekasýný; bilimsel bilgileri kullanmada, piyasada kabul görecek ürün tasarýmýnda ve üreticinin en uygun yöntemini kullanarak üretimini yapmasýný saðlamada kullanýr. Bir ürün kabul görür derecede performansa sahip deðilse ya da açýk bir þekilde belirtilmemiþ bir kullaným yöntemi yoksa; o ürünün tasarýmý tamamlanmamýþ demektir.
Günümüzde birçok mühendislik tasarýmý ileri derecede disiplinli bir takým çalýþmasýnýn ürünüdür. Geleneksel disiplinler, makina, elektrik, elektronik, kontrol mühendisliði, inþaat ve hatta kimya mühendisliði arasýndaki ayrýlýklar ortadan kalkmaktadýr. Hatta farklý görünen bu alanlar birbirleri ile yakýn iliþkiye girmeye baþladý. Mesela otomobilleri düþünün; yakýn bir zaman öncesine kadar sadece makina mühendisliðinin uzmanlýk alanýydý. Otomobillerde karmaþýk motor iþletim sistemleri, ABS fren sistemi, süspansiyon sistemi, 4-tekerlekten çekiþ sistemi, hava yastýðý, aktif gergili emniyet kemer sistemi ve benzeri birçok yeni geliþmeler oldu. Bütün bu sistemler çok karmaþýk olup birçok farklý alandaki mühendisin birlikte ideal tasarýmlarýný gerektiriyor.
Ýyi tasarýým, baþarýlý ticari ürün imalatýnýn olmazsa olmazýdýr.”
Kitabýn içeriðine gelince: Ýlk bölüm giriþ niteliðinde, tasarýmýn tarihçesi, önemi, geliþmesi ana ilkeleri vurgulanýyor. 2 bölümde problem tanýmlanmasý örneklerle anlatýlmýþ. Zaten kitap süregiden örnek ve vaka çalýþmalarý ile zenginleþtirilmiþ. 3. ve 4. bölümlerde bir tasarýmcýnýn en önemli yaný yaratýcýlýk ve bir fikrin geliþtirilmesi konusunda detaylar var. 5. bölüm somutlaþtýrma üzerine. Modelleme ve detaylý tasarým 6 ve 7. bölümlerde anlatýlmýþ. Bilgi toplanmasý ve tasarým yöntemleri ile sunuþ son üç bölümde incelenmiþ.
