Adli Tıp Dergisi 2005; 19(1): 38-39
ADLİ TIP DERGİSİ Journal of Forensic Medicine
ADLÎ-TIBBÎ EKSPERTİZ YIL 1, SAYI 1, 1955, SAYFA 18-21
Asılıp Kurtulanlarda Görülen
Ruhî ve Bedenî Değişme
Prof. Dr. Cahid ÖZEN Adli Tıp Müessesesi ve Meclisi Reisi
ASILMA çok defa intihardır, nadiren cinayet ve hatta bazı şartlar altında kaza da olabilir. Asıldıktan kısa bir zaman sonra muhtelif mekanizmalarla ölüm vukubulur. Çok defa asılan bir kimseyi kurtarmaya vakit kalmadan öldüğü görülür. Fakat bazı ipin kopmasıyla veya bir tesadüf eseri olarak başkalarının imdada yetişmeleriyle kurtulanlar da olur.
Hayatlarına ve canlarına kastederek kendilerini asıp intihar etmek isteyenler çok defa kimsenin bulunmadığı bir zamanda ve kapalı bir yerde veya tenha bir muhitte kendilerini asmak ve başkalarının muhtemel yardımlarını önceden önlemek istediklerinden ekseriya bu gayelerinde muvaffak olurlar. Herkesin bulunduğu bir yerde veya başkalarına haber vermek suretiyle kendilerini asmak isteyenler çok defa bir gaye uğrunda ve gûya intihara karar vermiş göstererek bir gösteriş yapmak isteyenler de olur.
Her ne sebeple olursa olsun boyuna ip takıldıktan sonra vücut ağırlığı ile, ipin çekilmesiyle boyun sıkışır ve kısa bir zaman içinde şuur kaybolur. Tipik asılmalarda yani hükmi asılmalarda olduğu gibi ipin halka tarafı önde ve düğme tarafı arkada olursa ve asılanın ayakları da yerden kesilirse ipin tazyıkı ile boyundaki sathi ve derin damarlar sıkışır ve dimağa kan gidemez ve nefes yolları da tamamiyle kapanır. Dimağ hücreleri kansızlığa vazifeleri bozulmadan 20-25 saniye mukavemet ederler ve bu müddet içinde şuur yerindedir. Bu müddetin içinde şuur kaybolur. O halde tipik olarak asılan bir kimse ilk 20-25 saniye zarfında kurtulursa asılma esnasında duyduklarını hatırlayabilir. Bu müddet içerisinde kurtulanlar boyunlarında çok şiddetli ağrılar hissettiklerini ve seksüel bir arzu duyduklarını ifade etmektedirler. Hatta asılanlarda bu cinsi hislerin uyanmasıyla ereksiyon ve hatta ejekülasyonlar olmaktadır. Tipik asılanlar ilk 20-25 saniyeden daha sonra kurtulacak olurlarsa asılma zamanında ve ondan evvelki zamana ait hiçbir şey hatırlayamazlar. Tam bir unutma (amnesie) teessüs eder.
Natamam asılmalarda veya atipik asılmalarda yani ayakların tamamiyle sallanmadığı ve vücudun bir yere istinat ettiği hallerde veya asılma ipinin halka tarafı önde veya başlarda olduğu zamanlarda boyunun sathi damarları sıkışıp derin damarlarına kadar tazyik tesir etmediği için kan beyine gider. Fakat dönemediği için kafa içinde bile kan tazyiki altında kalır. Beyin hücrelerinin kan tazyiki altında fonksiyonları derhal bozulur ve bu sebeple atipik veya natamam asılanlarda şuur asılmadan birkaç saniye sonra hemen kaybolur.
Buna rağmen atipik ve natamam asılmalarda ölüm daha geç vukubulmaktadır. Yani tam ve tipik asılmalarda şuur geç kaybolur. Fakat ölüm 3-5 dakika içerisinde vukua gelir. Natamam ve atipik asılmalarda ise şuur birkaç saniye zarfında kaybolmasına mukabil ölüm 8-10 dakika ve hatta biraz daha sonra olur.
Asılmanın muhtelif safhaları ve asılarak ölenlerde ölümün muhtelif çeşitleri ve mekanizmaları tefrik edilmiş olmakla beraber ölümün vukuundan evvel kurtulanlarda müşahede edilen araz birbirine benzemektedir. Şuurunun kaybolmasından sonra kurtulanlarda unutma esastır. Hadiseyi ve ondan evvelki zaman ait hatıraları tamamiyle unutmaktadırlar. (Amnesie anterograd) ve çok defa hem hadiseden evvelki zamana ait hatıralarını unuturlar (Amnesie antero-retrograd). Hemen boynuna ip takılır takılmaz yere düşüp kurtulanlar a bile tam bir unutkanlık hali aşikardır.
Asılmadan kurtulanlar kısa veya uzun müddet baygın ve dalgın kalırlar. Asıldıkları zaman da bir müddet şaşkın halde görünürler. Asılmadan kurtulanlarda yaptığımız müşahedelerde bu gibi şahısların şuurları tamamiyle avdet ettiği ve kendilerine geldikleri zamanlarda hiçbir şey hatırlamadıkları ve hadisenin hikayesini hayretle dinledikleri halde günün birinde bir noktayı hatırlar gibi oldukları da görülmüştür. Bu hatırlama hiçbir zaman muntazam ve sistemli olamaz. Bir rüyanın kopuk hatıraları takılan bir ip, bir sandalye tedariki veya ipi boyuna takma zamanına ait mübhem ifadelerde bulunurlar.
İntihara teşebbüs edenler ileri derecede ruhi bir tevettür içerisinde olduklarından ve kendilerini öldürmek için büyük bir irade kullanmak mecburiyetinde kaldıklarından şuurla beraber şuuraltı da hareket halinde ve faaliyettedir. Şuurdaki hatıralar bazen bir sarsılmadan veya bu şekilde bir asılmada tamamiyle silindikleri halde şuuraltından bazı kırıntıların sonradan şuura avdet ettikleri vakidir.
Adli Tıp Dergisi 2005; 19(1): 38-39
Asılma zorlu bir ölüm şekli olduğundan ve asılmadan kurtulanlar zorlu ölümün ilk safhasını geçirmiş olduklarından dimağlarında capillar sistem bozukluğu ve beyin hücrelerinin beslenme buhranı içinde kalmış olmaları sebebiyle vazifeleri normal ritmini kaybeder. Bu şekilde kurtulanlardan bazılarında uzun müddet devam eden karakter bozuklukları ve değişmeleri olabilir. Çabuk kızma, alınganlık, korku halleri gösterenler olur. Bazıları da bilakis evvelce depressif ve hayata karşı adeta küskün iken kurtulmadan sonra yaşama arzusu ve hayata bağlılık gösterdikleri olur. İpte kalma ne kadar uzun sürerse ruhi ve bedeni bozukluklar da o kadar derin ve devamlı olur.
İpte kalma uzadıkça boyundaki sıkışma daha fazlalaşır, ipin yaptığı derinlik artar, boyun damarlarında ve hatta beyin damarlarında kanamalar olur. Beyin içerisinde husule gelebilen kanamaların yerlerine göre, asabi arazlar verdikleri görülmüştür.
Asıldıktan sonra kurtarılanların bir çoğunda asılma silon tam ve derin bir şekilde teessüs etmektedir. Hatta asılıp ölenlerdeki kadar geniş ve derin olduğu vakidir. Bu sebeple boyunda kuvvetli tazyik ve sıkılmaların boyun iç organlarında kanamalar olabileceğinden, kurtulanlar uzun müddet boyunlarındaki ağrılardan şikayet etmekteydiler. Nitekim müşahede ettiğimiz her iki vakıada da şiddetli boyun ağrıları uzun müddet devam etmiştir.
Bu şekilde asılarak kurtulanlar unuttukları safhayı şuurla hatırlayarak hatıralar arasındaki boşluğu kapatmak istedikleri için masal uydurdukları confabulation’da görülmüştür. Müşahede ettiğimiz iki safhada da sonradan yanlış hadiseler anlattıkları imagination ile hatıra fasılasını kapatmak istedikleri görülmüştür.
LİTERATÜR
GLAISTER, J, Medical Jurisprudence, 1950, Edinbourg.
GONZALES, TA, Helpern, Legal Medicine and Pathology, New York, 1954. GÖKAY, FK, Ruh Hastalıkları, İstanbul, 1940.
KAMAY, BT, Adli Tıp, cilt I, II nci baskı, 1952. KERR, JAD, Forensic Medicine, Edinbourg, 1946. SIMPSON, K, Forensic Medicine, London, 1952. SMITH, S, Fiddes, FS, Forensic Medicine, London 1949. UZMAN, MO, Tababeti Ruhiye, 1947.
