1
Yılmaz Türk Caddesindeki Berker Köşkü (1980).
Gazeteci, yazar ve diplomat Edouard BLAQUE
(Blak Bey).
Elabet’e (28 Şubat 1957), onun ölümün
den sonra da eşi Hatice Mediha, kızlan
Behiye Reya, Nimet Verda ve oğlu Ömer
İzzet Elabet’e (20 Mayıs 1974), onlardan
da satış yoluyle Kâzım Gökkal ve Ahmet
Mahir Ülken’e (10 Haziran 1983) geçmiş
tir.
1940-1945 yıllarında AvusturyalI Ma
dam Tilla tarafından danslı müzikli “Tilla
(87) 1824 yılında Fransa’da doğan Edouard Blaque
(Blak Bey), Osmanlı Devleti’ne önemli hizmet
leriyle bilinen Fransız gazetecisi Alexandre Blaque’in (ölm. 1836) oğludur, öğrenimini Os manlI Hükümeti hesabına ve II. Mahmud’un maddî yardımlarıyla Paris’te Sainte-Barbe oku lunda yaptı (BOA. C.Mal.T. 42; 1255/17 Mart
1839-4 Mart 1840). tik önce liman odası tercü
manlığına atandı (1838/39). Hükümete başvuru su üzerine, yalnız “Ticaret Usulümden söz et mek üzere İstanbul’da gazete çıkarma izni ve rildi (BOA, H.î. 955; 2 Safer 125/4 Mart 1843). Aynca hükümet tarafından yan resmî olarak yayınlanan COURRIER DE CONSTANTI NOPLE adlı gazetenin yedi yıl yazarlığım ve başyazarlığını yaptıktan sonra, Paris Sefâreti ataşeliğine gönderilen (1852/53) Blaque Bey, bir yıl sonra bu sefaretin başkâtipliğine atana rak yedi yıl da burada kaldı. Daha sonra Napo li Şehbenderliği (konsolosluk) görevinde bulu nan (1860/66) Edouard Blaque, İstanbul’a dön dü ve 1966’da Amerika aynlık savaşının so nunda Osmanlı Devleti tarafından Washing- ton’da ilk açılan elçiliğe Rütbe-i ülâ Sımf-ı Sânisi ile atanarak ikinci rütbeden MECİDİ ni şanı verildi (BOA, H.î. 13215; 6 Safer 1284/9 Ha
ziran 1867). tki yıl sonra da rütbesi Ulâ Sımf-ı
Evveli’ne yükseltildi (BOA, H.î. 14103; 13 Rebiu-
levvel 1286/23 Haziran 1869). Yedi yıl elçilikte
"T " T - £ 0 3
1
S
Çankaya Caddesindeki B!aque Bey Köşkü (1980).
Gazinosu" olarak işletilen köşkte 5 kişilik
“Perez Orkestrası ” eşliğinde gençlik balo
ları düzenlenirdi. Orta katı fırdolayı teras
la çevrili olan köşk bakımsızlıktan zamanla
harap olduğundan yıktırılarak bugünkü
şekliyle yeniden inşa edilmiştir. (1986-
1988).
BLAQUE BEY KÖŞKÜ (II)
Çankaya caddesinde (Nizam) 2000
m2’lik bir alanda yer alan 50 numaralı tek
kalarak Osmanlı Türkiyesi ile Amerika arasın da başlayan siyasî ve ekonomik ilişkilerin ku rucusu olarak görev yaptı. Amerika’dan dön dükten sonra, ik buçuk yıl açıkta kaldı. V.Mu- rad zamanında Sadrazam Mütercim Rüşdü Pa şa tarafından Matbuat Müdürlüğüne ve Şûray-ı Devlet üyeliğine getirildi (1876). Bir süre bu gö revde kalıp II.Abdülhamid'in arzu ettiği şekilde basına baskı yapamayan Blaque Bey, Midhat Paşa ülkeden uzaklaştırıldıktan sonra görevin den alındı, Beyoğlu Altıncı Daire-i Belediye Riyasetine getirildi (1878). 12 yıl bu görevde kaldıktan sonra Bükreş Sefirliğine atandıysa da, hastalığı sebebiyle kısa bir süre sonra İstan bul’a dönüp tekrar eski görevinin başına geçti. Beyoğlu Belediye Dairesi başkanlığında bulun duğu toplam 15 yıl içinde belediyeye ilişkin pek çok ve önemli ıslahatta bulundu. Fransız ca’dan başka İngilizce ve İtalyanca’yı çok iyi bilen Edouard Blaque, Türklerin ve yabancıla rın verdiği bir çok nişanlarla, babasına II.Mah- mud tarafından verilen N ÎŞÂN -I İFTÎH AR\ taşımak yetkisine sahipti. 1895 yılında İstan bul’da öldü.
KAYNAK
1 - NEVSAL-1 SERVET-1 FÜNÜN, Yıl 3, İst. 1312 (1896), s. 99; 2- T.M.Î.P., s. 65-78; 3- TUĞLACI, Pars, Türkiye Tarih ve Kültür An siklopedisi (24 Cilt, henüz yayınlanmadı).
katlı, bodrumlu ve kuleli ahşap köşkün ge
niş bahçesinde 35 metre, derinliğinde mo
torla işleyen bir artezyen kuyu bulunmak
tadır. Sahibi Arab İzzet Paşa’mn ölümün
den sonra oğlu Abdurrahman Bey’e, onun
ölümünden sonra da oğlu Raşit Elabet’e
(1924),
onun
da ölümünden
sonra
(1968), varislerine geçmiştir. Tavanları
renkli nakışlarla süslü olan köşk, bakıma
muhtaç durumdadır.
Çankaya Caddesindeki Blaque Bey Köşkü II (No: 50)
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
