B. IBNULEMIN'DEN RIGA
Y^zan:
B
p
. Osman şevki Uludağ
Büyük üstad İbniUemin Mahmut Kemal İnal, milli irfana ettiğiniz sa yısız hizmetlere bir damla daha kat manızı sizden rica ediyorum ve gerek şahsınıza, gerek yüksek bilginize kar şı duyduğum derin saygılarımı tekrar 'ayarak cevabınızı yine bu sütunlprda açıkça serdetmenizi diliyorum.
OsmanlIlar devrinin meşhur bir he kimi var. Biz onun adım (Vesim Ab basi diye tanırız. Kitaplarından biri sinin adı (Düstur - ül Vesim...) dir. Yazdığı m ünacatta (Günahı çok Ve-simin kıl şefaat ruzu mahşerde) mıs raı da asıl adının (Vesim) olduğunu gösteriyor. Halbuki son zamanlarda çıkan kitaplarda ve ansiklopedilerde bu isim, altüst edilerek (Abbas Ve sim) şeklinde yazılmaktadır .
Burası pek mühim olmamakla be raber asıl dava yine onun gibi me§ -hur bir hekim olan (Ömer Şifa!) ile olan nisbetidir. Son kitaplar ve an siklopediler bu zatın hekimliği B ur salı Aliden ve Ömer Şifaî’den öğren -diğini yazmaktadırlar. (Düstur-ül Ve sim...) in Bayezit kütüphanesinde bu lunan nüshasında metin dışı bir say -fada başka bir yazı ile yazılmış olan satırlarla bu malûmatın arasında fark yoktur, ve bunlara göre Ömer Şif al ile Vesim Abbas arasındaki nisbet, hocalık ve talebelikten ibaret tir. Halbuki:
1 — Doktor Feridun Nafiz Uzluk, " Tıp tarihi arkivi , eylül 1935 „ de Abbas Vesimi, Ömer Şifaînin oğlu olarak gösteren bir yazıyı naklediyor. 2 — BursalI Tahir bey, Osmanlı müelliflerinde (Vesim Abbas, B ursa
Î
vefeyâtından Gülz&r-ı Süleh&da Ömer ’ Şifat’nin mahdumu olmak üzere mu- 1kayettir,, der.
j 3 — Em irî kütüphanesinin tıp ka -
taloğunda ve 147 numarada kayıtlı bulunan (Tıp mecmuası) adlı kitapta Ömer Şifa!, kendisini (Bbtil Abbas Ömer Şifa!...) diye tanıtır .
4 — Bursada Orhan kütüphanesin-I de bulunan Baldır zadenin kitabında j ve Bursa vefeyâtı arasında Ömer Şi- | faîden bahsedilirken (... Abbas efen
di nam bir velid necibleri pesmânde olmuştu..) cümlesi yazılıdır.
5 — Bütün neşriyat Vesim Abba-
sın Bursadan îstahbula geldiği tarihi ve nerede, ne suretle çalıştığım ayni şekilde yazarlar ve bunlara bakarak isimler tek vSya ters dahi olsa ayni şahsiyetten bahsedilmiş olduğu görü lür. O halde davayı nasıl halledece ğiz? Ömer Şifai, Vesim Abbasm yal nız hocası ma, yoksa ayni zamanda t babası m ı?
Her ikisi de OsmanlIlar devrinih meşhur tabibleri olmasaydı araştırm a . ğ a lüzum bile görülmezdi, önemi kü-çümsenmiyecek derecede olan meşe « leyi ancak sizin daima en doğruyu yazan kaleminiz kurtarabilecektir.
Yine doktor Feridun Nafiz Uzluk bana sizdö Vesim Abbasın bir mührü veya mührün sureti olduğundan bah setti ve bunda her iki zatm baba oğul olduğunun yazılı olduğunu söyledi. Düğümü çözecek olan bu vesikayı neşretmenizin milJt irfan tarihimize büyük bir hizmet olacağım arzederim, sayın üstad.
Dr. Osman ŞevM Uludağ
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği T a h a T o ro s Arşivi