TITANIC in
donuşıı ■
Titanic’in batmasıyla,
insanlar denizin
kendisini küçük
görenleri affetmediğini
anladılar. Gemi,
Avrupa’y ı Am erika’ya
bağlayamadı, ancak
teknoloji harikası
Nautile, batan eşyaları
75 y ıl sonra 4000 metre
derinlikten çıkarmayı
başardı. Titanic’in
hâzineleriyle birlikte,
bazı sırla rı da
su yüzüne çıktı.
. A-Titanic'in eşyaları, bulundukları yerden özel bir kolla alınıp hiç incitmeden “Nautile” adlı denizaltıya taşındı. Yepyeni bir ışıklan dırma sistemi; 4 bin metre derinlikte kaliteli fotoğrafların çekilme sini mümkün kıldı. Çekilen resimler ise, eşyaların su yüzüne çıka rılma işleminden önce uzmanlarca incelenip değerlendiriliyordu.
DİĞER YAZI VE FOTOĞRAFLAR ORTA SAYFAMIZDA
buzdağınaçarparakbatanTitanictransatlantiğindeki eşyalar, geçtiğimiz hafta içinde Paris'te sergilenme ye b a şla n d ı. N adir adlı araştırma gemismüeü suya bırakıldıktan sonra 4 bin metreye inip enkaz üzerinde araştırmalar yapan “Nautile” adlı küçük bir denizaltı (en altta) ve bu denizaltıdan yollanan keşif robotu “Robin”, Titanic'in 75 yıl denizin derinliklerin de" kalmış eşyalarından önemli bir bölümünü uzun uğraşlar sonucunda gün ışığına çıkarabilmişlerdi.
Sterling gümüşünden yapılma bu bu çatal bıçak takımı, titanic'in ilk seferinde kullanılmak üzere alelacele yaptırılmıştı. Şu sırada Paris'te sergilenen Titanic eşyaları arasında bu yemek takımı da yer alıyor (solda). Kristal karaf... Titanic'in birinci mevki yolcuları için şarap servisinde kullanılmıştı. Geminin buzdağına çarpışı ve kazanlarının patlaması, 75 yıl su altında kalmak, bu karafa zarar vermemiş. .
Dalgıçların 4 bin metre derinlikte çalışmaları mümkün olmadı ğından, denizaltı için çok hassas bir kol hazırlandı. Bu kolla kumlara gömülmüş porselen bir vazo bile, zarar görmeden yerinden alınıp içeri yerleştirilebildi (solda altta). Denizaltı, en kazın yayıldığı bölgede dolaşırken, rafıyla birlikte sulara gömül müş, ancak tahta raf çürüyerek yok olduğu için kumlarda sıra sıra dizili biçimde kalmış, Fransız yapısı tabak takımları görüldü (üstte). Uzun bir uğraş sonucu tabaklar da su yüzüne çıkarıldı (sağda). .-*»«• î Nadir'e çıkarılan parçalar kireçsiz su dolu tanklar içinde, deniz dibinde üzerlerinde toplanan yosun ve bazı kabuklu deniz hayvanların dan arındırıldı lar. Altın kaplama iki şamdan da bunlar arasındaydı.
tita n ic
—
... ™
---—
i— — ... - ...
İn dönüsü
■
1İ Ç NİSAN 1912 günü, zam anın en büyük transatlantiği, teknoloji hari kası Titanic, ilk seferini yaptığı Atlantik Ok- yanusu'nun karanlık sularına gömüldü Dev gemi, bir buzdağına çarpm ıştı. Kaza, insanlık varoldukça asla dinm eyecek yan kılar yaratırken, insanlar denizin, kendisini küçük görenleri asla affetmediğini anla dılar. Atlantik'in öte yakasında bir gazete, 75 yıl sonra olayı tarih perspektifiyle şöyle yorumladı: “Titanic, bir açgözlülük şahe
seridir, çünkü okyanusta kutup bölgele rine yakın seyretmenin tehlikeleri bilindi ği halde, para uğruna bu göze alındı. 3ir aptallık şaheseridir, çünkü bu tehlikeli bölgede tam hız yapmakta sakınca gö rülmedi. Küstahlık şaheseridir, çünkü in sanlar Atlantik Okyanusu nu evcilleştir diklerini sanmışlardı.”
'S Titanic, ilk seferinde zam anın ünlü ze n
ginlerini, jet sosyetesini taşıyordu. Kimi kurtuldu, kimi değerli eşyalarıyla denizin dibine çöktü fosil oldu. 70 yıl sonra insan lar, Titanic'in hâzinelerini okyanustan ç ı karm a girişim lerini başlattılar. Teknolojik ve finansal güçlükler nedeniyle sürekli er telenen proje, bu yıl g erçekleşm e aşam a sına girdi. Nadir gemisinin taşıdığı Nautile aygıtı, Robin robotuyla birlikte, Titanic'in battığı yerde denizin 4000 metre dibine in dirildi. Nautile, 150 saatte “emerek ve na
zikçe” yakaladığı, m ücevherattan kaptanın
megafonuna kadar 900 eşyayı 150 saatte suyüzüne çıkardı. Çektiği fotoğraflar bugü ne dek görülm em iş nitelikteydi. Eşyalar, ki re çsiz su dolu tanklar içinde Fransa'ya ge tirildi. 44 gün süren Nautile operasyo nu, Titanic'ten sa d e ce bazı p arçalan değil, bazı sırları da suyüzüne çıkardı. Bazı fotoğ raflarda, geminin madeni gövdesinin dışa doğru açıldığı gözlendi. Buzdağı ile çarpış masının doğal olarak dem iri içe doğru kıvı racağı gözönünde tutularak, dışa doğru bü külmesi Titanic'in buzdağıyla çarpışm asın dan sonraki 2 sa at içinde bir “patlama” sonucu battığı kuşkusu uyandırdı. A m eri ka'yı A vrupa'ya bağlayam ayan geminin, bugün sırlarını hala içinde taşıdı kuşkusuz.
Nautile deki dalgıçlar, denizin dibinde bir zamanlar Titanic'in güvertesini süsleyen bronz ayaklı bir bank gördüler. Aradan gecen 75 yılda bankın tahta kısımları bütünüyle çürüyüp yok olmuştu (solda). Bu bronz ayaklar da Nadir'de toplanan
Titanic'in diğer parçaları arasında yerlerini aldı (üstte).
1987 yılı başlarında finansman sorunlarını çözen ekip, Nadir adlı gemiyle Titanic'in en kazının bulunduğu yere doğru demir aldı. Burada mini denizaltı “Nautile”, suya indirildi (üstte). Ekip, enkaz çıkarma operasyonunu tüm ayrıntılarına kadar önceden planlamıştı (yanda). 44 gün süren yoğun çalışmalar sonrasında, en küçük bir aksilikle karşılaşma yan ekip, başarılarını Nadir de patlattıkları bir şişe şampanya ile kutladılar (en sağda). 1912 yılı ilkbaharında batan Titanic 75 yıl denizin 4 bin metre derinliğinde kalmış, sonra yepyeni teknolojik olanaklar sayesinde yeri tespit edilebilmişti. Ama Titanic'te bulunduğu öne sürülen hâzinelerin çıkarılabilmesi için, bu işe bir servet yatırmak gerekiyordu. Bu durumda zengin yatırımcılar arandı. Bazı ünlü zenginler başlangıçta Titanic'in çıkartılma sına para bağlayacaklarını söyledikleri halde, sonra vazgeçtiler. Nihayet bu yıl başlarında sermaye sağlandı, deniz dibinden ünlü kasanın ve diğer eşyaların çıkartılmasına başlandı.
Bu gümüş sosyer, Titanic batmadan kısa süre önce Avrupa ve Amerika sosyetesinin ünlü si malarınca akşam yemeğinde kullanılmıştı. Geç tiğimiz çarşamba gününden itibaren diğer kurta rılmış eşyalarla birlikte Paris'te sergileniyor...
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi