HAMİT GÖRELE
Hamit Görele “ Konser” Tuval, yâ'gh boya
Soyadını G ö re le ’den, kızının adını T o n ya ’dan a la c a k kadar K aradenizi, her sabah
erkende n uzun m e sa fe koşusu ya p a ca k ka d a r sporu, yaşam ının sonu na dek ü re tke n liğ in i bıra km a y a ca k kadar resim sanatını, herkesi kend ine düşm an e d e ce k kadar ta rtışm a yı ve
d o ğ ru cu lu ğ u se verdi H am it G örele... D oğup büyüdüğü yö re le ri, re sim le rin i, ailesini, ço cu k la rın ı, to ru nlarını b ir o kadar m üziği, soyut sanatı (birara) ta rtışm a yı, adaları, şem siye ll uzun etekli kadınları, fa yto n la rı, küm e küm e b u lu tla n , dalgalı denizi, için e sin d ird iğ i rüzgarıda çok seven H a m it G örele, 1980 yılına ka d a r aram ızdaydı. O d e re ce v e rim li idi ki, ö lü m ü nden ö n ce yığınla resm ini ayıklayıp attığı am a yin e de ç o k sayıda resim bıraktığı bilin iyo r. O d e re ce v e rim li idi ki, 193 3’de m odern resim p a tla k ve rd iğ in d e G a la ta sa ra y M ektebi S a lonlarınd a tam 100 adet re sm iyle kişisel b ir sergi yaptığı saptanıyor.
G öre le sa lt resim değil, heykel de yapıyordu. Ç a m uru
yo ğ u rm a b iç im i boyayı karm a b iç im in e d ö n ü şü n ce b u lu tla r o ylum lu, d a lg a la r kütlesel, a ğ a çla r heykelsi, fig ü rle r daha b ir ü’c b o yu tlu o lu p çıkıyorlardı. 84
Resm in kendi boyu tları
ye tm iy o rd u bu heykele yön e lik kişiliğe. Boya daha b ir d e rin lik ka zan m a k is te rc e s in e
kalınlaşıyor, fırç a sü rü şle ri kaba laşıyor, ele m a n la r daha bo yu tlu o lm a k İstiyorlardı. G öre le yılla r boyu didindi, ta rtıştı, kavga etti, sana t için, s a n a tç ıla r için.
A ka d e m isye n le rle ,
p o litik a c ıla rla did işti. Pek ço k kişiyi ürküten, pek ç o k kişiden k o rku su zca hesap soran, am a pek ç o k kişiden daha duyarlı, so ru m lu b ir s a n a tçı oldu. H e rkesin b irle ştiğ i o rta k nokta ise G ö re le ’nin iyi, hem de çok iyi b ir ressam olduğuydu. “ ..Ne zor yaşanılan bir dünyadayız. Resim ve ressam d e n ilin c e gülünen ve acınan b ir g e ç m iş te bu sana t yoluna ayak basm ıştık. T abanlarım ız bu çakıl yolda az kanam adı.
Bu g ü n le re nasıl e riştiğ im izin acı hikâyesini a n la ta c a k değilim . Nasıl b ir sa n a t fe d a isi olduğum uzu g e le c e k ne sille r ve sana t ta rih i, çağım ızın ressam ını a n a rken fa rk e d e c e k tir” diyo rd u b ir yazısında.
Sanat adına neleri feda e ttik le rin i anladıkla rı halde yin e de bu o n u rlu g ö re vi sürdüren, ö lü m le rin d e n sonra anılm ayı, saygı duyulm ayı um an k iş ile r a n ca k, g e rç e k s a n a tçıla ra özgü o büyük ö zve riyi g ö s te re b ilirle r. G örele işte bu ö zve riyi g ö s te re b ilm iş e nd er sana t fe d a ile rin d e n biriydi.
O denize tu tku n d u r.
K ayalıklar, fırtın a la r, kö pü kler için d e deniz. F lg ü rlü yse eğer resim , bu fig ü rle r, ada lardan, deniz kıyılarından se ç ilm iş şe m siye ll kadınlar, fa yto n la r,
y e lk e n lile r olur. Kendi co şku lu m izacına uygun bu ko n u la r bir çırpıda ya p ılıve rm iş gibi bir izlenim y a ra ts a la r da, aksine, G öre le b ir resm i h iç b itirm e k iste m e ye n b ir sana tçıdır. Y ıllar so n ra yaptığı resm i ele alıp a yrılm a k iste m e zce sin e çalışm asını sü rd ü rd ü ğ ü hatta zorla elin d e n resm in alındığı söylenir.
U sta b ir peyza jcı, usta bir p o rtre c i ve d e se n ciyd i. Aynı ça lışm a tarzı her tü r resm inde g ö rü le b ilir. C oşkularıyla, h ırçın lıkla rıyla resim yapa n b ir sana tçıydı. K işiliğiyle H a m it G öre le çağd a şla rın d a n tü m ü y le 'fa rk lı b ir konu m a ve sa n a ta sa h ip tir.
H er bakım dan bağım sız bir sa n a tçı, ödün
ve rm e ye n b ir kişilik, boyun eğm eyen b ir kavga adam ı ve va z g e ç ilm e z b ir ressam dı.
C ANAN BA YK AL
