Bü nüshamızda yeni bir mücadeleye başlıyoruz.
Maksadımız lâyık olmadıkları lıalde, kendimize
put
yapıp
taptığımız
kimseler
üzerindeki
mukaddes örtüyü kaldırmaktır.
“
baş Muharririn köşesi „tiden
G e ç e n , 1 m ay ıs 1 9 2 9 ta r ih li n ü sh a m ız d a ço k k ıy m e tli h ik a y eci* m iz M a h m u t Y e s a r in in “G e c e le y in S o k a k la r« is im li k ita b ım te n k it e d e rk e n :
“Mahmut Yesariyi biz başka
lisanlara korkmrdan
tercüme
edebiliriz, Onun yazısı bundan
lıic bir şey kaybetmez. Halbu
ki, Dakii âzâm(?!)
Aptüllıak
Hârnft Bey de dahil olmak üze
re, kaç
yazıcımız böyle bir
imtihandan geçebilir? Böyle bir
imtihandan diyorum, çünkü bir
yazıcı için en büyük imtihan her
lisanda aşağı yukarı ay
yeti muhafaza edecek
mahallî ve beynelmilel ol
Dahii
azâmin
en
yazısını başka bir dile
bakın nasıl sırıtır. Ba
dile değil, hatta bugün
Keşke Iiamit bir dâhi olsaydı da
beynelmilel
bir
şahsiyet
olarak
tanınsa ve eserleri şekispirin eserleri
gibi biitüı) cihanın malı olsaydı
„baş M uharririn” köşesinden
tuğumuz Tiirkçeye tercüme edin,
bakın dahinin dehası nasıl sa
bun köpüğü gibi dağılıveriyor.,,
Demiştik.
C u m h u r iy e t g a z e te s in in “V a r k ıy a s et„ s ü tu n u n a yazı y azan m u h a rrir, söz a ra sın d a H a m it b e y h a k k ın d a y ü rü ttü ğ ü m ü z m ü talaay a h id d e tle n m iş , d iy o r k i:
“Şekispirin eserlerine “zamanı
geçmiş antika şeyler „ denmekle
fevkalâde sinirlenen, hâlâ neş
riyatta devam eden Alay köşkü
müntesiplerinin; dehasında şüphe
olmıyan hepimizin medarı iftiharı
Türk Aptüllıak Hâmit baklan
daki bu yazıları okuduktan sonra
şimdiye kadar seselerinin çık
madığını, dudaklarının bile kı
pırdamadığını görünce artık: „
Uzun söze ne hacet,
Düşünelim ve iberet alalım!
“V a r K ıy a s E t „ s ü tu n u n u n m u h a rririle b ir “M ü n a k â ş a i ed e* b iy e» v e M ü c a d e le i k a lem iy e,, y e g irişe c e k d eğ iliz. B iz b ir b ir in i an lam ay an , a n la m a sın a im k â n o lm ıy an in s a n la r ın k a rş ı k a rşıy a g eçip b a ğ ırm a la rın ın k a ri k ü t le s i iç in fa id e li b ir iş o lacağ ın a k a n i d eğiliz. H a lb u k i b iz e g ö re n e şriy a * tın g ay esi k a rie fa id e li o lm a k tır.
B in a e n a le y h b u y azım ız “V a r K ıy as E t „ s ü tu n u n u n y a z ıcısın a b ir “ ç e v a b ı m ü slc it „ . m a h iy e* tin d e d eğ ild ir. B iz b u v e s ile ile
k a riim iz in k a fa s ın a zo rla m ıh la n a n p u tla rd a n b ir in i y ık m ağ a çalışacağ ız v e o k u y u cu la rım ız iç in fa id e li sa n d ığ ın ız b u t a t h ir a m e liy e s in e g e le c e k sa y ılarım ızd a da d evam ed eceğ iz.
Abdülhak hamit
A b d ü lh a k h a m it b e y d a h ii âzam m ıd ır e d e b iy a tta d a h i d iy e k im e d e rle r? b ir ,tü r le v a ta n d a ş ın ın tü r k h a m id e d ah i d em e v ip İn g iliz şe ld s p ire d a h i d em e si h iy a n e t m a h iy e tin d e b ir iş m id ir?A b d ü lh a k h a m it b e y e fe n d i k a r i k itle s in e , m u a y y en b ir d e v rin ile r i g elm iş b ir y a z ıc ısı o larak g ö s te r ilir s e b u z a ra rlı d eğ ild ir. B i r h a k ik a ti t e s b it t ir . F a k a t H a m it b e y e fe n d iy i “ D a h ii âzam „ şe k lin d e g ö şte rm e k ço k z a ra rlı b ir ' iş tir . N e d e n ? Ç ü n k ü : O s m a n lıc a y ı b ilip t e H a m it b e y i o k u y u p a n lıy a b ile n le re , O s m a n lı d ilin d e n b a şk a b ir lisa n b ilm e y e n le re sa n a tt a d eh a y ı ço k y a ln ış b ir s u r e t te t e lk in e tm e k tir. O s m a n lı d ilin i b ilm e y e n b u g ü n k ü v e b ilm e y e c e k o la n y a rın k i k a ri k it le s in in k a fa sın a , ta r ih e k a rışm ış b ir ş a h s iy e ti o ld u ğ u n d a n b a şk a b ir m a h iy e te so k m ak , v e n ih a y e t e d e b iy a t ta rih im iz i ta h r if e tm e k tir. Ç ü n k ü : A b d ü lh a k H a m it b e y e fe n d i D a h ii âzam d eğ ild ir.
d âh i o lm a n ın u m u m i v a s ıfla r ın ı b ile h aiz d eğ ild ir.
N e d e n ? Z ira :
D â h i s a n a tk â r ın u m u m î v a sfı şu d u r:
Mensup
olduğu
milletin
içinde
bulunduğu
İçtimaî
inkişaf merhalesini, beynel
milel bir ehemmiyet alacak
derecede ifade etmek; yahut
bu merhale eğer son anla
rını yaşamakta ise, müstak
bel
inkişaf
merhalesinin
ana hatlarını, hiç olmazsa
bir seziş halinde
diisturlaş-tırmak.
Bu ikinci
kaziye-dede beynelmilel bir dereceye
yükselebilmek. Zira her millet
esas ^-inkişafında aynı İçtimaî
merhaleleri geçtiğinden do
layı, bir milletin sanatkârı
mevcudu, yahut gleceği ifade
ederken beynelmilel bir ma
hiyet kesbedebilir ve ancak
böyle
bir
beynelmileliyet
onu dünya dahileri arasına
sokabilir. Yarattığı tipler ve
çizdiği ■ karakterler,
ifade
ettiği his ve fikirler ana
hatlarında cihanşümul ola
bilir.
D a h i o la ra k ta n ın m ış h e r sa n a tk â rd a b u u m u m î v a sfı g ö rü rü z. M e s la , so n g ü n le rd e ism i
( 57 inci sayfaya geçiniz )
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
