İstanbul asıgı Antepli
”0
smanlı ve Cum huriyet devirle rinde turizme ön cülük eden Pera Palas Ote li, bundan böyle de varlığı nı onurlu bir şekilde sürdü recektir. İstanbul’da yü zün üzerinde otel son yıl larda kapılarına kilit vur muşken, Pera Palas’ı ayak ta tutmak ve kapanmasını ne pahasına olursa olsun önlemek büyük bir gurur kaynağı olmuştur. Aynı ta rihi önemi ve özellikleri taşıyan Tokatlıyan, Hôtel d’Angleterre, Grand Hôtel, Meserret, Bristol, Park O- tel, Yalova Termal Oteli gibi birçok ote lin yok olmasına karşın Pera Palas’m ka pılarını kapatmamış olmak gerçekten kıvanç verici.
Bir asırdır Türk turizmine hizmet ve ren Pera Palas Oteli’nin bu hizmeti nice asırlar boyunca sürdüreceği ve daha da geliştireceği inancım taşımaktayım.”
Yukarıdaki sözler, Pera Palas’ın işlet mesini üstlenmiş olan İstanbul Otelcilik
ve Turizm Ticaret A.Ş.’nin Yönetim Ku
rulu Başkanı Haşan Süzer’e ait. İlginç bir insan Haşan Süzer: Gaziantepli bir i- şadamı olmasına karşın eşi bulunmaz bir İstanbul âşığı. İstanbul’un tarihi o- tellerle güzelleştiğini savunan Haşan Sü zer, yıllar süren bir araştırma sonucunda 1980’lere kadar İstanbul’da yüzün
üze-rinde otelin kapandığını, kiminin 19. yüzyılın sonla rında açılmış olduğunu saptar. Ve elindeki uzun listeyi gösterirken, bir deli kanlı heyecanıyla anlatır: “İzin verseler tüm tarihi o- telleri satın alıp özgün ko numlarına yeniden getire ceğim. Restorasyon bir ya na, o otellerin en görkemli günlerini geri getirmek için kesenin ağzını açacağım. Ama yapmıyorlar. Yıkma yı tercih ediyorlar. Ben bu işi hiç anlamıyorum. Bakın, Yeni- köy’deki Carlton Oteli’ni 1984 yılında yıktılar. Henüz 15 yaşında olan ve tıkır tıkır çalışan bir otel yıkılır mı? Yıkılmaz! Ama yıktılar. Devrin Kültür ve Turizm Bakam’na mektup yazdım, yıkmayın, işletmesini bana verin, kirası ne olursa olsun öderim, tüm masraflar da benden, diye. Cevap bile vermediler ve yerle bir ettiler inci gibi oteli. Kapanma nedeni o- larak da tesisattaki bozukluklar göste rildi. Hayretler içinde kaldım. Beni çok üzen bir başka olay, Yalova Termal Ote li’nin kapatılıp yıktırılması oldu. Ata türk’ün birçok kez kaldığı, Atatürk a- dıyla özdeşleşmiş olan bu otelin yıktırı lacağım duyunca yine Bakanlığa yaz dım ve önerimi yineledim: İşletmesini bana versinler, oteli onarmak, restore et mek benim işim, yeter ki bu anıt-otel yı kılmasın. Yine cevapsız kaldı dilekçelerim ve Ya lova Termal de yerle bir oldu.”
Bu noktada Haşan Sü- zer’in Pera Palas Ote li’nin 101 numaralı dai resinde oluşturduğu A- tatürk Müzesi geliyor in sanın aklına. Atatürk’ün kaldığı 101 numaralı oda bir müzeye çevrilmiş; bu gün yüzlerce yerli ve ya bancı turist tarafından ziyaret ediliyor. Ata türk’ün Panama şapka sı, yünlü beyaz elbisesi, kasketi, kravatları, Al- tınçizme m arka ayakka bılar, terlikleri, ipekli gömlekleri, diş ve saç fır çalan, sedef işlemeli siga ra tabakası, manevra gözlüğü, markalı çay ve kahve fincanlar, güneş ve yakın gözlükleri, kart vizitleri duruyor camlı dolaplarda. Yatağının
ü-• Son 50 yılda kapanan otellerin listesi
Millet Palas Oteli Sirkeci Yeşil Edremit Oteli Karaköy Mudanya Oteli Sirkeci Hotel Efes "Beyoğlu Nadir Palas Oteli Sirkeci Hotel Gözüm Beyoğlu Özipek Palas Oteli Sirkeci Hotel Roma Beyoğlu Özşahin Palas Oteli Sirkeci Hotel Sel Beyoğlu Otel Pak Sirkeci Hotel Toker Beyoğlu Paris Oteli Sirkeci Hotel Emek Beyoğlu Saffeti Paşa Oteli Sirkeci Otel Güner Beyoğlu Samsun Çorum Oteli Sirkeci Merkez Oteli Beyoğlu Selâmet Oteli Sirkeci Otel Şato Beyoğlu Site Otel i Sirkeci Otel Yat Beyoğlu *
Otel Saruhan Şirkeci Otel Cumhuriyetin 50. Yılı Beşiktaş Şen Bayburt Oteli Sirkeci Anadolu Oteli Kadıköy Otel Türkeli Sirkeci Otel Berlin Kadıköy Trabzon Uygur Palas Sirkeci Otel Moda Kadıköy Trabzon Oteli Sirkeci Otel Evin Kadıköy Türk Oteli Sirkeci Kastşptonu Safranbolu O. Tahtakale Yeni Turan Oteli Sirkeci Hotel Kervan Sirkeci Yıldız Saray Oteli Sirkeci Konya Uğur Oteli Sirkeci Otel Berk Eminönü Otel Çanakkale Sirkeci Otel Fırat Eminönü Otel Filibe Sirkeci Gür Oteli Eminönü Yeni Selâmet Oteli Şirkeci Otel Hasuret Eminönü Kilim Fındıkzade Şirvan Oteli Eminönü Kilim Aksaray Tura Oteli Eminönü AkşehirOteli Sirkeci Atlas Oteli Cağaloğlu Ak Otel Sirkeci Kars Otel i Cağaloğlu Ak Palas Oteli Sirkeci Mahmudiye Oteli Çemberlitaş Alpan Oteli Sirkeci Belgrat Oteli Çarşıkapı Ankara Palas Oteli Sirkeci Otel Elâzığ Beyazıt Antalya O.-Yeni Antalya O. Sirkeci Kayseri Palas Oteli Beyazıt Aydın Oteli Sirkeci Otel İnkılâp Beyazıt BarçınOteli Sirkeci Tarsa Oteli Beyazıt Bolu Emniyet Oteli Sirkeci Aolu Oteli Küçükpazar Bursa Palas Oteli Sirkeci Imran Oteli Küçükpazar Büyük İstiklal Oteli Sirkeci Karadeniz Oteli Küçükpazar Büyük Karadeniz Oteli Sirkeci Lâle Oteli Küçükpazar Cağaloğlu Palas Oteli Sirkeci Otel Murat Küçükpazar Cihan Oteli Sirkeci Kaya Oteli Fındıkzade Otel Çankırı Sirkeci Otel Mazbut Kumkapı Çiçek Palas Oteli Sirkeci Otel Fırat Kumkapı Dervişler Oteli Sirkeci SelçukOteli Kumkapı Gar Oteli Sirkeci Otel Avsa Aksaray Gülyurdu Oteli Sirkeci Otel Rest Aksaray Gümüş Palas Oteli Sirkeci • Saydam Oteli Aksaray Günay Edremit Oteli Sirkeci Otel Tayfun Aksaray Güzel İzmir Otel i Sirkeci Otel Yeni Saray Aksaray Hacı Halit Oteli Sirkeci Altın Palas Oteli Lâleli Hayyam Oteli Sirkeci Faik Palas Oteli Lâleli İkbâl Oteli Sirkeci Otel Bağdat Lâleli Iskeçe Oteli Sirkeci Otel Madrid Lâleli KırkpınarOteli Sirkeci Otel Batı Kocamustafapaşa Kilis Palas Oteli Sirkeci Bristol Oteli Tepebaşı Kopuzlar Oteli Sirkeci Büyük Emperyal Oteli Tepebaşı Kurt Oteli Sirkeci Otel Enternasyonal Tepebaşı Lâle Otel i Sirkeci Otel Aşkım Taksim Mehtap Oteli Sirkeci Ankara Oteli Karaköy Meserret Otel i Sirkeci Ankara Palas Oteli Karaköy Carlton Oteli Yeniköy Kars Palas Oteli Karaköy Termal Oteli Yalova Rize Palas Oteli Karaköy İpek Palas Sirkeci Yeni İzmir Oteli Karaköy Grand Otel Tepebaşı
zerinde manevi kızı Ülkü’nün otele hedi ye ettiği işlemeli örtü serilmiş. Süzer bu eşyalann bir bölümünü 10 Ekim 1928 - 10 Kasım 1938 tarihleri arasında Ata türk’ün koruma polisi ve fotoğrafçısı o- lan Rıdvan G üran’dan 5 Ocak 1982’de almış. Aynı tarihte noter huzurunda a- çıklamada bulunuyor Rıdvan Gürarı: “Bahis konusu şahsi eşyalann benden sonra ancak Pera Palas Oteli Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Süzer tarafın dan muhafaza edilebileceğine kanaat ge tirmiş bulunuyorum.”
Orient Express yolculanna konukevi
olarak yaptırılan ve Ekim 1892’de açılan Pera Palas’ı Ocak 1978’den beri işleten Süzer, tarihi atmosfer içinde çağdaş konfor olgusuna sonsuz önem veriyor.
Pera Palas’ın yanıbaşmdaki Grand O- tel için 1988 yılında yine hükümete bir ö- neri sunuyor Süzer: “Önceleri Novotni Oteli, sonra Grand Otel olan bu eşsiz
gü-zellikteki tarihi binanın öğretmen loj manına çevrileceğini duyduğumda, dev rin Milli Eğitim Bakanı’na yazdım. Bu binanın otel olarak yaşamını sürdürme si şarttır, bırakın onu da Pera Palas gibi dünyaca ünlü kılalım, ben istediğiniz yerde çok daha büyük bir Öğretmenler Evi yaptırayım, dedim. Üç satırlık ce vapla (hiçbir gerekçe göstermeksizin) hayır dediler. Halbuki ne güzeldi Grand Otel; her odasında dev şömine vardı.”
Biraz durup düşünmek gerekmiyor mu? Park Otel yıktırılıp yerine bir beton canavar dikildi (şimdilik yarım bu cana var ama yarın ne olur bilinmez); balola rını A tatürk’ün onurlandırdığı görkem li Tokatlıyan Oteli işhanı oldu. Son yüz yılın binbir olayını yaşayan dünyaca ün lü kişilere konukevi olan tarihi otelleri mizin yıkılmaması (ve Pera Palas gibi korunması) için kaç tane Haşan Süzer gerekiyor İstanbul’a! ◄
14 C U M H U R İ Y E T DE R Gİ 18 T E M M U Z 1 9 9 3 S A Y I 382
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi