Damakta kalan tadlar:Avrupa'nın ünlü cafeleri

O -O 'Y V Ş

Damakta Kalan Tadlar

Avrupa’nın

Ünlü“Café”leri

B

ir ülkeye gittiğinizde

en çok nereleri gör­

mek istersiniz? M üze­

leri, doğal güzellikle­

ri, tarihi yerleri, sinemaları, tiyat­

roları, alışveriş merkezleri, tatil

yöreleri. Belki bunların tümüne

birden gitme fırsatını bulamazsı­

nız. Ama ülke neresi olursa olsun,

mutlaka uğrayacağınız bir yer

vardır: ,,Cafe"ler... “

</>

re

Turist rehberleri, Paris’ e g e le n yabancıların Opera civa ­ rındaki bu ünlü c a fé ’yi g ö rm e­ lerini şart koşup, buranın Pa­ ris’in en g ö z d e yeri olduğunu ısrarla belirtirler.

1860 yılında açılan C afé de la Paix, 3. N apolyon stilinde d e ­ kore edilmiştir. Operayı anım­ satan havası, 1862-1875 yılların­ da operanın dekorasyonunu yapan mimar Charles Gami- e r’nin, buranın projesinde de etkili olduğunu gösterm ekte­ dir. Café, dönemin üslubunu en mükemmel yansıtan örnek ola­ rak karşımıza çıkmaktadır. Seçkin müşterileri arasında dansçılar, aktörler, tiyatro ve sanat çevresinden ünlüler var­ dır. C a fé'd e aynca civardaki banka v e sigorta şirketlerinin çokluğundan ötürü, işadamla­ rına da rastlamak mümkündür. Café d e la Paix’d e espres- so, le parisien (sütlü kahve) v e tarçınlı capuccino gib i bütün kahve türlerini bulabilirsiniz. Burada Paris'in bir ö z elliği olan, üzerinde c a fé ’nin adı ya­ zan fincanlarla kahve içmek, caddeden g e lip geç en le ri se y ­ retmek çok zevklidir.

LE CAFÉ

DE LA PAIX

12, Boulevard des Capucines

si tarafından satın alınmış, fakat özelliklerine dokunulmamıştır. Şu andaki dekoru 1914’ten kal­ madır.

1885’te Paul Verlaine, A r ­ thur Rimbaud v e Stéphane M al­ larme burada toplanırlardı. 1925'te A n dre Breton, Robert Desnos, Antoine Saint-Exu- pery, A lberto Giacometti, Jean Giraudoux g ib i sürrealistler ve

ödülünü alan yazarlar arasında bulunan Raymond Queneau, G eo rg e s Bataille v e Antoine Blondin d e buranın müdavim- lerindendi.

Deux M a gots’da sabah kahvaltısı unutulmaz bir anıdır. H ele bir d e yanında kendi ima­ latı nefis çikolatasından olursa...

M in a m ik a w a /S IP A -P R E S S

Fouquet’ s, dünyanın en ünlü caddesi Champs-Ely - s e e s ’deki ca fé’lerin en g ö zd e olanlanndan biridir. Sinema v e edebiyat dünyasının favorisi "Fouquet’s” de, her yıl Prix Goncourt ve Césars film tören­ lerinden sonra bir davet veril­ mesi, gelen ek halini almıştır.

Café 1901'de ilk açıld ığın ­ da, Champ-Elysees üzerinde büyük malikâneler v e bahçeli e v le r vardı. Sokağın havası bu­

güne oranla daha sakindi. O d e vird e "İn giliz " olan her şey çok beğenildiğin den , Louis Fouquet caddenin köşesindeki hanı alıp c a fé ’ye dönüştürünce, kendi isminin sonuna bir “ s" ek lem eyi uygun buldu.

Dünyanın en tanınmış si­ nema sanatçılarının uğrak yeri olan bu c a fé ’ye g ele n ler ara­ sında Richard Burton, Marlene Dietrich v e Sydney Poitiers sa­ yılabilir.

FOUQUET’S

99, Avenue des Champs-Elysees

LE SELECT

99, Boulevard du

Montparnasse mak gerek.

1925 yılında açılan Le Se­ lect, çok kısa bir süre içinde büyük üne kavuşmuştur. İlk a çıld ığı günlerde, buraya g e ­ ce leri gelm ek adeta moda hali­ ni almıştır. Le S elect’e en çok uğrayan sanatçılar arasında K ees van Dongen, M arie Lau­ rencin v e Foujita sayılabilir. Tabii bu arada Henry M iller v e Ernest Hem ingw ay g ib i A m e ­ rika’ lı müdavimleri d e unutma-Sade v e çok samimi bir ha­ vası olan ca fé’de, her zaman sanatçılara, aydınlara v e ente­ lektüellere rastlamak müm­ kündür.

Damakta Kalan Tadlar

Avrupa’nın

Ünlü“Café”leri

■ H E

Lipp, Paris birahanelerinin en ünlüsüdür. Cumhurbaşkanı François Mitterrand’ın da bir zamanlar Lipp'in devam lı müş­ terilerinden olduğu bilinir.

Lipp birahanesi, 1871 yılın­ da “ Au bord du Rhin” (Ren kı­ y ıla n ) adıyla açılmış, ancak ku­ rucusu A. Lippman sonradan kendi ismini vermiştir. Ününü, birası v e yanında v e rd iğ i laha­ na salatası ile sağlayan Lipp, 1920’d e Cazes isimli birisi tara­ fından satın alınmış ancak adı korunmuştur. Cazes burayı Le- on Blum, Pierre Laval, François Mauriac, G eo rge s Pompidou v e daha sonralan Bemard Pivot g ib i politikacıların, aktörlerin v e yazarlann uğrak yeri haline getirmiştir.

Lipp’in dekorasyonu eski modalan yansıtır. İç mekânda seramik panolar, freskler v e büyük antika aynalar g ö z e çar­ par. H er gün 500 kişiye servis veren, kahvesi koyu v e telveli, yem ekleri ise çok lezzetli olan Lipp 'te 80 kişi çalışmaktadır.

LİPP

V'USS.Eft/f

CHOUCROUTE

JAWOBYORK

M

ItfENGS M M S , *

PLAT»1'JO U R

V J N S ’

FRÛDUİIS

d

M E

\

1

M in a m ika w a /S IP A ■ PR E S S

DEMEL

Kohlmarkt 14

1888’d e çay salonu olarak açılan v e saraya da hizmet v e ­ ren D em el’e, İmparator Fran- çois Joseph’in arada sırada u ğ­ radığı, burada kahve içip pasta y e d iğ i bilinmektedir. Salonun “ Biederm eier” üslubundaki dekorasyonu v e mobilyalan, aynen muhafaza edilmiştir.

D em el’in asil bir havası vardır, sakin v e huzurludur. Ö yle ki, Viyana'lılar şık giyin­ m edikleri zaman buraya gir­ mekten çekindiklerini söyler­ ler. Bir zamanlar aristokratların buluşma m erkezi olan Demel, hâlâ en şık v e zarif kadınların g e ld iğ i yerlerin başındadır. C afe’nin cephesi klasik v e ki­ bar bir görünümdedir. Camın­ da ise Habsburg hanedanının arması yer alır.

Pasta v e kurabiyeleri dün­ ya çapında ünlüdür. Bu neden­ le pastacılığı m eslek seçen le­ rin en büyük düşü, D em el’de staj yapabilmektir. Viyana’daki en saygın ca fe’lerin başında g ele n D em el’in fiyatlan da ünü kadar yüksektir.

»

W

«

1

İ K

İ

^

,

f e -

ı\

m

w m m ,

m

ı\

mâ

i

m w

m

l ı

J R \ ı

U :

SLUKA

Hathausplatz 8

Girişteki yüksek görkem li kem erleri v e B iederm eier stili d e k o r u y la ,V iy a n a ’nın " b e l l e e p o q u e " h a v a s ın ı y a n s ıt ır . A vizeleri, şamdan v e aplikleri muhteşemdir. P en cereleri ör­ ten pancurlardan giren yumu­ şak ışık, loş v e huzurlu bir or­ tam sağlar.

1891 yılında açılan café, şe­ hir merkezinin batısında, Parla­ mento ile B elediye Binası ara­ sında yer alır. Konumundan ötürü müşterileri arasında, iş görüşm eleri yapan d evlet g ö ­ revlilerine v e parlamento ü ye­ lerine rastlamak mümkündür.

Şehrin d iğ e r café v e çay salonlarının aksine, buradaki müşterilerin çoğu erkektir. Bu görüntüye A vru p a’nın d iğ e r ü lkelerinde pek rastlanmadı­ ğından, pasta başında toplan­ mış erkeklerin manzarası, tu­ ristlerin çok ilgisini çekm ekte­ dir. Tabii bu arada Viyana’lıla- nn oldukça zengin malzeme kullanılarak v e alkollü içkiler eklenerek yapılan pastaya olan düşkünlüklerini d e gözardı edemeyiz...

Damakta Kalan Tadlar

fé ’ sidir. Ünlü y iy e c e ğ i “ Sacher­ torte" sayesinde dünyada adı­ nı duymayan kalmamıştır. Sa­ chertorte, 170 yıl önce Metter- nich’in Sacher adındaki aşçısı tarafından yapılmış olan çiko- c o latalı bir pastadır v e üzerine

C

da bir otel açmıştır. Bu olay üzerine M ettem ich’in sahibi, pastanın kendi adını taşıması gerek tiğini sö yleyerek Sa - ch er’i m ahkem eye vermiştir. B öylece Demel, M ettem ich'in pastacısı v e Sacher’ in aşçısı

kindir. Hatta pek iyi karşılan- masa bile, müşterilerin kravat­ sız girm esine d e izin verilir. G eçm işte olduğu g ib i bugün d e Viyana yüksek sosyetesinin buluştuğu Sacher'in, özellikle Türk kahvesi çok güzeldir.

SCHWARZENBERG

Kärtner Ring, 17

Daha çok "konser café" olarak ün yapmıştır. Bilindiği gib i müzik. Viyana'lılar için bir tutkudur. Aralarında müzikten söz ederler, ga zetele re müzik konusunda yazılar yazarlar, ça­ lışırken şarkı mırıldanırlar, y e ­ ni yüa Strauss'un valsleriyle g i­ rerler... Viyana'daki birçok res­ toran veya şarap-barda müzik vardır. Ama müzisyenler için Schwarzenberg bir başkadır.

Burada, Viyana Müzik A ka­ dem isi profesörlerinden biri, öğled en sonraları piyano çalar. D iğer zamanlarda ise

akordi-yonistler, daha hafif parçalarla müşterilere hoşça vakit g e ç ir­ tirler.

Café, adını civardaki sa­ raydan almaktadır. C ev iz kap­ lamalı yüksek tavanları, kavisli p en cereleriyle klasik m üziğe uygun asil bir atmosferi vardır. Viyana'daki lüks ca fé 'le rd e ol­ duğu gibi, burada da garsonlar smokin giyerler. Yirm iye yakın kahve çeşidinin bulunduğu Schwarzenberg'de; capuccino grappa, portion kaffee, mix, vişne likörlü kahve, Türk kah­ vesi çok beğenilm ektedir.

Damakta Kalan Tadlar

Avrupa’nın

Ünlü“Café”leri

C A F É SPERL

18. yüzyılın sonunda Viya- na’ da, sadece kahve içm ekle kalınmayıp aynı zamanda g a ­ zete okunan, iskambil, satranç v e bilardo oynanabilen birçok café vardı. Bugün Viyana’daki pek çok café, müşterilerinin okuması için günlük gazeteleri bulundurmaktadır. Ama g e ç ­ mişte olduğu gibi, bilardo o y ­ nayacak bir café bulmak zor­ dur. Bu ö z e lliğ e sahip ender yerlerd en biri olan Sperl’in b i­ lardo masalan, çok müşteri çekmektedir. ( “ Sperl” sözcüğü eskiden “ oyun” anlamında kul­ lanılıyordu.)

Geçm işte Sperl, müzisyen­ lerin, heykeltraşlann, ressam­ ların, mimarların g e c e le r boyu toplanıp tartışmalar yaptıkları en g ö z d e yerlerden biri idi. 1881 yılında açılmasından bu yana fazla bir değişiklik yap ıl­

mayan ca fé ’ deki eski m obilya­ lar, sigara v e pip o dumanları­ nın kararttığı duvarlar, geç m iş­ ten bugüne taşıdıkları anılarla, kim bilir daha nice müşterileri ağırlayacaklar...

Avrupa C afe’leri gezim ize

23. sayımızda devam edeceğiz.

Taha Toros Arşivi