Hamsi'nin kitabı Hamsiname

Hamsi'nin kitabı

T

T

M *

0İ*4-ÎUV»1

«¿"WK

3

s

/"

Hamsıname

rrsrbrH

Divan Edebiyatının 'divan sahibi son

şairi' olan Hammamizade İhsan Bey

Trabzonluydu ve 1928'de yayınladığı

bir eserle sadece Türk edebiyatında

değil, dünya edebiyatında da

kendisine bir yer edinmişti. Kitabı

hamsi hakkındaydı, 'Hamsiname'

adını taşıyordu ve hamsiyle uzaktan-

yakından alâkalı ne varsa

bu eserde biraradaydı.

B

çeşit yemeği yapılan hamsinin kitabının da yazılmış olduğundan bilmem haberdar mıydınız?

Kitabın adı 'Hamsiname'dir,

Hammamizade İhsan Bey'e aittir, 1928'de yayınlanmışır ve konusundaki

tek örnektir.

Hammamizade İhsan Bey, Divan Edebiyatı’nın 'divan sahibi' son şairiydi. Aslında daha sonraki senelerde de divan oluşturabilecek kadar eser vermiş şairler çıkmıştı ama eski harflerle basılan son divan İhsan Bey'e ait olduğu için 'son divan şairi' unvanını almıştı.

1885’te Trabzon'da doğdu,

Aİf*» ' /».*•*•* J . J t . j w . J ' W Jfft1 »yfr1

1948'de İstanbul'da öldü. Gazetelerde çalıştı, okullarda öğretmenlik yaptı ve çok sayıda da kitap yayınladı. Ama edebiyat tarihimizdeki yerini şiirleri yahut

Hammamizade İhsan Bey makaleleriyle değil, hamşi

hakkında yazdığı ve konusunda dünyada tek örnek olan 'Hamsiname'si sayesinde sağladı.

İhsan Bey, 1928'de yayınladığı Hamsiname'sine hamsi ile uzaktan- yakından ilgili olan herşeyi koydu. Kitapta hamsinin anatomisinden avcılığına, nakliyatından kurutulmasına, müziğinden halk oyunlarına, yemeklerinden o zamanın üretim istatistiklerine, hamsi hakkında yazılmış şiirlere, hamsi gübresinin yapılmasına ve o zamanın önde gelen balıkçılara kadar hemen her şey vardı.

Aşağıda, bugün sadece mezat

salonlarında rastlanan nadir bir kitap olan Hamsiname'deki şiirlerden biri, Salim adında bir halk şairine ait olan Hamsi Koşması'nın bazı dörtlükleri yeralıyor:

'Bir yıl görünmezsen artar kederim / Yetiş imdadıma imânım hamsi / Yüzünü görünce bayram ederim / Sen olursun benim kurbânım hamsi // M araza uğrarım hamsi demezsem / İçerim tutuşur hamsi yemezsem / Üstünü bir varil pekmezlemezsem / Çıkar âsumâne (göklere) dumanım hamsi // Kuyruğun tutarım merd oğlu merdim / Olsa da bir batman pişirip yerdim / Çok yiyip içince artarsa derdim / Olursun derdime dermânım hamsi // ’Salim1, hamsi yerim ben seve seve / Kamyonet yüklerim yetmezse deve / Düşürdüm mü seni bir gece eve / O gece keyfimden şâdânım hamsi1

Taha Toros Arşivi