ZERKOB HALİL (KUYUMCU HALİL) Yok, sağ ol ben gelmeyeyim. Söz olur

FIRINCI SELİM

Ne söz olacak mübarek.

ZERKOB HALİL (KUYUMCU HALİL)

Olur mu? Söz olur söz. Medresede kadın ve kızlar, erkekler-le aynı yerde oturup Seyyid Hazreterkekler-lerini dinliyorlarmış. Ben günaha giremem.

FIRINCI SELİM

Bundan ne çıkar. Onlarda insan. Ne güzel işte sohbeti din-liyorlar. Böylelikle eve gidince tekrardan eşimize kızlarımıza sohbeti anlatmak zorunda kalmıyoruz.

ZERKOB HALİL (KUYUMCU HALİL)

Vallahi ben bilmem. Müftü Kamil Efendi, geçen gün bir yerde konuşmuş. Demiş ki: Seyyid Hazretleri yanlış yapıyor. Kadınla erkek aynı yerde yan yana dini sohbet dinleyemez demiş. Koskoca müftü mü daha iyi bilir? Yoksa taaa Özbekistan’ın bilmem Tirmiz şeh-rinden gelen bu ihtiyar mı?

FIRINCI SELİM

Ben o kadarını bilmem Zerkob Halil. Bildiğim tek şey seninle burada boş boş lak lak ettiğim.. Hadi kal sağlıcakla.

Fırıncı Selim SAHNEden ayrılır. Zerkob Halil yalnız kalır ve kendi kendine konuşmaya devam eder.

159

ZERKOB HALİL (KUYUMCU HALİL)

Bu nasıl bir haldir, bütün şehir insanının zihni uyuşmuş. San-ki ilaç alır gibi sohbete gitme ihtiyacı duyuyorlar. Bu ihtiyara öyle bir oyun düşünmeli ki, bütün şehir ondan nefret etmeli. Ama nasıl?..

SAHNE 1 DIŞ SES:

Ey gönül! Mihnete katlanmaktan başka bir şey buyurmazlar sana,

Her bakışta başka bir cilveyle bezeyip uyuturlar seni, Kendinden geçme sakın, öğüt tut ey gönül,

Açılmayacak kapıyı boş yere çalma, açmazlar sana.

Seyyid Hazretleri vaaz etmeye devam eder. Hazırda bulu-nan kadın erkek huşu içinde dinlemektedir.

SEYYİD BURHANEDDİN HAZRETLERİ

Muhterem cemaat! Suç işlemek, işlemeyi dahi düşünmek günah ve dünyevi kanunlarda ise suç olarak belirtilmiştir. Suçlu veya suçlu olacak kişi, suçu terk ettiğinde iyiliğe itaat etmiş olur. Çünkü aynanın yüzünden tozu-pası gidermek, parlaklığı elde etmenin ta kendisidir. Vaazımız burada bitmiştir. Rabbimiz bizi hayırlı kullardan eylesin İnşallah. Sualleri olanlar var ise sorsunlar.

Cemaat içinden ‘’Amin..Amin..’’ sesi gelir ve cemaat içinde bir kadın elini kaldırır. Seyyid Hazretleri buyurun dercesine eliyle işaret eder.

AHİ KADIN

Seyyid Hazretleri, buraya sizleri dinlemeye ve huzur bulma-ya biz kadınlarda geliyoruz. Ben Ahi Bacılar adına sizlere bir soru

sor-mak istiyorum. Şehirde bir dedi kodu almış gidiyor.

SEYYİD BURHANEDDİN HAZRETLERİ

Allah’ım dedikodudan şehrimizi ve ahaliyi korusun kollasın İnşallah.

AHİ KADIN

Seyyid Hazretleri. Dinimiz İslam’da kadınlar ve erkekler aynı yerde vaaz dinlemelerinin İslam’a göre aykırı olduğunu söyleyenler var. Ama siz bu sözlere karşı her vaazınızda, kız çocukları ve kadın-larında vaazlarınıza iştirak etmesini telkin ediyorsunuz. İki arada kaldık. İslam’a göre bizim burada olmamızın sakıncası var mıdır?

SEYYİD BURHANEDDİN HAZRETLERİ

Efendiler! Burada vaazıma katılan Ahi Bacılar ve evlatları.

İslam dini ilim-bilim dinidir. İlmin olduğu, konuşulduğu her yer in-sanlar içindir. İnsan kadın ve erkek olarak iki parçadan yaratılmıştır.

Günümüzde cahil dediğimiz insanlar, ilimden noksan kadınlardan doğmuş eğitimsiz kişilerdir.

Cemaat arasından, ‘’Seyyid Hazretleri doğru diyor..’’ diye ses-ler yükselir.

SEYYİD BURHANEDDİN HAZRETLERİ

Kardeşlerim! Benim hocam Sultan-ül Ulama Bahaed’din Veled’in hocası, Necmeddin Kübra Hazretleridir. Onunda hocası Piri Türkistan Hoca Ahmed Yesevi Hazretleridir. Hoca Ahmed Yesevi Haz-retlerinin vaazlarında kadın ve erkekler aynen burada olduğu gibi birlikte vaazı dinlerlerdi. Bir gün dilden dile bir dedikodu dolaşıp Horasan ulamasına ulaşır. Horasan Ulaması bir muhakkik heyetini Yesi şehrine, Hoca Ahmed Yesevi dergâhına gönderirler.

161

Cemaat içinden Kadınlar arasında ‘’ aynen bizim durumu-muz gibi...’’ konuşmalar olur.

SEYYİD BURHANEDDİN HAZRETLERİ

Horasandan gelen muhakkik ulama heyeti, konuyu soruşturur ve söylenenlerin yani dergâhta kadın ve erkeklerin vaaz dinlemelerinin kötü bir hal olmadığı, hatta İslam’ı daha iyi öğrenmek için gerekli olduğu kanaatine varırlar ve Horasan’a dönerler durumu diğer Ulemalara aktarırlar.

Cemaat içinden ‘’ bakın gördünüz mü? daha sonra ne oldu acaba..’’ gibi sesler gelir.

SEYYİD BURHANEDDİN HAZRETLERİ

Bu halden büyük bir üzüntü duyan Hoca Ahmed Yesevi Haz-retleri, bir sabah namazından sonra dervişlerini yanına çağırır. ‘’Kim ki kendini bildi bileli, elleri harama değmeyen dervişim var ise yanıma yanaşsın..’’ der. Dervişler içerisinden Zengi Ata, Hoca Hazretlerine yak-laşır. Hoca Ahmed Yesevi Hazretleri, eline aldığı ve bir kumaşa sardığı okka kutusunu Zengi Ata’ya uzatır. ‘’ Evladım bunu Horasan Ulama-larına götürüp vereceksin..’’ der.

Cemaat arasında ‘’ çok ilginç bir hal, acaba ne olacak sonu-cunda..’’ diye sesler gelir.

SEYYİD BURHANEDDİN HAZRETLERİ

Merak ediyorsunuz değil mi? Zengi Ata Horasan’a varır.

Ulamalar toplantı halindedir. Zengi Ata müsaade ister. Hoca Ahmed Yesevi Hazretlerinin emanetini Horasan Ulamalarının kendilerine takdim eder. Beze sarılı bulunan hokka kutusunu dikkatlice açarlar.

Birde ne görsünler? Hepsi şaşkınlık içindedir. Hokka kutusu içerisinde bir saman çöpü alevler içinde yanar durumda, yanında ise bir tutam

pamuk vardır. Ama saman çöpü alevi pamuğu yakmıyordur. Ulamalar yaptıkları hatayı anlamışlar ve üzüntüleri yüzlerine yansımıştır. Hoca Ahmed Yesevi Hazretleri Horasan Ulamalarına şunu demek istemiştir:

‘’ Bizim dergâhımızda erkekler; ateş gibidir, kadınlarımız ise; pamuk gibi. Ama bu dergâhta bu ateş bu pamuğu yakmaz. Çünkü bu dergâh Hak dergahıdır. Cemaatimiz ise Hak yolundadır..’’ demektedir. İşte kardeşlerim, kim ne derse desin. Bizim buradaki dergâhımız Hoca Ahmed Yesevi Hazretlerinin dergâhından farkı yoktur.

Cemaat içinde kadınlar ve erkekler birbirlerine bakıp konuşurlar, kısacası cemaat arasında uğultu olur.

SEYYİD BURHANEDDİN HAZRETLERİ

İşte kardeşlerim. Kim ne derse desin, bizim dergâhımız Hak dergâhıdır. Kadınlarımız, kızlarımız, erkek çocuklarımız burada verdiğimiz vaazdan; ahlak, iyilik, maarif alır. Bu dergâh ilim dergâhıdır.

İlim dergâhı iblisin ve dedikodunun barınamadığı, giremediği me-kândır. Bugünlük vaazımız bu kadardır. Yarın yine akşam namazından sonra burada daha bir kalabalık içinde sizleri bekliyoruz. Hepiniz Al-lah’a emanetsiniz.

Seyyid Hazretleri ayağa kalkar ve SAHNEden çıkar. Cemaat ayağa kalkar, erkekler ilk önce, kadınlar sonra dışarı çıkarlar.