• Sonuç bulunamadı

Yergi ve Sitem ile İlgili Mânileri

Belgede Denizli mânileri (sayfa 176-181)

C) Yörenin Tarihî Özellikleri

2.2. Denizli Mânilerinin Tasnifi

2.2.2. Konularına Göre Mâniler:

2.2.2.3. Sosyal Konular ile İlgili Mâniler

2.2.2.3.16. Yergi ve Sitem ile İlgili Mânileri

Kar yağıyor kar yağıyor, Aba mı giyeceğim, Sakkalıya varıp da, Baba mı diyeceğim?

Muhtarların duvarı, Dışı kireç sıvalı, Gidi cavur Üseyin, Cennet gızın zağarı.

Maniye maraz derle, Güzele kirez derle, Mani bilmeyene,

Tersik’te horaz derle(KK56).

Ayna attık çayıra, Şavkı vurdu bayıra, Onca islâm duruka,

Nasıl vardın o cavıra(KK73)

Maniye maraz derler, Güzele kiraz derler, Mani bilmeyene, Küllükte horoz derler.

Haddine bakmaz gönül, Ayda şalvar eskitir,

Güpteki bulguru kim görür, Baştaki yazmayı el örür

Minarenin ucunda, Yıldıza bak yıldıza, Sen beni alamazsın, Ucuza bak ucuza.

Bahçelerde bal kabak, Açılır tabak tabak, Sen beni beğenmezdin, Şu aldın mahata bak.

İl elden ele aticek,

Terazim olsa bazarlarda saticen, Ani beni neden verdin çocuğa, Küçüğünü yuvarlarda gocana .

Çaya vardım çay susuz, Etrafı çayırsız,

Ellerinki hayırlı, Benimki hayırsız

Atlı geliyor atlı, Boynuda kravatlı, Kalkmış beni istiyor, Muşmula suratlı (KK40).

Türbe alanına guyu gazdım, Hem okudum hem yazdım, Almanın bokuna,

Şerife Hanım’ı varayazdım.

Erciş dağının bastanı, Mor gatifeden giyer fistanı, Gazeteler dolduruldu, Deli ananın destanı(KK17).

Yokarı bunar dingin mi?( Mamudiyen oğlu zengin mi? Beni Omarla alıp kaçmaya geldiler. Omar benim dengim mi?

Suların kükürtlüsü, Suların köpüklüsü, Ben o yâre neyleyem, Sokaklar sürpüntüsü(KK24).

Kekliğe bak kekliğe, Uçup gider Kaklık’a,

Meryem gelin aldanıvermiş, Üç yüz gram tatlıya.

Hasıraltını nem alır, Mesture hanım kim alır? Mesture hanımı kim almaz? Ankara’ya ün olur .

Tren gelir Eşme’den, Direkleri vişneden, Yeni kanun değil mi? Ortalığı kişneten

Söğüdün yaprağı yeşil, Altında kayfe pişir, Bene sene vermezler, Aklını başına devşir.

Denize dolayım mı? Bir balık olayım mı? O balık bir okkalık, Gızlara kokmuş balık

Bahçelerin marulu, Sarma sarsan sarulu, Abdurman’ın boynuzlarını, Kör baltayla gırmalı

Vurdu dana sübyana, Boynuzları budana, Çıktı artık gözümden, Sizin olsun bu dana.

Limon atdim çarşıya, Yuvarlandı garşıya, Denizlinin gızları,

Endi geldi yarım çanak turşuya(KK58).

Tarladan gel tarladan, Altınları parladan, Terlik babuç değil mi? Gızları aldadan(KK58).

Çay benim Çeşme benim, Derdime deşme benim, Seninle dalga geçdim, Sevdiğim başka benim .

Kiremitten toz alma, Sandalcıktan kız alma, Sandalcığın kızları, Dokuz kanadın kalma.

İki yanı bayırda, Okuyanı hayırda, Ayazı kışta kaldı, Camışları çayırda.

Dombey danası gibisin, Yemek içmek senin işin, Aranıp durma bidenem,

Yeter gari camız yesin (KK13).

Çıkına ekmek koydum, İki de kumpir soydum, Suratsızı görünce,

Vallah yemeden doydum (KK13).

Sarımsağı soydular, Aşa bir baş koydular, Kokusunu duyunca,

Yiyemeden doydular (KK13).

Esik oğlak gibi bağırma, Koca kulak gibi anırma, Otur yanıma körolası,

Hırsız tazı gibi savurma (KK13).

Cacık içtim tuzu yok, Yalanlara garnım tok, Barnım çok acıpbarı, Sözlerin zehirli ok (KK13).

Aşağı mahallede dibek var, Koca Osman´da göbek var, Pampurların göcer kolunda, Beş kudurmuş köpek var(KK16).

Hasıraltı yamalıdır, Zeynep Hanımı kim alır? Alırsa Ahmet alır,

Almazsa kapıda kalır (KK16).

Şac üstünde bezdirme, Ahmet kafa gezdirme, Zeynep Hanım pek nazik, Sıcaklarda gezdirme (KK16).

Eli bıçaklı oğlan, Mendili saçaklı oğlan, Kızlar seni neylesin,

Pumparam dönmez oldu, Bahçada nanam soldu, Çok sevinme gökbaşlı, O belasını buldu(KK13).

Düdük gibi kotun var, Çuval gibi botun var, Sevinsen ya sen gari,

Benim gibi dostun var (KK13).

Nalıncı keseri gibisin, Gari ne oldum delisisin, Vıngıldayıp durma sen galan, Umar´la Aşa gibi sesin (KK13).

Bahçelerde pırasa, Sadıcım da arasa, Şaşırdın mı güzelim,

Gündüz çıkmış yarasa (KK13).

Bahçelerde hazırım var, Torbalarda mısırım var, Ah gidi cavırın kızı,

Benim nerde kusurum var(KK74)

Ovanın darısını, Sel aldı yarısı, Askere giden oğlan, Boşasın karısını

Bahçelerde lahana, Kıydım koydum sahana, Hiç ömrümde görmedim, Böyle gâvur kaynana

Ayva gelir nar gelir, Köyün yolu dar gelir, Kız bana gelir ama, Anasına zor gelir.

İndim kuyu dibine, Baktım suyun rengine, Ana kız beslesede, Vermez ki sevdiğine.

Yumurtanın sarısı, Yere düştü yarısı, Kocası güzel ama, Para etmez karısı

Atlı geliyor atlı, Boynu da kıravatlı, Kalkmış beni istiyor, Muşmula suratlı

Karanfilin moruna, Gitmem yörük oğluna, On beş altın taksa da, Yine girmem koluna.

Masa üstünde pekmez, Bu pekmez bana yetmez, Bir oğlanın kazancı, Benim süsüme yetmez.

Tarlan tezek değilmi, Bağrın ezik değilmi, Alcem dedin almadın, Bana yazık değil mi(KK13)

Minarenin âlemi, Kaşları kudret kalemi, Madem doktor değildin, Neden açtın yaremi (KK13)

Bahçelerde bal kabak, Açılır tabak tabak, Beni beğenmezken, Aldığın matafa bak(KK13)

Badılcanı soydular, Üste soğan koydular, Bana lokma vermeden, İyicene doydular (KK13).

Güz bülücü gibi zığıtma, Kırıcı olup da dağıtma, Nişledim sanıyon sen ileş? Dostlar arasını soğutma (KK13).

Göynüldüm artık sana, Yanlış yaptın sen bana, Gönlümü kırdın zalim, Ağlıyom yana yana (KK13).

Mızgayıp kalmış öğle, Uyansın gari söyle, İş yarına kalacak,

Olur mu kardeş böyle (KK13)

Yoşudum şu dünyada, Dertler bende toplanmış, Mutluyum hep rüyamda, Gerçek değil yalanmış (KK13).

Bahçelerde gök biber, Şimdi kızlar çok kibar, Kibar olsa ne olcek, Oglanlarda itibar(KK13).

Kiremitin tozuyum, Ben kurbanlık kuzuyum, Beni neden almazlar? Ben ağanın kızıyım(KK13).

Kaya dibi millî olur, Zengin kızı dilli olur, Dilli olsa ne olcek,

Gelin olunca belli olur (KK13).

Onu bunu yiriyor, Her söze de giriyor, Ona deneni duyan,

Donyağ gibi eriyor(KK13).

Bağa girdim bağlama, Yüreğimi dağlama, Ben Güneyli değilim, Bana gönül bağlama

Bahçelerde bal kabak, Açılır tabak tabak, Beni beğenmeziken,

Aldığın guduza bak (KK50).

Bahçelerde maydanoz, Tutam tutam yoldunuz, Denizli’nin kızları, Yeni moda oldunuz .

Çaltı bastım harıma, Peynir bastım tuluma, Söylersen doğru söyle, Köpek gibi uluma .

Minarenin ucunda, Yıldıza bak yıldıza, Sen beni alamazsın, Ucuza bak ucuza.

Kekliğe bak kekliğe, Uçup gider kaklığa,

Meryem gelin aldanıvermiş, Üç gram tatlıya

Han altının darısı, Yere düştü yarısı, Ala donla gelmiş, Kesik boyla karısı.

Belgede Denizli mânileri (sayfa 176-181)