Yeniliği Benimseyenler

Yayılım sürecinde kişisel olarak yeniliği benimseyenlerin özelliklerini; yeniliğin nitelikleri, toplum ve iletişim ağlarının etkileri ile yayılımın meydana geldiği toplumun özellikleri etkiler. (Narayanan, 2001). Yenilikçiliğin göstergesi, kişi ya da kurumların yeniliği sistemdeki diğer kişi, grup ya da sosyal sistemden daha önce benimsemesidir. Sosyo-ekonomik ve kişisel özellikler yenilik benimseme sürecinde benimseyenin rolü ile tanımlanacaktır. Bu kişiler;

 Yenilikçiler

 Erken benimseyenler  Erken çoğunluk  Geç çoğunluk  Geri kalanlar

Olmak üzere beş tipte sınıflandırılmaktadır (Rogers, 1995). Yenilikler, bireyler ve gruplar arasında iki şekilde yayılabilir. Birincisi, yenilikler yenilikçiler tarafından ortaya çıktıklarında, yeniliklerin iyi nitelikteki özellikleri diğer bireylerin dikkatini çekebilmektedir. Eğer bulunan ortam belirsiz bir ortam ise, yeniliklerin özelliklerinden dolayı bu yeniliği benimsemek isteyenler, ilk benimseyenlerin davranışlarını, ve bilgilerini öykünme eğiliminde bulunur (Mahajan, vd., 1990). Moore (1999), benimseyenlerin sınıflandırmasında, bir ürünü ilk satın alanlarla, aynı ürünü biraz bekleyip alan ve en sonradan satın alan kullanıcıların farklı pazar

gruplarına dahil olabileceğini belirtir. Moore, yaptığı çalışmada, yayılımın S eğrisi içinde Rogers‟ın (1995) “benimseyenler sınıflaması”nı kullanmıştır (Şekil 3.2).

Yenilikçiler (teknoloji meraklıları):

Yenilikçilerin özellikleri;

 Yeni teknolojileri denemeyi severler, genellikle kişisel ilgilerini tatmin etmek için son teknolojiyi alır ve dener.

 Her zaman kayıtsız olmayı sever.

 Üründeki her türlü eksiği hemen keşfeder ve bunları doğrudan iletir.

 Memnun etmesi en kolay müşteri kitlesidir. Gerçeği öğrenmek, en üst düzey teknik servise ulaşabilmek, yeni şeyleri ilk deneyen olmak ve ucuza satın almak ister.

 Ürün yaşam döngüsünde oldukça önemli rolleri vardır, eğer bu grup ürünü severse çevresine tavsiye ederek reklam yapar. Eğer ürünü başarısız bulursa, diğer benimseyenlerin kullanmaması gerektiği savunur.

Şekil 3.2 Yayılımın S eğrisinde benimseyenlerin konumu (Moore, 1999)

Yenilikçiler Erken

benimseyenler

Eşik düzeyinde benimseyenler

Geç

Erken benimseyenler (Vizyon sahipleri):

Erken benimseyenlerin özellikleri;

 Teknoloji tutkunu değildir, ama son teknolojiyi izlemeyi ve bunu kullanarak iş değeri yaratmayı sever.

 Son teknolojiyi kullanarak rekabette bir fayda yakalamak ister, teknolojiyi rekabette bir adım öne geçmek, rakiplerini geride bırakmak için satın alır.

 Ürünü almak isterken, sürekli değişiklik talep eder.

 Stratejik olarak bir ürünün gelecek vaat etmesi, o ürünün diğer pazar bölümlerine daha kolay geçmesinde aracı olur.

 Bütün teknoloji benimseme sürecinde maliyet konusunda en az duyarlı bölümdür. Maliyeti ne olursa olsun, ürünün rekabetçi fayda sağlaması önemlidir.

 Satması çok kolay, ama memnun etmesi zor bir gruptur.

 Teknolojiyi, yenilikçiler gibi sadece denemek için değil, iş hayatlarında kullanacak bir araç olarak görür.

Eşik düzeyinde benimseyenler (Fayda sağlayanlar):

Eşik düzeyinde benimseyenlerin özellikleri;

 Risk almayı sevmez ve kullanılan kalitesi onaylanmış ürünleri tercih eder.  Erken çoğunluk grubu referans kullanıcıların olmasına önem verir.

 Teknolojik gelişmeler, teknik özellikler pek önemli değildir. Ürünleri sadece son teknolojiyi kullanmak için satın almaz. Arkasında çok sağlam bir iş değeri olmadıkça en son yeni çıkmış teknolojik ürünlerden uzak durur.

 Yenilikçi değildir, yavaş gelişime inanır. Yani devrimci değil evrimci yenilikleri tercih eder.

 Pazarda olan değişiklikleri takip edip, ona göre teknoloji seçer.  Örgütlerinde verimliliği geliştirmek asıl amacıdır.

 Yeniliği pazar liderlerinden satın almayı tercih eder. Yani kalitesi belli satıcılardan, kalitesi onaylanmış ürünler almak ister. Risk almak istemez.

Geç benimseyenler (Muhafazakârlar):

Geç benimseyenlerin özellikleri;

 Teknolojik ürünleri satın almak, kurmak, yönetmek ve hatta kullanmak konusunda zorluk çeker.

 Ellerindeki teknoloji hatalar vermeye başladığında yeni çözümler arar.

 Satış süresince oluşacak gecikmelerden çok rahatsız olur. Ürün ya da hizmetin oldukça hızlı bir şekilde teslim edilmesini bekler.

Yeniliği geriden izleyenler (Şüpheciler):

Yeniliği geriden izleyenlerin özellikleri;

 Teknolojiden hiç bir beklenti yoktur ve asla son teknoloji ürünleri alıp sorun yaşamak istemez.

 Yeniliklere ayak uydurmakta oldukça yavaştır. Sadece ellerindeki teknoloji çalışmaz hale geldiğinde yeni bir çözüm üretme gereksinimi duyar.

 Yeni teknolojiyi kullanmaktan mümkün oldukça kaçınır. şeklinde sıralanabilir.

Narayanan (2001) çalışmasında, yeniliğin bireysel olarak benimseyenlerin karar verme sürecindeki özellikleri ve karar vermenin her aşamasında önem derecelerinin etkenlerle farklılık gösterdiğini ortaya çıkarmıştır. Sosyo-ekonomik durum, kişilik değişkenleri (empati, rasyonellik ve soyutlama) ve iletişim davranışı yeteneği; benimseyenlerde ilk grupta yer alan yenilikçilerde yüksek olup, yeniliği geriden izleyenler grubuna gidildikçe düşük düzeyde oluşmaktadır ve yeni düşüncelere liderlik etme erken benimseyenlerde yüksektir (Çizelge 3.4).

Benimseyenlerin sınıflandırmasında, erken benimseyenlerin geç benimseyenlerden çoğunlukla eğitim görmüş, yüksek sosyal konuma sahip bir düzeydedir. Bu yüzden kişinin sosyo-ekonomik durumu ile yenilikçilik yakından ilgilidir. Erken benimseyenler, geç benimseyenlerden daha çok kişisel sezgileri ile hareket eden, kaderci olmayan, yüksek mantık ve zekâya sahip, değişim ve bilim karşısında olumlu tutum sergileyen, risk ve belirsizliğin farkında olan eğitim ve mesleki isteği yüksek olan bireylerdir. Erken benimseyenler geç benimseyenlerden; iletişim davranışları daha çok sosyal katılım, kişisel ağlar üzerinde

karşılıklı bağlantıya sahip, sürekli bilgiyi araştıran, ileri görüşlü liderlik seviyesine sahip özellikler içerir.

Çizelge 3.4 Benimseyenler arasında belirgin farklılıklar (Narayanan, 2001)

Etmen Yenilikçiler Erken

benimseyen Eşik düzeyinde benimseyen Geç benimseyen Yeniliği geriden izleyenler

Sosyo -ekonomik Yüksek Düşük

durum

Kişilik Yüksek Düşük

Değişkenleri - Empati -Empati

- Rasyonellik Rasyonellik

- Soyutlama Soyutlama

İletişim davranışı Yüksek Düşük

davranışı Yüksek yeni düşünce liderliği