4.2.1 Tangkar ve Arditi’nin Yenilik Labirent Modelinin Değerlendirilmesi
Yenilik Labirent modelinde, yenilik benimseme sürecinde, yapı sektöründe yer alan kullanıcıların sadece güçlü ve zayıf yönlerini değerlendiren bir SWOT analizi yapılmıştır. Fırsatlar ve tehditler açısından irdelene yapılmamıştır. Labirent modeli, sekizgen bir labirent içinde “yaratıcılık”, “buluş”, “yayılım” ve “benimseme” aşamalarının yer aldığı bir modeldir. “Çevre”, merkezde “yenilik” ve “gereksinim” arasındadır. “Kullanıcılar”, “yenilikler” ve “çevre” üç önemli etki alanıdır.
Tangkar ve Arditi‟nin modelinden alınıp yapı Ürünleri İçin Teknolojik Yenilik Benimseme Modeli‟ne aktarılanlar sırasıyla;
İkna olma sürecinin SWOT analizi aşamasının adlandırılması ve aynı aşamanın kontrol ve sınırlaması olarak temel tarafların belirlenmesi,
Karar verme sürecinin tasarım aşamasında girdi olarak yaratıcılık,
Karar verme sürecinin seçim aşamasında mekanizma olarak hizmetleri reklam, rekabet, pazar çekişi, pazar işlevi, üretici ve üretim durumu ile kontrol ve sınırlama olarak ülke koşulları, sorumluluk, zaman, maliyet, performans ve kalite,
Test etme sürecinin uygulama aşamasında kontrol ve sınırlama olarak yasal düzenlemeler
den oluşmaktadır.
4.2.2 Winch’in Yenilik Benimseme Modelinin Değerlendirilmesi
Winch‟in yenilik benimseme modeli, karmaşık ürün sistemleri modeli (doğrusal olmayan) olarak ele alınmıştır (Karmaşık ürün sistemleri modeli ile ilgili bilgi bölüm 2.4.2‟de verilmiştir.) Benimseme, uygulama, öğrenme ve sorun çözümü; çevre, işletme ve proje
etkileşimi düşünülerek kurgulanmıştır. Yenilik sürecindeki kullanıcıları sınıflandırıp görevlerini belirlemiştir. Modelde, küçük değişiklikler sistem içinde büyük değişikliklere yol açabilmektedir. Model kullanıcının denetimi altındadır.
Winch‟in modelinden alınıp Yapı Ürünleri İçin Teknolojik Yenilik Benimseme Modeli‟ne aktarılan;
Karar verme sürecinin tasarım aşamasında mekanizma olarak danışma için uzman kişiler ile kontrol ve sınırlama olarak karmaşık ürün sistemleri
dir.
4.2.3 Emmitt ve Yeomans’ın Yenilik Benimseme Modelinin Değerlendirilmesi
Emmitt ve Yeomans‟ın Yenilik Benimseme Modeli, Rogers‟ın yenilik benimseme modeli ile kurgulanmıştır. Modelin süreçlerine ek olarak, karar ve uygulama arasında teklif alma durumu ile uygulama ve doğrulama aşaması arasında şartname değiştirme süreçlerinden oluşur. Bu süreçler zaman sınırları konularak üç ayrı bölge olarak incelenmiştir. Aşamalar, kişisel, kullanıcı/yapım uzmanı ve yüklenici olarak ayrılmıştır. Bu model, yapı sektörüne yönelik yapılmış yapım süreçlerinden oluşmaktadır.
Emmitt ve Yeomans‟ın modelinden alınıp Yapı Ürünleri İçin Teknolojik Yenilik Benimseme Modeli‟ne aktarılanlar sırasıyla;
Karar verme sürecinin seçeneklerin değerlendirilmesi aşamasında girdi olarak bilgi çeşitleri ile kontrol ve sınırlama olarak ürün gamı,
Karar verme sürecinin tasarım aşamasında girdi olarak ürün gamı,
Karar verme sürecinin seçim aşamasında kontrol ve sınırlama olarak teklif alma koşulları,
Test etme sürecinin hazırlık aşamasında kontrol ve sınırlama olarak tasarım kararları, Test etme sürecinin uygulama aşamasında kontrol ve sınırlama olarak çevresel
sorunlar dır.
4.2.4 Hartmann vd’nin Yenilik Benimseme Modelinin Değerlendirilmesi
Hartmann vd.‟nin Yenilik Benimseme Modeli, yapı kullanıcıları için oluşturulmuş bir modeldir. Modelde, Rogers‟ın benimseme modelindeki ilk üç aşama ele alınmıştır. Model,
iletişim özellikleri, algılanan yenilik nitelikleri arasındaki etkileşim ile bunlarla dikey konumda yer alan çevresel, örgütsel ve teknolojik bağlam ilişkilendirilerek kurgulanmıştır. Hartmann vd‟nin modelinden alınıp Yapı Ürünleri İçin Teknolojik Yenilik Benimseme Modeli‟ne aktarılanlar sırasıyla;
Bilgi edinme sürecinin bilgi değerlendirme aşamasında kontrol ve sınırlama olarak seçim yapanların deneyim ve becerisi,
Bilgi edinme sürecinin bilgi ölçeğinin belirlenmesi aşamasında girdi olarak uzmanlık kaynakları,
Karar verme sürecinin seçeneklerin değerlendirmesi aşamasında mekanizma olarak örgütsel ve teknolojik bağlam ile kontrol ve sınırlama olarak çevresel bağlam, risk ve belirsizlik,
Karar verme sürecinin tasarım aşamasında mekanizma olarak yenilikçi olma ile kontrol ve sınırlama olarak proje anlaşmazlıkları,
Karar verme sürecinin seçim aşamasında girdi olarak deneyim ve uzmanlık ile kontrol ve sınırlama olarak çevresel, örgütsel bağlam,
Test etme sürecinin kaynak tahsisi aşamasında mekanizma olarak uzman kaynaklar ile kontrol ve sınırlama olarak teknolojik, çevresel bağlam,
Test etme sürecinin hazırlık aşamasında mekanizma olarak örgütsel bağlam ile kontrol ve sınırlama olarak teknolojik bağlam, çevresel bağlam ve yasal düzenlemeler,
Test etme sürecinin uygulama aşamasında girdi olarak bilgi sağlama ile mekanizma olarak teknolojik bağlam
dır.
4.2.5 Slaughter’ın Yenilik Benimseme Modelinin Değerlendirilmesi
Slaughter‟ın Yenilik Benimseme Modeli; tanımlama, değerlendirme, karar verme, detaylandırılmış hazırlıklar, güncel kullanım ve önceki kullanım değerlendirmesinden oluşmaktadır.
Slaughter‟ın modelinden alınıp Yapı Ürünleri İçin Teknolojik Yenilik Benimseme Modeli‟ne aktarılanlar sırasıyla;
İkna olma sürecinin fırsat tanımlama aşamasında kontrol ve sınırlama olarak uygulamaların yapılması,
İkna olma sürecinin kurumsal olanakların değerlendirilmesi aşamasında mekanizma olarak işletme büyüklüğü,
İkna olma sürecinin SWOT analizi aşamasında kontrol ve sınırlama olarak ürün benimsemeyi engelleyen etmenler,
Karar verme sürecinin seçeneklerin değerlendirilmesi aşamasında mekanizma olarak yenilik kararlılık ve liderlik ile kontrol ve sınırlama olarak rekabet, proje ve işletme ölçütü, performans, işgücü, maliyet ve kalite verileri,
Karar verme sürecinin seçim aşamasında girdi olarak maliyet ve performans,
Test etme sürecinin kaynak tahsisi aşamasında kontrol ve sınırlama olarak maliyet ve performans,
Test etme sürecinin hazırlık aşamasında kontrol ve sınırlama olarak zaman, kalite, maliyet, yasal düzenlemeler ve örgütsel bağlam,
Test etme sürecinin doğrulama aşamasında mekanizma olarak kullanım değerlendirmesi,
Test etme sürecinin uygulama aşamasında kontrol ve sınırlama olarak performans, kalite, maliyet ve zaman
dır.
4.2.6 Sexton vd’nin Yenilik Benimseme Modelinin Değerlendirilmesi
Sexton vd.‟nin Yenilik Benimseme Modelinde teknoloji aktarımı ve kullanımı hedeflenmiştir. Başarılı yenilikler kullanıcı odaklı ve hizmet gelişimi ile önem kazanmaktadır. İlk düşünce, benimseme ve kullanma arasındaki bağları zayıf, orta ve güçlü olarak değerlendirerek başarılı ya da başarısız yenilik durumları gösterilmiştir. Model oldukça karmaşık bir ağ yapısına sahiptir. Benimseme ile ilgili etmenlerin ilişkileri belirsizdir.
Sexton vd‟nin modelinden alınıp Yapı Ürünleri İçin Teknolojik Yenilik Benimseme Modeli‟ne aktarılanlar sırasıyla;
Karar verme sürecinin seçeneklerin değerlendirilmesi aşamasında mekanizma olarak tedarik zinciri ve yenilik yönetimi,
Karar verme sürecinin tasarım aşamasında mekanizma olarak tedarik sistemleri, Karar verme sürecinin seçim aşamasında mekanizma olarak hizmet, reklam, rekabet
ve Pazar,
Test etme sürecinin uygulama aşamasında kontrol ve sınırlama olarak teknik özellikler açısından belirsizlik ve risk
tir.