Yeşil Ot Verimi

Sulama sularındaki farklı tuz dozları ve SAR’ın, Festuca arundinacea’nın verim ve kalitesine etkisinin incelendiği bu çalışmada artan tuzluluk miktarı ile elde edilen verimin ters orantılı olduğu görülmüş ve yeşil ot veriminde azalma olduğu tespit edilmiştir. Sulama suyundaki tuzluluk miktarının yeşil ot verimine etkisinin istatistiksel olarak çok önemli düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır.

SAR’ın etkisinin ise 5 düzeyinde iken daha az verim alındığı, 20 düzeyinde SAR uygulamasında ise yeşil ot veriminde artış olduğu tespit edilmiştir. Yeşil ot veriminde en yüksek verim ikinci biçimde 20SAR×Kontrol Parseli uygulamasından 2380 kg/da olarak elde edilirken, en düşük verim ise birinci biçimde 5SAR×8 dS/m uygulamasından 1610.6 kg/da olarak elde edilmiştir.

Biçimler birleşik toplam yeşil ot verimine baktığımızda SAR 5 oranında ve tuzluluk düzeyleri 3 dS/m, 5 dS/m, 8 dS/m iken sırasıyla %12, %17 ve %24 civarında verim kaybı yaşanmıştır. SAR 20 oranında ve tuzluluk düzeyi 3dS/m, 5 dS/m, 8 dS/m iken sırasıyla

%7, %16 ve %25 civarında verim kaybı yaşanmıştır.

Bitkilere uygulanan tuz stresi sonucu bitkilerde iyon toksitesi oluştuğu ve bitkilerde gelişimin gerilediği bildirilmektedir [45]. Bunun sonucu olarak da biomass veriminde azalmalar gözlemlenmektedir.

Tuzluluk düzeylerinin artmasıyla silajlık sorgumun yeşil ot veriminin azaldığını [31], tuzluluk seviyesinin artması ile yoncanın gelişiminin yavaşladığını ve hasat sonrası alınan

yaş ağırlık değerlerinin azaldığını [34], İran üçgülünde gelişmenin azaldığını [46], mısırda tuzluluğun kök ve gövde gelişimde gerilemelere neden olduğunu bildirmektedirler [47]. Çalışmamızda elde ettiğimiz sonuçlar bu araştırmacıların sonuçları ile paralellik göstermektedir.

4.1.2. Kuru Ot Verimi

Sulama sularındaki farklı tuz dozları ve SAR’ın, Festuca arundinacea’nın verim ve kalitesine etkisinin incelendiği bu çalışmada artan tuzluluk miktarı ile elde edilen verimin ters orantılı olduğu görülmüş ve kuru ot veriminde azalma olduğu tespit edilmiştir. Sulama suyundaki tuzluluk miktarının kuru ot verimine etkisinin istatistiksel olarak çok önemli düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır.

SAR’ın etkisinin ise 5 düzeyinde iken daha az verim alındığı, 20 düzeyinde SAR uygulamasında ise kuru ot veriminde artış olduğu tespit edilmiştir. Kuru ot veriminde en yüksek verim birinci biçimde 20SAR×Kontrol Parseli uygulamasından 620.7 kg/da olarak elde edilirken, en düşük verim ise birinci biçimde 5SAR×8 dS/m uygulamasından 367.8 kg/da olarak elde edilmiştir.

Biçimler birleşik toplam kuru ot verimine baktığımızda SAR 5 oranında ve tuzluluk düzeyleri 3 dS/m, 5 dS/m, 8 dS/m iken sırasıyla %7, %12 ve %27 civarında verim kaybı yaşanmıştır. SAR 20 oranında ve tuzluluk düzeyi 3dS/m, 5 dS/m, 8 dS/m iken sırasıyla

%5, %11 ve %25 civarında verim kaybı yaşanmıştır.

Su ve tuzluluk stresinin mürdümük’te (Lathyrus sativus L.) bitki büyüme, gelişme, verim ve su tüketimi üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmada artan tuzluluğun bitki su tüketimini azalttığını ve kuru ot veriminde de düşüşe neden olduğu tespit edilmiştir. Hafif toprak tuzluluğun mürdümükte ot verimine olumlu etkisinin olduğunu belirlenmiştir. [35].

Sulama suyu tuzluluğu ve yıkama gereksinimi oranlarının yoncada çimlenme ve gelişmeye etkisininin incelediği çalışmada; yonca yetiştiriciliği açısından verim ve biokütlenin yüksek olması nedeniyle sulama suyunda tuzluluk oranı 1.5dS/m’den fazla olan suların kullanılmaması gerektiği belirtmiş ve tuz oranı daha yüksek suların kullanılması halinde ise verim ve biokütlede azalma olacağını göz önüne alarak sulama suyuna ayrıca yıkama suyunun da eklenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. [34].

Sulama suyu tuzluluk düzeylerinin silajlık sorgumun verimine ve toprak tuzluluğuna etkisininin incelendiği çalışmada tuzluluğun artması ile kuru ot veriminin azaldığı sonucuna varılmıştır [31].

Gazal boynuzu ve yumak bitkilerine tuzluluğun etkisininin incelendiği çalışmada artan tuz dozunun kuru madde verimini azalttığı belirlenmiştir. Bulunan sonuç yapılan araştırma ile uyum ve benzerlik göstermektedir [27].

4.1.3. Bitki Boyu

Sulama sularındaki farklı tuz dozları ve SAR’ın, Festuca arundinacea’nın verim ve kalitesine etkisinin incelendiği bu çalışmada artan tuzluluk miktarı ile ölçülen bitki boy uzamasının ters orantılı olduğu görülmüş ve bitki boyunda azalma olduğu tespit edilmiştir.

Sulama suyundaki tuzluluk miktarının bitki boy uzamasına etkisinin istatistiksel olarak çok önemli düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır. SAR×Tuz intereaksiyonunun bitki boy uzamasına etkisi istatistiksel olarak önemsiz çıkmıştır.

En yüksek bitki boy uzaması birinci biçimde 5SAR×Kontrol Parseli uygulamasından 99 cm olarak elde edilirken, en kısa boy uzunluğu ise birinci biçimde 5SAR×8 dS/m uygulamasından 65.7 cm olarak elde edilmiştir.

Biçimler birleşik ortalama bitki boyuna baktığımızda SAR 5 oranında ve tuzluluk düzeyleri 3 dS/m, 5 dS/m, 8 dS/m iken sırasıyla %10, %14 ve %23 civarında bitki boyunun kısaldığı belirlenmiştir. SAR 20 oranında ve tuzluluk düzeyi 3dS/m, 5 dS/m, 8 dS/m iken sırasıyla %21, %23 ve %29 civarında bitki boyunun kısaldığı belirlenmiştir.

Su ve tuzluluk stresinin mürdümük bitkisine etkisinin incelendiği çalışmada(Lathyrus sativus L.), hafif toprak tuzluluğun 2 dS/m mürdümükte bitki boy uzamasına olumlu etkisinin olduğunu belirtmişlerdir [35]. Fakat sulama suyu tuzluluk düzeylerinin silajlık sorgumun verimine ve toprak tuzluluğuna etkisininin incelendiği çalışmada, tuzluluğun artması ile bitki boyunun kısaldığını tespit edilmiştir [31]. Harran ovası kireçli tuzlu-sodik toprakların biyolojik ıslahı için yapılan çalışmada Festuca arundinacea bitkisini deneme materyali olarak kullanılmış ve bitki boyu uzamasında en iyi sonucu tuz ve Na⁺ çok az olduğu toprak yapısından elde edilmiştir. Tuzluluk miktarı ve Na⁺ değeri yükseldikçe bitki boyunda azalma olduğunu gözlemlenmiştir [48]. Bulmuş oldukları sonuç araştırmamızı destekler niteliktedir.