Yapı Kredi Reklam Filmi Analizi

Görsel 4.6 Yapı Kredi "İhtiyaç Kredisi" Reklam Filmi

Gösterge: Yapı Kredi, ihtiyaç kredisi reklam filmi (2014) Konu: İhtiyaç Kredisi

Gösterenler:

Mekan Kodları: Senaryo, iki mekanda canlandırılmaktadır. Ana mekân olarak klasik ve geleneksel çizgiler taşıyan, şık ve temiz görünümlü bir lokanta ve Yapı Krediye ait olduğu görülen bir banka şubesi reklam filminin mekân kodları olarak değerlendirilebilmektedir. Karakter Kodları: Senaryo iki erkek ve bir çocuk karakter tarafından canlandırılmaktadır. Lokanta sahibi ve baba olarak karakterize edilen profili, ATV'de yayınlanan "Avrupa Yakası adlı dizide İzzet" ve Kanal D'de yayınlanan "Akasya Durağı adlı dizide Arif" karakterleriyle ekranda görülen ve bu iki komedi dizisinin yanı sıra "Çakallarla Dans" adlı filmden de tanınan, mizahi oyuncu Timur Acar canlandırmaktadır. Timur Acar'ın hayat verdiği lokanta sahibi karakteri, ailesini seven, iyi giyimli, ihtimallere güvenen, günlük konuşma dili

kullanan, orta yaşlı bir karakter profili çizmektedir. Diğer erkek karakter, dünya yeme şampiyonu "Kobi Kobayashi" olarak karakterize edilmiştir ve gerçekten dünya yeme şampiyonu olan "Takeru Kobayashi" bu karakteri yaratmak için kullanılmıştır. Dünya yeme şampiyonu olarak kullanılan karakter, spor bir giyim tarzına sahip, genç ve orta sınıf bir profil çizmektedir. Lokanta sahibinin oğlu olarak karakterize edilmiş çocuk karakter ise, dünya genelinde gündemde olan konular hakkında bilgili, baba mesleği olarak tanımlanabilecek işle ilgili konulara hakim, akıllı bir çocuk olarak nitelendirilebilecek bir profile sahiptir.

Müzik ve Ses Kodları: Filmin başında ve sonunda Yapı Kredi'nin reklam cıngılı olarak kullandığı pasaj duyulmaktadır. Bu pasaj, gergin nota aralıkları ve yarım seslerden oluşan, genelinde kalın ancak ince tonların da kontrast oluşturacak şekilde kullanıldığı bir pasajdır. Sözel metinlerin aktarılması esnasında karakterlerin ve dış sesin konuşma sesleri işitilmektedir. Reklam cıngılı filmin başında ve sonunda vurgulu olarak duyulmaktadır. Ayrıca filmin sonunda; tok bir erkek dış ses duyulmaktadır.

Teknik Kodlar: Yakın, ayrıntı ve geniş çekim ölçeklerinin yanı sıra, dış mekân aydınlatılmasında endüstriyel ışıklandırma ve lokanta sahnesi için kapalı mekan ışıklandırmaları kullanılmıştır.

Düz Anlam: Ticari hayatınızda, işinizle ilgili aldığınız bazı kararlar tahmin etmediğiniz şekilde sonuçlanabilir. Böyle bir durumda işinizin aksamdan devamı için maddi desteğe ihtiyacınız olabilir.

Gösterilenler: Ticari yaşam içinde küçük ve orta boy (KOBİ) iş yeri sahiplerinin işlerini büyütmek için aldığı bazı kararlar beklenmeyen sonuçlar verebilir. Bu durum aracılığıyla zarara uğrama miti bağlamında oluşabilecek maddi kayıplar mesajı tüketicilere iletilmektedir. Yan Anlam: Yapı Kredi küçük ve orta boylu işletme (KOBİ) sahiplerinin işlerini ve işlerinin devamlılığını düşünür, ticaret hayatınızdaki zararı önleyemez ama sonrasında oluşabilecek maddi ihtiyaca her daim destek verir.

Analiz: Senaryo bir aile lokantası olarak görünen bir mekanın önünde, lokanta sahibi (Timur Acar) karakterinin işlerini daha ileriye götürebilmek adına yapmaya karar verdiği kampanyayı oğluna anlatmasıyla başlamaktadır. Reklam filminin ilk sahnesinde lokanta sahibine yüklenen görsel ve sözel kodla (Evet oğlum, bugün lokantamızın tarihinde bir dönüm noktası. Sınırsız dürüm promosyonumuzu başlatıyorum.) ticari hayatta iş yeri sahiplerinin işlerine büyütmek adına yaptığı bazı kurguların betimlemesi yapılmıştır. Lokanta sahibi, iş adamı rolündeki erkek karakterin yaptığı sınırsız dürüm kampanyası "kobilerin" ticari hayatında başarı sağlama ve işlerini büyütme isteğinin simgesel bir anlatımı olarak gösterilebilir. Sonraki sahnede lokanta sahibinin oğlu rolündeki çocuk karaktere yüklenen sözel kodla (Sınırsız

derken zarar etmeyelim) ticari büyüme doğrultusunda alınan bu karar neticesinde oluşabilecek maddi hasara gönderme yapılmıştır.

Reklam filminin ikinci sahnesinde dünya yeme şampiyonu tarafından canlandırılan karakter, lokantanın önünde sınırsız dürüm kampanyasına ait afişi görmektedir. Gerçek hayattaki kişiliğine paralel olarak oluşturulan bu karakterin özünde Türk olmamasına rağmen yüklen sözel kodla (Ooo sınırsız dürüm)Türkçe konuşturulması sağlanmıştır. Bu durum sempati yaratmak için kurgulanmıştır denilebilir. Sonraki sahnede lokanta sahibinin nezdinde oluşturulan görsel ve sözel kodlarla (Yav el kadar adam ne kadar yiyebilir ki. İlla bitireceğim diye de uğraşma biz onu gerekirse paket yapardık. Oğlum durumumuz çok fena bu çocuk sumo güreşçisi gibi yiyor ya) mizahi kurgu oluşturulmuştur. Sonrasında geçen repliklerde ise mizah seviyesi, özellikle kelime oyunları ve abartılı kurgusuyla bir hayli artırılmıştır. Bu görsel kurgu içinde, "dünya yeme şampiyonu" karakteri ticari hayatta zarara neden olabilecek durumların metaforu olarak kullanılmıştır.

Çocuk Karakter: "Baba bu dünya yeme şampiyonu Kobi Kobayashi"

Lokanta Sahibi: "Ne! yeme şampiyonu Kobi mi? Ama kobi kobiye bunu yapar mı?" Çocuk Karakter: "Depoda mal kalmadı ne yapacağız şimdi?"

Lokanta Sahibi: "Ben biliyorum oğlum ne yapacağımızı. Gel benimle."

Reklam filminin son sahnesinde, yaşanan olumsuz durum neticesinde maddi zarara uğrayan lokanta sahibi karakterinin ve oğlunun güler yüzlü bir şekilde Yapı Kredi şubesine girmeleri "kobilere" maddi desteğin Yapı Kredi tarafından sağladığın belirteni durumundadır. Bu kurguyla da yaşanan maddi zarara karşın çözüm önerisi olarak Yapı Kredi sunulmaktadır. Sonrasında dış ses tarafından seslendirilen replikle (Kobi kobi olalı böyle kampanya görmedi. Dosya masrafsız 3 ay ertelemeli kredi ve bankacılık işlemlerinizde yıl boyu indirim sağlayan kobi paketi bir arada.) zarara uğrayan ve maddi desteğe ihtiyaç duyan "kobilerin" destek için adreslerinin Yapı Kredi olduğu bir kez daha vurgulanmaktadır.

Mizah ve Mizahi Karakterin Kullanım Biçimi: Reklam filminde, lokanta sahibi rolündeki Timur Acar'ın görsel ve sözel kodları mizah kurgusunu ve mizah seviyesini oldukça artırmıştır. Ayrıca yabancı bir kişiye Türkçe sözel kodların yüklenmesi de sempati oluşumuna katkı sağlamıştır. Özellikle "Kobi Kobayashi" karakterinin bir metafor olarak kullanılması ve bu durumla ilgili yapılan kelime oyunu mizahi kurguyu oldukça güçlü kılmıştır diye yorumlanabilir. Reklam filminin genelinde mizah kurgusu kelime oyunları ve abartıyla sağlanmıştır..

Kullanılan Mit ve Metaforlar: Zor durumdaki esnafın imdadına yetişen Yapı Kredi esnafların yanında kavramsallaştırması ile kurtarıcı/kahraman miti tekrar kullanılmıştır.

Reklam filminde kullanılan diğer mit ise Türk toplum yapısında var olan esnaf kavramıdır. Ayrıca bu reklamda dünya yeme şampiyonu "Kobi Kobayashi" karakteri ticari hayatta zarara neden olabilecek durumların/kişilerin metaforu olarak kullanılmıştır.

Bulgular: Odabaşı (1999: 24) ekonomik durgunluk krizine önlem olarak talep artışının sağlanması için, tüketiciyi satın almaya yönlendiren duygusal ve sosyal etmenlerin ortaya çıkarılması yoluna gidildiğini belirtmektedir. Bu doğrultuda, gelir artışı ile tüketici istekleri artışı arasında varlığı öngörülen koşut ilerlemenin “sürekli artan talep” ile sonuçlanması bakımından tüketim toplumu ve tüketim kültürü kavramlarının gelişimine ivme kazandırdığını ifade etmektedir. Bu bağlamda reklam filminde de tüketimi artırmak ve tüketime ivme kazandırmak için yapılan bir promosyon görülmektedir. Fakat yapılan promosyonun iş yeri sahibini umulmadık bir şekilde zarara uğratmasıyla bir sorun ortaya çıkmaktadır. Buradaki sorun esnafın zarara uğraması ve ticaretini devam ettirebilmesi için maddi desteğe ihtiyaç duymasıdır. Tam bu noktada Yapı Kredi çözüm önerisi olarak sunulmakta ve esnafı kurtarmaktadır. Yapı Kredi'nin ticari hayatta yaşanabilecek beklenmedik zararları önleyemeyeceği fakat yaşanılan zarar sonrasında esnafları sınırsız bir şekilde destekleyeceği anlatısıyla tüketici algıları manipüle edilmektedir. Burada lokantaya sınırsız dürüm yemek için gelen ve aslında dünya yeme şampiyonu olan küçük/zayıf adam en beklenmedik kişilerin ve durumların dahi esnafları zarara uğratabileceği algısını yaratmak için kullanılmıştır. Böylelikle zarara uğramak olası bir durum gibi anlatılıp çözüm adresinin veya kurtarıcının Yapı Kredi olduğu gösterilmiştir. Mizahi kurgu içinde tüm bu senaryoyu izlerken söz konusu banka bunu neyin karşılığında yaptığını yine söylememiştir. Yüksek faiz oranları, uzun yıllar borçlu kalma, krediyi kullanabilmek için iş yerini ipotek altına vermek gibi korkutucu kavramlar manipüle edilerek tüketicilerin bunları düşünmesinin önüne geçilmiştir.