Yurtdışı Toplantıları:
-12-14 Ocak 2014 tarihleri arasında Fransa Ulusal Kanser Ajansı’nın ev sahipliğinde yapılan 3. Uluslararası Kanser Araştırmalarını Destekleyen Gelişmiş Ülkeler (G-20) Toplantısına Doç. Dr. Murat Gültekin tarafından katılım sağlanmıştır.
- Asya Pasifik Ülkeleri Kanser Önleme Organizasyonu(APOCP) 2000 yılında Asya Pasifik Ülkeleri arasında kanser önleyici aktiviteleri geliştirmek ve diğer kanser konularında uluslararası ortak çalışmalar yürütmek amacıyla kurulmuş tarafsız bir kuruluştur. Bu organizasyonun ana hedefleri arasında uzman araştırmacılara uluslararası çalışma yürütebilmeleri için olanak sağlamak ve yapılan çalışmaların sonucunu ortak bir platformda paylaşmak yer almaktadır. 20-23 Mart 2014 tarihleri arasındaAsya Pasifik Ülkeleri Kanser Önleme Birliği (APOCP) Toplantısına katılım sağlanmıştır. 7.’si gerçekleştirilen APOCP toplantısına Japonya, Endonezya,Tayland, Malezya gibi Asya Pasifik Ülkeleri ile birlikte Türkiye katılım göstermiştir.
- IARC (Uluslar Arası Kanser Araştırma Ajansı) Mayıs 1965’te 18. Dünya Sağlık Zirvesi’nde önerildiği üzere Fransız girişimle Dünya Sağlık Örgütü’nün bir uzantısı olarak kuruldu. Kurucu üyeleri: Almanya, Fransa, İtalya, Amerika Birleşik Devletleri ve
İngiltere’dir. Yönetim binası Fransa, Lyon’dadır.Bugün IARC üye ülkeleri 24’e çıkmıştır.
(Avustralya, Avusturya, Belçika, Kanada, Danimarka, Finlandiya, Hindistan, İrlanda, Japonya, Norveç, Hollanda, Kore, Rusya, İspanya, İsveç, İsviçre, Türkiye, Brezilya ve Katar).
-29-31 Ocak 2014 tarihlerinde, Uluslararası Kanser Araştırma Kurumu (International Agency for Research on Cancer, IARC) isimli kuruluşun düzenlediği, Fransa Lyon’da yapılan IARC Bilimsel Kurulu 50. Toplantısı’na Doç. Dr. Murat Gültekin tarafından katılım sağlanmıştır. Toplantıda ajansın bütçesi ile 2013 yılında yürüttüğü çalışmalar gözden geçirilmiş ve 2014 yılı araştırma planları tartışılmıştır.
- IAEA(Uluslararası Atom ve Enerji Kurumu) nükleer enerjinin savaş amacıyla değil faydalı amaçlarla kullanımını amaçlayan 162 ülkenin üye olduğu uluslararası bir kuruluş olup 1957 yılında Amerika Birleşik Devletleri öncülüğünde Avusturya’nın Viyana kentinde kurulmuştur. Birleşmiş Milletler teşkilatının altında hizmet göstermemesine karşın faaliyetlerini Birleşmiş Milletlere rapor olarak sunmaktadır.
Radon gazı, 1988 yılında Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı tarafından “Kanserojen”
olarak ilan edilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından üye ülkelere “Ulusal Radon Kontrol Programlarını” oluşturmaları yönünde çağrıda bulunulmuş ancak çok az ülkede bu konuda yeterli denilebilecek düzeyde bir planlama yapılmış, çoğu ülkede ise ne yazık ki bu konuda yeterli farkındalık düzeyi oluşmamış, uygulama ve politikalarda yetersiz kalınmıştır.
Uluslararası Atom ve Enerji Kurumu(IAEA) oluşturmuş olduğu yeni proje ile (TC RER 9127 Projesi) dahilinde;
Üye ülkeleri Ulusal Programlarını oluşturmaya yönlendirmeyi,
Radon konusunda uluslararası ortak standart ve yaklaşımlar belirlemeyi,
Ülkelerin radon konusunda ortak politika ve stratejiler geliştirmesini ve
Toplumların ve hükümetlerin farkındalığını artırmayı amaçlamıştır.
2016 yılı sonuna kadar bitirilmesini hedeflenen Bu proje kapsamında, üye ülkeleri bu sene ilki düzenlenen “Radon Çalıştayı”na davet etmiş, söz konusu çalıştay 21-25 Nisan 2014 tarihleri arasında Avusturya’nın Viyana kentinde yer alan IAEA ana binasında 24 ülkenin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Çalıştaya daire başkanlığımızdan Uz. Dr. Ezgi Hacıkamiloğlu katılım göstermiştir.
- 18. Uluslar arası ESGO Bienal Toplantısı: ESGO, (Avrupa Jinekolojik Onkoloji Derneği) Jinekolojik Onkoloji alanında Avrupa ölçeğinde önemli çalışmalar yürüten bir dernektir.
Derneğin Yönetim Kurulu Üyesi olan Kanser Daire Başkanı Doç.Dr.Murat GÜLTEKİN aynı zamanda bu dernek bünyesinde faaliyet gösteren ENYGO (European Network of Young Gynaecological Oncologists) isimli genç jinekolojik onkologları bir araya getiren derneğin Kurucu Başkanıdır. Dünya Kadın Kanserleri Derneği’nin (International
Gynecologic Cancer Society-IGCS) 08-11 Kasım 2014 tarihleri arasında Liverpool/İngiltere’de düzenlenen toplantısına, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Daire Başkanlığından Kanser Daire Başkanı Doç.Dr.Murat GÜLTEKİN katılım göstermiştir.
- Uluslararası Kanser Kontrol Platformu(UICC) dünya genelinde giderek artış gösteren kansere karşı savaşta faaliyet göstermek için 1933 yılında Cenevre’de kurulmuş olan bir sivil toplum kuruluşudur. Dünya genelinde kanserle mücadele eden en büyük sivil toplum kuruluşu olma niteliği taşımaktadır.
UICC’ye dünya genelinde yaklaşık 155 ülkeden 760’ın üzerinde çeşitli kanser derneği üyedir. Bunun dışında uluslararası farklı sağlık kuruluşlar (Dünya Sağlık Örgütü- DSÖ, Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı- IARC, Uluslararası Kanser Tedavisi Aksiyon Programı-PACT) ile yakın çalışmaktadır.
2008’den bu yana merkezi Cenevre’de bulunan UICC, Uluslararası Kanser Kontrol Birliği Yönetim Kurulu Üyeliği, 2000’den beri UNICEF Türkiye Milli Komitesi Yönetim Kurulu Üyeliği gibi pek çok ulusal ve uluslararası kuruluşta önemli görevlerde bulunmuştur.
Bu Platformun başkanlığı görevini 2015 yılı itibariyle yürütmek üzere Hacettepe Üniversitesi Pediatrik Onkoloji A.B.D’da öğretim görevlisi olarak çalışmakta olan, sayın Prof. Dr. Tezer Kutluk seçilmiştir. 3-6 Aralık 2014 tarihinde düzenlenen kongreye Doç. Dr.
Murat Gültekin ve Uz. Dr. Güledal Boztaş katılım göstermişlerdir. Söz konusu kongrede
“Dünya Kanser Liderleri” zirvesine katılım sağlanmış, Prof. Dr. Tezer Kutluk’un görev teslim törenine katılım gösterilmiş, sonrasında Ürdün Prensesi Dina Mired, Güney Afrika First Lady’si, Jameika Sağlık Bakanı ve Avustralya Sağlık Bakanlığı Üst Düzey Yetkilisi Chris Baggoley katıldığı bir oturumda Kanser Kontrol Programında “Türkiye Deneyimleri ve Gelecek Yıllardaki Kanser Planlamalarımız” konusunda Daire Başkanımız tarafından sunum yapılmıştır.
- ANCCA 2002 yılında kurulmuş olup her 2 yılda bir uluslararası kanser yöneticilerinin katılım gösterdiği kapalı toplantılar düzenlemektedir. İlgili toplantılara ANCCA platformuna üye olan ülkelerin Kanser Enstitüleri/dernek başkanları düzeyinde katılım sağlanmaktadır. 01-03 Mart 2014 tarihinde 5.’si gerçekleşen toplantıya, Avustralya, Japonya, Çin, Singapur, Tayland, Endonezya, Nepal, Pakistan, Vietnam, Bangladeş, Kore ve Moğolistan ülkelerinin Kanser Yöneticileri katılım göstermiş ve söz konusu toplantıda 2014 yılı ve sonrası kanser araştırmalarının uluslararası platformda yürütülmesine dair projelerin geliştirilmesi konuları görüşülmüştür.. Söz konusu toplantıya, THSK Bulaşıcı
Olmayan Hastalıklar ve Programlar Daire Başkanlığı’ndan Kanser Daire Başkanı Doç.Dr.
Murat GÜLTEKİN katılım göstermiştir.
- Uluslar arası Kanser Araştırma Kurumu (IARC) Yönetici Toplantısı: 11-15 Mart 2013 tarihlerinde, Uluslararası Kanser Araştırma Kurumu (International Agency for Research on Cancer, IARC) isimli kuruluşun düzenlediği, Fransa Lyon’da yapılan Kanser Taramaları Yöneticileri için Avrupa Okulu Kursu (Europian School of Screening Management, ESSM) - Uluslararası Elektromanyetik Alanlar Projesi INTERSUN programı 3. Yıllık toplantısı- IARC (Uluslararası Kanser Ajansı) ziyareti: 4-8 Haziran 2014 isviçre-Cenevre Teknolojinin giderek gelişmesi kablosuz cihazların özellikle de kablosuz internet ve cep telefonlarının kullanımlarının yaygınlaşması, baz istasyonlarının kurulumlarının artmasına dair giderek artan gereksinimler uluslararası düzeyde Non-İyonizan Radyasyon’un olası sağlık etkilerine yönelik EMA Toplantısına Uz.Dr.Ezgi HACIKAMİLOĞLU katılım göstermiş ve Uluslar arası Kanser Ajansını’da ziyarette bulunmuşlardır.
Faaliyetin Adı: TSBS-HBYS-USVS Çalışmaları:
Bilişim teknolojilerinin, sağlık hizmetinin verim ve kalitesinin artırılmasında önemli bir role sahip olduğu artık tüm dünya tarafından kabul edilmiş bir gerçektir. USVS, Türkiye deki sağlık kurumlarında kullanılmakta olan bilgi sistemlerinin referans olarak kullanacağı, içinde farklı kategorilerde veri kümelerinin olduğu hiyerarşik terim ve nesne toplulukları ve bu terimler arası ilişkiler tanımlamaktadır.
Halk Sağlığı Bilgi Yönetim Sistemi (HSBS): 2014 yılı içinde HSBS içerisinde yer alan Kanser modülü üzerinde çalışmaları tamamlanmıştır. Modülün saha uygulaması sırasında sorunlarla karşılaşılmış, sorunların çözümü için yardım masası oluşturulmuştur.
Ulusal Sağlık Veri Seti (USVS): 2014 yılı içinde USVS içerisinde Patoloji/Sitoloji/Hematoloji Veri Seti oluşturulmuştur. Söz konusu veri seti için iş akışları belirlenmiştir. Bu veri setinin en önemli özelliği ICD-O-3 üzerinden kayıtların yapılmasına olanak sağlamasıdır. Ayrıca Kanser MSVS veri setinde değişiklikler yapılarak sahada çalışan hekimler için çalışılması çok daha kolay bir veri seti haline getirilmiştir.
Karar Destek Sistemi (KDS): KDS sistemi içerisinde 2014 yılında kanser taramaları raporlamasında istenen değişikliklere ilişkin çalışmalar tamamlanmıştır. Raporlamadaki hatalara ilişkin analiz çalışmaları 2015 yılı içinde planlanmaktadır.
Kanser Kayıtçılığı Programı Yazılımı Çalışması: Hali hazırda kullanılmakta olan kanser kayıt programı Uluslararası Kanser Ajansı tarafından ücretsiz olarak dağıtılmakta olan bir programdır. Ülkemizde 81 ilde kanser kayıtçılığında kullanılacak, bize özgü,
gerçek zamanlı çalışan bir kanser kayıt programının oluşturulması için gerekli çalışmalar 2013 yılında başlatılmış ancak maalesef 2014 yılı içinde tamamlanamamıştır.
Faaliyetin Adı: Ulusal Kanser Danışma Kurulu;
Ulusal Kanser Danışma Kurulu revize edilerek UKDK üst kurulu ile birlikte alt kurul kurul üyeleri güncellenmiştir.
Ulusal Kanser Danışma Kurulu yıl sonunda oluşturulan Meslek Hastalıkları ve Kanser Alt Kurulu ile birlikte Üst Kurul ve 13 alt kuruldan oluşmaktadır. UKDK Başkanı olarak 2 yıllık süre için Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıbbi Onkoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Bülent YALÇIN Sayın Bakan tarafından görevlendirilmiştir.
Ulusal Kanser Danışma Kurulu
Epidemiyoloji ve Kayıt Alt Kurulu
Alternatif ve Tamamlayıcı Tıp Alt Kurulu
Tıbbi Jeoloji Alt Kurulu
Palyatif Bakım Alt Kurulu
Erken Tanı ve Tarama Alt Kurulu Meme Kanseri
Serviks Kanseri Kolorektal Kanserler Diğer Taramalar Ürolojik kanserler Akciğer Kanserleri Mide Kanseri Cilt Kanseri
Radyasyon Güvenliği Alt Kurulu
Elektromanyetik Alanlar Sağlık Etkileri Değerlendirme Alt Kurulu
Preventif Onkoloji Alt Kurulu
Kanserde Tedavi Alt Kurulu
Onkolojik Araştırmalar Alt Kurulu
İnsan Kaynaklarıu Alt Kurulu
Hasta Okulları Alt Kurulu
Mesleki Kanserler ve Kanser Alt Kurulu
Ayrıca Müsteşar imzası ile yayınlanan 81 ilde de yeni yapılanmada yer alacak kurullar listesine 2012 yılında İl Kanser Danışma Kurulu da eklenmiştir
Faaliyetin Adı: Uluslararası İlişkiler:
Aşağıda konu edilen başlıklarla ilgili süreçlerde Sağlık Bakanlığı Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı ile birlikte çalışılmaktadır.
Başkanlığımız, kanser konusunda uluslararası faaliyet gösteren; MECC (Middle East Cancer Consortium), IARC (International Agency for Research on Cancer), UICC (International Union Against Cancer), NCI (National Cancer Institute), APOCP (Asian Pacific Organization for Cancer Prevention), WHO (World Health Organisation), NHS (National Health Service) gibi kuruluşlarla işbirliği içinde ortak çalışmalar yürütmektedir.
Adı geçen kuruluşlar ile işbirliğinin sürdürülmesi ve Avrupa Birliği MEDA (Mediterranean Development and Aid Programme) programı kapsamında “Kanser Tarama ve Eğitim Merkezleri” projesinin yürütülmesi amacıyla Başkanlığımız Proje ve Koordinasyon Şubesi Müdürlüğü 01 Kasım 2004 tarih ve 1742 sayılı Olur ile ihdas edilmiştir.
Söz konusu tarihten bu yana birçok ulusal ve uluslararası projede çeşitli pozisyonlarda bulunarak “kanser” ana başlığı altındaki projelere destek verilmiş, yurtiçinde ve yurtdışında birçok kurum/kuruluş ile işbirliği içinde çeşitli çalışmalar yürütülmüştür.
Halen yakın işbirliği içinde ortak çalışmaların devam ettirildiği uluslararası kuruluşlar ile ilgili özet bilgi aşağıda sunulmuştur;
MECC (Orta Doğu Kanser Konsorsiyumu)’na bağlı faaliyet göstermekte olan ONS (Oncology Nurses Society) oluşumu ile ortak birçok seminer ve kurs düzenlenmektedir. Bu program sayesinde Türkiye’ de bu alanda hizmet veren onkoloji hemşirelerimiz bilgi ve becerilerini geliştirmeye yönelik çalışmalar yapma fırsatını bulmuş, deneyimlerini diğer ülkelerden katılım gösteren hemşireler ile paylaşarak en iyi uygulamaları öğrenme, Ülkemizde yapılan iyi uygulama örneklerini ise uluslararası platformda duyurma olanağını elde etmişlerdir.
Ayrıca, Türkiye 2004 yılında MECC’in yürüttüğü birleşik kanser kayıt merkezi projesine dahil olmuştur. Kanser kayıtçılığı konusunda düzenli eğitimler sayesinde üyelerini kayıtçılık ile ilgili güncel yaklaşımlar konusunda bilgilendirmektedir.
Başkanlığımız koordinatörlüğünde yurdun çeşitli illerinde hizmet vermekte olan Kanser Kayıt Birimleri çalışanlarının teknik bilgi ve donanımlarını arttırma amaçlı verilmekte olan hizmet içi eğitimler konusunda MECC ile işbirliği sürdürülmektedir.
ABD Kanser Enstitüsü ile son 1 yıldır yürütülen görüşmelerde MECC merkezinin Hacettepe Üniversitesi’ne alınmış olup başkanlık görevi Kanser Daire Başkanlığı ve Üniversite ortaklığında yürütülecektir. MECC başkanlığında Ortadoğu ülkeleri ile
yaürütülecek ortak uluslararası çalışmaların ve eğitim faaliyetlerinin koordinasyonunun yürütülmesi planlanmaktadır.
IACR (International Agency for Cancer Registry/ Uluslar arası Kanser Kayıtçılığı Ajansı) ise yıllık kanser kayıtçılığı kongreleri ve kanser kayıtçılığı eğitimleri takip edilerek;
kabul görmüş verilerin yayınlanması ile kanser kayıt programımızın geliştirilmesi konusunda işbirliği içinde bulunduğumuz diğer bir önemli kuruluştur. Bakanlığımız IARC’ye üye olması konusunda 2010 yılı içerisinde çalışmalar yapmaya başlamış ve 2011 yılında da üye olmuştur. Bu üyelikle beraber kanser kayıtçılığı ve araştırmaları konusunda çok önemli bir ivme kazanacağımız ve dünya politikasına yön veren bir ülke olacağımız açıktır.
MECCA (Middle East Childhood Cancer Alliance/Ortadoğu Çocukluk Çağı Kanserleri Birliği) ve Başkanlığımız işbirliği ile gerçekleştirilen toplantılar ile yurt genelinde hizmet vermekte olan pediatrik hematoloji ve onkoloji uzmanları bir araya getirilmiş, ulusal ve uluslararası düzeyde bilgi paylaşımı sağlanmıştır. Kuruluş ile ortak çalışmalar yürütülmeye devam edilecektir.
UICC, Onkoloji alanında tüm dünyada faaliyet gösteren en önemli sivil toplum kuruluşlarından biridir. Oldukça geniş bir popülasyona hitap eden bir kuruluş olan UICC’
ye Sağlık Bakanlığı adına üye olunabilmesi için gerekli prosedür takip edilmiş ve üyelik hakkı kazanılmıştır. UICC tarafından iletilen güncel bilimsel bilgilerin paylaşımının sağlanması, bu kapsamda gerçekleştirilen bilimsel faaliyetlere Türk uzmanlar tarafından katılım sağlanması gibi konularda koordinasyon görevi de Başkanlığımız tarafından yürütülmektedir.
DSÖ ile Bakanlığımızın işbirliğinde bulunduğu birçok alan olmakla birlikte Başkanlığımız liderlik ve koordinasyonu ile 2007 yılından itibaren kanser alanında da çok önemli ortak çalışmalara imza atılmıştır. Bu yıllar içinde ulusal ve uluslararası platformda kanser konusunda çalışmalarına devam etmekte olan önemli bilim adamlarının bir araya getirildiği üç büyük çalışma toplantısı gerçekleştirilmiştir. Bu toplantılarda DSÖ uzmanlarının katkıları ile “Ulusal Kanser Kontrol Programı” dokümanının oluşturulması sağlanmıştır. Bu kitabın başlıca 4 bölümünden biri olan kanserli hastaların palyatif bakımı konusuna, Türkiye’ de eksikliği duyulan bir hizmet alanı olması nedeniyle, süregelen önleme, erken yakalama ve tedavi faaliyetlerinin yanı sıra öncelik verilmiştir. Oluşturulan palyatif bakım eylem planının ilk basamakları uygulanma aşamasındadır. Karşılıklı çalışma ziyaretleri ve eğitim toplantıları düzenlenerek bu konuda hizmet veren merkezlerimizin kapasitesinin artırılması çalışmaları yine DSÖ uzmanlarının katkıları ile devam etmektedir.
APOCP, Özellikle kanser önleme alanında faaliyet gösteren bir kurum olan Asya Pasifik Kanser Önleme Organizasyonu Türkiye’nin üyelik ve daha sonra liderliği ile yeni bir boyuta taşınmış, örgütün tanıtımına ve üye ülkelerarası işbirliği ile yürütülen çalışmalara hız verilmiştir. Tüm üye ülkelerden toplanmakta olan kanser verileri Başkanlığımız tarafından derlenerek bir kitap halinde yayınlanmıştır. Dünyada bir ilk olan bu örnek çalışma büyük bir coğrafyaya dair bilgilerin bir arada bulunması açısından önem taşımaktadır.
ESGO, (Avrupa Jinekolojik Onkoloji Derneği) Jinekolojik Onkoloji alanında Avrupa ölçeğinde önemli çalışmalar yürüten bir dernektir. Derneğin Yönetim Kurulu Üyesi olan Kanser Daire Başkanı Doç.Dr.Murat GÜLTEKİN aynı zamanda bu dernek bünyesinde faaliyet gösteren ENYGO (European Network of Young Gynaecological Oncologists) isimli genç jinekolojik onkologları bir araya getiren derneğin Kurucu Başkanıdır. ENYGO özellikle genç onkologların eğitimlerinin kalitesinin yükseltilmesi yönünde çalışmalarına devam etmekte ve gelecek yıllarda liderlik yapacak olan genç nesillerin birbiri ile tanışarak ortak çalışmalara imza atmalarını sağlamaktadır. Karşılıklı yürütülen çalışmaların Dernek platformunda gerçekleştirilmesine katkı verilmektedir.
Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı ve Dünya Kanser Liderleri Toplantıları NCI, Amerika Birleşik Devletleri’nin İnsan ve Sağlık Hizmetleri departmanın onbir ajansından biri olan Ulusal Sağlık Enstitüsü (NIH-National Institude of Health)’e bağlı bir enstitüdür. Bu enstitü tarafından kanser nedenleri, önleme, tanı ve tedavi araştırmaları yürütülmekte ve elde edilen bilgi ve verilerin halka ulaşması sağlanmaktadır. Kanser tedavisi için geliştirilen yeni ilaçların araştırmalarına da öncülük etmektedir. NCI bu araştırmaların bir kısmını direkt kendisi yürütmekte, bir kısmını (ABD’nin diğer yerlerinde yapılan kanser araştırmaları) ise finanse ederek desteklemektedir.
ABD senatosu tarafından NIH 6 Ağustos 1937 tarihi itibariyle bağımsız bir araştırma enstitüsü olarak ilan edilmiştir. 1 Temmuz 1944 tarihinde ise NCI kurulmuş ve kansere karşı savaşta hükümet tarafından yasalarla desteklenerek sorumlulukları giderek genişletilen önemli bir enstitü olmuştur.
NCI tarafından düzenlenen “Uluslararası Kanser Araştırmalarını Destekleyen Gelişmiş Ülkeler Toplantı”larına Avustralya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hong Kong, İtalya, Japonya, Meksika, Hollanda, İngiltere, ABD gibi gelişmiş ülkelerin kanser liderleri ve Türkiye katılım göstermektedir.
Bu toplantılarda kanserde dünya liderliği yapan devlet otoritelerinin tanışarak yakın ilişkiler kurması sağlanmaktadır. Kanser alanında ortak bir dil oluşturulması, uluslararası
ortak çalışmaların başlatılması ve yaşanılan sorunların karşılıklı masaya yatırılıp ülkeler arası yardımlaşma ortamı sağlanması açısından önemlilik taşıyan toplantılar yapılmaktadır.
Faaliyetin Adı: Palyatif Bakım Projesi (Palya-Turk Projesi):
Bilindiği üzere Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), palyatif bakımı "Yaşamı tehdit eden hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan problemlerle karşılaşan hasta ve ailede; ağrının ve diğer problemlerin, erken tanılama ve kusursuz bir değerlendirme ile fiziksel, psikolojik, sosyal ve manevi gereksinimlerin karşılanması yoluyla acı çekmenin önlenmesi ve hafifletilmesine yönelik uygulamaların yer aldığı ve yaşam kalitesini geliştirmenin amaçlandığı bir yaklaşım" olarak tanımlamıştır. Ülkemize en uygun palyatif bakım modelini geliştirmek için Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ve Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü iş birliği içinde çalışmaktadırlar. Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından ‘Palyatif Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönerge’ 09.10.2014 tarih ve 1970 sayılı Bakan OLUR’u ile yürürlüğe konulmuştur. Bu yönerge ile palyatif bakımın en temel unsuru modern palyatif bakım hizmetlerinin verildiği gelişmiş ülkelerdeki gibi aile hekimleri ve evde sağlık hizmetleridir (özellikle ağrı ve semptom kontrolünde).
Ülkemizde 2010 yılında “Evde Sağlık Hizmetleri” birimi kurulmuş ve takibinde uzmanlar tarafından palyatif bakım ve evde bakım hizmetlerine yönelik eğitim modülleri geliştirilmiştir.Palyatif Bakım eğitimleri verilmesine yönelik Hacettepe Üniversitesi ile sağlık bakanlığı arasında protocol imzalanmış, ayrıca aile hekimleri ve evde sağlık hizmeti veren sağlık çalışanları için on-line eğitim modülleri hazırlanmıştır.
2023 yılı hedeflerimizin için de tedaviye daha fazla yanıt vermeyen son dönem hastaların semptom kontrolünün sağlandığı ev benzeri atmosfere sahip Palyatif bakım evi olarak adlandırabileceğimiz birimler kurulması mevcuttur. Bu birimlerin kurulacağı yerler, hasta ve refakatçisinin birlikte kalabilecegi özel odalı, hastane karnpüsüne bağlı olmakla birlikte çok uzak olmayan bağımsız yerler olarak öngörülmüştür. Diğer bir ifadeyle gerektiğinde konsültan sağlık hizmetlerinin kolaylıkla sunulabileceği lüzumu halinde hastaların naklinin de sağlanabileceği tam teşekküllü genel hastanelere ulaşım kolaylığı hedeflenmiştir.
Palyatif bakımın en önemli konusu ağrı yönetimi olup, ne yazık ki hekim ve hemşirelerin eğitimi bu konuda yetersizdir. Bu nedenle tıp personelinde morfin kullanımına karşı korku vardır (opiofobi). Ancak doğru hasta seçimi ve doğru kullanım ile, morfin çok rahatlıkla ve güvenle kullanılabilen bir ağrı kesicidir.
Ayrıca palyatif bakım hizmetlerinde önemli bir yere sahip olan morfine ulaşımda zorluklar vardır, mevcut morfin çeşitliliği de azdır. Özellikle opioid tedavisi konusunda bilgi eksikliği, opioid kullanımında yan etki ve bağımlılık korkusu, morfin gibi analjeziklerin tıbbi kullanımlarının kanunlarla kısıtlanması opioid tedavisinde yetersizliğe neden olmaktadır. Halbuki ülkemiz tüm dünyada kullanılan medikal morfinin hammaddesinin önemli bir kısmının üretim yeridir. Yerli kemoterapötik ve opioid üretiminin başlaması için gerekli protokoller tamamlanmış ve üretim aşamasına geçilmiştir
Ülkemiz de Üniversite Hastaneleri, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı hastaneler ve özel merkezlerde multidisipliner çalışan palyatif bakım merkezleri açılmıştır.
Böylelikle kanserle mücadele eden ve hayatının son günlerini yaşayan vatandaşlarımızın
Böylelikle kanserle mücadele eden ve hayatının son günlerini yaşayan vatandaşlarımızın