Video Habercilik: Sorunlar

da (2007) belirttiği gibi, “yeni haber filmi anlayışında her şey vardır. Hayat karmaşına giren iki şey: 1) İnsan gözünün görsel dünya sunumuna meydan okuyan ve kendi ‘görüyorum’

(İngilizce’de ‘I see’, Latince’de ‘Video’) versiyonunu sunan sine-göz,

2) bu şekilde ilk defa görülen hayat-yapısının anlarını düzenleyen kinok-kurgucu.” (Vertov, 2007:21)

Vertov’un 1920’lerde ortaya koyduğu gibi, günümüzde de video habercilik bu ikisini aynı kişide toplamaktadır. Vertov’da ifade bulan sinema ve haber filmi eksenli bu metinlerarası ilişki, disiplinlerarası ilişkiyle beslendiğinde, özellikle alanda klasik-geleneksel programlarda eğitim gören öğrenciler için video ve video habercilik, sektörde yer edinmek adına yeni bir giriş kapısı olabilir.

3.5. Video Habercilik: Sorunlar

Söz konusu alanda yetişmiş profesyonel insan gücününün olmayışı özellikle gelişmekte olan ülkeler için önemli bir sorun olarak göze çarpmaktadır. Öte yandan bu ülkelerde, profesyonel olarak video habercilik yapmak isteyenlerin önünde duran maliyetler, büyük bir sorun olarak belirmektedir. Olanaklar bölümünde tartışıldığı üzere geleneksel medya düzeninde maliyetlerin düşürülmesi yönünde işverenler için önemli bir fırsat olarak görünen video habercilik, bir sömürü biçimine dönüşebilme potansiyeline de sahip görünmektedir. Henüz kavram girmemiş olsa da, “ne iş olsa yaparım/yaptırırım” gibi bir anlayışın neredeyse her sektöre işlediği ülkemizde, görünürde geleneksel haber hazırlama metodunda yer alanların tamamını kapsayan bir iş gibi görünen video habercilikle ilgili olarak, geleneksel medya aktörlerinin bu alana kafa yormaları şaşırtıcı olmayacaktır. Nitekim yakın zamanlarda Hürriyet gazetesi yönetim kurulu başkanı Vuslat Doğan Sabancı, 2011 yılında katıldığı bir televizyon programında, Hürriyet’in gelecekteki organizasyon yapısının, yönetim kurulunda hararetle tartışılan bir konu olduğunu ifade etmiştir. Organizasyon yapısının mecranın dağıtımından çok içerik üretimine göre planlanacağını belirten Sabancı; artık bir gazetecinin bir haberi yazma, o haberin videosunu çekme, aynı zamanda montajlama ve son olarak bunu yayına sokma gibi faaliyetleri birarada yürütmesine yönelik tartışmaların yapılması gerektiğini belirtmiştir (Gelecek Gündemde, 2011). Buna göre sektörün ihtiyaç duyabileceği nitelikli video habercilerin yetişmesi durumunda, kendini bu doğrultuda yetiştirip dönüştürememiş muhabir, sunucu, kameraman ve montaj elemanlarının süreçten olumsuz etkilenmesi olasılıklar dahilindedir. Ne var ki kavram, Türkiye’de henüz tartışmaya açılmamış ve bakir bir alan olarak kalmıştır. Türkiye’de ayrıca gelişmiş ülkelere kıyasla bu yöntemle habercilik yapma önünde ciddi resmi ve bürokratik engeller olduğu da aşikârdır. Haberci olabilmek için basın kartı sahipliği zorunluluğu en önemli engel durumundadır. Bu noktada yurtdışında oldukça yaygın olan, video ve internet haberciliğinin doğasına uygun nitelikteki freelance-serbest muhabirlik ülkemizde bu doğrultuda yaygınlaşmamıştır. Özellikle ülkemizde son yıllarda internet ile ilgili yeni ve sınırlayıcı hukuki düzenlemeler, bağımsız internet habercilerin önüne yeni engeller koymaktadır.

Sonuç

Video içerikler, günümüzde giderek öne çıkmaktadır. Dünyada ve ülkemizde halen televizyon en çok takip edilen mecra olarak görünse de, internet ve özellikle mobil internet kullanımı giderek artmakta, video içeriği kapsayan trafik yoğunluğu göze çarpmaktadır. Bir eğlence ve haber alma aracı olarak video diğer içeriklerden bu yönüyle ayrılmıştır. Mobilleşen dünyada yeni bir habercilik biçimi olarak video habercilik, her ne kadar ülkemizde ele alınmamış olsa da; tüm

Akdeniz İletişim Dergisi

39

haber ajanslarıyla birlikte, gazeteler, televizyon istasyonları ile bağımsız internet sitelerinde haber videolarının sergilendiği sayfalar ve galeriler olduğu gözlemlenmiştir. Ne var ki, buralarda yer alan video içeriklerin, özellikle Anadolu Ajansı ve Hürriyet gazetesinin internet sitelerinde yer alan iki ayrı videonun incelenmesi sonucu ortaya çıkan veriler dikkate alındığında, bu çalışma kapsamında ortaya konan video habercilik anlayışı ve biçiminden oldukça uzak olduğu ileri sürülebilir. Salt-ham görüntülerden oluşan içerikler planlı bir akış ve montajlamayla birlikte, video haberciliğin temel çıkış noktası olan özgün bir bakış açısı ve bir hikaye anlatmaktan tamamen uzaktır. Kullanıcının artık içerik üretimine dahil olduğu günümüzün yeni medya ortamında haberi, konuyu ve hikayeyi böylesine yönlendiren bir kişisel ve özgün bir bakış açısı kullanıcı, izleyici ve takipçiler için gerekli midir ya da tercih edilir midir; bu da, konuyla ilgili bir alımlama çalışmasına kaynaklık edebilir bir araştırma sorusu olabilir niteliktedir.

İletişim fakültelerinin ve bu okullardan mezun olanların çoğaldığı günümüzde, öğrencilerin yeni medya araçları ve internet sonrası gazetecilik biçimlerine yönelik bir bakış açısı kazanmış olmaları gerekmektedir. Yönlendirmelerin bu doğrultuda yapılması gerekli görünmektedir. Ülkemizde akademik tartışmalar içinde hatırı sayılır bir yer edinmiş yurttaş gazeteciliğinin tartışma alanının video boyutunda genişletilmesi ve bu tartışmalara amatör ve/veya profesyonel bir uğraş olarak video haberciliğin de dahil edilmesi gerekli görünmektedir.

Günümüzde internet ve sosyal medyanın kullanım alanın genişlemesiyle birlikte geleneksel medyanın geleceğine yönelik sorunların ortaya konduğu geniş bir literatür mevcuttur. Bütün bunlar dikkate alındığında amatör ya da profesyonel alternatif gazetecilik biçimlerine yönelik tartışmaların önünün açılmasına her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır. Bunun, gazetecilerin olduğu kadar okurlar ve izleyicilerle birlikte, daha özgür ve özgün bir basın adına öğrencilerin ve akademisyenlerin de ortak sorumluluğu olduğu düşünülmektedir.

Kaynakça

Alagöz, Gülistan (2014). “Fikirtepe İnatçısı”. http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/26348646.asp. Erişim tarihi: 25.04.2015.

Arapoğlu, Fırat (2012). “Yeni Bir İfade Olasılığı: Güncel Sanatta Video’nun Radikal Dili.” Yeni Medya Ve, Deniz Yengin (der.) içinde. İstanbul: Anahtar Kitaplar. 225-236.

Barnouw, Erik (1990). Tube of plenty: The evolution of American television. New York: Oxford University Press.

“BBC hosts European video journalism conference.” (2005). http://www.bbc.co.uk/pressoffice/pressreleases/ stories/2005/07_july/01/vj.shtml. Erişim tarihi: 05.01.2014.

Bordwell, David ve Thompson, Kristin (2012). Film Sanatı. Ertan Yılmaz ve Emrah Suat Onat (çev.). Ankara: De Ki.

Castells, Manuel (2010). The Rise of the Network Society. West Sussex: Wiley-Blackwell.

Cavalier, Jean Jacques (2004). Dünden Bugüne Medya ve İletişim Teknolojileri. Mete Çamdereli (çev.). İstanbul: Salyangoz Yayınları.

“Cisco Visual Networking Index: Forecast and Methodology, 2012–2017.”(2013). http://www.cisco.com/en/ US/solutions/collateral/ns341/ns525/ns537/ns705/ns827/white_paper_c11-481360_ns827_Networking_

Akdeniz İletişim Dergisi

40

Solutions_White_Paper.html. Erişim tarihi: 05.01.2014.

Clark, Jayne (2009). “Travel Channel offers a video ‘boot camp’ for aspiring journalists.” http://usatoday30. usatoday.com/travel/news/2009-04-23-video-training_N.htm. Erişim tarihi: 05.01.2014.

Covey, Sean (1998). The 7 Habits OF Highly Effective Teens. New York: Simon & Schuster.

“DEC’s Blockbuster: The PDP-8.” (2000). http://www.computerhistory.org/revolution/minicomputers/11/331. Erişim tarihi: 05.01.2014.

Elen, Richard (2003). “TV Technology 10. Roll VTR.” http://www.screenonline.org.uk/tv/technology/ technology10.html. Erişim tarihi: 05.01.2014.

Gyimah, David Dunkley (2010). “About.” http://www.viewmagazine.tv/about.html. Erişim tarihi: 05.01.2014 “İstanbul’da Erguvan Zamanı.” (2015). http://www.aa.com.tr/tr/mod/video-galerisi/2018089/istanbulda-erguvan-zamani. Erişim tarihi: 25.04.2015

Kobre, Ken (2013). “About Us.” http://kobreguide.com/about_us/. Erişim tarihi: 05.01.2014.

Kobre, Ken ve Lazar, Jerry (2009). “10 Tips for Dramatically Improving Your Videojournalism Stories.” http:// newshourtc.pbs.org/newshour/thenews/foreducators/productiontips/10%20Tips%20for%20Making%20 Videos.pdf. Erişim tarihi: 05.01.2014

Kumparak, Greg (2014). “YouTube Can Now Play Videos At A Buttery 60 Frames Per Second.” http:// techcrunch.com/2014/10/29/60-fps-youtube/. Erişim tarihi: 23.04.2015.

“Medyanın Dönüşümü – Vuslat Doğan Sabancı.” (2011). http://gelecekgundemde.org/LiderUzmanlar/ Medyanin-Donusumu-Vuslat-Dogan-Sabanci-6.aspx. Erişim tarihi: 05.01.2014.

Mutlu, Erol (2004). İletişim Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat.

Öztürk, Zeynep (2013). “YouTube’da canlı yayın yeniliği!” http://www.chip.com.tr/haber/youtube-da-canli-yayin-yeniligi_44255.html. Erişim tarihi: 05.01.2014.

“Regional TV Video Journalist.” (2013). http://www.bbc.co.uk/programmes/p014zy08. Erişim tarihi: 05.01.2014.

Rosenblum, Michael (2006). “Who We Are.” http://www.rosenblumtv.com/about/michael-bio/. Erişim tarihi: 05.01.2014

Stuart, Keith (2014). “Battlefield Hardline ushers in era of smooth YouTube trailers.” http://www.theguardian. com/technology/2014/jun/27/battlefield-hardline-youtube-trailers-games. Erişim tarihi: 23.04.2015. Şimşek, Ali (2005). Yeni Orta Sınıf. İstanbul: L&M Yayınları.

“Televizyon Kültürü Ölüyor mu?” (2013). http://genelgundem.com/haberler/2943.aspx. Erişim tarihi: 05.01.2014.

Thorand, Gregor (2006). Development of Guidelines for Successfully Applying Video Journalism to Local and Regional Newsrooms. https://www.yumpu.com/en/document/view/23871979/development-of-guidelines-for-successfully-applying-video-. Erişim tarihi: 05.01.2014

***Amazon ve benzer sitelerde kitap olarak görünmekte. Ancak şahsın kendi isteğiyle ilgili sitelerde Emrah Semih Koşar

Akdeniz İletişim Dergisi

41

yayınlandığı belirtilmektedir. Kaynağa, yukarıda verilen pdf linki üzerinden erişilmiş ve kullanılmıştır. http://www.amazon.com/Development-Guidelines-Successfully-Applying-Journalism/dp/B006YVUF8Q http://www.abebooks.com/Development-Guidelines-Successfully-Applying-Video-Journalism/1112025242/bd Tokgöz, Oya (2012). Temel Gazetecilik. Ankara: İmge Kitabevi.

TRT 4K yayına geçti. (2015). http://www.milliyet.com.tr/trt-4k-yayina-gecti--teknoloji-2019115/. Erişim tarihi: 23.04.2015

Vertov, Dziga (Yön.) (1929). Kameralı Adam [Sinema Filmi].

Vertov, Dziga (2007). Sine-göz. Ahmet Ergenç (çev.). İstanbul: Agora Kitaplığı

Video. (2014). http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/video. Erişim tarihi: 05.01.2014 White, Ted (2001). Broadcast News Writing, Reporting and Producing. Boston: Focal Press.

YouTube 4K video yayınına hazırlanıyor. (2014). http://www.ntv.com.tr/arsiv/id/25489618/. Erişim tarihi: 23.04.2015.

17 yılda internetin dengeleri değişti. (2013). http://www.ntv.com.tr/arsiv/id/25472954/. Erişim tarihi: 23.04.2015. İlgili Siteler http://www.aa.com.tr/en/mod/video-gallery http://www.mynet.com/video/ http://en.cihan.com.tr/video/ http://cyndygreen.wordpress.com/ http://www.gelecekgundemde.org/ http://www.theguardian.com/guardian-masterclasses/video-journalism http://kobreguide.com/ http://storyhunter.tv/ http://www.viewmagazine.tv/ http://www.vjmovement.com/ http://www.nyvs.com/ http://www.rosenblum-institute.com/content/index.htm http://www.rosenblumtv.com/ http://www.tvdawn.com/

Belgede Akdeniz İletişim Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi (sayfa 38-42)