Verilerin Toplanması

Hastaların anamnez, özgeçmiş, soygeçmiş, ilaçlar, fizik muayene bulguları, klinik durum hakkındaki verileri elektronik hasta dosyalarından ve PAH poliklinik dosyalarından elde edildi. Olguların semptomları (dispne, efor dispnesi, ortopne, göğüs ağrısı, çarpıntı, senkop, presenkop, bacak şişliği, halsizlik, diğer yakınmalar), FS, klinik durumları (son 1 yılda acil servis başvurusu varlığı, dekompanze kalp yetmezliği ile hastane yatışı, PAH özgün tedavi değişikliği gerektiren klinik kötüleşme, kateter enfeksiyonu, endokardit öyküsü, malign aritmi, pulmoner arter anevrizması, pulmoner arterin koroner arter basısı, eksitus vb. ) veri kayıt formlarına kayıt edildi.

Tablo 15: Klinik seyirde ortaya çıkabilecek durumlar/komplikasyonlar

o Son 1 yılda acil servis başvurusu o Malign aritmi o Son 1 yılda dekompanze kalp yetmezliği ile

hastane yatışı

o Pulmoner arter anevrizması/ Pulmoner arterin koroner arter basısı

o PAH özgün tedavi değişikliği gerektiren klinik kötüleşme

o Ölüm

o Kateter enfeksiyonu/endokardit

(Olgu rapor formundan alınmıştır,ekler bölümünde mevcuttur.)

Yaş, cinsiyet, boy, kilo, vücut kitle indeksi (VKİ), vücut yüzey alanı (VYA), fonksiyonel sınıf (FS), PAH varlığı, etiyolojisi, sigara/madde kullanımı, eşlik eden hastalıkları (diyabetes mellitus (DM), hipertansiyon (HT), hiperlipidemi (HLP), koroner arter hastalığı (KAH), konjestif kalp yetmezliği (KKY), atriyal fibrilasyon (AF), kronik böbrek yetmezliği (KBY), serebrovasküler olay (SVO), kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), karaciğer sirozu (KcS), interstisyel akciğer hastalığı (İAH), obstrüktif uyku apne sendromu (OSAS), pulmoner tromboemboli (PTE), romatolojik hastalık öyküsü, ek başka hastalık varlığı), kullanmakta olduğu ilaçlar (dihidropiridin türevi kalsiyum kanal blokeri (DHP), non- dihidropiridin türevi kalsiyum kanal blokeri (NDHP), B bloker, digoksin, furosemid, acei/ARB, mineralokortikoid reseptör antogonisti (MRA), anjiyotensin reseptör–neprilisin inhibitörü (ARNİ), antiagregan ilaçlar (asetilsalisilik asit, klopidogrel, tikagrelor, prasugrel), warfarin, yeni nesil oral antikoagülan (YOAK) (apiksaban, rivaroksaban, dabigatran, edoksaban), ek başka ilaç kullanımı), PAH spesifik ilaç (Riociguat, PDEi (sildenafil, tadalafil) ERA(bosentan, macitentan, ambrisentan) prostasiklin analogları (ilioprost, epoprostenol, treprostinil)) kullanıp kullanmadığı, kullanmakta ise ne kadar süredir tedavi aldığı, yan etki varlığı olgu rapor formlarına kayıt edildi.

24

 Elektrokardiyografi (EKG)

Olguların 12 derivasyonlu EKG‟leri (ritm, kalp hızı), sağ aks olup olmadığı, komplet sağ dal bloğu (RBB), inkomplet sağ dal bloğu (iRBB), sağ ventriküler strain bulguları, sağ ventrikül hipertrofisi (RVH) varlığı, PR uzunluğu, QRS süresi, QTc uzunluğu) kayıt edildi.

 Hemogram-biyokimya ölçümleri

Elektronik hasta dosyasından ve PAH polikliniği hasta dosyalarından; olguların AST, ALT, ALP, GGT, total bilirubin (T.bil), direkt bilirubin (D. Bil), indirekt bilirubin (İ. Bil), LDH, albumin, CRP, üre, kreatinin, glomerüler filtrasyon hızı (GFR), ürik asit, sodyum (Na), potasyum (K), magnezyum (Mg), hemoglobin (Hb), hemotokrit (Htc), MCV, eritrosit, lökosit, trombosit sayısı, INR (international normalized ratio), tiroid stimülan hormon (TSH), serbest T4 (fT4), total kolesterol (T.kol), LDL, HDL, trigliserid (TG), NT-proBNP, D-dimer, SKK sırasında alınan kan gazı saturasyonları ve hemoglobin değerleri (pulmoner arter saturasyonu (PAsO2), pulmoner arter kan gazı hemoglobin değeri (PAHb), femoral arter saturasyonu (FAsO2), femoral arter kan gazı hemoglobin değeri (FAHb), RA saturasyonu (RAsO2), RA kan gazı hemoglobin değeri (RAHb)) değerleri kayıt edildi.

 Romatolojik-immünolojik tarama testleri

Elektronik hasta dosyasından ve PAH polikliniği hasta dosyalarından; olguların romatoid faktör (RF), antinükleer antikor (ANA), anti-nötrofil sitoplazmik antikor (ANCA), anti dsDNA değerlerinin pozitif /negatifliği kayıt edildi. Çalışmamızda 3 testten herhangi birinde pozitiflik saptanması immün marker pozitifliği , testlerin hepsinin negatif saptanması immünolojik marker negatifliği olarak değerlendirildi.

 6 Dakika Yürüme testi

Olguların 6 dakika yürüme testleri EÜTF Hastanesi Kardiyak Rehabilitasyon Merkezi‟nde deneyimli fizyoterapist ve teknisyenler tarafından uygulanmakta; optimal değerlendime için olgular 5 dakika istirahat ettikten sonra test başlatılmaktadır. Olguların yürüme mesafesi, yürüme süresi, test öncesi ve sonrası sistolik ve diyastolik kan basıncı, kalp hızı, saturasyonları, BORG skalaları kayıt edilmektedir. Test sırasındaki yakınmaları ve hasta testi tolere edemediyse nedeni belirtilmektedir.

PAH polikliniğine PHT ön tanısı ile başvuran olguların egzersiz kapasitelerini tespit etmek, PAH spesifik ilaç tedavisi alan grupta ilaç yanıtını değerlendirmek, ilaçsız izlenen grubun fonksiyonel durumunda değişiklik olup olmadığını tespit etmek amacıyla 6 dakika yürüme testi rutin olarak ve periyodik aralıklarla değerlendirilmektedir. PAH poliklinik hasta

25 dosyalarında mevcut 6 dakika yürüme testlerinden hastaların 6 dakika yürüme mesafesi ve test sırasında desature olup olmadıkları olgu rapor formlarına kayıt edildi.

 Ekokardiyografi

Çalışmaya alınan olguların PA sertliği ile RV yapı ve fonksiyonlarının

değerlendirilmesi için gereken TTE ölçümleri, Vivid E7 ekokardiyografi cihazı (GE Vingmed Ultrasound, Horten, Norway) 1,7/3,4 MHz transduseriile parasternal uzun eksen, parasternal kısa eksen, apikal 4 boşluk, apikal 5 boşluk, apikal 2 boşluk görüntü kayıtlarından hesaplandı. Hesaplamalar EchoPAC yazılımı (GE healthcare, Millwaukee, USA) ile ardışık 3 kardiyak siklustaki değerlendirmelerin ortalaması alınarak iki deneyimli, bağımsız, kör kardiyolog tarafından hesaplandı. Ölçümlerde kılavuzlarda belirtilen standart yöntemler uygulandı (77). Sağ ventrikül sistolik fonksiyonları RVFAC (sağ ventrikül fraksiyonel alan değişimi) ölçülerek değerlendirildi. RVFAC ölçümü, apikal 4 boşluktan RV lateral ve septal

duvarlarının sınırlarının net seçilebildiği görüntülerden RV diastol sonu alanı (RVAd) ve RV sistol sonu alanı (RVAs) ölçülerek hesaplandı.

RVFAC (%) = ( RVAd- RVAs ) x100 RVAd

Sol ventrikül sistolik fonksiyonları, modifiye Simpson yöntem ile apikal 4 boşluk görüntülerden LV sistol sonu volümü ve LV diastol sonu volümü ölçülerek ile belirlendi. LVEF (%) = ( LVEDV- LVESV ) x 100

LVEDV

Renkli doppler görüntüleme ile aort, mitral ve trikuspit kapak yetmezlikleri değerlendirildi. Kapak yetmezlikleri şiddetine göre 1‟- 4‟ derece olarak kayıt edildi. Parasternal uzun aksın 1 kot üstünden kayıt edilmiş olan asendan aorta

görüntülerinden asendan aorta genişliği ölçüldü. Parasternal kısa aks penceresi aort kesitinden ana pulmoner arter çapı (MPA) ölçüldü; renkli dopler kayıtlarından pulmoner yetmezlik derecesi ( hafif, orta, ciddi) değerlendirildi. Noktasal akım doppler (pulse wave doppler) ile pulmoner kapak üzerinden ölçülen PVmaks değeri kayıt edildi.

RA alanı, apikal 4 boşluk görüntülerden değerlendirildi. RV apikal ve lateral serbest duvarının net değerlendirilebildiği, RV boşluğunun en geniş alındığı kesitten RV çapları ölçüldü (RVD1,RVD2,RVD3). Triküspit kapak anulusunun RV lateral duvarı ile kesiştiği noktadan M-Mode ile ölçülen triküspit anüler plan sistolik yer değişimi (TAPSE) değeri ve

26 noktasal akım doppler ile ölçülen sağ ventrikül bazal segment sistolik velositesi (RVSm) değerleri kayıt edildi.

Apikal 4 boşluk görüntülerden, parasternal kısa kesitten ve parasternal uzun kesit modifiye kesitten renkli dopler akım ile yetmezlik jetinin belirgin olduğu yerden sürekli dopler akım ile trikuspit regürjitan velosite (TRV) ölçümü yapıldı. TRV‟nin tekrarlayan ölçümlerinden en yüksek değeri kayıt edildi. Basitleştirilmiş Bernoulli denklemi kullanılarak triküspit kapaktan sPAB değeri hesaplandı.

sPAB= 4x (TRV)2 + RA basıncı

Tablo 16: Tahmini RA basıncı

Normal (0-5mmHg) Orta (5-10 mmHg) Yüksek (15 mmHg)

VCI çap  2.1 cm > 2.1 cm > 2.1 cm

Solunumsal değiĢiklik

> %50 > %50 < %50

VCI: vena kava inferiyor, RA: Sağ atriyum

Subkostal kesitten M-Mode ile RV serbest duvar kalınlığı (RVDK), VKİ çapı ve solunumsal değişikliği ölçüldü. Hastaların ekokardiyografi kayıtlarında PHT indirekt bulgularının varlığı olup olmadığı değerlendirildi. PHT bulguları var/ yok olarak olgu rapor formlarında belirtildi (interventriküler septumda düzleşme, RV/LV bazal çap oranının >1 olması, MPA çapının>25 mm olması, sağ yapılarda dilatasyon varlığı).

McConnell bulgusu RV serbest duvarının mid bölgesindeki hareket kusuruna RV apeksi ve anulusundaki hiperkinezinin eşlik etmesidir. Sıklıkla akut PTE tablolarında ortaya çıktığı bildirilse de RV miyokard infarktüsünde ve etiyolojiden bağımsız olarak ani pulmoner vasküler direnç artışı ile seyreden diğer durumlarda da izlenebileceği belirtilmiştir. Olguların kayıtlarında Mc Connell bulgusu olup olmadığı kayıt edildi (78, 79, 80, 81).

Kötü prognoz ile ilişkisi üzerinde durulan ve PAH risk sınıflamalarında değerlendirilen bir parametre olan perikardiyal effüzyon varlığı tüm pencerelerden değerlendirildi ve “perikardiyal effüzyon var/yok” olarak kayıt edildi.

Olgular, noktasal akım dopleri ile apikal 4 boşluktan mitral yaprak uçlarından ölçülmüş olan E ve A velositeleri; doku dopler değerlendimesi eklenerek LV diyastolik disfonksiyon (LVDD) varlığı değerlendirildi. LVDD var/yok olarak olgu rapor formlarına kayıt edildi.

Eşlik eden konjenital anomali varlığı açısından hastaların TTE görüntüleri detaylı olarak değerlendirildi, interatriyal septumunda geçiş şüphesi olan hastaların mevcut kontrast

27 ekokardiyografi, transözofageal ekokardiyografileri kayıtları incelendi; kardiyak manyetik rezonans görüntüleri konjenital kalp hastalığı ekartasyonu açısından detaylı değerlendirildi. ASD, PFO, eşlik eden ek konjenital anomali varlığı olgu rapor formlarına kayıt edildi. Ciddi pulmoner stenoz saptanan bir olgu çalışmadan çıkarıldı.

 Kardiyak Manyetik Rezonans Görüntüleme

Çalışmaya alınan olguların PA sertliği ile RV yapı ve fonksiyonlarının

değerlendirilmesi için gerekli kardiyak MRG ölçüm ve değerlendimeleri Syngo.via (Siemens Healthiners, Erlangen, Almanya) 1.5-T MRG cihazı kayıtlarından yapıldı. Çekim sırasında puls-oksimetri, retrospektif elektrokardiyografik tetiklemeli monitorizasyon yapılmış, boy, kilo kayıtları yapılmış olan ve sisteme kaydedilmiş olan olgular çalışmaya dahil edildi. 35 olgudan 1 olgunun klostrofobi, 1olgunun ise dispne nedeniyle işlemi tolere edememesi nedeniyle tetkik yarıda kalmış olduğundan ve gerekli ölçümlerin kayıtları bulunmadığından bu 2 olgu kardiyak MRG ölçümlerine dahil edilmedi.

Ölçümler MRG konusunda deneyimli, 2 bağımsız birbirine kör araştırmacı tarafından yapıldı. Pulmoner arter sertliğinin değerlendirilmesi için gerekli olan pulmoner arter akım ölçümleri 150 Venc (velocity-encoding range; 150 cm/s) ile kayıt edilmiş görüntülerden elde edildi. Artefakt nedeniyle 150 Venc ile suboptimal görüntü elde edilmiş olan olguların aynı seansta 100/200 Venc ile tekrar çekilmiş olan artefaktsız, optimal görüntüleri değerlendirildi. Olguların pulmoner akım görüntülerinden, pulmoner arter kontürlerinin çizilerek maksimum, minimum, ortalama PA alanları elde edildi. Rölatif alan değişikliği bu ölçümlerden faydalanılarak hesaplandı.

 PA rölatif alan değişikliği (Pulsatilite): Maks. PA alanı- Min. PA alanı Min. PA alanı

Pulmoner arter-aorta çapı oranı trufi single shot görüntülerden PA bifurkasyon seviyesinin 2.5 cm proksimalinden pulmoner arter lumenine dik açı ile düşülecek şekilde ölçüldü. Aynı kesitten, pulmoner artere en yakın olduğu noktadan aort çapı ölçüldü.

 PA/Aorta çapı oranı : PA çapı Aorta çapı

RV-PA Coupling, kardiyak MRG ile stroke volümün end sistolik volüme oranlanması ile ölçüldü.

28

 RV-PA coupling = Stroke volüm End sistolik volüme

LV sistolik fonksiyonlarının Syngo Via programındaki auto-EF özelliği ile otomatik olarak hesaplanabilmesi mümkün olmakla birlikte cihazın LV endokardını veya epikard kontürlerini net seçemediği olgularda manuel olarak kontürlerin düzeltilmesi gerekebilmektedir. Çalışmamızda LV sistolik fonksiyonları ölçülürken cihazın auto- EF ile ölçtüğü tüm ejeksiyon fraksiyonları her kesit için manuel olarak kontrol edildi ve doğru endokard ve epikard sınırları çizildiğinden emin olundu. Tekrarlayan 3 ölçüm sonrasında ölçülen ortalama EF değeri kayıt edildi. RV sistolik fonksiyonların değerlendirilmesinde RV endokardının kontürleri manuel olarak çizilerek hesaplandı. RV geometrisi, ince miyokard tabakası nedeniyle kontürler dikkatle çizildi. Kitle ölçümü için RV epikardı manuel olarak dikkatle çizildi. Tekrarlayan 3 ölçüm sonrasında ölçülen ortalama EF değeri kayıt edildi. LV ve RV endokard ve epikard alanlarının çiziminden sonra sol ventrikül ve sağ ventrikül ejeksiyon fraksiyonları, volüm ölçümleri, volüm indeksleri, kitle ölçümleri Syngo Via programı ile hesaplandı.

Tablo 17: Sağ ventrikül ile iliĢkili Kardiyak MRG ölçümleri

o Sağ ventrikül ejeksiyon fraksiyonu ( RVEF) o Sağ ventrikül end diyastolik kitle ( RVED kitle) o Sağ ventrikül diyastol sonu volümü ( RVEDV) o Sağ ventrikül end sistolik kitle ( RVES kitle) o Sağ ventrikül sistol sonu volümü ( RVESV) o Sağ ventrikül kitle indeksi ( RV kitle indeksi) o Sağ ventrikül diyastol sonu volüm indeksi

( RVEDV indeksi)

o Sağ ventrikül stroke volümü ( RV stroke volüm)

o Sağ ventrikül sistol sonu volüm indeksi ( RVESV indeksi)

o Sağ ventrikül stroke volüm indeksi ( RV stroke volüm indeksi)

o Sağ ventrikül stroke volüm ( RV stroke volüm) o Sağ ventrikül kardiyak debi ( RV KD) o Sağ ventrikül stroke volüm indeksi ( RV stroke

volüm indeksi)

o Sağ ventrikül kardiyak indeks ( RV Kİ)

Tablo 17: Sol ventrikül ile iliĢkili Kardiyak MRG ölçümleri

o Sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonu (LVEF) o Sol ventrikül end diyastolik kitle (LVED kitle) o Sol ventrikül diyastol sonu volümü

(LVEDV)

o Solventrikül end sistolik kitle (LVES kitle)

o Sol ventrikül sistol sonu volümü (LVESV) o Sol ventrikül kitle indeksi (LV kitle indeksi) o Sol ventrikül diyastol sonu volüm indeksi

(LVEDV indeksi)

o Sol ventrikül stroke volümü (LV stroke volüm)

o Sol ventrikül sistol sonu volüm indeksi (LVESV indeksi)

o Sol ventrikül stroke volüm indeksi (LV stroke volüm indeksi)

o Sol ventrikül stroke volüm (LV stroke volüm) o Sol ventrikül kardiyak debi (LV KD) o Sol ventrikül stroke volüm indeksi (LV stroke

volüm indeksi)

29 Tablo 19: Kardiyak manyetik rezonans ile ölçülebilen PA elastisite değerleri

Rölatif alan değişikliği PA/Aortik çap oranı RV-PA coupling (SV/ESV)

Tablo 20: Kardiyak MRG ve SKK kombine edilerek elde edilen PA parametreleri Kapasitans

Kompliyans Distensibilite Elastik Modüller Stiffness indeksi



EÜTF Hastanesi Kardiyoloji Kliniği Kateter Laboratuarı‟nda SKK işlemi, 1991 yılından itibaren PAH, KKY, kalp transplantasyonu gibi çeşitli endikasyonlarla uygulanmaktadır. Bölgedeki ileri gelen bir PAH merkezi olması ve çok sayıda hasta refere edilmesi nedeniyle yüksek hasta volümüne ve deneyimine sahip bir merkezdir. EÜTF Hastanesi Kardiyoloji Kliniği Kateter Laboratuarı‟nda SKK işlemi rutin olarak femoral yoldan uygulanmaktadır. Femoral girişim bölgesine subkutan lidokain enjeksiyonu sonrası lokal anestezi sağlanmaktadır. Modifiye seldinger iğne tekniği ile sağ femoral vene 7F intraducer sheath yerleştirilmektedir. Eş zamanlı koroner anjiyografi endikasyonu olan olgularda (olguların risk faktörleri, semptomları, efor testi/miyokard perfüzyon sintigrafisi vb. sonuçları değerlendirilerek sol kalp kateterizasyonu endikasyonu konulmuş ise) femoral artere 6F intaducer sheath yerleştirilmekte ve sağ ve sol Judkins kateterleri ile sırasıyla sol ve sağ koroner artere selektif olarak değerlendirilmektedir. Koroner arterlerde kritik darlıklar saptanan olgulara eş zamanlı gerekli perkütan invaziv girişimler uygulanmaktadır.

Sağ kalp kateterizasyonu ile rutin olarak kalp boşluklarından basınç traseleri kayıt edilmektedir. Basınç traselerinden ortalama sağ atriyum basıncı (RA ort.), sağ ventrikül sistolik basıncı (RVSP), sağ ventrikül diyastolik basıncı (RVDP), sPAB, dPAB, oPAB, pulmoner kapiller saplama basıncı (PCW), sistolik sol ventrikül basıncı(LVSP), diyastolik sol ventrikül basıncı (LVDP), sistolik aorta basıncı (Aos), diyastolik aorta basıncı (Aod), ortalama aorta basıncı (Aoo) traseleri kayıt edilmekte ve rutin olarak PA, FA, RA‟dan arteriyel kan gazı örneklemesi yapılmaktadır. Alınan kan gazları biyokimya laboratuarında çalışılmakta sonuçları kayıt edilmekte ve gerekli ölçümler değerlendirilmektedir. Pulmoner vasküler direnç (PVR), pulmoner vasküler direnç indeksi (PVRi), transpulmoner gradient

30 (TPG), diyastolik pulmoner gradient (DPG), Qp/Qs (konjenital anomalili bazı olgularda), kalp debisi (Fick yöntemi ile), kardiyak indeks (Fick yöntemi ile), sistemik vasküler direnç (SVR), sistemik vasküler direnç indeksi (SVRi), pulmoner arteriyel kapasitans (PAC), pulmoner arteriyel kapasitans indeksi (PACi), stroke volüm (SV), stroke volüm indeksi (SVi) rutin olarak hesaplanmaktadır.

Çalışmaya dahil edilen olgular SKK işlemleri EÜTF Hastanesi Kardiyoloji Kliniği Kateter Laboratuarında rutin prosedürlere uygun olarak yapılmış, kateterizasyon öncesi PA sertliği ölçümlerini etkileyebilecek herhangi bir sedatizan ilaç verilmemiş olan olgulardır. Çalışmaya katılan hastalara rutin sağ kalp kateterizasyonu basınçları ve ölçümlerine ek olarak mevcut kayıtlardan pulmoner arteriyel elastans (KPAE), RA basıncı/PCW oranı, Sağ ventriküler stroke work indeksi (RVSWI), RV-PA Coupling (K RV-PA Coupling) ölçümleri yapılmıştır.

Çalışmaya alınan olguların epikrizlerinde, hastane ve PAH poliklinik dosyası kayıtlarında SKK sırasında ponksiyon ilişkili, kateter ile ilişkili, kateterin ilerleyişi ile ilişkili veya işlem sonrası major bir komplikasyon belirtilmemiştir.

Tablo 21: Sağ kap kateterizasyonu sırasında kullanılan formüller

Oksijen tüketim miktarı (KH, VYA, yaĢa göre belirlenmektedir. )

Oksijen tüketimi (ml/dk) (Tablo değeri ) x VYA) (A-V) O2 (Arteriyovenöz O2 konsantrasyon farkı)

Pulmonervasküler direnç (PVR) (oPAB- PCW) / KD

Pulmonervasküler direnç indeksi (PVRi) PVR x VYA

Transpulmonergradient (TPG) oPAB- PCW

Diyastolik pulmoner gradient (DPG) dPAB- PCW

Stroke volüm (SV) KD/KH

Stroke Volüm indeksi (SVi)

SV 1000*VYA

Kalp debisi( Fick) (KD)

100X So2 tüketimi

(A-V) O2 (Arteriyovenöz O2 konsantrasyon farkı) x Hb ort1,36x10

Miks venöz saturasyon (A-V oksijen farkı)

3 x Vena Cava Superior sO2 + Vena Cava İnferior sO2 4

31

Hb ortalama SKK sırasında alınan arteriyel kan gazlarındaki Hb değerlerinin

matematiksel ortalaması

Kardiyak indeks (Fick) (KĠ) KD/ VYA

Sistemik vasküler direnç (SVR) Ortalama Ao basıncı (AOo)– RA basıncı (RAP) KD

Sistemik vasküler direnç indeksi (SVRi) SVR x VYA

Pulmoner arteriyel kapasitans (PAC) (mL/mmHg)

SV

Pulmoner nabız basıncı (PP)

Pulmoner arteriyel kapasitans indeksi (ml/mmHg.m²)

Pulmoner stroke volüm indeksi (SVİ) (ml/m2) Pulmoner nabız basıncı (PP)

Pulmoner arteriyel elastans (KPAE) SPAB

SV

RAbasıncı/PCW RAP/PCW

Sağ ventriküler stroke work indeksi (RVSWI) (oPAB – RA) x 0.0136 x SVI

RV-PA Coupling (K RV-PA Coupling)

RVmax oPAB

VYA: Vücut yüzey alanı; KH:Kalp Hızı; oPAB:ortalama pulmoner arter basıncı; PCW: Pulmoner kapiller uç basıncı; KD:Kardiyak debi; PVR: pulmoner vasküler direnç; dPAB:Diyastolik pulmoner arter basıncı; SV: Atım hacmi; SVR: Sistemik vasküler direnç; RA: Sağ atriyum.

Tablo 22: Sağ kalp kateterizasyonunda ölçülen basınç traseleri

o Sağ atriyum basıncı (ortalama)

o Sağ ventrikül basıncı (sistolik/diyastolik)

o Pulmoner arter basıncı (sistolik/diyastolik/ortalama) o Pulmoner kapiller saplama basıncı

o Sol atriyum basıncı

o Sol ventrikül basıncı (sistolik/diyastolik) o Aorta (Sistolik/diyastolik/Ortalama