Örneklem üzerinde yapılan veri toplama çalışması sonucunda toplanan veriler bilgisayar ortamına aktarılmış ve bir kopyası manyetik ortamda saklanmıştır.
Verilerin analizinde; SPSS 14.0 paket programı kullanılarak frekans, yüzdelik, aritmetik ortalama, standart sapma, t testi, tek yönlü varyans analizi, Tukey HSD testi, regresyon analizi ve korelasyon analizi tekniklerinden yararlanılmıştır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 4. BULGULAR
Araştırmanın bu bölümünde, öğretmenlerden ölçek aracılığı ile toplanan verilerin analizi sonucunda elde edilen bulgular yer almaktadır.
Örneklem Grubunun Araştırmada Yer Alan Bağımsız Değişkenlere Göre Dağılımı
Tablo- 2
Örneklem Grubun Araştırmada Yer Alan Bağımsız Değişkenlere Göre Dağılımı
Değişkenler N % 1- 10 61 8,9 11- 20 197 28,9 1. Öğretmen sayısı 21 ve üzeri 423 62,1 Ön lisans 54 7,9 Lisans 600 88,1 2. Öğrenim durumu Lisansüstü 27 3,9 20- 30 466 68,4 31- 40 144 21,1 3. Yaş 41 ve üzeri 71 10,4
Tablo incelendiğinde, öğretmen sayısı 1- 10 olan ilköğretim okullarında görev yapan öğretmen 61 ile örneklemin % 8, 9’unu, Öğretmen sayısı 11- 20 olan okullarda görev yapan öğretmen 197 ile örneklemin % 28, 9’ unu, öğretmen sayısı 21 ve üzeri olan okullarda görev yapan öğretmen 423 ile örneklemin % 62’sini oluşturmaktadır. Örneklemde, öğretmen sayısı 21 ve üzeri olan okullarda çalışan öğretmen grubunun daha fazla olduğu görülmektedir.
Öğrenim durumu değişkenine göre, önlisans mezunu olan öğretmen sayısı 54 ile örneklemin % 7, 9’unu, lisans mezunu olan öğretmen sayısı 600 ile örneklemin % 88, 1’ini, lisansüstü öğrenim mezunu olan öğretmen sayısı
ise 27 ile örneklemin % 3, 9’unu oluşturmaktadır. Örneklemde lisans mezunu öğretmen sayısının daha fazla olduğu görülmektedir.
Yaşı, 20- 30 arası olan öğretmen sayısı 466 ile örneklemin % 68,4’ünü, yaşı 31- 40 olan öğretmen sayısı 144 ile örneklemin % 21, 1’ini, yaşı 41 ve üzeri olan öğretmen sayısı ise 71 ile örneklemin 10, 4’ünü oluşturmaktadır. Örneklemde yaş aralığı 20- 30 olan öğretmen sayısının daha fazla olduğu görülmektedir.
Birinci Alt Amaç Đle Đlgili Bulgular
Araştırmanın birinci alt amacı; “Đlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel iletişim algıları ile karara katılma davranışları arasında ilişki var mıdır?
Tablo- 3’te bu alt amaç ile ilgili analiz verilmiştir.
Tablo- 3
Đlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Đletişim Algıları Đle Karara Katılma Davranışları Değişkenler Öğretimsel Karara Katılma Yönetimsel Karara Katılma Örgütsel Đletişim Öğretimsel Karara Katılma - 0,59* 0,39* Yönetimsel Karara Katılma 0,59* - 0,47* Örgütsel Đletişim 0,39* 0,47* - * p< 0,05
Tablo- 3’ün incelenmesinden ilköğretim okulu öğretmenlerinin öğretimsel kararlara katılmaları ile örgütsel iletişim algıları arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmektedir (r= 0,39), p<0,05). Buna göre ilköğretim okulu öğretmenlerinin öğretimsel karara katılma davranışları arttıkça, örgütsel
iletişim algılarının arttığı söylenebilir. Determinasyon katsayısı (r²= 0,15) dikkate alındığında, örgütsel iletişimdeki toplam varyansın (değişkenliğin) % 15’inin öğretimsel karara katılmadan kaynaklandığı söylenebilir.
Đlköğretim okulu öğretmenlerinin yönetimsel kararlara katılmaları ile örgütsel iletişim algıları arasında da orta düzeyde bir ilişki olduğu görülmektedir (r = 0,47, p<0,05). Buna göre ilköğretim okulu öğretmenlerinin okulda yönetimsel karara katılma davranışları arttıkça, örgütsel iletişim algılarının da arttığı söylenebilir. Determinasyon katsayısı (r = 0,22) dikkate alındığında, iletişimdeki toplam varyansın % 22’sinin yönetimsel karara katılmadan kaynaklandığı söylenebilir.
Đkinci Alt Amaç Đle Đlgili Bulgular
Araştırmanın ikinci alt amacı; “Đlköğretim okulu öğretmenlerinin karara katılma durumları, örgütsel iletişim düzeylerini etkilemekte midir?”
Đlköğretim okullarında öğretmenlerin öğretimsel karar ve yönetimsel kararlara katılma durumlarına göre örgütsel iletişim algılarının yordanmasına ilişkin regresyon analizi sonuçları Tablo- 4’te verilmiştir.
Đlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin, öğretimsel karar ve yönetimsel kararlara katılma davranışları ile örgütsel iletişim algıları arasındaki ikili ve kısmi korelasyonlar incelendiğinde, öğretimsel kararlara katılmaları ile örgütsel iletişim algıları pozitif ve orta düzeyde bir ilişkinin (r = 0,39) olduğu görülmektedir. Yönetimsel kararlara katılmaları ile örgütsel iletişim algıları arasında anlamlı (r = 0,47) bir ilişki vardır.
Tablo- 4
Đlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Đletişim Algıları Đle Karara Katılma Davranışları Arasındaki Đlişkiyi Gösteren Çoklu Doğrusal Regresyon Sonuçları Değişken B Standart Hata β T p Đkili r Kısmi r Sabit 13,54 1,48 - 9,09 0,00 - - Öğretimsel Karara Katılma 0,26 0,06 0,17 4,22 0,00 0,39 0,16 Yönetimsel Karara Katılma 0,25 0,02 0,36 8,85 0,00 0,47 0,32 r = 0,49 r² = 0,24 F(2,678) = 109,42 p= 0,00
Öğretimsel ve yönetimsel karar değişkenleri birlikte, öğretmenlerin örgütsel iletişim puanları ile anlamlı bir ilişki vermektedir (r = 0,49, r² = 0,24, p< 0,05). Öğretimsel karar ve yönetimsel kararlara katılma, örgütsel iletişim algılarındaki toplam varyansın yaklaşık % 24’ünü açıklamaktadır.
Standardize edilmiş regresyon katsayısına ( β ) göre, yordayıcı değişkenlerin örgütsel iletişim algıları üzerindeki göreli önem sırası; yönetimsel karar ve öğretimsel karardır. Regresyon katsayılarının anlamlılığına ilişkin t- testi sonuçları incelendiğinde ise, yönetimsel kararlara katılma değişkeninin örgütsel iletişim algısı üzerinde daha önemli (anlamlı) bir yordayıcı olduğu görülmektedir. Öğretimsel kararlara katılmanın örgütsel iletişim algısı üzerinde önemli bir etkisi olmakla birlikte, yönetimsel kararlara katılma kadar etkili görülmemektedir.
Üçüncü Alt Amaç Đle Đlgili Bulgular
3.1.“Đlköğretim okulundaki öğretmenlerin öğretimsel kararlara katılma davranışı okuldaki öğretmen sayısına göre farklılaşmakta mıdır?”
Okuldaki öğretmen sayısı faktörü; 1- 10, 11- 20, 21 ve üzeri olmak üzere üç düzeyde incelenmiştir. Burada üç farklı düzeyinin, Öğretimsel kararlara katılma davranışlarının karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Đlköğretim okulu öğretmenlerinin öğretimsel kararlara katılma düzeyleri, okuldaki öğretmen sayısına göre anlamlı bir fark gösterip göstermediği test etmek için uygulanan ANOVA sonuçları Tablo-5’te verilmiştir.
Tablo- 5
Öğretmenlerin Öğretimsel Karara Katılma Davranışı Ölçeğinden Aldıkları Puanların Okuldaki Öğretmen Sayısına Göre ANOVA Sonuçları
Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı Sd Kareler Ortalaması F P Anlamlı Fark Gruplar Arası 190,71 2 95,35 3,21 0,04 11- 20 arası- 21 Gruplar Đçi 20095,22 678 29,63 Toplam 20285,94 680
Analiz sonuçları, ilköğretim okulu öğretmenlerinin öğretimsel kararlara katılma davranışları arasında okulda görev yapan öğretmen sayısı bakımından anlamlı bir fark olduğunu göstermektedir [F(2- 678) = 3,21, p<0,05]. Başka bir deyişle, ilköğretim okulu öğretmenlerinin öğretimsel kararlara katılmaları, okuldaki öğretmen sayısına bağlı olarak anlamlı bir şekilde farklılaşmaktadır. Birimler arasındaki farkın hangi gruplar arasında olduğunu bulmak amacıyla yapılan Tukey testinin sonuçlarına göre, öğretmen sayısı 1- 10 olan okullarda ( = 29,39) ve öğretmen sayısı 11- 20 olan okullarda ( = 29,51) öğretmenlerin öğretimsel karara katılma düzeylerinin, öğretmen sayısı 21 ve üzeri olan okullardaki öğretmenlerden daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
3.2. “Đlköğretim okulundaki öğretmenlerin yönetimsel kararlara katılma davranışı okuldaki öğretmen sayısına göre farklılaşmakta mıdır?”
Okuldaki öğretmen sayısı; 1- 10, 11- 20, 21 ve üzeri olmak üzere üç düzeyde incelenmiştir. Burada üç farklı düzeyinin, yönetimsel kararlara katılma davranışlarının karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Đlköğretim okulu öğretmenlerinin yönetimsel kararlara katılma düzeyleri, okuldaki öğretmen sayısına göre anlamlı bir fark gösterip göstermediği test etmek için uygulanan ANOVA sonuçları Tablo- 6’da verilmiştir.
Tablo- 6
Öğretmenlerin Yönetimsel Karara Katılma Davranışı Ölçeğinden Aldıkları Puanların Okuldaki Öğretmen Sayısına Göre ANOVA Sonuçları
Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı Sd Kareler Ortalaması F P Anlamlı Fark Gruplar Arası 1323,87 2 661,93 4,75 0,09 - Gruplar Đçi 94459,78 678 139,32 Toplam 95783,65 680
Anova testi sonuçları, ilköğretim okulundaki öğretmenlerin, yönetimsel kararlara katılma davranışlarının, okulda görev yapan öğretmen sayısına göre farklılaşmadığını göstermektedir [F(2- 678) = 4,75, p>0,05].
3.3. “Đlköğretim okulundaki öğretmenlerin karara katılma davranışı okuldaki öğretmen sayısına göre farklılaşmakta mıdır?”
Okuldaki öğretmen sayısı faktörünün; 1- 10, 11- 20, 21 ve üzeri olmak üzere üç düzeyi vardır. Burada üç farklı düzeyinin, karara katılma davranışlarının karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA kullanılmıştır.
Đlköğretim okulu öğretmenlerinin karara katılma düzeyleri, okuldaki öğretmen sayısına göre anlamlı bir fark gösterip göstermediği test etmek için uygulanan ANOVA sonuçları Tablo- 7’de verilmiştir.
Tablo- 7
Öğretmenlerin Karara Katılma Davranışı Ölçeğinden Aldıkları Puanların Okuldaki Öğretmen Sayısına Göre ANOVA Sonuçları
Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı Sd Kareler Ortalaması F P Anlamlı Fark Gruplar Arası 2508,93 2 1254,46 5,11 0,06 - Gruplar Đçi 166151,91 678 245,06 Toplam 168660,84 680
Anova testi sonuçları, ilköğretim okulundaki öğretmenlerin karara katılma davranışlarının, okulda görev yapan öğretmen sayısına göre, farklılaşmadığını göstermiştir [F(2- 678) = 5,11, p> 0,05].
Dördüncü Alt Amaç Đle Đlgili Bulgular
4.1. Đlköğretim okulundaki öğretmenlerin yönetimsel kararlara katılma davranışı okuldaki öğretmen sayısına göre farklılaşmakta mıdır?
Öğretmenlerin örgütsel iletişim ölçeğinde aldıkları puanların okuldaki öğretmen sayısına göre ANOVA sonuçları Tablo- 8’de verilmiştir.
Okuldaki öğretmen sayısı faktörünün; 1- 10, 11- 20, 21 ve üzeri olmak üzere üç düzeyi vardır. Burada üç farklı düzeyin, örgütsel iletişim algılarının karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA kullanılmıştır.
Tablo- 8
Öğretmenlerin Örgütsel Đletişim Algıları Ölçeğinden Aldıkları Puanların Okuldaki Öğretmen Sayısına Göre ANOVA Sonuçları
Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı Sd Kareler Ortalaması F P Anlamlı Fark Gruplar arası 659,56 2 329,78 4,92 0,08 - Grup içi 45386,33 678 66,94 Toplam 46045,89 680
Anova testi sonuçları, ilköğretim öğretmenlerinin örgütsel iletişim algılarının, okuldaki öğretmen sayısına göre, farklılaşmadığını göstermektedir [F (2- 678) = 4,92, p>0,05].
Beşinci Alt Amaç Đle Đlgili Bulgular
5.1.“Đlköğretim okulundaki öğretmenlerin öğretimsel kararlara katılma davranışı okuldaki öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre farklılaşmakta mıdır?”
Okuldaki öğretmenlerin öğrenim durumları faktörünün; ön lisans, lisans ve yüksek lisans olmak üzere üç düzeyi vardır. Burada üç farklı düzeyin, Öğretimsel kararlara katılma davranışlarının karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Đlköğretim okulu öğretmenlerinin öğretimsel kararlara katılma düzeyleri, okuldaki öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre anlamlı bir fark gösterip göstermediği test etmek için uygulanan ANOVA sonuçları Tablo- 9’da verilmiştir.
Tablo- 9
Öğretmenlerin Öğretimsel Karara Katılma Davranışı Ölçeğinden Aldıkları Puanların Okuldaki Öğretmenlerin Öğrenim Durumuna Göre ANOVA Sonuçları Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı Sd Kareler Ortalaması F P Anlamlı Fark Gruplar Arası 73,94 2 36,97 1,24 0,29 - Gruplar Đçi 20212,00 678 29,81 Toplam 20285,94 680
Anova testi sonuçları, ilköğretim okulu öğretmenlerinin öğretimsel karara katılma düzeylerinin, öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre farklılaşmadığını göstermektedir [F(2- 678) = 1,24, p>0,05].
5.2. “Đlköğretim okulundaki öğretmenlerin yönetimsel kararlara katılma davranışı okuldaki öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre farklılaşmakta mıdır?”
Okuldaki öğretmenlerin öğrenim durumları faktörünün; ön lisans, lisans ve yüksek lisans olmak üzere üç düzeyi vardır. Burada üç farklı düzeyin, yönetimsel kararlara katılma davranışlarının karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Đlköğretim okulu öğretmenlerinin yönetimsel kararlara katılma düzeyleri, okuldaki öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre anlamlı bir fark gösterip göstermediği test etmek için uygulanan ANOVA sonuçları Tablo- 10’da verilmiştir.
Tablo- 10
Öğretmenlerin Yönetimsel Karara Katılma Davranışı Ölçeğinden Aldıkları Puanların Okuldaki Öğretmenlerin Öğrenim Durumuna Göre ANOVA Sonuçları Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı Sd Kareler Ortalaması F P Anlamlı Fark Gruplar Arası 660,51 2 330,25 2,35 0,09 - Gruplar Đçi 95123,14 678 140,30 Toplam 95783,65 680
Anova testi sonuçları, ilköğretim okulu öğretmenlerinin yönetimsel karara katılma düzeylerinin, öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre farklılaşmadığını göstermektedir [F(2- 678) = 2,35, p>0,05].
5.3. “Đlköğretim okulundaki öğretmenlerin kararlara katılma davranışı okuldaki öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre farklılaşmakta mıdır?”
Okuldaki öğretmenlerin öğrenim durumları faktörünün; ön lisans, lisans ve yüksek lisans olmak üzere üç düzeyi vardır. Burada üç farklı düzeyin, kararlara katılma davranışlarının karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Đlköğretim okulu öğretmenlerinin kararlara katılma düzeyleri, okuldaki öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre anlamlı bir fark gösterip göstermediği test etmek için uygulanan ANOVA sonuçları Tablo- 11’de verilmiştir.
Tablo- 11
Öğretmenlerin Karara Katılma Davranışı Ölçeğinden Aldıkları Puanların Okuldaki Öğretmenlerin Öğrenim Durumuna Göre ANOVA Sonuçları
Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı Sd Kareler Ortalaması F P Anlamlı Fark Gruplar Arası 1150,24 2 575,12 2,32 0,09 - Gruplar Đçi 167510,60 678 247,06 Toplam 168660,84 680
Anova testi sonuçları, ilköğretim okulu öğretmenlerinin karara katılma düzeylerinin, öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre farklılaşmadığını göstermektedir. [F(2- 678) = 2,328,p>0,05].
5.4. “Đlköğretim okulundaki öğretmenlerin örgütsel iletişim algıları, okuldaki öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre farklılaşmakta mıdır?”
Okuldaki öğretmenlerin öğrenim durumları faktörünün; ön lisans, lisans ve yüksek lisans olmak üzere üç düzeyi vardır. Burada üç farklı düzeyin, örgütsel iletişim algıları karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Đlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel iletişim algıları, okuldaki öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre anlamlı bir fark gösterip göstermediği test etmek için uygulanan ANOVA sonuçları Tablo- 12’de verilmiştir.
Tablo- 12
Öğretmenlerin Örgütsel Đletişim Algıları Ölçeğinden Aldıkları Puanların Okuldaki Öğretmenlerin Öğrenim Durumuna Göre ANOVA Sonuçları
Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı Sd Kareler Ortalaması F P Anlamlı Fark Gruplar Arası 92,68 2 46,34 0,68 0,50 - Gruplar Đçi 45953,21 678 67,77 Toplam 46045,89 680
Anova testi sonuçları, ilköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel
iletişim algılarının, öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre farklılaşmadığını göstermektedir [F(2- 678) = 0,68, p> 0,05].
Altıncı Alt Amaç Đle Đlgili Bulgular
6.1.“Đlköğretim okulundaki öğretmenlerin öğretimsel kararlara katılma davranışı okuldaki öğretmenlerin yaşlarına göre farklılaşmakta mıdır?”
Okuldaki öğretmenlerin yaş faktörünün; 20- 30, 31- 40 ve 41 ve üzeri olmak üzere üç düzeyde ele alınmıştır. Burada üç farklı düzeyin, Öğretimsel kararlara katılma davranışlarının karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Đlköğretim okulu öğretmenlerinin öğretimsel kararlara katılma düzeyleri, okuldaki öğretmenlerin yaşlarına göre anlamlı bir fark göster ip göstermediğini test etmek için uygulanan ANOVA sonuçları Tablo- 13’te verilmiştir.
Tablo- 13
Öğretmenlerin Öğretimsel Karara Katılma Davranışı Ölçeğinden Aldıkları Puanların Okuldaki Öğretmenlerin Yaşlarına Göre ANOVA Sonuçları
Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı Sd Kareler Ortalaması F P Anlamlı Fark Gruplar Arası 109,80 2 54,90 1,84 0,15 - Gruplar Đçi 20176,13 678 29,75 Toplam 20285,94 680
Anova testi sonuçları, ilköğretim okulu öğretmenlerinin öğretimsel karara katılma düzeylerinin, öğretmenlerin yaşlarına göre farklılaşmadığını göstermektedir [F(2- 678) = 1,84, p> 0,05].
6.2. “Đlköğretim okulundaki öğretmenlerin yönetimsel kararlara katılma davranışı okuldaki öğretmenlerin yaşlarına göre farklılaşmakta mıdır?”
Okuldaki öğretmenlerin yaş faktörünün; 20- 30, 31- 40, 41 ve üzeri olmak üzere üç düzeyde incelenmiştir. Burada üç farklı düzeyin, yönetimsel kararlara katılma davranışlarının karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Đlköğretim okulu öğretmenlerinin yönetimsel kararlara katılma düzeyleri, okuldaki öğretmenlerin yaşlarına göre anlamlı bir fark gösterip göstermediği test etmek için uygulanan ANOVA sonuçları Tablo- 14’ te verilmiştir.
Tablo- 14
Öğretmenlerin Yönetimsel Karara Katılma Davranışı Ölçeğinden Aldıkları Puanların Okuldaki Öğretmenlerin Yaşlarına Göre ANOVA Sonuçları
Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı Sd Kareler Ortalaması F P Anlamlı Fark Gruplar Arası 688,61 2 344,30 2,45 0,08 - Gruplar Đçi 95095,04 678 140,25 Toplam 95783,65 680
Anova testi sonuçları, ilköğretim okulu öğretmenlerinin yönetimsel karara katılma düzeyleri öğretmenlerin yaşlarına göre farklılaşmadığını göstermektedir [F(2- 678) = 2,45, p> 0,05].
6.3. “Đlköğretim okulundaki öğretmenlerin kararlara katılma davranışı okuldaki öğretmenlerin yaşlarına göre farklılaşmakta mıdır?”
Okuldaki öğretmenlerin yaş faktörünün; 20- 30, 31- 40, 41 ve üzeri olmak üzere üç düzeyde incelenmiştir. Burada üç farklı düzeyin, kararlara katılma davranışlarının karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Đlköğretim okulu öğretmenlerinin kararlara katılma düzeyleri, okuldaki öğretmenlerin yaşlarına göre anlamlı bir fark gösterip göstermediği test etmek için uygulanan ANOVA sonuçları Tablo- 15’ te verilmiştir.
Tablo- 15
Öğretmenlerin Karara Katılma Davranışı Ölçeğinden Aldıkları Puanların Okuldaki Öğretmenlerin Yaşlarına Göre ANOVA Sonuçları
Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı Sd Kareler Ortalaması F P Anlamlı Fark Gruplar Arası 1347,43 2 673,71 2,73 0,06 - Gruplar Đçi 167313,41 678 246,77 Toplam 168660,84 680
Anova testi sonuçları, ilköğretim okulu öğretmenlerinin karara katılma düzeyleri, öğretmenlerin yaşlarına göre farklılaşmadığını göstermektedir [F(2- 678) = 2,73, p> 0,05].
6.4.“Đlköğretim okulundaki öğretmenlerin örgütsel iletişim algıları, okuldaki öğretmenlerin yaşlarına göre farklılaşmakta mıdır?”
Okuldaki öğretmenlerin yaş faktörünün; 20- 30, 31- 40, 41 ve üzeri olmak üzere üç düzeyde incelenmiştir. Burada üç farklı düzeyin, örgütsel iletişim algıları karşılaştırılmasında tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Đlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel iletişim algıları, okuldaki öğretmenlerin yaşlarına göre anlamlı bir fark gösterip göstermediğini test etmek için uygulanan ANOVA sonuçları Tablo- 16’da verilmiştir.
Tablo- 16
Öğretmenlerin Örgütsel Đletişim Algıları Ölçeğinden Aldıkları Puanların Okuldaki Öğretmenlerin Yaşlarına Göre ANOVA Sonuçları
Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı Sd Kareler Ortalaması F P Anlamlı Fark Gruplar Arası 41,07 2 20,53 0,30 0,73 - Gruplar Đçi 46004,82 678 67,85 Toplam 46045,89 680
Yapılan Anova testi sonucunda, öğretmenlerin yaşlarına göre, örgütsel iletişim algılarının farklılaşmadığı görülmüştür [F(2- 678) = 0,30, p> 0,05].
BEŞĐNCĐ BÖLÜM
TARTIŞMA VE YORUM
Bu bölümde, araştırmanın örneklemini oluşturan öğretmenlerin, örgütsel iletişim algıları ile karara katılma düzeylerini etkilediği düşünülen, okuldaki öğretmen sayısı, öğretmenlerin öğrenim durumu, öğretmenlerin yaşları gibi bağımsız değişkenlerin, öğretmenlerin örgütsel iletişim algıları ile okulda alınan kararlara katılma düzeylerine etkisi ile ilgili alt amaçlar tartışılmış ve yorumlanmıştır.
Araştırma ile ilgili bulguların tartışılması ve yorumlanması, alt amaçların incelenme sırasına uygun olarak yapılmıştır.
5.2.1. Đlköğretim Okulu öğretmenlerinin örgütsel iletişim algıları ile karara katılma davranışları arasında ilişki var mıdır?
Đlköğretim okulu öğretmenlerinin karara katılmaları ile örgütsel iletişim algıları arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını ortaya koymak için yapılan analiz sonuçlarına göre, ilköğretim okulu öğretmenlerinin okulda karara katılma davranışları arttıkça, örgütsel iletişim algılarının da arttığı görülmüştür. Okul müdürü, öğretmenlerin okul düzeyinde alınan kararlara katılmalarını sağladığı ölçüde, okulun örgütsel iletişimine ilişkin, öğretmen algıları da, olumlu yönde değişmektedir. Karara katılma sürecinde, örgüt içinde, iletişim kanalları da işlemektedir. Böylelikle, örgütün iletişim düzeyi de yükselmektedir. Bunun sonucu olarak, öğretmenlerin örgütsel iletişim algıları da artmaktadır.
Okulda alınan kararlara katılan öğretmenler, kendisini o örgüt içinde daha değerli görüldüğü algısını hissetmekte ve kendisine değer verildiğini hisseden öğretmen de içinde bulunduğu örgüte daha çok bağlanmakta, örgüte karşı daha samimi bir tutum içine girmektedir. Öğretmenlerde meydana gelen,
örgüte bağlanma, örgüte karşı samimi bir tutum içine girme davranışlarının olumlu bir örgütsel iletişimin sonucunda meydana geldiğini söyleyebiliriz.
Weis (1996; Aktaran: Gürkan, 2006: 28), “Beraber Karar Alma” adlı araştırmasında, öğretmenlerin karar almaya katılmalarının, örgütsel iletişim düzeylerini olumlu yönde etkilediği sonucuna varmıştır. Bu araştırma sonucu, bizim elde ettiğimiz sonuçları destekler niteliktedir.
Case (Aktaran: Aksay, 2005: 41), 1991 yılında yaptığı, ”Karar Vermeye Öğretmen Etkisi” konulu araştırmasında; öğretmenlerin kararlara katılmalarının, onları okul yönetimi ile daha uyumlu duruma getirdiğini, öğretmenlerin okul yönetimine destek verdiklerini ortaya koymuştur. Bu araştırma bulguları, araştırmada elde ettiğimiz, ilköğretim okulu öğretmenlerinin okulda karara katılma davranışları arttıkça, örgütsel iletişim algılarının da arttığı bulgusunu desteklemektedir. Çünkü öğretmenlerin, okul yönetimi ile uyum algısı ve okul yönetimine verdikleri destek, olumlu yönde gelişen bir iletişimin sonucudur.
McGrevin (Aktaran: Acet, 2006: 69), 1984 yılında yaptığı araştırmada elde ettiği, karara katılım, öğretmen morali ve örgütsel havayla ilişkilidir sonucuna ulaşmıştır. Örgütsel hava, örgütsel iletişimi de içine alan bir kavramdır. Bu araştırma sonucu da, bizim elde ettiğimiz sonucu desteklemektedir.
Bursalıoğlu (1998: 159), özellikle öğretmenlerin okul politikalarının belirlenmesine ve planlama eylemlerine katılması onları okullarına daha çok bağladığını belirtmektedir. Akbaş (2008), örgütsel iletişimin örgütsel bağlılığa etkisini incelediği araştırmasında, örgütsel iletişim düzeyinin yüksek olduğu örgütlerde, bireylerin örgütsel bağlılıklarının da yüksek olduğu sonucuna varmıştır. Yani örgütsel iletişim düzeyi yüksek olan örgütlerde, bireylerin örgütlerine olan bağlılığı da yüksektir.
Wong’a (1983, Aktaran: Acet, 2006:126) göre, öğretmenler karara daha fazla katılmak isterler. Kararlardan yoksun kalmak öğretmenlerde gerilim yaratmaktadır. Gerilim, iletişim bozukluklarının bir sonucudur.
Eğer yönetici, karara katılma konusunda astlarına olanak tanırsa, karara katılan işgörenler olumlu tutumlar geliştirecekler, daha çok dikkat ve çaba harcayacaktır; karar alınması için gerekli bilgi, örgüt içinde daha serbestçe yayılabilecek, denetim ve gözetim de kolaylaşacaktır (Çelikten, 2000: 3). Böylelikle, örgütsel iletişim de hareketlenecektir.
Ayrıca, Fişek (1977), Kamu Đktisadi Teşebbüslerinin üst düzey