Grup, ertelenen gelir vergisi varlık ve yükümlülüklerini bilanço kalemlerinin SPK Muhasebe Standartları (SPK Seri:XI, No:29 sayılı Tebliğ) ve Vergi Usul Kanunu arasındaki farklı değerlendirmelerin sonucunda ortaya çıkan geçici farkların etkilerini dikkate alarak hesaplamaktadır. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü veya aktifi, söz konusu geçici farklılıkların ortadan kalkacağı ilerideki dönemlerde ödenecek vergi tutarlarında yapacakları tahmin edilen artış ve azalış oranlarında ilişikteki finansal tablolara yansıtılmaktadırlar.
İleriki dönemlerde gerçekleşecek geçici farklar üzerinden yükümlülük metoduna göre hesaplanan ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri için uygulanacak oran %20’dir.
ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. ve BAĞLI ORTAKLIĞI 31.03.2011 TARİHİNDE SONA EREN ARA DÖNEME AİT
ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir.)
33
31.03.2011 ve 31.12.2010 tarihleri itibariyle net ertelenmiş vergi aktifi ve yükümlülüklerini doğuran kalemler aşağıdaki gibidir:
Ertelenmiş Vergi Varlıkları: 31.03.2011 31.12.2010 31.03.2011 31.12.2010
Alacak reeskontu (6.574.076) (2.454.365) (1.314.815) (490.873)
Devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin maliyet bedelleri ve beklenen zarar
karşılığı düzeltmesi (471.797.163) (433.639.592) (94.359.433) (86.727.917) Araştırma-geliştirme teşvik geliri için
yapılan düzeltme (420.314) (1.243.733) (84.063) (248.747)
Şüpheli alacaklar karşılığı (1.045.432) (1.043.880) (209.086) (208.776)
Stok değer düşüklüğü karşılığı (7.344.644) (6.814.224) (1.468.929) (1.362.845) Proje gecikme cezası gider karşılığı (9.684.566) (9.288.969) (1.936.913) (1.857.794)
Royalti gider karşılığı (316.927) - (63.385) -
Garanti gider karşılığı (36.055.024) (32.510.373) (7.211.004) (6.502.075) Finansal varlıklar makul değer düzeltmesi (58.563) (57.163) (11.713) (11.433) Kıdem tazminatı ve emeklilik tazminatı
karşılığı (65.710.862) (63.377.092) (13.142.173) (12.675.419)
Birikmiş izin ve fazla mesai karşılığı (11.767.188) (9.459.381) (2.353.438) (1.891.876)
Elden çıkarılacak maddi duran varlıklar - (8.761) - (1.752)
Diğer (367.879) - (73.577) -
Devreden araştırma geliştirme teşvik
indirimi (*) (162.321.231) (139.355.296) (32.464.246) (27.871.059)
Geçmiş yıl mali zararları (**) (13.415.112) (14.021.593) (2.683.022) (2.804.319)
Dava gider karşılıkları (111.000) (336.116) (22.200) (67.223)
Gelir tahakkuku (862) (1.018) (172) (204)
Ertelenmiş Vergi Yükümlülükleri: 31.03.2011 31.12.2010 31.03.2011 31.12.2010
Borç senetleri reeskontu 1.574.352 928.994 314.871 185.799
Devam eden inşaat sözleşmelerine ilişkin
hakediş bedelleri düzeltmesi 483.876.794 438.230.264 96.775.359 87.646.053
Stoklarda yapılan düzeltme 818.293 1.981.367 163.659 396.273
Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların
yeniden değerlenmesi 54.954.630 55.435.311 10.990.924 11.087.061
Finansal varlıklar makul değer düzeltmesi 464.357 635.308 92.871 127.062
Sayım ve tesellüm fazlaları 746.130 - 149.226 -
Diğer - - - -
Ertelenen vergi varlıkları (786.990.843) (713.611.556) (157.398.169) (142.722.312) Ertelenen vergi yükümlülükleri 542.434.556 497.211.244 108.486.910 99.442.248
Ertelenen vergi varlıkları – net (244.556.287) (216.400.312) (48.911.259) (43.280.064)
ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. ve BAĞLI ORTAKLIĞI 31.03.2011 TARİHİNDE SONA EREN ARA DÖNEME AİT
ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir.)
34
(*) 12.03.2008 tarihli ve 26814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.04.2008 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile 193 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (9) numaralı bendi ile 5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan ve araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının vergi matrahından indirilmesinde dikkate alınan %40 oranı, araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının %100’ü olarak değiştirilmiştir. Hesaplanan araştırma ve geliştirme indirimi ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılır. Kazancın yetersiz olması nedeniyle ilgili hesap döneminde indirim konusu yapılamayan araştırma ve geliştirme indirimi tutarı sonraki hesap dönemlerine devredilir. Devredilen tutarlar takip eden yıllarda Vergi Usul Kanunu’na göre her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınır.
Bu kapsamda 31.03.2011 tarihi itibariyle Grup’un yararlanmaya hak kazandığı toplam araştırma geliştirme faaliyetleri (Ar-Ge) indirimi 759.716.450 TL (Ana ortaklık: 738.891.855 TL; Bağlı ortaklık: 20.824.595 TL) olup, 31.03.2011 tarihi itibariyle geçici vergi ile 31.12.2010 ve 31.12.2009 tarihleri itibariyle yıl sonu kurumlar vergisi hesaplamasında dikkate alınan ve ana ortaklık tarafından hak kazanılan teşvik indirim tutarının indirim ve istisnalar sonucu elde edilen ticari kazanç tutarından daha yüksek olması nedeniyle vergiye tabi ticari kazancından indirim konusu yapılan tutar birikimli 498.102.283 TL olarak gerçekleşmiştir. 2008 - 2010 yılları arasında kullanılan 458.546.683 TL ve 2011 hesap döneminde kullanılan 39.555.600 TL olarak gerçekleşmiştir.
31.03.2011 tarihi itibariyle Grup’un bir sonraki döneme devreden Ar-Ge indirimi tutarı 261.614.167 TL olup, bunun 240.789.572 TL’si ana ortaklığa, 20.824.595 TL’ si ise bağlı ortaklığa aittir. Bağlı ortaklığın, henüz kullanılmamış Ar-Ge indirimlerinden kaynaklanan vergi avantajları için bunların ileride hangi dönemde mahsup edilmesine yeterli olacak tutarda vergilendirilebilir gelir elde edileceği öngörülememesi nedeniyle bu vergi avantajı için ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilmemiştir.
31.03.2011 ve 31.12.2010 tarihleri itibariyle ana ortaklık devreden araştırma ve geliştirme giderleri üzerinden gelecek yıllara ilişkin vergilendirilebilir gelirler dikkate alınarak toplam gerçekleşen (cari ve önceki dönem) kullanım oranı üzerinden ertelenmiş vergi varlığı ayrılmıştır.
(**) Bağlı ortaklığın yapılan üç yıllık projeksiyonuna göre henüz kullanılmamış geçmiş yıl mali zararları için ilerideki dönemlerde bunların mahsup edilmesine yeterli olacak tutarda vergilendirilebilir gelir elde edileceğinin muhtemel olması nedeniyle ertelenmiş vergi varlığı ayrılmıştır.
Bağlı Ortaklığın taşınan mali yıl zararlarının Kurumlar Vergisi hesaplamasında son kullanma tarihleri aşağıdaki gibidir:
2013 yılında 3.052.482
2014 yılında 10.362.630
Toplam 13.415.112
ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. ve BAĞLI ORTAKLIĞI 31.03.2011 TARİHİNDE SONA EREN ARA DÖNEME AİT
ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir.)
35
Teknokent teşvikleri:
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu hükümleri ile gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, münhasıran bu bölgedeki yazılım ve Ar-Ge’ye dayalı üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Teknokent teşviklerine ilişkin istisnalar 31.12.2023 tarihine kadar geçerlidir.
Kurumlar Vergisi:
Türk vergi mevzuatı, ana ortaklık olan şirketin bağlı ortaklıkları ve iştiraklerini konsolide ettiği finansal tabloları üzerinden vergi beyannamesi vermesine olanak tanımamaktadır. Bu sebeple bu konsolide finansal tablolara yansıtılan vergi karşılıkları, konsolide edilen tüm şirketler için ayrı ayrı hesaplanmaktadır.
Türkiye’de, kurumlar vergisi oranı 2011 yılı için %20’dir (2010: %20). Kurumlar vergisi oranı kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirimi kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarında yer alan istisna (iştirak kazançları istisnası, yatırım indirimi istisnası vb.) ve indirimlerin (arge indirimi gibi) indirilmesi sonucu bulunacak vergi matrahına uygulanır.
Kar dağıtılmadığı takdirde başka bir vergi ödenmemektedir (GVK Geçici 61. madde kapsamında yararlanılan yatırım indirimi istisnası olması halinde yararlanılan istisna tutarı üzerinden hesaplanıp ödenen %19,8 oranındaki stopaj hariç).
30.12.2003 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan, 5024 sayılı Vergi Usul Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (“5024 sayılı Kanun”), kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin finansal tablolarını 01.01.2004 tarihinden başlayarak enflasyon düzeltmesine tabi tutmasını öngörmektedir. Anılan yasa hükmüne göre enflasyon düzeltmesi yapılabilmesi için son 36 aylık kümülatif enflasyon oranının (DİE TEFE artış oranının) %100’ü ve son 12 aylık enflasyon oranının (DİE TEFE artış oranının) %10’u aşması gerekmektedir. 2006 ile 2010 yılları arasında söz konusu şartlar sağlanmadığı için enflasyon düzeltmesi yapılmamıştır.
Türkiye’deki bir işyeri ya da daimi temsilcisi aracılığı ile gelir elde eden kurumlar ile Türkiye’de yerleşik kurumlara ödenen kar paylarından (temettüler) stopaj yapılmaz. Bunların dışında kalan kişi ve kurumlara yapılan temettü ödemeleri %15 oranında stopaja tabidir. Karın sermayeye ilavesi, kar dağıtımı sayılmaz ve stopaj uygulanmaz.
Şirketler üçer aylık mali karları üzerinden %20 (2010: %20) oranında geçici vergi hesaplar ve o dönemi izleyen ikinci ayın 14 üncü gününe kadar beyan edip 17 inci günü akşamına kadar öderler. Yıl içinde ödenen geçici vergi o yıla ait olup izleyen yıl verilecek kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilir. Mahsuba rağmen ödenmiş geçici vergi tutarı kalmış ise bu tutar nakden iade alınabileceği gibi devlete karşı olan herhangi bir başka mali borca da mahsup edilebilir.
ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. ve BAĞLI ORTAKLIĞI 31.03.2011 TARİHİNDE SONA EREN ARA DÖNEME AİT
ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir.)
36
31.03.2011 tarihi itibariyle Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ana ortaklığın indirim ve
istisnalar öncesi vergiye tabi ticari kazancı 45.455.227 TL ve bağlı ortaklığın ticari kazancı ise 606.618 TL’dir. 31.03.2011 tarihi itibariyle ana ortaklığın vergi matrahından indirim için hak
kazandığı toplam indirim ve istisna tutarının 45.455.227 TL ve bağlı ortaklığın geçmiş yıl zararlarının 14.021.730 TL olması nedeniyle vergi yükü oluşmamıştır.
Vergi gideri:
01.01-31.03.2011
01.01-31.03.2010
Cari kurumlar vergisi gideri - -
Ertelenmiş vergi geliri/ (gideri) 5.631.195 2.506.901
Toplam 5.631.195 2.506.901
Kurumlar Vergisi Kanunu’nda kurumlara yönelik birçok istisna bulunmaktadır. Bu istisnalar aşağıda açıklanmıştır:
Yurtiçi İştirak Kazançları İstisnası:
Kurumların tam mükellefiyete tabi bir başka kurumun sermayesine iştirakten elde ettikleri temettü kazançları (yatırım fonlarının katılma belgeleri ile yatırım ortaklıkları hisse senetlerinden elde edilen kar payları hariç) kurumlar vergisinden istisnadır.
Emisyon Primi İstisnası
Anonim şirketlerin kuruluşlarında veya sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları payların bedelinin itibari değeri aşan kısmından sağlanan emisyon primi kazançları kurumlar vergisinden istisnadır.
Yurtdışı İştirak Kazançları İstisnası
Kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan anonim veya limited şirket mahiyetindeki bir şirketin sermayesine, kazancın elde edildiği tarihe kadar devamlı olarak en az bir yıl süreyle % 10 veya daha fazla oranda iştirak eden kurumların, bu iştiraklerin kanuni veya iş merkezinin bulunduğu ülke vergi kanunları uyarınca en az %15 oranında (esas faaliyet konusu finansman temini veya sigortacılık olanlarda en az, Türkiye'de uygulanan kurumlar vergisi oranında) kurumlar vergisi benzeri vergi yükü taşıyan ve elde edildiği vergilendirme dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer ettikleri iştirak kazançları kurumlar vergisinden istisnadır.
ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. ve BAĞLI ORTAKLIĞI 31.03.2011 TARİHİNDE SONA EREN ARA DÖNEME AİT
ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir.)
37
Gayrimenkul, İştirak Hissesi, Rüçhan Hakkı, Kurucu Senedi ve İntifa Senetleri Satış Kazancı İstisnası
Kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisselerinin, gayrimenkullerinin, rüçhan hakkı, kurucu senedi ve intifa senetleri satışından doğan kazançlarının %75’i kurumlar vergisinden istisnadır. İstisnadan yararlanmak için söz konusu kazancın pasifte bir fon hesabında tutulması ve 5 yıl süre ile işletmeden çekilmemesi gerekmektedir. Satış bedelinin satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılı sonuna kadar tahsil edilmesi gerekir. Türk vergi mevzuatına göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönem kurum kazancından indirilebilirler. Ancak, mali zararlar, geçmiş yıl karlarından mahsup edilemez.
Türkiye’de ödenecek vergiler konusunda vergi otoritesi ile mutabakat sağlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın 25’inci günü akşamına kadar bağlı bulunulan vergi dairesine verilir. Bununla beraber, vergi incelemesine yetkili makamlar beş yıl zarfında muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve hatalı işlem tespit edilirse ödenecek vergi miktarları değişebilir.
Transfer fiyatlaması
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun transfer fiyatlaması ile ilgili yeni düzenlemeler getiren 13. maddesi 01.01.2007 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. AB ve OECD transfer fiyatlandırması rehberini esas alan ilgili madde ile birlikte transfer fiyatlaması ile ilgili düzenlemelerde ciddi değişiklikler yapılmıştır. Bu çerçevede, kurumların ilişkili kişilerle yaptıkları mal veya hizmet alım ya da satımlarında emsallerine uygun olarak tespit edecekleri bedel veya fiyat kullanmaları gerekmektedir. Emsallere uygunluk ilkesi, ilişkili kişilerle yapılan mal veya hizmet alım ya da satımında uygulanan fiyat veya bedelin, aralarında böyle bir ilişkinin bulunmaması durumunda oluşacak fiyat veya bedele uygun olmasını ifade etmektedir.
Kurumlar, ilişkili kişiler ile gerçekleştirdiği işlemlerde uygulanacak emsaline uygun fiyat veya bedelleri ilgili kanunda belirtilen yöntemlerden işlemin mahiyetine en uygun olanını kullanmak suretiyle tespit edeceklerdir. Emsaline uygunluk ilkesi doğrultusunda tespit edilen fiyat ve bedellere ilişkin hesaplamalara ait kayıt, cetvel ve belgelerin ispat edici kağıtlar olarak kurumlar tarafından saklanması zorunlu kılınmıştır. Ayrıca, kurumlar bir hesap dönemi içerisinde ilişkili kişiler ile yaptıkları işlemlere ilişkin olarak bilgi ve belgeleri içerecek şekilde bir rapor hazırlayacaklardır.
Ana ortaklık tarafından Ankara Gölbaşı'nda 70 dönümü kendisine ait, 270 dönümü 49 yıllığına Hazineden kiralanan toplam 340 dönüm arazi üzerinde yapılacak “Ölçme, Kontrol, Test, Seyrüsefer vb. Amaçlı Alet ve Cihazların İmalatı” konusundaki yatırım için 23.06.2010 tarih,
97038 sayılı yatırım teşvik belgesi alınmış olup, belgedeki yatırım tutarı 192.539.054 TL'dir. Teşvik belgesine konu yatırımın başlangıç tarihi 25.05.2010, bitiş tarihi ise
25.05.2014'dür. Teşvik belgesi kapsamında KDV istisnası, gümrük vergisi muafiyeti, vergi indirimi %50, yatırım katkı oranı %30 ve 2 yıl sigorta primi işveren hissesi desteği teşvikleri bulunmaktadır.
ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. ve BAĞLI ORTAKLIĞI 31.03.2011 TARİHİNDE SONA EREN ARA DÖNEME AİT
ÖZET KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR (Tutarlar, aksi belirtilmedikçe TL olarak ifade edilmiştir.)
38
Adi hisse senetleri – Lot 235.224.000 117.612.000
Net kar – TL 41.897.860 41.950.202
1 TL nominal bedelli 1 Lot başına kar TL 0,18 0,36
27. İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI
a) İlişkili taraflardan alacaklar 31.03.2011 31.12.2010
Aselsan Bakü - 124.366
AselsanNet 1.210.559 1.412.451
Havelsan 18.425.305 12.608.118
Roketsan 14.167.582 17.875.755
TSKGV 647.920 1.115.397
Tusaş 3.861.290 4.023.347
Toplam (Dipnot 8) 38.312.656 37.159.434
b) İlişkili taraflara verilen kısa vadeli avanslar 31.03.2011 31.12.2010
AselsanNet 13.014.285 15.508.480
Aspilsan 427.719 430.787
İşbir Elektrik 136.832 60.112
Havelsan 571.087 -
Roketsan 170.313 528.561
Tusaş 120.000 120.000
Ehsim 253.390 253.390
Toplam (Dipnot 17) 14.693.626 16.901.330
c) İlişkili taraflara verilen uzun vadeli avanslar 31.03.2011 31.12.2010
Havelsan 756.359 1.260.598
Roketsan 26.657.915 26.282.349
Toplam (Dipnot 17) 27.414.274 27.542.947
d) İlişkili taraflara borçlar 31.03.2011 31.12.2010
Aselsan Bakü - 557.988
AselsanNet 3.625.400 4.636.710
Aspilsan 186.019 57.905
Axa Sigorta 35.862 36.741
Havelsan 1.019.337 -
İşbir Elektrik - 40.132
Roketsan 11.650.256 11.648.123
Ortaklara borçlar 27.939.791 17.000
Personele borçlar 17.000 149.302
Toplam (Dipnot 8-9) 44.473.665 17.143.901