2.3 İŞVERENLERE YÖNELİK HİZMET SUNUMUNDA GÖREVLİ PERSONEL
2.3.1 Personel Yapısı
2.3.1.1 Genel Durum
2.3.1.1.2 Uzmanlaşmış Yaklaşım
Danışmanların sadece spesifik olarak belirlenen gruplarla (örneğin iş arayanlarla ilgilenen danışman grubu, işverenlerle ilgilenen danışman grubu) ilgilendikleri sistemi benimseyen yaklaşımdır.
İki büyük müşteri grubuna göre (işverenler ve iş arayanlar) iş profillerinin farklılaştırılması, giderek yaygınlaşan bir uygulama olarak dikkat çekmektedir. Bu durum, KİK hizmet modelindeki genel değişikliklerle uyumludur ve bu değişiklikler sadece iş tanımının yeniden yapılmasını değil ayrıca danışmanların işin gerektirdiği yeni nitelikler konusunda gelişmelerini de gerektirmektedir.141
Çalışmanın temel konusu olan işverenler üzerinden konu değerlendirilecek olursa, işverenlerle ilgili hizmetlerde yoğunlaşan ve bu alanda uzmanlaşan danışmanlar, yoğun olarak açık iş alma ve istihdam gibi hizmetleri sağlamaya odaklanmaktadırlar. Uzmanlaşmış işveren hizmetlerinin organizasyonu; ulusal şirketlerle çalışan ulusal
140 Weber; 2012, s.5
141 Sienkiewicz, Łukasz; “Core Competences in PES, Entrance Requirements and On-going Professional Development: The Current Position”, European Commission, Discussion Paper, June 2013, s. 4
57
müşteri yöneticilerinden, belirli sektör, bölge, şirket türleri için uzmanlaşmış danışmanlara kadar uzanmaktadır.142
Danışmanların yalnızca işverenlerle ilgilenmesinin en büyük avantajı, sunulan odak hizmetlerin kalitesinin daha yüksek olmasıdır. Ancak bu hizmetler iş arayan hizmetleriyle güçlü organizasyonel bağlantılarla kombine edilmelidir. Sistemin, genelci yaklaşıma göre eleştirilen ve dezavantaj olarak nitelendirilen tarafı, hizmetin iki bileşen arasındaki bağlantıları güvenceye alma gerekliliğinin bulunmasıdır. Bu gereklilik, çoğu ülkede açık işler, işveren ihtiyaçları ve iş arayan profilleri hakkında bilgi değişimi için düzenli yerel takım toplantıları aracılığıyla karşılanmaktadır.143
Hâlihazırda temelde iş arayan ve işveren alanında uzmanlaşmış uygulamaları sağlayan ülkeler bulunmaktadır ve Tablo 3’te bazıları sunulmaktadır.
Tablo 3: Danışmanların Uzmanlaşma Alanlarına Göre Ülkeler
Danışmanın Uzmanlaşma Alanı Ülkeler
İşverenler
Belçika Forem, Belçika VDAB, Hırvatistan, Estonya, Almanya, Litvanya, Malta, Hollanda, Portekiz, Slovenya, Birleşik Krallık, Avusturya
İş arayanlar
Belçika Forem, Belçika VDAB, Hırvatistan, Estonya, Almanya, Litvanya, Malta, Hollanda, Slovenya, Birleşik Krallık, Avusturya
Çok sorunlu iş arayanlar
Belçika Forem, Belçika VDAB, Hırvatistan, Fransa, Litvanya, Malta, Hollanda, Portekiz, Slovenya, Birleşik Krallık, Avusturya
Genç iş arayanlar Belçika VDAB, Hırvatistan, Almanya,
Litvanya, Birleşik Krallık
Uzun süreli işsizler Belçika VDAB, Hırvatistan, Slovenya
Yaşlı iş arayanlar Belçika VDAB, Hırvatistan
Kaynak: Sienkiewicz, Lukasz; “Job Profiles and Training for Employment Counsellors”, European
Commission, 2012, s.21
Bazı ülkelerde işverenlerle ilgilenen özel personel olmasına rağmen bu hizmetin büyüklüğü ve organizasyonu ülkeden ülkeye farklılıklar göstermekte ve genellikle yerel KİK ofislerinin büyüklüğüne bağlı olmaktadır.144
İşverenler üzerine uzmanlaşma
142 Tubb-Ellen; a.g.m., s.9
143 Weber; 2012, s.7
144
58
yaklaşımının kendi içinde de belirli sınıflandırmalara tabi tutulduğu Tablo 4’te görülmektedir.
Tablo 4: İşverenlere Hizmet Sunumunda Görevli Personele İlişkin Uzmanlaşmış Yaklaşım Biçimleri
Yaklaşım Yaklaşımın Açıklaması Örnek Ülkeler
Uzmanlaşmış işveren danışmanları (İşverenin türüne göre güçlü bir uzmanlaşma bulunmamaktadır) Büyük KİK ofislerinin uzmanlaşmış danışman takımları vardır; küçük ofislerin ise ya hiç yoktur ya da sadece 1 tane vardır. İşverenler büyüklüklerine ya da sektörlerine göre organize edilmemektedirler (yaklaşım bölgesel olma eğilimindedir).
Bulgaristan, Estonya, Macaristan, İrlanda, Slovenya Uzmanlaşmış işveren danışmanları (İşverenin türüne göre güçlü bir uzmanlaşma bulunmaktadır)
Çoğu KİK Ofisi şirketin büyüklüğü ya da sektöre göre uzmanlaşmış danışmanlara sahiptir. Belçika-Brüksel/ACTIRIS-(büyüklük ve sektör), Belçika-Flaman/VDAB- (sektör), Finlandiya (sektör), Fransa (sektör),
Almanya (bölge ve sektör),
Hollanda (bölge ve sektör),
Litvanya (sadece büyük ofislerde bölgeye ve sektöre göre uzmanlaşma) Uzmanlaşmış işveren danışmanları (güçlü uzmanlaşma, kilit müşteri yöneticileri)
Çoğu KİK Ofisi şirketin büyüklüğü ya da sektöre göre uzmanlaşmış danışmanlara sahiptir; buna ek olarak, özellikle büyük müşterilerle kilit müşteri yöneticileri ilgilenmektedir.
Avusturya (sadece büyük ofislerde sektörel
uzmanlaşma)
Sadece ulusal düzeyde kilit
müşteri yöneticileri
Kilit müşterilere ulusal
düzeyde odaklanma. Birleşik Krallık
Kaynak: Weber, Tina; “Effective Services for Employers: Forging Partnerships for the Future”,
59
Büyük şirketler için hizmet sunumu genellikle ulusal seviyede “öncelikli müşteriler” etrafında organizasyona ve tanımlamaya yol açmaktadır. Büyük ve/veya düzenli açık iş havuzuna sahip olan firmaları belirlemenin yanı sıra, bazı KİK’ler büyük şirketlere spesifik müşteri yöneticisi atamakta ya da büyük şirketlerle yoğun şekilde çalışmak için bütün bir takım ya da birim tahsis etmektedir. Bunun neticesinde büyük şirketlerin tek bir kontakt noktası olmakta ve işlerini yürüttükleri her alanda yerel KİK ofisleriyle uğraşmak zorunda kalmamaktadırlar. Ayrıca kendi İK birimlerinden bir personeli de KİK birimiyle ya da kontakt noktasıyla spesifik olarak çalışmak için atayabilmektedirler. Bunlar, KİK ve büyük işverenler arasında belirli bir standarda oturmuş, doğrudan ve etkili bir iletişimi sağlamaktadır. Dahası, bir kilit müşteri yöneticisi atamak, sektör hakkında spesifik bilgilerini geliştirmek ve işverenlerin gelecek ihtiyaçlarını daha iyi öngörebilmek için de KİK’e yardım etmektedir.145
Avrupa’da işveren hizmetlerinde uzmanlaşan danışmanlar için temel görevler konusunda, iş profillerinin şunları içermesi gerektiği belirtilmektedir:146
1- Yerleştirmeye odaklanan görevler: Değerlendirme, İK yönetimi bilgisi ve idari becerilerin karışımını gerektiren izlemenin yanı sıra, hem açık işleri doldurma hem de staja/işe yerleştirme bakımından görevler.
2- Ağ kurma, pazarlama ve sonuç odaklı görevler: İşverenlerden yeni açık işleri almak için araştırma yapma konusunda ve işverenleri AİPP ve diğer destek biçimleri hakkında bilgilendirme konusunda daha aktif bir yaklaşım. Hizmete ilişkin özel bilginin yanı sıra güçlü iletişim ve işbirliği becerileri gerektirmektedir.
3- Organize etmeye odaklı görevler: Hızlı buluşma etkinlikleri ve istihdam fuarlarının yanı sıra işverenler için grup oturumlarını/görüşmeleri organize etmeye vurgu yapan görevler. Yüksek seviyede organizasyonel beceri ve bilgi gerektirmektedir.
İki farklı grup üzerinde uzmanlaşma arasındaki farkların görülebilmesi adına iş arayanlar üzerinde uzmanlaşmış danışmanların iş profili ise şu şekilde belirtilmektedir:147
145 Tubb-Isabelle-Helen; a.g.m., s.8
146 Sienkiewicz; 2013, s.6-7
147 Sienkiewicz, Lukasz; “Job Profiles and Training for Employment Counsellors”, European
60
1. Yerleştirmeye odaklanan görevler: Danışanla iletişim kurabilme, müzakere ve ikna edebilme becerileri gerektirmektedir.
2. Danışmanlık odaklı görevler: Değerlendirme ve eşleştirme, motive etme, sabır, yargılamadan dinleme ve anlama, stres yönetimi ve strese dayanıklılık gibi becerileri gerektirmektedir.
3. Yönetim ve izleme görevi: güçlü iletişim ve işbirliği becerileri ile hizmet özelinde (örneğin aktif işgücü piyasası programları gibi) donanımlı bilginin olmasını gerektirmektedir.
İşveren hizmetlerinde uzmanlaşan danışmanların iş profili kapsamındaki temel ve ek görevler de Tablo 5’te ifade edildiği şekildedir.
Tablo 5: Avrupa'da İşveren Hizmetlerinde Uzmanlaşan Danışmanlar İçin Temel Görev Profili
İşverenler İçin Hizmetler
ALAN TEMEL GÖREVLER EK GÖREVLER
Yerleştirme
Açık işlerin doldurulması/ adayların seçimi
Staj ya da iş için yerleştirme
Yerleştirmenin takibi/izlenmesi
Açık iş alma/kayıt
Ağ kurma ve sonuç
İşverenlerden aktif olarak yeni iş teklifleri arama (işverenlerle ağ kurma)
AİPP’ler ve diğer destekler hakkında işverenleri bilgilendirme (teşvikler, engelli entegrasyonu için destek vb.)
Yaş gruplarına göre yönetim, insan kaynakları, cinsiyet konuları vb. hakkında danışmanlık Organize etme
İşverenler için grup görüşmeleri/oturumları
Hızlı buluşma etkinlikleri/ istihdam fuarları organize etme
Kaynak: Breen, Eleanor- Helen Tubb; “Quality Management: The Professionalism of Employment
Counsellors-The Toolkit”, European Commission, May 2013, s.8
İşveren hizmetlerindeki genelci ve uzmanlaşmış yaklaşımla ilgili birtakım sorular akla gelmektedir: İşveren danışmanları ve iş arayan danışmanları şeklinde bir
61
ayrıma gidilmesi halinde KİK’in temel görevleri olan açık işleri karşılama ve işe yerleştirme görevlerini yerine getiren danışmanların iki taraftan birine uzaklaşması söz konusu olacak mıdır? Ya da danışmanlar ayrışmazsa ve hem iş arayanlarla hem işverenlerle ilgilenirlerse, KİK, danışmanların işverenlere hizmet sunarken yeterli zamanı sağlayacağını garanti edebilecek midir? İş arayanlarla ve işverenlerle ilgilenmek için danışmanların sahip olması gereken nitelikler farklıdır, işverenlerle ilgilenecek personelin insan kaynakları danışmanlığı alanında da belirli yetkinliklere sahip olması gerekecektir ve KİK’ler personeline yeterli eğitimi sağlayabilecek midir? Personel politikasına karar verecek olan KİK’lerin bu soruları göz önünde bulundurması gerekmektedir.