Uzaktan Keman Öğretiminde Hedeflerin Kazanım İfadelerine

Öğretim sonunda hedeflere ne ölçüde ulaşıldığının değerlendirilmesi gerekmektedir. Ölçülemeyen ve gözlemlenemeyen şey hakkında yargıya varmak mümkün değildir. Hedefler, kazanım olarak ifade edilmeye uygun olan özelliklerdir. “Bu ifadeler Bloom taksonomisine göre basitten karmaşığa doğru sıralanmıştır” (Demirel, 2015: 96).

“Taksonominin üst düzeyindeki kazanımlar, bunlar için ön koşul olan alt düzey kazanımlardan daha karmaşık olup, herhangi bir düzeydeki kazanımı elde etmek bir alt düzeydeki kazanımın edinilmiş olmasına, bu da dönüşümlü olarak sonraki alt düzey kazanımın elde edilmesine bağlıdır” (Yalın: 2009: 27).

Bu nedenle, hedeflerin kazanım ifadelerine dönüştürülerek ölçülebilir, gözlemlenebilir hale getirilmesi gerekir. Çünkü hedefin gerçekleştiğini söyleyebilmek için öğrencide gözlenmesi şarttır.

2.4.2.4.1. Uzaktan Keman Öğretiminin Hedefleri ve Kazanımları

Uzaktan keman öğretiminin hedefleri belirlenirken öğretimin süresi ve uzaktan eğitim ortamının yapısı göz önüne alınır. Buna göre oluşturulan hedefler analiz edilirr. Hedefler alanlarına göre ayrıştırılarak ölçülebilir gözlemlenebilir kazanım ifadelerine dönüştürülür. Bu işlemler öğretimin seviyesine göre için ayrı ayrı gerçekleştirilir. Tablo 3’te başlangıç seviyesindeki uzaktan keman öğretiminin hedefleri ve kazanımları görülmektedir:

45

Tablo 3. Başlangıç Seviyesi Uzaktan Keman Öğretiminin Hedefleri ve Kazanımları

Alan Hedefler Kazanımlar

B İL İŞ S E L ALAN

Kemanı oluşturan parçaların bilgisi

1. Kemanı oluşturan parçaların adını söyleme 2. Gösterilen parçanın adını söyleme

3. Adı verilen parçayı keman üzerinde gösterme

Yayı oluşturan parçaların bilgisi 1. Yayı oluşturan parçaların adını söyleme 2. Gösterilen parçanın adını söyleme

3. Adı verilen parçayı yay üzerinde gösterme

Yayın bölümleri bilgisi 1. Yayın bölümlerini açıklama 2. Bölümleri yay üzerinde gösterme

DEVİNİŞ

S

E

L

ALAN

Yastığı kullanabilme 1. Yastığı kemana takma 2. Yastığı kemandan sökme

3. Yastığı boyun yapısına göre ayarlama.

Reçineyi kullanabilme 1. Reçineyi yayın kıllarına sürme

2. Sürülecek reçinenin miktarını ayarlama

Akort cihazını kullanabilme 1. Akort cihazını açma/kapama 2. Akort cihazından sesleri açma

Metronomu kullanabilme 1. Cihazı metronom konumuna getirme 2. Tempo ayarını düşürme ve yükseltme 3. Ölçü birimi seçme

Kemanın ve yayın bakımını yapabilme.

1. Kemanının ve yayının ağaç kısımlarını, her

kullanımdan önce ve sonra yumuşak bir bezle silme 2. Yayının reçinesini kontrol etme

3. Keman üzerinde reçine tozlarının birikmesini önleme

Ayakta doğru biçimde durabilme 1. Dik durma

46

Yayı doğru biçimde tutabilme 1. Yayı topuk kısmından tutma

2. Topuk kısmına parmaklarını doğru yerleştirme

Kemanı doğru biçimde tutabilme 1. Kemanı baş ve sol omuz arasına yerleştirme 2. Kemanı yere paralel olarak tutma

3. Kemanı sol yöne doğru biraz açık biçimde tutma

Yayı doğru biçimde kullanabilme 1. Yayı köprü ve tuşe arasına yerleştirme 2. Yayı kemana dik biçimde çekip-itme

3. Yayı köprüye paralel biçimde hareket ettirme 4. Yayı çekip iterken bileğini doğru kullanma 5. Çekip itme süresince sağ kolunu doğru açıda bulundurma

6. Düzgün ve dolgun ses üretme

Yayı belirli bölümlerde kullanabilme

1. Yayı orta yarım yayda çekip itme 2. Yayı üst yarım yayda çekip itme

3. Yayı alt yarım yayda çekip itme 4. Bütün yayda çekip itme

Parmaklarını 1. Konumda doğru yerlere yerleştirebilme.

1. Birinci parmağı tuşe üzerinde doğru yere yerleştirme

2. İkinci parmağı tuşe üzerinde doğru yere yerleştirme

3. Üçüncü parmağı tuşe üzerinde doğru yere yerleştirme

4. Dördüncü parmağı tuşe üzerinde doğru yere yerleştirme

Notaları detaşe yay tekniği ile çalabilme

1. Notaları ayrı yaylarda çalma

2. Yayı çekip-iterken sürekliliği sağlama

Notaları legato yay tekniği ile çalabilme

1. Notaları bağlı biçimde çalma

2. Bağlı notaları çalarken sesler arasındaki kesintiyi önleme DU YU Ş S AL ALAN

Birinci konumun temel konum olduğunun farkında oluş.

1. Birinci konumun temel konum olduğunu söyleme

2. Birinci konumda doğru sesler basılmadığı takdirde diğer konumlara sağlıklı geçilemeyeceğini söyleme

47

Tablo 4’de orta seviye için hazırlanan keman öğretim programında yer alan hedefler ve kazanımlar yer almaktadır.

Tablo 4. Orta Seviye Uzaktan Keman Öğretiminin Hedefleri ve Kazanımları

Alan Hedefler Kazanımlar

B İLİŞSE L A L A N 1. Nihavent Makamı Dizisinin Bilgisi

1. Nihavent makamı dizisinin aldığı değiştirici işaretleri fark etme

2. Nihavent makamı dizisinin aldığı değiştirici işaretlerin adını söyleme

3. Nihavent makamı dizisinin aldığı değiştirici işaretleri keman üzerinde gösterme

D E V İNİŞS E L A L A N 1. Nihavent makamı dizisini detaşe çalabilme.

1. Nihavent makamı dizisindeki sesleri ayrı yaylarda çalma 2. Legato çalarken sesler arasında sürekliliği sağlama

2. Nihavent makamı dizisini legato çalabilme.

1. Nihavent makamı dizisindeki sesleri bağlı biçimde çalma 2. Bağlı notaları çalarken sesler arasındaki kesintiyi önleme

3. Nihavent makamında etüt çalabilme.

1. Etütteki notaları süreleriyle okuma 2. Etütteki notaları kemanıyla çalma

3. Notaları çalarken parmaklarını doğru yerlere basma 4. Etüdü, içinde geçen yay tekniklerine (legato ve detaşe) göre çalma

4. Nihavent makamında eser çalabilme.

1. Eserdeki notaları süreleriyle okuma 2. Eserdeki notaları kemanıyla çalma

3. Notaları çalarken parmaklarını doğru yerlere basma 4. Eseri, içinde geçen yay tekniklerine (legato ve detaşe) göre çalma

5. Eseri güzel ve etkili bir tavırla çalma

D U Y U ŞS A L ALAN 1. Nihavent makamı dizisindeki altere seslerin makam içindeki önemini farkedebilme.

1. Nihavent makamı dizisindeki aralıkları elde etmek için si bemol ve mi bemol seslerinin gerekli olduğunu söyleme 2. Dizideki si bemol ve mi bemol seslerini kullanmadan nihavent makamı dizisini duyuramayacağını belirtme

2.4.2.4.2. Keman Öğretim Programı

Bir dersle ilgili olarak belirlenen hedef ve kazanımlar öğretim programı için gerekli ancak yeterli değildir. Çünkü öğretim programı, okul ya da okul dışında bireye kazandırılması planlanan bir dersin öğretimiyle ilgili tüm etkinlikleri

48

kapsayan yaşantılar düzeneğidir (Demirel, 2015: 6). Yüz yüze yapılan keman öğretimi ile uzaktan keman öğretimi hedefler ve kazanımlar bakımından benzer olsa da etkinlikler bakımından farklılaşmaktadır. Uzaktan keman öğretiminin kendine özgü etkinlikleri teknolojiyi yoğun olarak kullanmayı gerektirir. Bilgisayar, internet, bilgisayar programları, çeşitli multimedya araçları ve ara yüzler; öğrenci- öğretmen, öğrenci-öğrenci ve öğrenci içerik etkileşimini sağlayan köprülerdir. Uzaktan keman eğitiminin etkinliklerinde kullanılacak bu köprüler konuya, üniteye, hedeflere ya da kazanımlara bağlı olarak farklılaşabilir.