Uzaktan Eğitim ile Ġlgili AraĢtırmalar

Yakın tarihlerde bilgisayar destekli öğretime ilişkin çalışmaların yerini web ortamında öğretim üzerine çalışmalara bıraktığı görülmektedir. Son yıllarda web ortamında öğrenmenin yanı sıra yeni öğrenme yaklaşımları ve bu yaklaşımların web ortamında uygulanması üzerine çalışmalar artmıştır. Eğitim teknolojisi alanında yapılan doktora çalışmaları sırasıyla en çok öğrenme-öğretme modelleri, çevrimiçi öğrenme, çoklu ortam, teknoloji ve diğer konulara odaklanmıştır. Yapılan tezler öğrenme-öğretme modelleri içerisinde en çok bilgisayar destekli öğretim konusunu ele almıştır (Şimşek, Özdamar, Becit, Kılıçer, Akbulut, ve Yıldırım,2008). Bu çalışmalarda genelde bilgisayar destekli eğitimin öğrencilerin bilgisayar ve konu alanı derse yönelik tutumları ve öğrencilerin başarıları üzerine etkileri araştırılmaktadır.

Şimşek, Özdamar, Kobak, Uysal, Berk, Kılıçer ve Çiğdem‟in 2009‟de yaptıkları çalışmada ise Türkiye‟de 2000-2007 yılları arasında eğitim teknolojisi alanında tamamlanmış olan yüksek lisans tezlerinin genel bir değerlendirmesi yapılmıştır. Buna göre en çok araştırılan konular arasında bilgisayar destekli öğretim, alternatif öğretme-öğrenme

yaklaşımları, web destekli öğrenme, eğitsel teknoloji kullanımında yaşanan sorunlar, Internet tabanlı öğrenme ve uzaktan eğitim başta gelmektedir. Bu araştırmalardan bazılarına bu bölümde yer verilecektir.

Tezcan ve Yılmaz (2003), liselerde, kimya öğretiminde yaygın olarak kullanılan “Geleneksel Anlatım Yöntemi” ile kavramsal bilgisayar animasyonlarının kullanılmasıyla gerçekleştirilen “Bilgisayar Destekli Öğretim” yöntemlerinin başarıya etkisinin karşılaştırmışlardır.

Akman ve Güler (2008) ‟in kaleme aldığı, Biyomedikal Mühendisliğinde Uzaktan Eğitim Çalışmalarında web tabanlı eğitim ve bu yaklaşımın biyomedikal mühendisliği eğitiminde gelişimi gözlenmiş, biyomedikal mühendisliği eğitiminde bilişim teknolojilerinin kullanımı incelenmiştir.

Tüysüz ve Aydın (2007) yaptıkları çalışmada ilköğretim 7. ve 8. sınıf Fen Bilgisi programında bulunan kimya konularına bağlı olarak haftada iki saat geleneksel, bir saat bu çalışma için tasarlanan web sayfası kullanılarak Web Tabanlı Öğrenmenin öğrencilerin Fen bilgisine ve internet kullanımına yönelik tutumlarına etkisini araştırmışlardır.

Daşdemir ve Doymuş (2012) tarafından yapılan çalışmada 8. sınıf kuvvet ve hareket ünitesinde animasyon kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına, öğrenilen bilgilerin kalıcılığına ve bilimsel süreç becerilerine etkisini araştırılmıştır. Araştırmanın örneklemini Erzurum şehir merkezinde Milli Eğitime bağlı bilgisayar donanımına sahip 8.sınıfta okuyan 37 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma 2010-2011 akademik yılı bahar döneminde uygulanmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen veriler göstermektedir ki ilköğretim sekizinci sınıf kuvvet ve hareket ünitesinde animasyon destekli öğretim yapılması öğrencilerin akademik başarılarını, öğrenilen bilgilerin kalıcılığını ve bilimsel süreç becerilerini arttırmaktadır.

Bülbül (2009), ortaöğretim 9. sınıf fizik dersi “optik” ünitesinin öğretiminde, animasyon ve simülasyonların akademik başarıya ve kalıcılığa etkisini incelemek amacıyla çalışmasını kaleme almıştır. Araştırma sonuçlarına göre; animasyonların ve simülasyonların, öğrencilerin akademik başarılarını ve bilgilerin kalıcılıklarını olumlu yönde etkilediği görülmüştür.

Bir başka çalışma da Günay (2008) tarafından, boşaltım sistemi konusunu öğrenmede bilgisayar destekli öğretimin fen bilgisi öğretmen adaylarının başarıları üzerine etkisini

araştırmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Kontrol grubuna boşaltım sistemi konusu düz anlatım yöntemi ile öğretilmiştir. Deney grubuna ise bilgisayar destekli öğretim kullanılarak konu işlenmiştir. Uygulamaya başlamadan önce ve uygulamadan sonra başarı testi uygulanmıştır. Testlerden elde edilen veriler analiz edilerek su sonuçlara ulaşılmıştır: Fen Bilgisi öğretmen adaylarının boşaltım sistemi konusunu öğrenmelerinde bilgisayar destekli öğretimin geleneksel yönteme göre daha başarılı olduğu bulunmuştur.

Pekdağ (2010) tarafından kaleme alınan araştırmada, kimya öğreniminde alternatif yollar: Animasyon, simülasyon, video ve multimedya ile öğrenme konuları ele alınmıştır. Bu derleme çalışması, teknolojik araçların öğrencilere sağladığı faydaları tanıtmak ve internet tabanlı öğrenme olanakları hakkında bilgi vermek açısından önemli görülmektedir. Ayrıca bu çalışma, teknolojik bir aracın öğrenme üzerine etkisinin incelenmesinde araştırmacılara yardımcı olabilecek “ikili kodlama” ve “bilişsel yük” teorileri hakkında da bilgiler içermektedir. Araştırma sonunda, bilgi ve iletişim teknolojileri, yarının kimya eğitimi için büyük ümitler vermekte olduğu, ayrıca yeni yöntem ve tekniklerin geliştirilmesinde faydalı ve etkili bir araç olabileceği ifade edilmiştir.

Efe (2009) tarafından yapılan bir çalışmada, bilgisayar destekli öğrenmenin önemli araçlarından birisi olan simülasyon yardımı ile öğrenmenin, öğretmen anlatımını kapsayan, geleneksel yöntemle öğrenmeye göre başarısı ve simülasyonla öğrenmeye yönelik tutumları belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma, simülasyon yardımı ile öğrenmenin, sadece öğretmen anlatımını içeren geleneksel yolla öğrenmeye göre öğrenci başarısına olumlu katkı yaptığını ortaya çıkarmıştır. Bu katkının özellikle Bloom Taksonomisi‟nin bilişsel alandaki üst düzey basamaklarında daha belirgin olduğu görülmüştür. Ayrıca öğrencilerin, simülasyonla öğrenmeye yönelik çok olumlu tutuma sahip oldukları saptandı.

Bir diğer çalışma, mesleki ve teknik eğitim alan öğrencilerin ve mesleki ve teknik eğitim veren öğretim elemanlarının sanal eğitimden beklentileri, mesleki ve teknik eğitimde uzaktan eğitim modelinde uygulanan sanal eğitimin öğrenci başarısına etkisini araştırma amacı ile Şahin (2010) tarafından yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretim elemanlarının sanal eğitimden beklentileri genel olarak olumludur. Mesleki ve teknik eğitimde sanal eğitim uygulaması İnternetle, uygulamalı alanlarda, teorik bilgilerin aktarımında, geri bildirimi olan projelerde, sözel konular ve bireysel çalışmalarda, sosyal alanlarda, adım adım simülasyon uygulamasıyla ve öğrencinin gözü önünde uygulanabilmesi öğretim elemanlarının beklentileridir.

Arıkan vd. (2006) “Bilgisayar Destekli Biyoloji Öğretiminin Öğrenci Başarısına Etkisi” isimli çalışmalarında bilgisayarın; ders sunu (canlandırma, 3 boyutlu animasyon), etkileşimli alıştırma-tekrar, problem çözme ve değerlendirme aracı olarak kullanımının, geleneksel metotlara göre öğrenci başarısını nasıl etkilediğini araştırmışlardır. 9. Sınıf öğrencileriyle gerçekleştirilen araştırmada öntest-sontest deneysel yöntem kullanılmış ve deneklere kalıcılık testi uygulanmıştır. Araştırmanın sonucunda bilgisayar destekli öğretimin geleneksel yönteme göre başarı ve kalıcılık açısından daha etkili bir yöntem olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Akdemir (2011) tarafından yapılan çalışma, hemşirelik öğrencilerine temel hemşirelik becerilerine ilişkin demonstrasyon yöntemine ilaveten uygulanan web tabanlı öğrenmenin, öğrencinin temel hemşirelik beceri düzeyi üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılan tek kör, yarı-deneysel bir çalışmadır. Uygulama grubundaki öğrencilere demonstrasyona ilave olarak çevrim içi (online) video öğretimi yapılmıştır. Kontrol grubundaki öğrencilere ise geleneksel olarak yürütülen demonstrasyon yöntemi uygulanmıştır. Sonuçlar demonstrasyon yöntemine ek olarak uygulanan web tabanlı eğitimin hemşirelik öğrencilerinin beceri eğitimini olumlu yönde etkilediğini göstermektedir.

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin fen eğitiminde kullanılması için eğitimcilere ve öğrencilere, entegrasyon ve adaptasyon konusunda önemli bir araç olarak görülen ve tasarlanan Yavaş Geçişli Animasyonlar hakkında bilgi sağlama amacıyla bu öğretim uygulaması Ekici E. ve Ekici F. (2011) tarafından kaleme alınmıştır. Çalışılan öğrenme etkinliği, bilişim teknolojilerinin avantajlarından faydalanmayı ve eğitim ortamlarında yapılandırmacı felsefe bağlamında öğrencileri merkeze alarak öğrenmelerini kolaylaştırmayı isteyen eğitimciler için pratik bir etkinlik olarak önerilmiştir.

Öztürk (2011), yaptığı çalışmasında engelli eğitimiyle ilgili çalışmalara katkıda bulunmak ve fiziksel engellilerin eğitimine destek olmak için, web tabanlı uzaktan eğitim sistemlerinden yararlanılması fikri üzerinde durmuştur. Çalışma kapsamında öncelikle engellilerin eğitim hakları ve olanakları araştırılmıştır. Engelli eğitimiyle ilgili eksikliği ortaya koyan araştırma sonuçları doğrultusunda; web tabanlı uzaktan eğitim, engelliler için alternatif bir eğitim yöntemi olarak görülmüştür. Araştırmacı fiziksel engelliler için hazırlanacak web tabanlı uzaktan eğitim sistemlerinde yer alacak öğretim materyallerinde bulunması gereken özellikleri ortaya koymakta ve bu özellikler kullanılarak oluşturulan bir web tabanlı uzaktan eğitim ortamı ile gerçek bir örnek sunmaktadır.