• Sonuç bulunamadı

5. BÖLÜM : BİR SANAYİ İŞLETMESİNDE AHP YÖNTEMİNİN

5.7. UYGULAMA SONUÇLARI

İkili karşılaştırmalar yapılırken aşağıdaki yargılarla hareket edilmiş ve daha sonra beklentilerle sonuçlar karşılaştırılmıştır:

Kullanım Kolaylığı kriteri SANTEK’de çalışan kişilerin seçilen kapının kolaylıkla çalışma sistemini kavraması ve basit bir şekilde kapıyı açıp kapatabilmesini ifade etmektedir. Dolayısıyla kapının tek parça olması bu kriter açısından önemlidir. Çünkü tek parçadan oluşan kapılar tek bir butonla çalıştırılabilmektedir. Bu nedenle de giyotin ve yüksek hızlı PVC kapıların çalışanlar tarafından kullanılması kolaydır. Üstelik bu kapıların elektrik kesintisi olduğunda el ile ( manuel ) kullanımı da mümkündür. Özellikle de PVC katlanır kapılar çok ağır olmadığı için otomatik veya manuel kullanımda çalışanlara üstün kullanım kolaylığı sağlamaktadır. Diğer yandan iki parçadan oluşan kapıların gerektiğinde ortasındaki parçanın çıkarılabilmesi için iki kişinin çalışması gerekmektedir. Çünkü 2 kapı da birbirleriyle etkileşimli çalışmakta ve bu da kapıların ağır çalışmasını sağlamaktadır. Dolayısıyla 2 kişinin koordineli bir şekilde bu kapıları açıp kapatmaları gerekmektedir. Ayrıca hangar kapıları da tek kişi ile açılıp kapatılabilmektedir. Fakat bu tip kapıların tek kişi tarafından çalıştırılabilmesi için çalışanın kapıya çok fazla fiziksel kuvvet uygulaması gerekmektedir. Görülmektedir ki kapıların özellikleri kullanım kolaylığı kriteri açısından genel olarak incelendiğinde sırasıyla giyotin, yüksek hızlı PVC, otomatik panjur ve hangar kapıların seçilmesi gerekmektedir. Bu kriter açısından ikili karşılaştırma matrisinin sonuçlarına bakıldığında ise sırasıyla E, C, F, B, G, D ve A alternatiflerinin seçilmesi gerektiği ortaya çıkmaktadır. Ayrıca matrisin tutarsızlık oranı 0,02 olmasına rağmen sonuçlar, karar vericilerin beklentileriyle uyum sağladığı için güvenilir bulunmuş ve kabul görmüştür.

Emniyet kriteri açısından ikili karşılaştırmalar yapılırken ise 12 metre genişliğindeki PVC kapıların ağır olmamalarından dolayı emniyetlerinin yüksek olacağı düşünülmüştür. İkinci olarak hangar kapıların emniyetli olacağı düşünülmüştür. Fakat hangar kapılar metal yorulmasına maruz kaldığı zaman ya da kırıldığı zaman direk düşmektedirler. Bu durum da bu tip kapıların tek olumsuz yönüdür. Bundan sonra ise 6+6 metre genişliğindeki kapıların 10 metre genişliğindeki, tek parçadan oluşan kapılara göre daha emniyetli olacakları

düşünülmüştür. Bu kriter açısından ikili karşılaştırma matrisinin sonuçlarına bakıldığında ise sırasıyla E, F, A, G, D, B ve C alternatiflerinin seçilmesi gerektiği görülmektedir. Bu nedenle de sonuçlar, beklenilene yaklaşık olduğundan karar vericiler için de güvenilir bulunmuş ve kabul görmüştür. Ayrıca matrisin tutarsızlık oranı da 0,05’dir.

Maliyet kriteri açısından ise alternatif kapının işletmeye maliyetinin düşük olması o alternatifin diğerlerine göre daha önemli bulunmasını ve tercih edilmesini sağlayacaktır. Bu nedenle de çok az sayıdaki firmadan alınan, alternatiflere ilişkin tekliflerden yola çıkılarak ikili karşılaştırmalar yapılmıştır. İkili karşılaştırma matrisinin sonuçları sırasıyla A, E, F, B, C, D ve G alternatiflerinin seçilmesi gerektiğini göstermektedir. Ayrıca matrisin tutarsızlık oranı da 0,05 olmasına rağmen sonuçlar karar vericilerin yargılarıyla tamamıyla tutarlıdır. Bu nedenle de sonuçlar karar vericiler tarafından uygun bulunmuş ve kabul görmüştür.

Çevre Koşullarına Uygunluk kriteri açısından, teklif alınan firmalardan elde edilen bilgiler doğrultusunda ikili karşılaştırmalar yapılmıştır. Bu kriter açısından ikili karşılaştırma matrisinin sonuçlarına bakıldığında sırasıyla E, F, G, D, C, A ve B alternatiflerinin seçilmesi gerektiği görülmektedir. Ayrıca matrisin tutarsızlık oranı da 0,04 olmasına rağmen burada ulaşılan sonuçlar, karar vericilerin beklentileriyle örtüşmüştür. Bu nedenle karar vericiler, yargılarını tutarlı bulmuşlar ve sonuçları kabul etmişlerdir.

Arıza Olasılığı/Sıklığı kriteri açısından ikili karşılaştırmalar yapılırken ise emniyeti yüksek olan kapıların, arıza yapma olasılığının düşük olacağı ve dolayısıyla arıza yapma sıklığının da az olacağı düşüncesinden hareket edilmiştir. Beklenilen sonuç sırasıyla E, F, G, C, D, A ve B alternatiflerinin seçilmesi yönündedir. Ancak ikili karşılaştırma matrisinin sonuçlarına bakıldığında sırasıyla E, F, C, G, D, B ve A alternatiflerinin seçilmesi gerektiği görülmektedir. Matrisin tutarsızlık oranı da 0,04 olmasına rağmen elde edilen sonuç, beklenilene yakın olduğundan ve en önemli alternatifin seçim sırasını değiştirmediğinden karar vericiler tarafından kabul edilmiştir.

Tamir/Bakım Kolaylığı açısından ikili karşılaştırma matrisinin sonuçları sırasıyla E, C, D, G, F, A ve B alternatiflerinin seçilmesi gerektiğini göstermektedir. Bu matrisin tutarsızlık oranı ise 0,05’dir. Elde edilen sonuç, E alternatifinin önemli bir farkla diğer alternatiflere göre önemli olduğunu göstermektedir. Zaten elde edilen sonuç ile karar vericilerin alternatiflere ilişkin sıralamaları arasında bir fark yoktur. Bu nedenle de sonuçlar karar vericiler açısından uygun ve güvenilir bulunmuştur. Fabrika Faaliyetleri Açısından Uygunluk kriterine göre karşılaştırmalar yapılırken direk kapı genişlikleri göz önünde bulundurulmuştur. Bu nedenle de sırasıyla 12 metre, 10 metre ve 6+6 metre genişliğindeki kapıların fabrikanın faaliyetlerini sınırlandırmayacağı yargısından hareket edilmiştir. Buna göre ikili karşılaştırma matrisinin sonucuna bakıldığında sırasıyla E, F, G, B, C, A ve D alternatiflerinin seçilmesi gerektiği görülmektedir. Diğer yandan karşılaştırma matrisinin tutarsızlık oranı 0,04 olmasına rağmen sonuçlar, karar vericilerin beklentileriyle örtüşmektedir.

Estetik Görünüm kriteri açısından karar vericiler, giyotin tipi seksiyonel kapıların daha sonra da hangar kapıların görsel açıdan işletmeye daha uygun olacağı konusunda fikir birliğine varmışlardır. İkili karşılaştırma matrisinin sonucuna bakıldığında ise sırasıyla C, D, G, A, E, B ve F alternatiflerinin seçilmesi gerektiği görülmektedir. Bu nedenle ikili karşılaştırma matrisinden elde edilen sonuçlar karar vericilerin beklentilerini karşılamaktadır. Diğer yandan karşılaştırma matrisinin tutarsızlık oranı da 0,02’dir ve dolayısıyla yargıların karşılaştırılmasında ideale yakın bir tutarlılık sağlanmıştır.

Ürün Teslim Süresi kriteri açısından, teklif alınan firmalardan elde edilen bilgiler doğrultusunda ikili karşılaştırmalar yapılmıştır. Doğal olarak bu sürenin hem karar vericiler hem de işletme tarafından kısa olması istenmektedir. Bu kriter açısından ikili karşılaştırma matrisinin sonuçlarına bakıldığında sırasıyla E, F, G, D, C, A ve B alternatiflerinin seçilmesi gerektiği görülmektedir. Dolayısıyla burada sonuçlar, karar vericilerin beklentileriyle örtüşmüştür. Bu nedenle de matrisin tutarsızlık oranı da 0,04 olmasına rağmen karar vericiler sonuçları güvenilir kabul etmişlerdir.

Özetle bu uygulamada, her kriterin birbirleriyle ikili karşılaştırılması yapılmış ve bu ikili karşılaştırma matrisi AHP yöntemine göre yeterince tutarlı bulunmuştur. Yine her bir kriter bazında alternatiflerin de ikili karşılaştırmaları yapılmış ve bu matrislerin de tutarsızlık oranları Saaty’nin önerdiği 0,10 tutarsızlık oranından düşük çıkmıştır. Tüm sonuçlar birleştirildiğinde de uygulama probleminin çözümü için E alternatifi 0,33 önem ağırlığıyla en önemli ve en uygun alternatif seçilmiştir. Bu nedenle de AHP yöntemi ile çözülen bu yatırım probleminde, E alternatifi, SANTEK için nihai kararı oluşturacak ve büyük bir önemle tercih edilecektir. Bundan sonra seçilebilecek alternatif ise 0,20 önem ağırlığıyla F alternatifidir. Daha sonra seçilebilecek alternatifler sırasıyla A = 0,12; G=0,11; C=0,10, D=0,08 ve B=0,05 önem ağırlıklarına sahiptir. Görüldüğü gibi bu alternatiflerin göreli önem değerleri birbirlerine çok yakındır. Dolayısıyla E alternatifinin diğer alternatiflere oranla göreli önem değeri daha fazla olduğundan bu alternatifin seçilme ve uygulanma olasılığı da daha yüksek olacaktır.