Ulusal Mevzuat

3.1.1 Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (Mart 1991/20814)

Katı atık kontrol yönetmeliğinin amacı; her türlü atık ve artığın çevreye zarar verecek Ģekilde, doğrudan veya dolaylı bir biçimde alıcı ortama verilmesi, depolanması, taĢınması, uzaklaĢtırılması ve benzeri faaliyetlerin yasaklanması, çevreyi olumsuz yönde etkileyebilecek olan tüketim maddelerinin idaresini belli bir disiplin altına alarak, havada, suda ve toprakta

kalıcı etki gösteren kirleticilerin hayvan ve bitki nesillerini, doğal zenginlikleri ve ekolojik dengeyi bozmasının önlenmesi ile buna yönelik prensip, politika ve programların belirlenmesi, uygulanması ve geliĢtirilmesidir.

3.1.2 Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı KirlenmiĢ Sahalara Dair Yönetmelik (Haziran 2010/27605).

Yönetmeliğin amacı; alıcı ortam olarak toprağın kirlenmesinin önlenmesi, kirlenmenin mevcut olduğu veya olması muhtemel sahaları ve sektörleri tespit etmek, kirlenmiĢ toprakların ve sahaların temizlenmesi ve izlenmesi esaslarını sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu bir Ģekilde belirlemektir.

3.1.3 Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine KarĢı Suların Korunması Yönetmeliği (ġubat 2004/25377)

Yönetmeliğin amacı, tarımsal kaynaklı nitratın suda neden olduğu kirlenmenin tespit edilmesi, azaltılması ve önlenmesidir. Bu yönetmelik, yer üstü suları ve topraklarda kirliliğe neden olan azot ve azot bileĢiklerinin belirlenmesi, kontrolü ve kirliliğin önlenmesi ile ilgili teknik ve idari esasları kapsar.

Yönetmelik gereği Tarım ve Köy ĠĢleri Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca, suyun ve toprağın fiziksel ve çevresel özellikleri ile azot bileĢiklerinin suda ve topraktaki miktarları dikkate alınarak;

a) 50 mg/l den fazla nitrat içeren ve önlem alınmadığı takdirde içerebilecek olan, içme suyu amacıyla kullanılan ya da kullanılabilecek kalitede olan tüm yüzey suları ve yeraltı suları, b) Doğal tatlı su gölleri, diğer tatlı su kaynakları, haliçler, kıyı suları ve deniz sularının

ötrofik olup olmadığını ya da önlem alınmazsa yakın gelecekte ötrofik hale gelip gelmeyeceği, tespit edilir.

3.1.4 Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği (Aralık 2004/25687)

Yönetmeliğin amacı, ülkenin yeraltı ve yerüstü su kaynakları potansiyelinin korunması ve en iyi bir biçimde kullanımının sağlanması için, su kirlenmesinin önlenmesini sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu bir Ģekilde gerçekleĢtirmek üzere gerekli olan hukuki ve teknik esasları belirlemektir. Bu düzenleme ile, arıtma çamurlarının direkt verilmesi halinde kirlenmesi muhtemel olan yeraltı suları, denizler ve diğer alıcı su ortamları korunmakta ve buralarda direkt boĢaltım yasaklanmaktadır.

3.1.5 Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (Mart 2005/25755)

Bu Yönetmeliğin amacı, tehlikeli atıkların, üretiminden nihai bertarafına kadar;

a) Ġnsan sağlığına ve çevreye zarar verecek Ģekilde doğrudan veya dolaylı biçimde alıcı ortama verilmesinin önlenmesine,

b) Üretiminin ve taĢınmasının kontrolünün sağlanmasına, c) Ġthalinin yasaklanmasına ve ihracatının kontrolüne,

d) Yönetiminde gerekli teknik ve idari standartların sağlanmasına, e) Üretiminin kaynağında en aza indirilmesine,

f) Üretiminin kaçınılmaz olduğu durumlarda, üretildiği yere en yakın mesafede bertaraf edilmesine,

g) Yeterli bertaraf tesisi kurulması ve bu tesislerin çevresel bakımdan sağlıklı bir Ģekilde kontrolüne,

h) Çevreyle uyumlu yönetiminin sağlanmasına,

yönelik prensip, politika ve programların belirlenmesi için hukuki ve teknik esasları kapsar. Bu yönetmelikle, tehlikeli atık grubuna giren arıtma çamurlarının nasıl ara depolanacağı, taĢınacağı ve bertaraf edileceğine iliĢkin prensipler belirlenmiĢtir.

3.1.6 Atık Yönetimi Genel Esaslarına ĠliĢkin Yönetmelik (Temmuz 2008/26927)

Atıkların oluĢumundan bertaraflarına kadar çevre ve insan sağlığına zarar vermeden yönetimlerinin sağlanmasına yönelik genel esasların belirlenmesi amaçlanmıĢtır. Yönetmelik ekinde tehlikeli ve tehlikesiz atıkları belirleyen ve Avrupa Birliliği ile uyumlu atık listesi yer almaktadır. Atık listesinde arıtma çamurları üretildikleri atık kaynağına göre tehlikeli ve tehlikesiz olarak sınıflandırılmıĢtır.

3.1.7 Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik (Mart 2010/27533)

Düzenli depolama tesislerine iliĢkin teknik esaslar ile atıkların düzenli depolama tesislerine kabulü ve atıkların düzenli depolanmasına iliĢkin usul ve esaslar ile alınacak önlemleri, yapılacak denetimleri ve tabi olunacak sorumlulukları kapsamaktadır. Ġlgili yönetmelikte, Atık Yönetimi Genel Esaslarına ĠliĢkin Yönetmeliğin EK-IV‟ünde tehlikesiz olarak sınıflandırılan arıtma çamurları, yönetmeliğin Ek-2‟de verilen diğer tüm parametreleri sağlaması, ağırlıkça en az %50 kuru madde ihtiva etmesi, ön iĢleme tabi tutularak kötü kokunun giderilmesi ve atığın kararlı hale getirilmesi kaydıyla, II. Sınıf düzenli depolama alanına (belediye atıkları ile tehlikesiz atıkların depolanması için gereken altyapıya sahip tesis) kabul edilebleceği belirtilmektedir.

3.1.8 Evsel ve Kentsel Arıtma Çamurlarının Toprakta Kullanılmasına Dair Yönetmelik (Ağustos 2010/27661)

Yönetmeliğin amacı, arıtma çamurlarının toprakta kullanımında gerekli tedbirlerin alınması esaslarını sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu bir Ģekilde belirlemektir. Yönetmelik evsel ve kentsel atıksuların arıtılması sonucu ortaya çıkan arıtma çamurlarının toprağa, bitkiye, hayvana ve insana zarar vermeyecek Ģekilde, toprakta kontrollü kullanımına iliĢkin teknik ve idari esasları kapsamaktadır. Ġlgili yönetmelikte ham çamurun toprakta kullanılması yasak olup; stabilize arıtma çamurlarının toprakta kullanılması izne tabidir. Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği‟nin 10 uncu maddesi gereğince verilen "Stabilize Arıtma Çamuru Kullanımı Ġzin Belgesi" izin süresi bitimine kadar geçerli olup, tekrar Stabilize Arıtma Çamuru Kullanımı Ġzin Belgesi almak isteyen özel ve resmi kuruluĢlar yönetmeliğe göre baĢvuruda bulunmak zorundadırlar. Yönetmelik Ek 1-B, 1-C ve 1-D‟ de belirtililen toprakta kullanılacak stabilize arıtma çamurlarına ait sınır değerler Çizelge 3.2 de verilmiĢtir.

Çizelge 3.2 Toprakta kullanılacak stabilize arıtma çamurlarına ait sınır değerler.

Ağır Metal (Toplam) Sınır Değerler (mg/kg kuru madde)

KurĢun 750 Kadmiyum 10 Krom 1000 Bakır 1000 Nikel 300 Çinko 2500 Civa 10

Organik BileĢikler Sınır değerler (mg/kg kuru madde) AOX (Adsorblanabilen organik halojenler) 500

LAS (Lineer alkilbenzin sülfonat) 2 600

DEHP (Diftalat(2-ethylhexyl)) 100

NPE (Nonil fenol ile 1 ve 2 etoksi grubu olan nonil fenol etoksilatların toplamını

içerir) 50

PAH (Polisiklik aromatik hidrokarbon veya

poliaromatik hidrokarbonların toplamı ) 6 PCB (28, 52, 101, 118, 138, 153, 180 sayılı

poliklorlu bifenil bileĢiklerinin toplamı) 0.8

Dioksinler ng Toksik EĢdeğer/kg kuru madde PCDD/F Poliklorlu

dibenzodioksin/dibenzofuranlar 100

Arıtma çamuruna uygulanan stabilizasyon yöntemi sonucunda E. Coli‟nin en az 2 Log10 (% 99) indirgenmesi sağlanmalıdır