Tutucu Etkenler

Tablo 63 Barınma Meselesinin Çözümü N Ort. Std. Spm Faktör 3.1

İlk göç ettiğimde hemşerilerim kalacak yer sağladı. 467 3,07 1,438 ,540

İlk göç ettiğimde akrabalarım kalacak yer sağladı. 467 3,43 1,428 ,531

Eigenvalue 1,987

Açıklanan Varyans (%) 66,74

166

Analizde ortaya çıkan birinci faktörde göç ettikten sonra göçmenlere, kimlerin kalacak yer sağladığına ilişkin çeşitli yargı cümleleri bulunmaktadır. Birinci faktör, toplam varyansın %66,74’ünü oluşturmaktadır, eigen değeri 1,987’dir ve güvenirliği ,639’dir. Sıralamada toplam katılım oranı % 60 ile en yüksek olan ve birinci sırada yer alan “ilk göç ettiğimde akrabalarım kalacak yer sağladı” cümlesine “kesinlikle katılıyorum” diyenler 130, “katılıyorum” diyenler 149, “kararsız” olanlar 56, “katılmıyorum” diyenler 54 ve “kesinlikle katılmıyorum” diyenler ise 78’dir.

İkinci sırada “ilk göç ettiğimde hemşerilerim kalacak yer sağladı” cümlesi bulunmaktadır. “Kesinlikle katılıyorum” diyenler 87, “katılıyorum” diyenler 140, “kararsız” olanlar 59, “katılmıyorum” diyenler 82 ve “kesinlikle katılmıyorum” diyenler ise 99’dur. Toplam katılım oranı ise %49’dur.

Hemşeri derneklerinde, köy kültürü ile şehir kültürü birbirine karışmış, melez bir görünüm vermektedir. Göçmenler hemşeri dernekleri sayesinde bir yandan kendilerine sosyo-ekonomik yönden dayanak sağlarken diğer yandan da mahalli kültürünü devam ettirmektedirler. Göçmenler, dernekler vasıtasıyla iki kültür arasında sıkışmaktan kurtulmakta, hem gittikleri yerin hem de geldikleri yerin kültürünü kısmen içinde barındıran yeni bir kültür ortaya çıkarmaktadırlar.

H9: Göç ettiğinde kalacak yer sağlamasına en fazla akrabaları yardımcı olmuştur. Göç edenlerin göç sürecinde akrabalarıyla dayanışması literatürdeki çalışmaları desteklemektedir. Katılımcıların % 60’ının göç ettiğinde akrabaları tarafından misafir edildiği, barınma ve yiyecek gibi temel ihtiyaçlarının karşılandığı tespit edilmiştir.

Tablo 64 İş Bulma Meselesinin Çözümü N Ort. Std. Spm Faktör 3.2

İlk göç ettiğimde iş bulmama hemşerilerim yardımcı oldu. 467 2,75 1,479 ,579

İlk göç ettiğimde iş bulmama akrabalarım yardımcı oldu. 467 3,09 1,532 ,567

İlk işe başlarken ağır, kirli, tehlikeli vb. işlerde çalıştım. 467 3,05 1,543 ,173

Eigenvalue ,601

Açıklanan Varyans (%) 19,74

167

Analizde ortaya çıkan ikinci faktör “göç ettikten sonra göçmenlere, kimlerin iş bulmasına yardımcı olduğu” cümlesidir. İkinci faktör, toplam varyansın %19,74’ünü oluşturmaktadır, eigen değeri ,601’dir ve güvenirliği ,580’dir.

Toplam katılım oranı %49 olan ve birinci sırada yer alan “ilk göç ettiğimde iş bulmama akrabalarım yardımcı oldu” cümlesine “kesinlikle katılıyorum” diyenler 113, “katılıyorum” diyenler 114, “kararsız” olanlar 60, “katılmıyorum” diyenler 63 ve “kesinlikle katılmıyorum” diyenler ise 117’dir.

İkinci sırada “ilk işe başlarken ağır, kirli, tehlikeli vb. işlerde çalıştım” cümlesi bulunmaktadır. “Kesinlikle katılıyorum” diyenler 125, “katılıyorum” diyenler 76, “kararsız” olanlar 80, “katılmıyorum” diyenler 70 ve “kesinlikle katılmıyorum” diyenler ise 116’dır. Toplam katılım oranı ise %43’tür.

Üçüncü sırada “ilk göç ettiğimde iş bulmama hemşerilerim yardımcı oldu” cümlesi bulunmaktadır. “Kesinlikle katılıyorum” diyenler 81, “katılıyorum” diyenler 85, “kararsız” olanlar 77, “katılmıyorum” diyenler 86 ve “kesinlikle katılmıyorum” diyenler ise 138’dir. Toplam katılım oranı ise %36’dır.

Göç eden kişilere tutunma imkânlarını sağlayanlar sorulduğunda kendisini söyleyenler birinci sırada yer almaktadır. Daha sonra akraba ve yakınları gelmektedir. Bununla birlikte; göç edenlerin neredeyse yarısına göç ettiğinde akrabaları tarafından iş bulunmuştur.

Tablo 65

Yaşadığı Yerde Tutunma Biçimleri

N Ort. Std.

Spm

Faktör 3.3 Yaşadığım yerde insanı ayakta tutan akrabalarıdır. 467 3,23 1,397 ,668 Yaşadığım yerde insanı ayakta tutan hemşerileridir. 467 2,83 1,384 ,672 Yaşadığım yerde insanı ayakta tutan cemaatlerdir. 467 2,10 1,186 ,570 Yaşadığım yerde insanın kendinden başka dayanağı yoktur. 467 3,85 1,344 ,485 Kamu yardımı alarak bu şehirde tutunabiliyorum. 467 1,96 1,188 ,574 Özel vakıf ve derneklerden yardım alarak bu şehirde

tutunabiliyorum.

467 1,90 1,195 ,581 Göç etme kararı verirken maddi yönden birikim sahibiydim. 467 2,83 1,466 ,513

Eigenvalue ,421

Açıklanan Varyans (%) 14,03

168

Analizde ortaya çıkan üçüncü faktörde “göç ettikten sonra göçmenlerin tutunma biçimleri” belirlenmiştir. Üçüncü faktör, toplam varyansın %14,03’ünü oluşturmaktadır, eigendeğeri ,421’dir ve güvenirliği ,344’tür.

Göç ettikten sonra tutunma biçimlerinde % 64 toplam katılım oranıyla ilk sırada “yaşadığım yerde insanın kendinden başka dayanağı yoktur” cümlesi yer almaktadır. “Kesinlikle katılıyorum” diyenler 223, “katılıyorum” diyenler 78, “kararsız” olanlar 80, “katılmıyorum” diyenler 45 ve “kesinlikle katılmıyorum” diyenler ise 41’dir.

İkinci sırada “yaşadığım yerde insanı ayakta tutan akrabalarıdır” cümlesi gelmektedir. “Kesinlikle katılıyorum” diyenler 96, “katılıyorum” diyenler 141, “kararsız” olanlar 94, “katılmıyorum” diyenler 45 ve “kesinlikle katılmıyorum” diyenler ise 91’dir. Toplam katılım oranı %51’dir.

Üçüncü sırada “göç etme kararı verirken maddi yönden birikim sahibiydim” cümlesi bulunmaktadır. “Kesinlikle katılıyorum” diyenler 85, “katılıyorum” diyenler 91, “kararsız” olanlar 74, “katılmıyorum” diyenler 95 ve “kesinlikle katılmıyorum” diyenler ise 122’dir. Toplam katılım oranı ise %38’dir.

Dördüncü sırada “yaşadığım yerde insanı ayakta tutan hemşerileridir.” cümlesi bulunmaktadır. “Kesinlikle katılıyorum” diyenler 65, “katılıyorum” diyenler 100, “kararsız” olanlar 109, “katılmıyorum” diyenler 75 ve “kesinlikle katılmıyorum” diyenler ise 118’dir. Toplam katılım oranı ise %35’tir.

Beşinci sırada “yaşadığım yerde insanı ayakta tutan cemaatlerdir.” cümlesi bulunmaktadır. “Kesinlikle katılıyorum” diyenler 25, “katılıyorum” diyenler 34, “kararsız” olanlar 101, “katılmıyorum” diyenler 109 ve “kesinlikle katılmıyorum” diyenler ise 198’dir. Toplam katılım oranı ise %13’tür.

Altıncı sırada “özel vakıf ve derneklerden yardım alarak bu şehirde tutunabiliyorum.” cümlesi bulunmaktadır. “Kesinlikle katılıyorum” diyenler 25, “katılıyorum” diyenler 31, “kararsız” olanlar 68, “katılmıyorum” diyenler 89 ve “kesinlikle katılmıyorum” diyenler ise 254’tür. Toplam katılım oranı %12’dir.

Yedinci sırada “kamu yardımı alarak bu şehirde tutunabiliyorum.” cümlesi bulunmaktadır. “Kesinlikle katılıyorum” diyenler 25, “katılıyorum” diyenler 28,

169

“kararsız” olanlar 85, “katılmıyorum” diyenler 93 ve “kesinlikle katılmıyorum” diyenler ise 236’dir. Toplam katılım oranı %11’dir.

H10: Göç hareketleri akraba ve yakınların ilişkilileri ile özendirilmektedir.

Yukarıda geçen iletici ve tutucu değişkenler dikkate alındığında göç hareketlerinde akraba ve yakınların çok önemli roller oynadığı görülmektedir. Gerek göç etmeye karar vermede, gerek bilgi sağlamada, gerekse tutunmasını sağlamak için iş ve barınma sorunlarını çözmede önemli etkileri görülmektedir. Katılımcıların olumlu cevapları oldukça yüksektir.