Turist Rehberlerinin Sahip Olması Gereken Nitelikler

Dünyada seyahatlerin ba langıcı ilk olarak dini açıdan kutsal mekanları ziyaret amacıyla ba lamı tır. Bireylerin yeni yerler görme iste i ve merakı üzerine bu faaliyetler kurumsal bir nitelik kazanmı ve giderek güçlenmi tir.

Seyahat acentalarının farklı fonksiyonları bulunmaktadır. En mühim fonksiyonlarından biri de kokartlı rehberler e li inde gerçekle tirilen turlardır. Bu tur sırasında kar ıla ılan en ufak sorun bile rehberin sorumlulu u altındadır ve bu sebeple tur rehberleri oldukça ciddi bir öneme sahiptir. Seyahat Acentalarının tur rehberinden bekledikleri belli ba lı hususlar bulunmaktadır. Bunlar a a ıdaki gibidir (Zengin, 2004: 304):

• Bir rehber en ba ta gerekli bilgi ve donanıma sahip olmalı, turu gezdirece i bölgeyle ilgili gerekli tarihi, kültürel, mitolojik bilgi birikimine vakıf olmalıdır. • Gastronomi, do al, eko-turizm, avcılık, kutsal mekânlar, sava alanları, mabetler,

anıtlar, müzeler gibi belirli alanlara yönelik donanımlı olan ve bu alanda kendini uzman olarak nitelendiren rehberler seyahat acentalarının aradı ı rehberler arasındadır.

• Önlisans, Lisans, Lisansüstü gibi e itim düzeyine sahip rehberler seyahat acentalarının çalı mak istedi i rehberlerdendir.

• Grubun talep etti i yabancı dili akıcı bir ekilde konu abilen ve anlayabilen rehberler rehberlerin arzu etti i rehberler olmakla birlikte, turizm anlayı ına ve bilincine sahip rehberlerde acentaların bünyelerinde çalı tırmak istedi i rehberler arasındadır.

• leti im becerisi yüksek, farklı e itim ve sosyal statüye sahip turistler ile sa lıklı ili kiler kurabilen rehberler seyahat acentalarının rehberlerde bulunmasını istedi i özelliklerdendir.

• Seyahat acentalarının belirledi i tur programı, tur sırasında uyulması gereken kurallara ili kin bilinçli olan bunlara uygun davranan turist rehberleri seyahat acentalarının önem verdi i hususlar arasındadır.

• Tur sırasında dolaylı veya dolaysız olu an sorunlardan minimum hasarla

üstesinden gelen, mevcut tur olabildi inden daha anlamlı ve kazançlı hale getiren, tura ve acentaya katkılar sa layan rehberler turist rehberlerinin aradı ı elemanlar arasındadır.

Turist rehberleri çok çe itli bilgi ve becerilere sahip olmalıdır. Bunlar rehberin çok kapsamlı olan i ini de ifade etmektedir. Tur rehberleri sahip oldu u farklı misyonlar ile i lerini en do ru ekilde yapmaya çalı maktadır. Bu becerilere eri mek için öncelikle ilmi hususlara dikkat etmesi gerekmektedir.

ekil 23. Rehberlerin Sahip Olması Gereken Nitelikler Kaynak: Eker, 2014: 71.

Bir rehberin o alanda uzman olmasa da bilgi sahibi olması gereken belli ba lı konular yer almaktadır. Bunlar a a ıdaki gibidir (Ahipa ao lu, 2006: 129);

A a ıda verilen disiplinlere ek olarak bir rehberin sahip olması gereken yeterlilikler oldukça fazladır. Bilgi açısından eklenebilecek alanlar arasında; pazarlama ve hukuk (turizm mevzuatı, ticaret ve yabancılar hukuku), Genel Kültür açısından; aktüalite, rekreasyon, sosyal ili kiler ve yönetim açısından yeterli olması gereken disiplinlerde ise; Satı yönetimi, mesleki ve sektör bilgisi, tur yönetimi, i eti i, görgü kuralları, sa lık ve ilk yardım bilgisi, halkla ili kiler konuları eklenmelidir. (Temizkan, 2010: 55).

• Hevesli Olmak

• Sıcakkanlı ve Kibar Olmak • Güvenli Olmak

• Nitelikli leti im Becerisi • Kararlı Olmak Liderlik ve Sosyal Beceri • Ses Tonu • Kelime Hazinesi • Dil Bilgisi

• Mesle ine Ba lı Olmak • Mikronu Kullanımı • Yorumlayıcı Anlatım • Dinleme Becerisi • Ö renme Sorumlulu u • Duru • Vücut Dili • Jest ve Mimikler • Göz Teması Sunum ve Konu ma Becerisi

Tablo 13

Bir Rehberin lgi Alanına giren Disiplinler

Bilgi Yeterlili i

Yabancı Dil Arkeoloji Mimari

Sanat Tarihi Antropoloji Etnoloji

Co rafya Dinler Tarihi Mitoloji

Anadolu Tarihi Folklor Tarih

Genel Kültür Bilgisi

Ülkenin Sosyal Yapısı Uluslararası ili kiler ^{Konukların Sosyal ve} Kültürel Özellikleri

Ülke Ekonomisi Ülkenin Örf ve Adetleri Felsefe

Sosyal ve Be eri li kiler

nsan ili kileri Psikoloji Protokol

Görgü Kuralları Sosyoloji Animasyon

Kaynak: Ahipa ao lu, 2006: 21.

Demirkol ve Ekmekçi (2005)’e rehberler temel alanlara yönelik bilgi ve donamımı yanında güvenilir olma, dürüst, tarafsız ve e it bir duru sergileme, tüm insanları sevme ve sa lam bir karaktere sahip olma gibi manevi açısından üstün niteliklere de sahip olmalıdır. Bu nitelikler a a ıdaki gibidir (Demirkol ve Ekmekçi, 2005; Köro lu, 2011: 242);

• Bir turist rehberi öncelikle yaptıkları, hareketleri ve sözleri ile turistin güven duyaca ı nitelikte olmalıdır. Davranı ları tutarlı olmalı, yaptıkları arasında bir dengesizlik olu turmamalıdır.

• Turist rehberi ba lı bulundu u ülkeyi, bölgeyi, acentayı temsil eder, örf, adet, gelenek ve göreneklerini aktarır, anımsatır.

• Turist rehberi turist haklarını bilmeleri, mevzuata hakim olmalı, özellikleri binlerce kilometre uzaklıktan gelen turistleri kendi topraklarındaymı gibi güvende hissetmelerini sa lamalıdır.

• Siyasi, dini, kültürel ve etnik kimli e dayalı, ırk ve milliyete ili kin konularda tarafsız ve tüm konulara e it mesafede olmalıdır. Bu konulara yönelik bir turistin kimli ine yönelik bir yargı belirtmesi, turistin turun hizmetinden memnun olsa bile bu durumdan ötürü genel olarak ikâyetçi olabilece ini do urabilir. • Turist rehberleri yo un bir ekilde farklı konuları bütünle mi ederek bilgi

vermektedir. Bu bilgilerin do ruluk derecesinin rehber tarafından önemsenmesi rehberlerin benimsemesi gereken misyonlar arasında yer almaktadır.

• Her insanın birbirinden farklı olabilece i göz önünde bulundurularak verilen bilgilerin mümkün oldu unca hassas bir denge üzerinde bulunması rehber ve acenta açısından önemli bir husustur.

• Tur rehberi ba lı oldu u acenta ile sürekli ileti im halinde olmalı, koordinasyon sa lanarak, turun sorunsuz geçmesi adına bir çaba harcamalıdır. Özellikle tur sırasında turistlerin ikâyetleri ve rehbere iletti i sıkıntılar hızlı bir ekilde seyahat acentalarına aktarılmalıdır.

• Turist rehberi sadece anlatımı, karakteristik özellikleri ile de il dı görünümü, sa lık bilgisi ve temizlik kurallarına dikkat etmesi ile de fark edilmekte, turistler açısından be eni toplamaktadır.

Turist rehberi turizm sektörü açısından oldukça önemli görev ve katkılara sahiptir ve bir takım sorumlulukları bulunmaktadır. Özellikle bir turist rehberi ba lı oldu u ülkenin elçisi, temsilcisi niteli indedir. Turistlere ülkeye geldikleri zaman onları kar ılayan, ilgilenen ve bu konuda en büyük sorumlulu a sahip olan ki i turist rehberleridir. Dolasıyla turist rehberi bir ülkenin tanıtımında söz sahibi, ülkenin kültür, manevi de erler, gelenek ve göreneklerinin tanıtıcısı niteli indedir. Turist rehberleri birçok meslek grubuna göre çok daha donanımlı ve bilgi birikimi yüksek ki iler olmalıdır. Bir turist; rehberinin lider, yönetici, kültür simsarı, psikolog, sosyolog, diplomat, çevirmen, anlatıcı olmak durumundadır (Bowie ve Chang, 2005; De irmencio lu, 2001: 189-196).