Tunahan’ın Kavram İmajı

1. Kuvvet kavramına ait imajı:  Kuvvet enerji miktarıdır.  Kuvvet hareket etmeyi sağlar.  Kuvvet şekil değişikliği sağlar.  Kuvvet kas gücüdür.

Öğrencinin kavramın tanımlanmasına ve uygulamasına yönelik sorulan sorulara verdiği cevapların analizi sonucunda kavram imajının yukarıda belirlenen yapılardan oluştuğu belirlenmiştir. Öğrencinin kavramın tanımlanmasına yönelik sorularda enerji kavramı ile bağlantı kurarak cevap verdiği, kavramın uygulanmasına yönelik sorularda ise kas gücü ile ilgili örneklere yöneldiği görülmüştür. Bu durumdan öğrencinin kavram tanımı ve kavram imajı hücrelerinde tutarlılık olmadığı sonucu çıkarılabilmektedir.

2. Kuvvet ve hareket kavramları arasındaki ilişkiye ait imajı:  Kuvvet hareket etmeyi sağlar.

 Canlı varlıkların hareket etmesini sağlayan içsel kuvvet vardır.  Kuvvet şekil değiştirir.

 Duran cisimler üzerinde sürtünme kuvveti vardır.

Öğrenci hareketin oluşabilmesi için bir kuvvetin var olması gerektiğini, canlı varlıkların ise hareketlerini içsel bir kuvvetin varlığı ile sürdürdüğünü düşünmektedir. Buradan öğrencinin kavram imajında hareketin kaynağı olarak kuvvetin varlığını düşündüğü görülmektedir. Canlı varlıkların hareket etmesini sağlayan içsel kuvvet fikrinin ise öğrencinin kavram imajında kavram yanılgısı olarak yer aldığı düşünülmektedir.

BÖLÜM V

SONUÇ VE ÖNERİLER

Bu bölümde araştırmada elde edilen bulgulara dayanarak ulaşılan sonuçlara yer verilecektir. Ayrıca araştırma bulguları çerçevesinde, hem bu uygulamaya hem de bu konuda çalışma yapmak isteyen araştırmacılara ve eğitimcilere yönelik önerilere de yer verilmektedir.

5.1. Sonuçlar

Bu çalışmada, ortaöğretim öğrencilerinin kuvvet kavramı ile ilgili sahip oldukları kavram imajları ve kuvvet ile hareket kavramları arasındaki ilişkiye ait kavram imajları incelenmiştir.

Araştırmanın birinci alt probleminde “Kuvvet kavramı ile ilgili öğrencilerin kavram imajları nelerdir?” sorusu araştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin kuvvet kavramını genellikle temas kuvveti olarak algıladıkları ve cisimlerin hareket durumlarında yaptığı değişiklikler ile açıklama yapmaya çalıştıkları belirlenmiştir. Öğrencilerin kavram imajlarında kuvvetin hareket etkisinin en belirgin yapı olarak görülmesinin nedeninin soyut bir kavram olan kuvvet kavramının algılanmasının zor olmasından dolayı, ancak cisimler üzerinde yaptığı değişiklikler ile varlığının algılanması olduğu düşünülmektedir. Kuvvetin cisimler üzerine yaptığı etkileri hareket durumundaki değişiklikler, konum ve şekil değişikleri olarak ifade eden öğrenciler olmasına rağmen, öğrenciler genellikle kuvvet kavramının sadece cisimlerin hareketini kolaylaştırması üzerinde durmuştur. Öğrencilerin kuvvet kavramını hareket kavramı ile ilişkili olarak açıklamalarının bir diğer nedeninin öğretim programlarında ve ders kitaplarında bu konulara yönelik ünitenin “Kuvvet ve Hareket” adını taşıması ve bu iki kavramın bir arada sunulması olduğu düşünülmektedir.

Araştırmanın bir diğer sonucuna göre öğrenciler güç ile kuvvet kavramını birbirleri yerine kullanılabilecek aynı kavramlar olduğunu düşünmektedirler. Öğrencilerin görüşme boyunca verdikleri cevaplardan güç kavramı olarak ifade ettikleri şeyin fizikte yer alan güç kavramından farklı olarak günlük konuşma dilinde kas gücü olarak ifade edilen kavram olduğu görülmektedir. Bu durum, öğrencilerin kuvvet kavramına ait düşüncelerinde günlük yaşam tecrübelerinin etkisi olduğunu göstermektedir. Vermeulen (2000), kavram imajının bütün çocukluk devresindeki tecrübelere, birey yeni uyarıcılarla karşılaştığında değişip gelişmesine bağlı olarak inşa edildiğini vurgulamaktadır. Öğrencilerin kuvvet kavramı ile ilgili geçmişte edindikleri tecrübelerin kavram imajlarında hala yerini koruması bu sonucu desteklemektedir. Öğrenciler kuvvet kavramını açıklarken yukarıda bahsi geçen kavramların yanı sıra enerji, itme-çekme, ağırlık gibi farklı birçok kavramı birlikte kullanmıştır. Öğrencilerin zihinlerinde kuvvet kavramı ile ilgili olarak birden fazla farklı görüşün yer aldığı ve kavrama ait imajın kişiye özel bağlantıları olduğu görülmektedir. Öğrencilerin Vinner’ın (1983) bahsettiği kişisel kavram tanımlarını kullandıkları söylenebilir.

Kavram tanımları ve kavram imajları kişinin bir kavramla ilgili bilgilerinin iki önemli bileşenini oluşturmaktadır. Kavrama ait tutarlı bir zihinsel imaj ise, bu bileşenler arasındaki içeriksel uyum ile sağlanabilir. Fakat araştırmanın sonucu öğrencilerin kavramı açıklamak için kullandığı tanımlar ile kavramın uygulamasına yönelik sorulara verilen örnekler arasında uyum olmadığını göstermiştir. Bu duruma Tunahan isimli öğrencinin kuvvet kavramını enerji miktarı olarak tanımlamasına rağmen, kuvvet kavramının uygulanmasına yönelik sorularda güç kavramı ile ilgili örnekler vermesi örnek olarak gösterilebilir. Ayrıca öğrencilerin kuvvet kavramına ait bir şekil çizmeleri istendiğinde genellikle öğretmenlerin ders sunumunda ve fizik kitaplarında kullanılan şekillere benzer şekiller çizdikleri gözlemlenmiştir. Bu durum öğrencilerin kavrama ait çizimleri ezbere yaptıklarını göstermektedir. Bu kanıya öğrencilerin kuvvet kavramını cisimler üzerinde ok sembolü ile göstermelerine rağmen bu gösterimin nedenini açıklayamamaları sonucunda varılmıştır. Bu durumun aksine çizim yapan öğrencilerde bulunmaktadır. Sefer isimli öğrencinin kuvvet kavramını insan kolu olarak çizmesi aksi duruma örnek olarak gösterilebilir. Sonuç olarak öğrencilerin başarı düzeylerine bağlı olarak kavram imajlarında farklılıklar gözlemlenmiştir. Başarı durumları iyi ve orta düzeyde olan öğrencilerin kavram imajlarının formal tanıma daha yakın olduğu, zayıf

durumda olan öğrencilerin kavram imajlarının ise günlük hayat tecrübelerine dayalı olarak oluştuğu tespit edilmiştir.

Araştırmanın ikinci alt probleminde “Öğrencilerin kuvvet ve hareket kavramları arasındaki ilişkiye ait imajları nelerdir?” sorusu araştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğrenciler hareketin oluşabilmesi için dışarıdan uygulanan bir kuvvetin varlığına ihtiyaç duymaktadır. Öğrencilerin herhangi bir hareket kuvvetine inanmaları Newton’ un I. kanunun anlaşılmadığını göstermektedir. Ayrıca bazı öğrenciler canlı varlıkların hareketlerini sürdürebilmeleri için dışarıdan uygulanan bir kuvvete gerek olmadan canlı varlıkları hareket ettiren içsel bir kuvvetin var olduğunu düşünmektedirler. Bu sonuçların dışında öğrenciler hareket durumunun kuvvetin şiddet ve yön özelliğine bağlı olarak değiştiği düşüncesine sahiptirler. Öğrencilerin bu doğrultudaki görüşleri bazı sorulara uygun biçimde yaklaşmalarını sağlamakla birlikte, bazı sorularda sahip oldukları kavram yanılgılarını ortaya çıkardığı düşünülmektedir.

Araştırmanın bir diğer sonucu kavram imajında tutarlı olmayan parçaları aynı anda aktifleştiren öğrencilerin zihinsel karmaşa yaşamalarıdır. Bu duruma bir öğrencinin sürtünme kuvvetini hareketi zorlaştıran kuvvet olduğunu bilmesine rağmen örnek verilen durumda, sürtünme kuvvetinin hareketi kolaylaştıran kuvvet olduğunu düşünmesi örnek olarak gösterilebilir. Tall ve Vinner’ın (1981) “Farklı zamanlarda, görünüşte çelişkili kavram imajları uyanabilir. Bu çelişkili kavramların uyanması aynı anda olabilir, bu da çelişkiye ya da kafa karışıklığına sebep olabilir” görüşü bu sonucu desteklemektedir. Ayrıca öğrenciler düşüncelerindeki yanlışlığın nereden kaynaklandığını gösteren örnek durumlar üzerinde de görüşlerini sürdürmüşlerdir. Bu durum sahip olunan yanlış düşüncelerin kolaylıkla değişmeyebileceğini göstermektedir.

Araştırma sonucunda, araştırmanın amacı olmamasına rağmen öğrencilerin görüşme sorularına verdikleri cevaplardan kuvvet ve hareket kavramları ile ilgili kavram yanılgılarına sahip oldukları düşünülmektedir. Yapılan literatür taramasına uygun olarak öğrencilerin aşağıdaki kavram yanılgılarına sahip oldukları tespit edilmiştir.

 Öğrenciler, kuvveti “itme ve çekme” olarak düşünürler.  Kuvvet canlı varlıklarla ilgilidir.

 Ağır olan daha kuvvetlidir.

 Hareket miktarı kuvvet miktarı ile orantılıdır.

 Hareket eden cisimler üzerinde hareket yönünde etkili olan bir kuvvet vardır.

 Sürekli hareket sürekli bir kuvvet gerektirir.

 Eğer bir nesne sürekli bir kuvvetin etkisinde değilse, nesnenin hareket etmesine neden olan kuvvet hareket esnasında tükenir.

 Bir nesne hareket etmiyorsa onun üzerinde etkili olan bir kuvvet yoktur.

5.2. Öneriler

Bu bölümde, yapılan çalışmanın sonuçları doğrultusunda eğitimcilere ve araştırmacılara faydalı olacağı düşünülen bazı önerilerden bahsedilecektir.

Bu nitel çalışmada genelleme amacı olmaksızın, durumu tanımlayıcı ve açıklayıcı olmaya çalışılmıştır. Bulgular, öğrencilerin bilişsel süreçlerini anlamada ve buna uygun olarak kuvvet ve hareket konularının öğretilmesine ilişkin yeni öğretim tasarımları ve materyal geliştirilmesinde yardımcı rol oynayabilir.

Öğrencilerin bir kavramı öğrenmesi sürecinde hep aynı örnekler ile karşılaşılması durumunda, kavram imajlarının benzer yapıda şekillenebileceği düşünülmektedir. Bu durumları engellemek için öğrencileri hep aynı tipte düşünmeye sevk etmeyen örnekler verilebilir. Ayrıca öğrenciler kavram üzerinde düşünmeye ve yorum yapmaya sevk edilebilir.

Kavramların günlük hayatta kullanılma şekillerinin kavramın bilimsel anlamından farklı oldukları göz önünde bulundurulmalıdır. Bu doğrultuda öğrencilerde oluşan olası kavram imajları açığa çıkarılmalı ve bu yapılar ile kavramın bilimsel anlamı arasındaki fark ortaya konmalıdır.

Bu çalışma, öğrencilerin kuvvet ve hareket konularını algılayış biçimleri hakkında fikir verdiği için bundan sonra yapılacak araştırmalara ve bu konuların öğretiminde üzerinde sıklıkla durulması gereken bağlantıların neler olabileceği

konusunda faydalı olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca öğrencilerden temel fen kavramları ile ilgili daha geniş çaplı bilgi edinilmesi amacıyla daha fazla sayıda öğrencinin katıldığı ve farklı veri toplama araçlarının kullanıldığı araştırmalar yapılabilir.

KAYNAKÇA

Abazaoğlu, İ.(2009). Repertuar çizelgesi tekniğinin kuvvet ve hareket konusunda

kullanılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim

Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Akgün, Ş. (2004). Fen bilgisi öğretimi. (8. basım). Ankara: Nasa Yayınları.

Akkoç, H. (2006). Fonksiyon kavramının çoklu temsillerinin çağrıştırdığı kavram görüntüleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 1-10.

Aktaş-Cansız, M. ve Aktaş, D. (2012). Öğrencilerin Dörtgenleri Anlamaları: Paralelkenar Örneği. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 319-329.

Atasoy, B. (2004). Fen ve Teknoloji Öğretimi.(2. Basım). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.

Ausubel, D. P., Novak, J. D. ve Hanesian, H. (1978). Educational Psychology: A cognitive view (2. Baskı). New York, NY: Holt, Reinehart & Winston.

Ayas, A. ve Sağlam M. (1998, Eylül). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Temel Kimya

Kavramlarını Anlama Seviyeleri. III. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu,

Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.

Aycan, S. ve Yumuşak, A. (2003). Lise Müfredatındaki Fizik Konularının Anlaşılma Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. Milli Eğitim Dergisi, ss.159.

Aydeniz, F. (2011). Öğretmen Adaylarının Eğim Kavramı ile ilgili Sahip Oldukları

Kavram İmajlarının ve Matematiksel Anlayışlarının İncelenmesi üzerine bir durum çalışması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim

Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Aydoğan, S., Güneş, B. ve Gülçiçek, Ç. (2003). Isı ve sıcaklık konusunda kavram yanılgıları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 111-124.

Balım, A. G., İnel, D. ve Evrekli, E. (2008). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi. İlköğretim Online, 7(1), 188–202.

Bayram, H., Sökmen, N. ve Savcı, H. (1997). Temel Fen Kavramlarının Anlaşılma Düzeyinin Saptanması. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi,

9, 89-100.

Bayvas, M. Ş. (2003). Genel Mekanik. İstanbul: MEB basımevi.

Beydoğan, H. Ö. (1998). Çocuklarda kavram öğrenme ve kavram öğretme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.

Can, H. ve Akar-Vural, R. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kromozom kavramı bilgi düzeyleri ve kromozom kavramının öğretimine ilişkin görüşleri. Hasan Ali

Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 1-21.

Canbazoğlu, S. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının maddenin tanecikli yapısı

ünitesine ilişkin pedagojik alan bilgilerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış

Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Candan, A., Türkmen, L. ve Çardak, O. (2006). Kavram haritalamanın ilköğretim öğrencilerinin hareket ve kuvvet kavramını anlamalarına etkisi. Türk Fen

Eğitimi Dergisi, 3(1), 66-75.

Coştu, B. (2001). Ortaöğretimin farklı seviyelerindeki öğrencilerinin buharlaşma,

yoğunlaşma ve kaynama kavramlarını anlama düzeylerine ilişkin bir çalışma.

Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.

Çakmak, Ö. ve Hevedanlı, M. (2004, Temmuz). Biyoloji eğitiminde kavram

haritalarının önemi ve diğer yöntemlerden farkı. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri

Çekmez, E., Yıldız, C. ve Bütüner, S.Ö. (2012). Phenomenographic Research Method.

Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 6(2), 77-102.

Çepni, S., Ayas, A. P., Johnson, D. ve Turgut, F. (1997). Fizik Öğretimi. Ankara, YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi

Çepni, S. (Editör). (2005). Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi.(4. Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Çepni, S. (2007). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.

Çetinkaya, M. ve Taş, E. (2011). Canlıların sınıflandırılması konusu için web destekli kavram haritaları ve anlam çözümleme tablolarının öğrenme üzerindeki etkisinin araştırılması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 180- 195.

Dede, Y., Bayazit, İ. ve Soybaş, D. (2010). Öğretmen Adaylarının Denklem, Fonksiyon ve Polinom Kavramlarını Anlamaları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(1), 67-88.

Demirçalı, S. (2006). Üniversite öğrencilerinin kuvvet ve hareket kavramlarını

algılamaları üzerine bir çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,

Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.

Didiş, N., Özcan, Ö. ve Abak, M. (2008). Öğrencilerin Bakış Açısıyla Kuantum Fiziği: Nitel Çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 86-94.

Duatepe-Paksu, A., İymen, E. ve Pakmak, G. S. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının

dörtgenlerin köşegenleri konusundaki kavram görüntüleri. Eğitim ve Bilim,

Ekim, K.F. (2007). İlköğretim Fen Öğretiminde Kavramsal Karikatürlerin Öğrencilerin

Kavram Yanılgılarını Gidermedeki Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,

Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Eryılmaz, A. ve Tatlı, A. (1998, 23-25 Eylül). ODTÜ Öğrencilerinin Mekanik

Konusundaki Kavram Yanılgıları. III. Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, M. E.

B. ÖYGM, Trabzon.

Gamble, J. L. (1989). Physiological Information Gaıned From Studies On The Life Raft Ration. Nutrition Reviews, 47(7), 199-201.

Gemici, Ö. (2006). Fen ve Teknoloji Eğitiminde Kavram Öğretimi: Taşkın, Ö. Koray, Ö. (Editörler), Fen ve Teknoloji Öğretimi, İstanbul. Lisans Yayıncılık.

Genç, G. (2008). İlköğretim 6. Sınıf öğrencilerinin kuvvet ve hareket konusunu anlama

düzeyleri ve kavram yanılgıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk

Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.

Giancoli, D.C. (2009). Fen Bilimcileri ve Mühendisler İçin Fizik (Çev. G.Önengüt). Ankara: Akademi Yayıncılık.

Gunstone, R. F. and Watts, M. (1985). Force and motion. ln R. Driver, E. Guesene and A. Tiberghien (eds), Children's ideas In Science. Philadelphia: Milton Keynes, Open University Pres.

Gülkılık, H. (2008). Öğretmen adaylarının bazı geometrik kavramlarla ilgili sahip

oldukları kavram imajlarının ve imaj gelişimlerinin incelenmesi üzerine fenomenografik bir çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi

Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Güner, Z. (1986). Tıp ve biyoloji öğrencileri için Fizik I-II. Ankara: Beta Yayınları.

Halloun, I. A., Hestenes, D. (1985). Common sense concepts about motion. American journal of physics, 53(11), 1056-1065.

Hartter, B. J. (1995). Concept image and concept definition for the topic of the

derivative (Doctoral dissertation, Illinois State University,1995).

Hestenes D., Wells M. and Swackhamer G. (1992). Force Concept Inventory. The

Physics Teacher., 30, 141-158.

Ioannidou, I. and Vosniadou, S. (2001). The Changing meanings of force : From coherence to fragmentation. Cognitive Science Quarterly, 2(1), 5-62.

Jimoyiannis, A. and Komis, V. (2003). Investigating Greek Students' Ideas about Forces and Motion. Research in Science Education, 33(3), 375-392.

Kandil-İngeç, Ş. (2008a). Use of concept cartoons as an assessment tool in physics education. US-China Education Review, 5 (11), 47-54.

Kandil-İngeç, Ş. (2008b). Kavram haritalarının değerlendirme aracı olarak fizik eğitiminde kullanılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 195-206.

Kaptan, F. (1999). Fen Bilgisi Öğretimi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.

Kurt, Ş. ve Akdeniz, A.R. (2004). Farklı Düzeylerdeki Öğrencilerde Kuvvet Kavramı İle İlgili Yanılgılar. XII. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiriler Kitabı, Cilt III (s.1931-1950), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Kuru, İ. (2003). Lise 2. Sınıf Öğrencilerinin Kuvvet Konusundaki Kavram Yanılgıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Milli Eğitim Bakanlığı. (2010). Ortaöğretim Fizik 9 Ders Kitabı. Ankara: Semih Ofset.

Milli Eğitim Bakanlığı, (2011). Ortaöğretim Fizik 10 Ders Kitabı. İstanbul: Dergah Ofset.

Osborne, R. J. and Gilbert, J. K. (1980). A technique for exploring students' views of the world. Physics Education, 15(6), 376.

Prosser, M. (1994). A phenomenographic study of students' intuitive and conceptual understanding of certain electrical phenomena. Instructional Science, 22(3), 189- 205.

Przenioslo, M. (2004). Images of the limit of function formed in the course of mathematical studies at the university. Educational Studies in Mathematics,

55(1-3), 103-132.

Sadanand, N. and Kess, J. (1990). Concepts Force and Motion. The Physics Teacher, 530-533.

Saglam, Y. (2009). Students’ operations of evoked concept ımages in an acid-base equilibrium system. Asian Journal of Chemistry, 21(4), 3041-3056.

Sağlam, Y., Kanadlı, S. ve Uşak, M.(2012). Bağlamın öğrencilerin kavram imajları üzerine etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9 (4), 131-145.

Senemoglu, N. (2001). Gelişim Öğrenme Öğretim. (3.basım). Ankara: Gazi Kitabevi.

Serway, R.A. and Beichner, R.J. (2005). Fen ve Mühendislik İçin Fizik 1 (Çev. K. Çolakoğlu). İstanbul: Akademi Yayıncılık.

Soner, N. (2006). Afyon Kocatepe Üniversitesi Lisans Öğrencilerinin Kuvvet ve Hareket

Konusundaki Kavram Yanılgıları.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon

Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar.

Şaşmaz-Ören, F. (2009). Öğretmen adaylarının kavram karikatürü oluşturma becerilerinin dereceli puanlama anahtarıyla değerlendirilmesi. E-Journal of New

Şen, A. İ. ve Aykutlu, I. (2008). Using concept maps as an alternative evaluation tool for students’ conceptions of electric current. Eurasian Journal of Educational

Research, 31, 75-92.

Tall, D. and Vinner, S. (1981). Concept image and concept definition in mathematics with particular reference to limits and continuity. Educational studies in mathematics, 12(2), 151-169.

Tall, D. (1988). Concept Image and Concept Definition. Senior Secondary Mathematics

Education, QW ve OC Utrecht, 37–41.

Taşar, F. (2002, 16-18 Eylül). Öğrencilerin Kuvvet ve Hareketi Kavrayışlarının Bir

Tanı Testi ile Saptanması. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi

Kongresi, ODTÜ Ankara.

Temizkan, D. (2003). The Effect of Gender on Different Categories of Students’

Misconceptions about Force and Motion. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,

ODTÜ Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Bölümü, Ankara.

Tokiz, A. ve Şaşamaz-Ören, F. (2011). İlköğretim 6. Sınıf öğrencilerinin kuvvet ve hareket konusundaki kavramsal anlama düzeylerinin belirlenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 ( 2), 24-55.

Tözluyurt, E. (2008). Sayılar öğrenme alanı ile ilgili matematik tarihinden seçilen

etkinliklerle yapılan dersler hakkında lise son sınıf öğrencilerinin görüşleri.

Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Trumper, R. and Gorsky, P. (1996). A cross-college age study about physics students' conceptions of force in pre-service training for high school teachers. Physics

Türkeli-Şandır, Y. (2006). Fonksiyon kavramı hakkında öğretmen adaylarının görüşleri

üzerine bir fenomenografik çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi

Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Ülgen, G. (2001). Kavram geliştirme kuramlar ve uygulamalar. (3. basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Vermeulen, N. (2000). Student teachers’ concept images of algebraic expressions. In T. Nakahara & K. Koyama (Eds.). Proceedings of the 24th Conference of the

International Group for the Psychology of Mathematics Education, Volume 4

(pp 257-264). Hiroshima: Nishiki.

Vinner, S. (1983). Concept definition, concept image and the notion of function.

International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 14(3), 293-305.

Vinner, S. (1991). The role of definitions in the teaching and learning of mathematics. In D. Tall (Eds.), Advanced Mathematical Thinking (pp. 65 – 81). Dordrecht, The Netherlands: Kluwer Academic Publishers.

Yalvaç, B. ve Sungur, S. (2000). Fen bilgisi öğretmen adaylarının laboratuar derslerine karşı tutumlarının incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi

Dergisi,12, 44-56.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8.basım). Ankara: Seçkin Kitabevi.

Yıldız, A. ve Büyükkasap, E. (2006). Fizik öğrencilerinin, kuvvet ve hareket konusundaki kavram yanılgıları ve öğretim elemanlarının bu konudaki tahminleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 268-277.

Yürümezoğlu, K., Ayaz, S. Ve Çökelez, A. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin enerji ve enerji ile ilgili kavramları algılamaları. Necatibey Eğitim

EKLER

EK 1: GÖRÜŞME FORMU

Merhaba, … Ortaöğretim öğrencilerinin Kuvvet ve Hareket konusundaki kavram imajlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma yapıyorum. Bu konuyla ilgili olarak sizinde görüşlerinizi almak istiyorum. Bana görüşme süresince söyleyeceklerinizin tümü gizlidir. Vereceğiniz bilgileri araştırmacıların dışında herhangi bir kimsenin görmesi mümkün değildir. İsminiz hiçbir şekilde araştırma raporuna yazılmayacaktır. Bu görüşmenin yaklaşık 40–45 dakika süreceğini tahmin ediyorum.

Görüşmeyi kaydetmemin sizce bir sakıncası var mı? Görüşmeye başlamadan önce belirtmek istediğiniz bir düşünce veya sormak istediğiniz bir soru var mı? Araştırmaya katılmayı kabul ettiğiniz için şimdiden teşekkür ederim. İzin verirseniz sorulara başlamak istiyorum.

1. Kuvvet kelimesini duyduğunuzda aklınıza ilk gelen şey nedir? 2. Kuvvet kavramını somut olarak neye benzetirsiniz?

3. Zihninizde oluşan kuvvet kavramını resmini çizer misiniz?

4. Kuvvet kavramını yeni duymuş küçük bir çocuğa nasıl açıklarsınız? 5. Kuvvet kavramını günlük hayatta nasıl kullanırsınız?

6. Kuvvet ile hareket arasında nasıl bir ilişki vardır? 7. Kuvvet uyguladığınız her cisim hareket eder mi? 8. Kuvvet uygulanmayan bir cisim hareket edebilir mi?

EK 2 : ÖĞRENCİ MÜLAKATLARI

Ek-2 de görüşme yapılan öğrencilerden her başarı düzeyinden seçilen bir öğrenci ile

Belgede Ortaöğretim öğrencilerinin kuvvet ve hareket konusundaki kavram imajları (sayfa 86-122)